In 130 verzen van het Nieuwe Testament van de Bijbel komt het woord evangelie voor. Het woord evangelie is een vernederlandst Grieks woord dat ‘goede boodschap’ of ‘goed nieuws’ betekent.
In het Oude Testament komt het begrip boodschap ook voor en soms ook met het woord goed erbij. Het gaat dan meestal om een goede boodschap van mensen aan mensen. Een enkele keer een goede boodschap door de profeten van God aangekondigd voor een latere tijd.
Als je aan mensen vraagt wat de inhoud van het evangelie is, dan kun je daar verschillende antwoorden op krijgen. Dikwijls dat door het kruis en de opstanding van Jezus, we later in de hemel kunnen komen. Dat is best een goed antwoord, maar het goede nieuws omvat meer. Ook goed nieuws voor dit leven.
In deze studie komen alle teksten waar het evangelie wordt genoemd aan de orde. Eerst die van het Nieuwe en daarna van het Oude Testament. De geciteerde teksten komen uit de NBV vertaling, tenzij anders is vermeld.
Studievragen
Bij dit onderwerp zou je het volgende kunnen afvragen:
Wat is volgens de Bijbel het goede nieuws?
Waar komt dat goede nieuws vandaan?
Welke rol hebben mensen om te zorgen voor het goede nieuws?
Welke voorbeelden uit de Bijbel zijn te zien als goed nieuws?
Is wat in de Bijbel staat over het evangelie en over evangeliseren wel goed begrepen in de christelijke wereld?
Kan iedereen het goede nieuws ontvangen?
In het hoofdstuk Lessen staan de antwoorden op deze vragen.
Nieuwe Testament
In het Grieks komt, naast het zelfstandig naamwoord, het evangelie, ook het werkwoord evangeliseren voor. En er is ook nog een woord voor iemand, die evangeliseert.
Toelichting op de tabel: ieder woord in de Bijbel heeft een Strong nummer gekregen, dat nummer is hier vermeld. De Studiebijbel van Centrum voor Bijbelonderzoek heeft ook een nummer aan een woord gekoppeld, dat nummer is ook vermeld.
In de kolom opmerkingen staat een vertaling van het woord vermeld, het aantal keer dat het woord voorkomt en er staat ook een overzicht in hoe de Engelse KJV deze woorden vertaalt.
Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
1 | εὐαγγέλιον euangelion | Zelfstandig naamwoord onzijdig | G2098 SB1908 | Evangelie Komt 77 keer voor in 74 verzen. KJV: gospel (46x), gospel of Christ (11x), gospel of God (7x), gospel of the Kingdom (3x), miscellaneous (10x). |
2 | εὐαγγελίζω euangelizō | Werkwoord | G2097 SB1907 | Evangeliseren Komt 55 keer voor in 52 verzen. KJV: preach (23x), preach the Gospel (22x), bring good tidings (2x), show glad tidings (2x), bring glad tidings (1x), declare (1x), declare glad tidings (1x), miscellaneous (3x). |
3 | εὐαγγελιστής euangelistēs | Zelfstandig naamwoord mannelijk | G2099 SB1909 | Evangelist Komt 3 keer voor in 3 verzen KJV: evangelist (3x). |
Het Griekse woord εὐαγγέλιον euaggelion bestaat uit twee delen ‘εὐ’ dat ‘goed’ betekent en αγγέλιον aggelion dat ‘boodschap’ betekent. We herkennen dit woord ook wel van aggelios dat engel of boodschapper betekent. Het is soms ook wel een engel die de goede boodschap brengt.
Met het woord evangeliseren hebben de vertalingen het moeilijk. Als je het in één woord samenvat zoals verkondigen of preken dan staat er niet bij dat het goed nieuws is en ook niet dat het iets uitwerkt bij de mensen. In de teksten hieronder zullen we veel varianten in de vertalingen tegenkomen. Ik heb het deel waar evangelie of evangeliseren staat onderstreept zodat je voor jezelf steeds het woord evangelie of evangeliseren kunt lezen.
Het is de goede boodschap uitdragen en tot stand brengen, maar dat zijn wel veel woorden. Je ziet ook in de tabel bij de vertaling van de KJV. Die is niet concordant, steeds zelfde Griekse woord met zelfde vertaalde woord vertalen. De vertaling van het woord het evangelie in de KJV is overigens wel redelijk concordant.
Het woord boodschap, dus zonder het goede ervoor komt ook nog voor. Het zelfstandig naamwoord aggelia, Strong G31, komt twee keer voor in de eerste Johannes brief. En het werkwoord apaggello, Strong G518, komt in Johannes 20:18 voor. Omdat het ook goede berichten zijn, heb ik ze bij onderstaande teksten meegenomen.
De woorden evangelie en evangeliseren komen zo’n beetje in alle boeken van het Nieuwe Testament voor. Hieronder staan alle teksten waarin deze woorden voorkomen in de volgorde van de boeken van het Nieuwe Testament, tenzij dat minder logisch is.
In de evangeliën
De eerste vier boeken van het Nieuwe Testament worden de evangeliën genoemd. Dat zijn boeken die vertellen hoe het goede nieuws in de wereld kwam en hoe dat in het begin vorm kreeg.
De NBV vertaling kiest er soms voor om met ‘het goede nieuws’ te vertalen in plaats van om met ‘het evangelie’ te vertalen. Dat helpt wel om de betekenis van ‘het evangelie’ breder te zien.
Hier enkele teksten, die gaan over de start van de bediening van Jezus.
Matteüs 4:23. Hij trok rond in heel Galilea; hij gaf er onderricht in de synagogen, verkondigde het goede nieuws van het koninkrijk en genas iedere ziekte en elke kwaal onder het volk.
Matteüs 9:35. Jezus trok rond langs alle steden en dorpen, hij gaf er onderricht in de synagogen, verkondigde het goede nieuws over het koninkrijk en genas iedere ziekte en elke kwaal.
Matteüs 11:5. … blinden kunnen weer zien en verlamden weer lopen, mensen met huidvraat worden gereinigd en doven kunnen weer horen, doden worden opgewekt en aan armen wordt het goede nieuws bekendgemaakt.
Toelichting: Voor wat hier is onderstreept staat in het Grieks één werkwoord namelijk ‘euangelizontai’ wat betekent ‘zijn geëvangeliseerd’.
Vraag: welke boodschap zou aan armen zijn bekend gemaakt? Dat in hun behoefte, voedsel, kleding, werk, onderdak of wat dan ook zouden worden voorzien of dat ze later in de hemel kunnen komen?
Deze tekst gaat over het grote plan van God voor de wereld. Zijn boodschap van goed nieuws moet over de hele wereld klinken.
Matteüs 24:14. Pas als het goede nieuws over het koninkrijk in de hele wereld wordt verkondigd als getuigenis voor alle volken, zal het einde komen.
Marcus 13:10. Want eerst moet aan alle volken het goede nieuws worden verkondigd.
Toelichting: bij ‘verkondigen’ staat in het Grieks een woord dat in die tijd voor stadsomroepers werd gebruikt. Ze moesten heel luid praten, misschien wel schreeuwen.
Vraag: hoe zouden we in onze tijd dit kunnen doen? Qua boodschap en methode?
Hier een mooie tekst over die vrouw, die Jezus zalfde vlak voor hij gevangen werd genomen. Wat een eerbetoon. Om op één of andere manier na te volgen.
Matteüs 26:13. Ik verzeker jullie: waar ook ter wereld het goede nieuws verkondigd zal worden, zal ter herinnering aan haar verteld worden wat zij heeft gedaan.’
Marcus 14:9. Ik verzeker jullie: waar ook maar ter wereld het goede nieuws verkondigd wordt, zal ter herinnering aan haar verteld worden wat zij heeft gedaan.’
En dan hier een tekst uit het boek van Marcus. Het is zijn openingstekst van zijn boek.
Marcus 1:1. Het begin van het evangelie van Jezus Christus, Zoon van God.
Toelichting: in de tijd van het schrijven van Marcus werden de boek nog niet de evangeliën genoemd. Marcus heeft het erover dat de komst en het leven van Jezus de goede boodschap waren.
Marcus 1:14-15. Nadat Johannes gevangen was genomen, ging Jezus naar Galilea, waar hij Gods goede nieuws verkondigde. Dit was wat hij zei: ‘De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij: kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws.’
Hier twee teksten die gaan over Jezus én het evangelie. Als een onverbrekelijke twee-eenheid.
Marcus 8:35. Want ieder die zijn leven wil behouden, zal het verliezen, maar wie zijn leven verliest omwille van mij en het evangelie, zal het behouden.
Marcus 10:29. Jezus zei: ‘Ik verzeker jullie: iedereen die broers of zusters, moeder, vader of kinderen, huis of akkers heeft achtergelaten omwille van mij en het evangelie, zal het honderdvoudige ontvangen: in deze tijd broers en zusters, moeders en kinderen, huizen en akkers, al zal dat gepaard gaan met vervolging, en in de tijd die komt het eeuwige leven.
Dit is wat Jezus zegt tegen zijn discipelen na de opstanding.
Marcus 16:15. En hij zei tegen hen: ‘Trek heel de wereld rond en maak aan ieder schepsel het goede nieuws bekend.
In het Grieks: roep het goede nieuws uit aan heel de schepping.
In het evangelie van Lucas kom je het zelfstandig naamwoord evangelie niet tegen, maar wel het werkwoord.
Het goede nieuws voor Maria was dat ze Jezus als kind zou krijgen.
Lucas 1:19. De engel antwoordde: ‘Ik ben Gabriël, die altijd in Gods nabijheid is, en ik ben uitgezonden om je dit goede nieuws te brengen.
En dit was het goede nieuws voor de herders in de velden van Bethlehem. Blijkbaar waren die herders gelovige mensen, die uitzagen naar de verlossing van Israël.
Lucas 2:10-12. De engel zei tegen hen: ‘Wees niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen, dat het hele volk met grote vreugde zal vervullen: vandaag is in de stad van David jullie redder geboren. Hij is de messias, de Heer. Dit zal voor jullie het teken zijn: jullie zullen een pasgeboren kind vinden dat in een doek gewikkeld in een voederbak ligt.
Dit was het goede nieuws dat Johannes de Doper verkondigde.
Lucas 3:15-18. Het volk was vol verwachting, en allen vroegen zich af of Johannes misschien de messias was, maar Johannes zei tegen hen: ‘Ik doop jullie met water, maar er komt iemand die meer vermag dan ik; ik ben zelfs niet goed genoeg om de riemen van zijn sandalen los te maken. Hij zal jullie dopen met de heilige Geest en met vuur; hij houdt de wan in zijn hand om de dorsvloer te reinigen, het graan zal hij bijeenbrengen in zijn schuur en het kaf in onblusbaar vuur verbranden.’ Op deze en andere wijze spoorde hij de mensen aan en verkondigde hij hun het goede nieuws.
Uitleg: Het goede nieuws van Johannes de Doper was de komende doop met de heilige Geest en met vuur, maar ook het oordeel voor mensen, die de dorsvloer vies hebben gemaakt.
Dit is de tekst, die Jezus in zijn eerste onderwijs citeert uit Jesaja.
Lucas 4:18-19. ‘De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden het herstel van hun zicht, om onderdrukten hun vrijheid te geven, om een genadejaar van de Heer uit te roepen.’
Lucas 4:43. Maar hij zei tegen hen: ‘Ook in de andere steden moet ik het goede nieuws over het koninkrijk van God brengen, want daarvoor ben ik gezonden.’
Op gegeven moment vraagt Johannes de Doper of het Jezus is, die komen zou als messias.
Lucas 7:22. Hij antwoordde: ‘Zeg tegen Johannes wat jullie gezien en gehoord hebben: blinden kunnen weer zien, verlamden weer lopen, mensen met huidvraat worden gereinigd en doven kunnen weer horen, doden worden opgewekt, aan armen wordt het goede nieuws bekendgemaakt.
Lucas 8:1. Kort daarop begon hij rond te trekken van stad tot stad en van dorp tot dorp om het goede nieuws over het koninkrijk van God te verkondigen. De twaalf vergezelden hem, en ook enkele vrouwen die van boze geesten en ziekten genezen waren: Maria uit Magdala, bij wie zeven demonen waren uitgedreven, Johanna, de vrouw van Chusas, de rentmeester van Herodes, en Susanna – en nog tal van anderen, die uit hun eigen middelen voor hen zorgden.
Jezus geeft zijn leerlingen opdracht om er op uit te trekken.
Lucas 9:6. Ze gingen op weg en trokken van de ene plaats naar de andere, terwijl ze het goede nieuws verkondigden en overal zieken genazen.
Lucas 20:1. Op een van de dagen dat Jezus het volk in de tempel onderricht gaf en er het goede nieuws verkondigde, kwamen opeens de hogepriesters en de schriftgeleerden, samen met de oudsten, op hem af en vroegen hem: ‘Op grond van welke bevoegdheid doet u die dingen? En wie heeft u die bevoegdheid gegeven? Zeg ons dat eens.
Dit is een belangrijke vraag. Jezus brengt in het vervolg naar voren dat je twee mogelijkheden hebt. Van de mensen of van de hemel (vers 4). Het goede antwoord of je bevoegdheid hebt is: ‘van de hemel’. Menselijke instellingen of instituten bepalen dat niet. Je kunt wel tegen iemand zeggen: ik denk dat jij die bevoegdheid hebt ontvangen van de hemel.
Natuurlijk als je binnen een instituut werkt moet je je houden aan de regels. Ik mag niet het avondmaal bedienen in een Rooms Katholieke kerk. Maar ik denk dat ik de bevoegdheid heb gekregen om dit wel te doen in mijn eigen omgeving. Die bevoegdheid wel of niet gaat over veel zaken in de geestelijke wereld.
En dan nog het evangelie van Johannes. In het evangelie van Johannes kom je alleen eenmaal het woord boodschappende of berichten tegen. In deze tekst.
Johannes 20:18. Maria Magdalena ging en berichtte de discipelen dat zij de Heere gezien had en dat Hij dit tegen haar gezegd had. [HSV]
Hier het woord aggello, dus zonder ‘eu’ erbij, terwijl dit toch wel zo’n beetje het mooiste bericht was ooit. De Heer is opgestaan.
In het boek Handelingen.
Het boek Handelingen laat zien hoe het evangelie, het goede nieuws, zijn beslag krijgt. Eerst in Jeruzalem, daarna in de streek rond Jeruzalem, de gebieden van Judea en Samaria . Daarna verspreidt het zich over de hele Romeinse wereld.
In de teksten hieronder kun je deze beweging opmerken.
De tekst hieronder speelt zich af in Jeruzalem.
Handelingen 5:42. Ze bleven dagelijks onderricht geven in de tempel of bij iemand thuis en gingen door met het verkondigen van het goede nieuws dat Jezus de messias is.
Opmerkelijk: De tempel werd zelfs voor de verspreiding van het evangelie gebruikt.
Uitleg: In Jeruzalem was dat het voornaamste goede nieuws, dat Jezus, die lang verwachte messias is. Die het volk Israël zal redden.
Daarna werd het de gemeente van Jezus in Jeruzalem moeilijk gemaakt en daarom vluchtten ze o.a. naar Samaria. Ze waren niet ontheemde mensen, maar mensen, die gelijk een krachtige boodschap lieten horen.
Handelingen 8:4. Degenen die verdreven waren, trokken rond en verkondigden het woord van God.
Uitleg: In Jeruzalem spraken ze over Jezus, in Samaria over ‘het woord’. (In mijn Griekse tekst ontbreekt de toevoeging ‘van God’). Ging het ook over Jezus, die het levende woord was?
Opmerking: er wordt in het Nieuwe Testament wel zes keer een relatie gelegd van het goede nieuws met het woord.
En dan gaat het over Filippus, die in de hoofdstad Samaria kwam.
Handelingen 8:12. Maar toen Filippus hen door zijn verkondiging van het koninkrijk van God en de naam van Jezus Christus tot geloof had gebracht, lieten ze zich dopen, mannen zowel als vrouwen.
Let op: Filippus bracht het goede nieuws met al zijn impact. Niet alleen praten, maar er gebeurden ook bijzondere dingen zijn gebeurd (zie vers 6 en 7). Er was kracht van de Geest waardoor de mensen konden zien waar het om gaat.
Vervolgens gaan Petrus en Johannes naar Samaria om de mensen de handen op te leggen om de Heilige Geest te ontvangen.
Handelingen 8:25. Nadat Petrus en Johannes getuigenis hadden afgelegd van de Heer en zijn boodschap hadden verkondigd, aanvaardden ze de terugreis naar Jeruzalem en brachten het evangelie in tal van dorpen in Samaria.
En dan het verhaal van Filippus die een bijzondere ontmoeting heeft met een hooggeplaatst mens uit Ethiopië.
Handelingen 8:30-35. Filippus haastte zich naar hem toe en hoorde hem de profeet Jesaja lezen, waarop hij vroeg: ‘Begrijpt u ook wat u leest?’ De Ethiopiër antwoordde: ‘Hoe zou dat kunnen als niemand mij uitleg geeft?’ Hij nodigde Filippus uit om in te stappen en bij hem te komen zitten. Dit was het schriftgedeelte dat hij las: ‘Als een schaap werd hij naar de slacht geleid; als een lam dat stil is bij zijn scheerder deed hij zijn mond niet open. Hij werd vernederd en hem werd geen recht gedaan,
wie zal van zijn nakomelingen verhalen? Want op aarde leeft hij niet meer.’ De eunuch vroeg aan Filippus: ‘Kunt u me zeggen over wie de profeet het heeft? Over zichzelf of over een ander?’ Daarop begon Filippus met hem te spreken over het evangelie van Jezus, waarbij hij deze schrifttekst als uitgangspunt nam.
Na deze geschiedenis werd Filippus op een bijzondere wijze verplaatst naar een andere streek.
Handelingen 8:40. Filippus kwam terecht in Azotus; van daar reisde hij verder en verkondigde in alle steden het evangelie, tot hij in Caesarea aankwam.
En dan een stukje uit de toespraak van Petrus in het huis van Cornelius een Romeinse centurio.
Handelingen 10:36. God heeft aan de Israëlieten bekendgemaakt dat hij door Jezus Christus het goede nieuws van de vrede is komen brengen. Deze Jezus is de Heer van alle mensen.
Opmerking: terwijl Petrus nog aan het woord was (vers 44) daalde de Heilige Geest neer. Ze gingen in tongen spreken en God prijzen. Uitingen van vrede.
Er braken nog meer vervolgingen uit. Sommigen vluchtten toen naar de stad Antiochië. Daarbij was ook groepje vluchtelingen afkomstig van Cyprus en Cyrene. Naast joden werden ook de Griekse bevolking aangesproken.
Handelingen 11:20. Enkele Cyprioten en Cyreneeërs onder hen, die naar Antiochië waren gereisd, maakten daar echter ook de Griekse bevolking bekend met het evangelie van de Heer Jezus.
De apostel Paulus spreekt in de synagoge van Antiochië, waarbij dit wel de kern is van zijn betoog, dat Jezus de doodstraf kreeg maar opstond uit de dood.
Handelingen 13:28-32. Ofschoon ze geen enkele grond voor een doodvonnis konden vinden, drongen ze er bij Pilatus op aan hem terecht te stellen. Toen ze alles ten uitvoer hadden gebracht wat er over hem geschreven staat, haalden ze hem van het kruishout en legden hem in een graf. Maar God heeft hem opgewekt uit de dood; gedurende ettelijke dagen is hij verschenen aan degenen die met hem van Galilea naar Jeruzalem waren getrokken en die nu onder het volk van hem getuigen. Wij verkondigen u het goede nieuws dat God zijn belofte aan onze voorouders in vervulling heeft doen gaan ten behoeve van hun kinderen – ten behoeve van ons – doordat hij Jezus tot leven heeft gewekt. Daarover staat in de tweede psalm geschreven: “Jij bent mijn zoon, ik heb je vandaag verwekt.”
Conclusie: hier is het goede nieuws de opstanding uit de dood. De opstanding van Jezus als eerste en daarna voor vele anderen.
Toen Paulus en Barnabas ontdekte dat men hen in de stad Ikonium wilden stenigen.
Handelingen 14:6-7. … vluchtten ze naar een ander deel van Lykaonië, waar ze onder meer in de steden Lystra en Derbe het evangelie verkondigden.
De apostel Paulus liet een lamme man lopen. Dat maakte zoveel indruk dat men aan hen wilde offeren zoals men dat voor goden doet, schrok Paulus en zei:
Handelingen 14:15. Mannen, waarom doet u dit? Ook wij zijn mensen net zoals u, en wij verkondigen u juist dat u zich van deze zinloze dingen moet bekeren tot de levende God, Die de hemel, de aarde, de zee en alles wat erin is, gemaakt heeft. [HSV]
Dit is een tekst, die vertalers moeilijk vinden. Dat is in deze HSV vertaling al te zien door woorden die ze hebben toegevoegd. Dat is met schuine letters aangegeven. Volgens mij gaat het om het evangelie die enorme dingen uitwerkt tegenover het nutteloze van de anderen. En dat is de reden om je tot God te wenden. Die grote God, die ook de schepper is.
Daarna gingen Paulus en Barnabas naar de stad Derbe.
Handelingen 14:21. In Derbe verkondigden Paulus en Barnabas het evangelie en ze maakten er veel leerlingen. Daarna keerden ze terug naar Lystra en vervolgens naar Ikonium en Antiochië.
Opmerking: het gevolg van het evangelie is dat er leerlingen zijn. Zij gaan op weg om er meer over te leren.
En dit is een tekst uit een bijeenkomst van de apostelen, die ging erover hoe men de gelovigen uit de volken in contact moest brengen met de wet van Mozes.
Handelingen 15:7. Toen het tot een hevige woordenstrijd kwam, stond Petrus op en zei: ‘Broeders, u weet dat God mij al in het begin uit uw midden heeft gekozen om de boodschap van het evangelie onder de heidenen te verspreiden en hen tot geloof te brengen.
Opmerking: het laatste deel van deze tekst is in NBV vertaalt zoals het in de kerk wordt gezegd. In het Grieks staat er: ‘Door mijn mond horen de volken het woord (logos) van het evangelie en geloven’. Ik vind dat mooier.
Zoals de NBV vertaalt: ‘de boodschap van het evangelie’ is dubbelop. Het evangelie betekent al boodschap. Dan is het net of het evangelie iets anders is dan boodschap.
Daarna gaan Paulus en Barnabas weer verder in Antoiochiè.
Handelingen 15:35. En Paulus en Barnabas verbleven in Antiochië en zij onderwezen en verkondigden, met nog veel anderen, het Woord van de Heere. [HSV]
Paulus en Barnabas deden drie dingen: ze gaven onderwijs (1) ze verkondigden het goede nieuws (2) en het woord van de Heer (3). Dat laatste zal in dit verband wel zijn de levende woorden van de Heer door de Heilige Geest gesproken.
Als Paulus nog in Klein Azië (Turkije) is, krijgt Paulus een visioen.
Handelingen 16:10. Toen Paulus dit visioen had gezien, wilden we meteen naar Macedonië vertrekken, omdat we eruit opmaakten dat God ons geroepen had om aan de mensen daar het evangelie te verkondigen.
Dit gebeurde na de toespraak van Paulus op de Areopagus in Athene.
Handelingen 17:18. En enige epicurische en stoïsche wijsgeren raakten met hem in een twistgesprek. En sommigen zeiden: Wat zou deze praatjesmaker toch willen zeggen? Maar anderen zeiden: Hij schijnt een verkondiger te zijn van vreemde goden; want hij verkondigde hun Jezus en de opstanding. [HSV]
In het Grieks: hij riep het goede nieuws van de opstanding uit.
Dit vertelt Paulus aan een afvaardiging van de gemeente van Efeze. Paulus noemt het evangelie, het evangelie van de genade.
Handelingen 20:24. Ik hecht echter niet de minste waarde aan het behoud van mijn leven, als ik mijn levenstaak maar kan voltooien en de opdracht uitvoeren die ik van de Heer Jezus ontvangen heb: getuigen van het evangelie van Gods genade.
(In Handelingen 20:32 gaat het in het Grieks over ‘het woord van de genade’ wat de NBV vertaalt met ‘het evangelie van zijn genade’.)
En tenslotte gaat het over Filippus, die Paulus, een evangelist noemt.
Handelingen 21:8. De volgende dag vertrokken we weer en gingen op weg naar Caesarea. Daar vonden we onderdak bij Filippus, een verkondiger van het evangelie en een van de zeven wijze mannen.
Opmerking: er staat evangelist.
In de brieven van Paulus.
De apostel Paulus noemt in bijna al zijn brieven het evangelie. In iedere brief wel weer een aparte kant van het evangelie en evangeliseren.
In de brief aan de gemeente van Rome
De brief aan de gemeente van Rome is geschreven voor Joodse luisteraars. Daarom ook in de eerste tekst een verwijzing naar de geschiedenis.
Romeinen 1:1-3. Paulus, een dienstknecht van Jezus Christus, een geroepen apostel, afgezonderd tot het Evangelie van God, dat Hij tevoren beloofd had door Zijn profeten, in de heilige Schriften, ten aanzien van Zijn Zoon, Die wat het vlees betreft geboren is uit het geslacht van David. Wat de Geest van heiliging betreft, is met kracht bewezen dat Hij de Zoon van God is, door Zijn opstanding uit de doden, namelijk Jezus Christus, onze Heere. [HSV]
Opmerking: de HSV schrijft Evangelie met een hoofdletter, dat staat niet in het Grieks.
Uitleg: Paulus noemt hier zijn punten voor de Joodse luisteraars: beloofd door de profeten. Jezus verbonden met David. Maar ook: Jezus is het evangelie. En Hij is opgestaan.
Romeinen 1:15-17. …. en daarom is het mijn wens het evangelie ook aan u in Rome te verkondigen. Voor dit evangelie schaam ik mij niet, want het is Gods reddende kracht voor allen die geloven, voor Joden in de eerste plaats, maar ook voor andere volken. In het evangelie openbaart zich dat God enkel en alleen wie gelooft als rechtvaardige aanneemt, zoals ook geschreven staat: ‘De rechtvaardige zal leven door geloof.’
Romeinen 2:16. Dit alles zal blijken op de dag waarop, volgens het evangelie dat ik verkondig, God door Christus Jezus oordeelt over wat er in de mens verborgen is.
Romeinen 10:13b-16. .. er staat: ‘Ieder die de naam van de Heer aanroept, zal worden gered.’ Maar hoe kunnen ze hem aanroepen als ze niet in hem geloven? En hoe kunnen ze in hem geloven als ze niet over hem hebben gehoord? En hoe kunnen ze over hem horen als hij niet verkondigd wordt? En hoe kan iemand verkondigen als hij niet is uitgezonden? Het is zoals geschreven staat: ‘Welkom zijn zij die goed nieuws verkondigen. Toch hebben slechts weinigen aan het evangelie gehoor gegeven, want Jesaja vraagt: ‘Heer, heeft iemand geloofd wat wij hebben gezegd?’
Opmerking: hier verwijst de apostel naar een tekst van vroeger tijden, zoals beschreven staat in Jesaja 52:7. Letterlijk vertaalt: “Hoe mooi op de bergen de voeten van hen die goed nieuws brengen, die proclameren vrede, die brengen goed goed nieuws, die proclameren heil (Jeshua), die zeggen tot Sion jouw God regeert”.
Romeinen 11:28. Zij zijn weliswaar wat het Evangelie betreft vijanden vanwege u, maar wat de verkiezing betreft geliefden vanwege de vaderen. [HSV]
De NBV gaat hier uitleggen en vertaalt als volgt “Ze zijn Gods vijanden geworden opdat het evangelie aan u kon worden verkondigd, maar God blijft hen liefhebben omdat hij de aartsvaders heeft uitgekozen”. Gods vijanden is de sterk aangezet. Aartsvaders in plaats van vaderen is een versmalling.
Romeinen 15:16. … ik moet in volledige toewijding aan zijn evangelie een dienaar van Christus Jezus voor de heidenen zijn, zodat zij een God welgevallig offer kunnen worden, geheiligd door de heilige Geest.
Romeinen 15:18-19. Ik zal over niets anders spreken dan wat Christus door mij tot stand brengt om de heidenen tot gehoorzaamheid te brengen: door wat ik zeg en doe, door zijn macht waarmee ik tekenen en wonderen verricht door de macht van Gods Geest. Zo heb ik vanuit Jeruzalem en helemaal tot aan Illyrië het evangelie van Christus verspreid, maar ik heb er een eer in gesteld het niet op plaatsen te verkondigen waar Christus al bekend was. Ik wilde niet op het fundament van een ander bouwen
Romeinen 15:29. En ik weet dat ik, als ik naar u toe kom, met de volle zegen van het Evangelie van Christus zal komen.
Opmerking: het woord evangelie staat niet in de Griekse tekst, die de NBV hanteert, maar wel in de Griekse tekst, die de SV en HSV hanteren.
Romeinen 16:25. Aan hem die bij machte is u kracht te geven, overeenkomstig het evangelie van Jezus Christus dat ik verkondig, overeenkomstig de onthulling van het geheim waarover eeuwenlang gezwegen is.
Opmerking: het is normaal dat het evangelie kracht geeft.
Brieven aan de gemeenten van Korinthe
1 Korintiërs 1:17. Ik ben immers niet door Christus gezonden om te dopen, maar om te verkondigen – en niet door middel van diepzinnige welsprekendheid, want dan zou het kruis van Christus van zijn kracht worden beroofd.
1 Korintiërs 4:15. Hoeveel opvoeders in het geloof in Christus u ook zult hebben, u hebt maar één vader. Door Christus Jezus ben ik uw vader geworden, omdat ik u het evangelie heb gebracht.
1 Korintiërs 9:12-14. Als anderen hierop al aanspraak kunnen maken, kunnen wij het dan niet des te meer? We hebben echter geen gebruik gemaakt van onze rechten; integendeel, we verdragen alles, omdat we de verkondiging van het evangelie van Christus niets in de weg willen leggen. U weet toch dat wie in de tempel dienstdoen daarvan leven, en dat wie aan het altaar dienen een deel van het offervlees krijgen? Voor hen die het evangelie bekendmaken geldt hetzelfde: de Heer heeft bepaald dat zij door te verkondigen in hun levensonderhoud mogen voorzien.
Deze laatste tekst vind ik in de HSV strakker.
1 Korintiërs 9:14. Zo heeft de Heere ook met het oog op hen die het Evangelie verkondigen, opgedragen dat zij van het Evangelie leven.
1 Korintiërs 9:16-18. Als ik het Evangelie verkondig, is er voor mij namelijk geen reden tot roem. De noodzaak daarvan is mij immers opgelegd. En wee mij, als ik het Evangelie niet verkondig! Want als ik dat vrijwillig doe, heb ik recht op loon, maar als ik het onwillig doe, is het beheer van het Evangelie mij toch toevertrouwd. Wat voor loon heb ik dan? Dat ik, bij de evangelieverkondiging, het Evangelie van Christus kosteloos maak, om geen gebruik te maken van mijn recht als verkondiger van het Evangelie.
Opmerking: het gaat hier er om in hoeverre verkondigers van het evangelie daar en vergoeding voor krijgen.
1 Korintiërs 9:23. Ik doe alles voor het evangelie om ook zelf aan de beloften ervan deel te krijgen.
Opmerking: In het Grieks staan als laatste woorden: ‘om een medehuisgenoot te worden’. Dat vind ik mooier.
1 Korintiërs 15:1-2. Verder maak ik u bekend, broeders, het Evangelie, dat ik u verkondigd heb, dat u ook aangenomen hebt, waarin u ook staat, waardoor u ook zalig wordt, als u eraan vasthoudt zoals ik het u verkondigd heb, tenzij dat u tevergeefs geloofd hebt. [HSV]
En dan volgt een korte samenvatting van het evangelie.
2 Korintiërs 2:12. Toen ik in Troas kwam om het evangelie van Christus te verkondigen, gaf de Heer mij daartoe goede mogelijkheden.
2 Korintiërs 4:3-4. Wanneer er dan toch nog een sluier ligt over het evangelie dat wij verkondigen, geldt dit alleen voor hen die verloren gaan: de ongelovigen, van wie de gedachten door de god van deze wereld zijn verblind, waardoor ze het licht van het evangelie niet kunnen zien, de luister van Christus, die het beeld van God is.
2 Korintiërs 8:18. Wij sturen een broeder met hem mee die om zijn werk voor het evangelie door alle gemeenten geprezen wordt.
2 Korintiërs 9:13. Ze prijzen God omdat u er blijk van geeft gehoorzaam te zijn aan het evangelie van Christus, wat u bewijst door de ruimhartigheid waarmee u met hen en alle anderen wilt delen.
2 Korintiërs 10:14-16. U behoort tot ons gebied, dus we overschrijden geen enkele grens. We hebben immers ook bij u als eersten het evangelie van Christus gebracht. Bovendien willen we ons niet laten voorstaan op werk buiten ons gebied, op de inspanningen van anderen. We hopen alleen dat uw geloof groeit en dat u ons werk uitbundig zult prijzen binnen de grenzen die God voor ons heeft vastgesteld. En we hopen eveneens het evangelie in verder gelegen gebieden te verkondigen, zonder ons te laten voorstaan op de resultaten in andermans gebied.
2 Korintiërs 11:4. U hebt er immers geen enkel bezwaar tegen dat iemand u een andere Jezus verkondigt dan wij hebben gedaan, of dat u een andere Geest of een ander evangelie ontvangt dan u ontvangen hebt.
2 Korintiërs 11:7. Of heb ik soms een misdaad begaan door u zonder enige vergoeding Gods evangelie te verkondigen? Wanneer ik me daarmee vernederd heb, was het alleen om u te verheffen.
In de brief aan de Galaten
In de brief aan de Galaten begint het met pittige teksten. Het is scherp en streng. Maar het is om het goede te behouden.
Er is geen ander evangelie.
Galaten 1:6-7. Het verbaast me dat u zich zo snel hebt afgewend van hem die u door de genade van Christus heeft geroepen en dat u zich tot een ander evangelie hebt gekeerd. Er is geen ander evangelie, er zijn alleen maar mensen die u in verwarring brengen en het evangelie van Christus willen verdraaien.
Vervloekt is hij of zij, die het evangelie anders maakt? Misschien meer passend voor de mensen. Misschien wat minder breed en diep zoals het is bedoeld.
Galaten 1:8-9. Wanneer iemand u iets verkondigt dat in strijd is met wat ik u verkondigd heb, al was ik het zelf of een engel uit de hemel – vervloekt is hij! Ik heb het al eerder gezegd en zeg het nu opnieuw: wanneer iemand u iets verkondigt dat in strijd is met wat u hebt ontvangen – vervloekt is hij!
Het evangelie komt bij God vandaan, is niet door mensen bedacht.
Galaten 1:11. Ik verzeker u, broeders en zusters, dat het evangelie dat ik u verkondigd heb niet door mensen is bedacht – ik heb het ook niet van een mens ontvangen of geleerd – maar dat Jezus Christus mij is geopenbaard.
Opmerking: Je kunt hier ook vertalen ‘Het evangelie dat ik geëvangeliseerd heb’. Nou inderdaad, zoveel goeds, zouden mensen niet kunnen bedenken.
Galaten 1:15-16a. Maar toen besloot God, die mij al vóór mijn geboorte had uitgekozen en die mij door zijn genade heeft geroepen, zijn Zoon in mij te openbaren, opdat ik hem aan de heidenen zou verkondigen.
Dat is wat met een mens kan gebeuren: dat Jezus in je wordt geopenbaard. En dat kan leiden tot een roeping. Bij Paulus was dat het evangelie aan de volken te verkondigen.
En dit werd er toen van Paulus gezegd.
Galaten 1:23. ‘De man die ons vroeger vervolgde, verkondigt nu het geloof dat hij toen probeerde uit te roeien.’
En dan gaat Paulus naar Jeruzalem om met de leiders te bespreken dat hij onder de volken het evangelie gaat verkondigen.
Galaten 2:1-2. Na verloop van veertien jaar ging ik opnieuw naar Jeruzalem, samen met Barnabas en Titus. Dat was mij in een openbaring opgedragen. In besloten kring legde ik de belangrijkste broeders het evangelie voor dat ik aan de heidenen verkondig, want ik wilde me ervan overtuigen dat mijn inspanningen, toen en nu, niet voor niets waren.
Maar daarbij ontstond de discussie of de gelovigen uit de volken zich ook moeten laten besnijden. Maar dat hoefde niet. Er was vrijheid.
Galaten 2:3-5. Maar zelfs Titus, die mij vergezelde, werd niet gedwongen zich te laten besnijden, hoewel hij toch een Griek is. Dat wilden alleen een paar schijnbroeders, die als spionnen waren binnengedrongen om erachter te komen hoe wij onze vrijheid, die we in Christus Jezus hebben, gebruikten. Ze wilden slaven van ons maken. Maar we zijn geen moment voor hen gezwicht, want de waarheid van het evangelie moest in uw belang behouden blijven.
Het niet besnijden was van belang omdat het aangaf dat er vrijheid is. Dat is ook de waarheid van het evangelie.
Galaten 2:7-8. … toen ze inzagen dat mij de verkondiging onder de heidenen was toevertrouwd, zoals aan Petrus de verkondiging onder de besnedenen – want zoals God Petrus kracht had gegeven voor zijn werk onder de Joden, zo had hij mij kracht gegeven voor mijn werk onder de onbesnedenen.
Nog een pijnlijke situatie.
Galaten 2:14. Toen ik zag dat ze niet de rechte weg naar het ware evangelie bewandelden, zei ik tegen Kefas, in aanwezigheid van iedereen: ‘Jij bent een Jood, maar je leeft als een heiden en houdt je niet aan de Joodse gebruiken; hoe kun je dan opeens heidenen dwingen als Joden te leven?’
Toelichting: Het ware evangelie is ook oprecht zijn, transparant zijn.
Galaten 4:13. Herinnert u zich niet de eerste keer dat ik u het evangelie heb verkondigd? Ik kwam bij u toen ik ziek was.
In de brief aan de Efeziërs
Efeziërs 1:13. In hem hebt ook u de boodschap van de waarheid gehoord, het evangelie van uw redding, in hem bent u, door uw geloof, gemerkt met het stempel van de heilige Geest die ons beloofd is.
Efeziërs 2:17-18. Vrede kwam hij verkondigen aan u die ver weg was en vrede aan hen die dichtbij waren: dankzij hem hebben wij allen door één Geest toegang tot de Vader.
Efeziërs 3:6-7. … de heidenen delen door Christus Jezus ook in de erfenis, maken deel uit van hetzelfde lichaam en hebben ook deel aan de belofte, op grond van het evangelie. Van dat evangelie ben ik een dienaar geworden door de gave van Gods genade, die ik ontvangen heb door zijn kracht die in mij werkt. Mij, de allerminste van alle heiligen, is de genade geschonken om de heidenen de ondoorgrondelijke rijkdom van Christus te verkondigen.
En hier gaat het over evangelisten.
Efeziërs 4:11-12. En hij is het die apostelen heeft aangesteld, en profeten, evangelieverkondigers, herders en leraren, om de heiligen toe te rusten voor het werk in zijn dienst. Zo wordt het lichaam van Christus opgebouwd.
Uit de wapenrusting, het derde wapen.
Efeziërs 6:15. .. de inzet voor het evangelie van de vrede als sandalen aan uw voeten …
Efeziërs 6:19-20. Bid ook voor mij, dat mij de juiste woorden gegeven worden wanneer ik verkondig, zodat ik met vrijmoedigheid het mysterie mag openbaren van het evangelie waarvan ik gezant ben, ook in de gevangenis. Bid dat ik daarbij zo vrijmoedig spreek als nodig is.
Wat kunnen wij van deze teksten leren?
Het evangelie brengt redding, vrede en rijkdom in Christus.
Er zit beweging in het evangelie. We zijn bereid om de vrede ergens te brengen. Paulus was gezant van het evangelie.
In de brief aan de gemeente van Philippi.
Filippenzen 1:3-7. Ik dank mijn God, telkens wanneer ik aan u denk – in elk gebed van mij voor u allen bid ik altijd met blijdschap – vanwege uw gemeenschap aan het Evangelie, van de eerste dag af tot nu toe. Ik vertrouw erop dat Hij Die in u een goed werk begonnen is, dat voltooien zal tot op de dag van Jezus Christus. Het is immers voor mij terecht dat ik dit van u allen denk, omdat ik u allen in mijn hart heb als deelgenoten van mijn genade, zowel in mijn gevangenschap als in de verdediging en bevestiging van het Evangelie. [HSV]
Opmerking: hier twee nieuwe aspecten. De gemeenschap aan het evangelie. En de bevestiging van het evangelie.
Filippenzen 1:12. U moet weten, broeders en zusters, dat wat mij is overkomen er juist toe bijdraagt dat het evangelie wordt verspreid.
Filippenzen 1:16-17. Zij doen het uit liefde, in het besef dat ik de taak heb het evangelie te verdedigen. Maar de eersten verkondigen Christus uit geldingsdrang, met onzuivere bedoelingen, om mijn gevangenschap te verzwaren.
Vraag: hier gaat het om de verdediging van het evangelie. Hoe moet ik dat begrijpen? Gaat het er om dat je het inhoudelijk op de juiste manier vertelt?
Filippenzen 1:27. Leef in overeenstemming met het evangelie van Christus, zodat ik kan horen, of straks zelf kan zien, dat u één van geest bent en samen voor het geloof in het evangelie strijdt.
Filippenzen 2:22. U weet dat hij betrouwbaar is en dat hij zich samen met mij, als een kind met zijn vader, voor het evangelie heeft ingezet.
Filippenzen 4:3. En u, trouwe vriend, vraag ik hen te helpen. Ze hebben samen met mij voor het evangelie gestreden, evenals Clemens en mijn overige medewerkers, van wie de namen in het boek van het leven staan.
Filippenzen 4:15. U weet zelf, Filippenzen, dat toen ik na mijn vertrek uit Macedonië met de verkondiging begon, uw gemeente de enige is geweest die gedeeld heeft in mijn tegoeden en tekorten
In de brief aan de gemeente van Kolosse
In deze brief wordt in twee teksten naar het evangelie verwezen.
Kolossenzen 1:3-6. In al onze gebeden danken wij God, de Vader van onze Heer Jezus Christus, voor u, want we hebben gehoord dat u in Christus Jezus gelooft en alle heiligen liefhebt, omdat u hoopt op wat in de hemel voor u gereedligt. Daarover hebt u gehoord toen aan u de waarheid verkondigd werd en het evangelie u bereikte. Overal in de wereld draagt het vrucht en groeit het, ook bij u, vanaf de dag dat u over Gods genade hoorde en de ware betekenis ervan begreep.
Het evangelie wordt gelijkgesteld aan de waarheid. Het evangelie is iets wat vrucht kan dragen.
Kolossenzen 1:23. Maar dan moet u blijven geloven, onwrikbaar gegrondvest zijn in de hoop die het evangelie brengt, het evangelie dat u gehoord hebt en dat aan alle schepselen onder de hemel verkondigd is, en waarvan ik, Paulus, de dienaar ben geworden.
Niet alleen hoop brengt het evangelie, het is ook aan alle schepselen verkondigd.
In de brieven aan de gemeente van Tessaloniki
Hieronder zeven tekstgedeelten uit deze brieven.
1 Tessalonicenzen 1:4-5. God heeft u lief, broeders en zusters. Wij weten dat hij u heeft uitgekozen: onze verkondiging aan u overtuigde immers niet alleen door onze woorden, maar ook door de overweldigende kracht van de heilige Geest. U weet hoeveel we voor u hebben betekend toen we in uw midden waren.
De liefde van God werd zichtbaar door de kracht van de Heilige Geest. Hier zie je dat de woorden gepaard met de kracht van de Geest, die allerlei zal hebben teweeggebracht.
1 Tessalonicenzen 2:1-4. U weet zelf, broeders en zusters, dat ons bezoek aan u niet tevergeefs is geweest. Ondanks de mishandelingen en beledigingen die wij, zoals u bekend is, in Filippi te verduren hadden, vonden we in vertrouwen op onze God de moed u bekend te maken met zijn evangelie. Daarvoor hebben we ons tot het uiterste ingespannen. Onze oproep berust niet op een dwaling, op oneerlijkheid of bedrog. Wij spreken alleen omdat God ons daartoe waardig heeft gekeurd en ons het evangelie heeft toevertrouwd – niet om mensen te behagen, maar God, die de mensen doorgrondt.
Het evangelie is niet om de mensen te behagen, maar God doorgrond ons, hij ziet wat we nodig hebben. Rust en vrede bijvoorbeeld. Dat geeft hij ons.
1 Tessalonicenzen 2:8-9. In die gezindheid, vol liefde voor u, waren we niet alleen bereid u te laten delen in Gods evangelie, maar ook in ons eigen leven. Zo dierbaar was u ons geworden. U herinnert u, broeders en zusters, hoe we ons hebben ingezet en ingespannen, hoe we dag en nacht hebben gewerkt om niemand van u tot last te zijn. Op die manier hebben we u het evangelie van God verkondigd.
Een goede leerling brengt onbaatzuchtig het evangelie.
1 Tessalonicenzen 3:1-2. Omdat we het niet langer uithielden, besloten we Timoteüs naar u toe te sturen, onze broeder en Gods medewerker in de verkondiging van het evangelie van Christus. Zelf bleven we in Athene achter. Timoteüs moest u sterken en aanmoedigen in uw geloof,
En hier gaat het om een goed bericht brengen dat niet gaat over Jezus maar over gelovigen.
1 Tessalonicenzen 3:6. Maar nu is Timoteüs teruggekomen met het goede bericht over uw geloof en liefde. Hij heeft ons bovendien verteld hoezeer u ons altijd als voorbeeld neemt en hoe u er even vurig naar verlangt ons te zien als wij u.
2 Tessalonicenzen 1:6-8. God is inderdaad rechtvaardig: hij zal uw onderdrukkers straffen met onderdrukking en u, die nu onderdrukt wordt, samen met ons van alle last bevrijden wanneer Jezus, de Heer, vanuit de hemel verschijnt. Dan komt hij in een vlammend en u, die nu onderdrukt wordt, samen met ons van alle last bevrijden wanneer Jezus, de Heer, vanuit de hemel verschijnt. Dan komt hij in een vlammend vuur en omringd door engelen, door wie hij zijn macht manifesteert; dan straft hij hen die God niet erkennen en het evangelie van onze Heer Jezus niet gehoorzamen.
Wat zou het evangelie gehoorzamen zijn? Het lijkt mij dat het is, dat je een nieuw mens laat worden. Zoals de gasten op de bruiloft een bruiloftskleed aan moesten doen.
2 Tessalonicenzen 2:13b-14. Hij heeft u als eersten uitgekozen om te worden gered door de Geest die heilig maakt en door het geloof in de waarheid. Hij heeft u daartoe geroepen door het evangelie dat wij u verkondigd hebben en waardoor u zult delen in de luister van onze Heer Jezus Christus.
Wat is het doel van het evangelie voor ons mensen? Gered worden door de Geest, dat kan voor iedereen iets anders betekenen (1). Dat we heilig worden, dat is de sfeer van God verkeren (2). En dat we geloven in de waarheid, op welk terrein dan ook (3). Ik bid God dat op deze site veel waarheid is te vinden.
In de pastorale brieven van Paulus
1 Timoteüs 1:10b-11. De wet is er voor alles wat indruist tegen de heilzame leer, die in overeenstemming is met het evangelie dat mij is toevertrouwd, het evangelie over de majesteit van de gelukzalige God.
Paulus is de heilzame leer van de gelukzalige God toevertrouwd. ‘Heilzame leer’ , zou je ook kunnen vertalen met ‘ gezond onderwijs’, onderwijs waar je beter, gezond van wordt. De ‘gelukzalige God, is de God, die zaligheid geeft. In meer alledaagse woorden geluk of voorspoed.
2 Timoteüs 1:8-11. Schaam je er dus niet voor om van onze Heer te getuigen; schaam je ook niet voor mij, die omwille van hem gevangenzit, maar deel in het lijden voor het evangelie, met de kracht die God je geeft. Hij heeft ons gered en ons geroepen tot een heilige taak, niet op grond van onze daden, maar omdat hij daartoe uit genade besloten had. Deze genade was ons al vóór alle tijden gegeven in Christus Jezus, maar nu is ze bekend geworden doordat onze redder Christus Jezus is verschenen, die de dood heeft vernietigd en onvergankelijk leven heeft doen oplichten door het evangelie. Van dit evangelie ben ik verkondiger, apostel en leraar.
Opmerking: Het woord dat je met verkondiger kunt vertalen, kun je ook met heraut vertalen. Het was het Griekse woord voor stadsomroeper.
Opvallend: weer een nieuwe woord over wat de inhoud van het goede nieuws is: een onvergankelijk leven.
2 Timoteüs 2:8-9. Houd Jezus Christus in gedachten, uit het nageslacht van David, die uit de dood is opgewekt. Dit heb ik verkondigd, daarom heb ik veel te verduren en ben ik zelfs als een misdadiger gevangengezet. Maar het woord van God laat zich niet gevangenzetten.
Dat Jezus uit de dood is opgewekt en dat daarmee aangeeft dat wij ook eens uit de door zullen opstaan. Zou kun je ook over de inhoud van het evangelie spreken.
2 Timoteüs 4:5. Jij echter moet in alles nuchter zijn, je lijden aanvaarden, je werk als verkondiger van het evangelie doen, je dienende taak vervullen.
Opmerking: je had ook met evangelist kunnen vertalen.
Filemon 1:13. … en ik hem graag bij me gehouden had. Dan had hij namens u voor mij kunnen zorgen nu ik omwille van het evangelie gevangenzit.
Wat kunnen we van deze teksten leren?
Een goede nieuws is dat Jezus uit de dood is opgestaan en dat wij ook uit de dood zullen worden opgewekt.
Een evangelist heeft een dienende taak. Hij brengt het goede bij de mensen.
Het goede nieuws wordt niet altijd met open armen ontvangen. Vreemd genoeg. Daarom zit Paulus voor het evangelie gevangen. Zie brief aan Filemon.
In de andere boeken.
Het woord evangelie kom je ook in andere boeken tegen, zoals in de eerste pastorale brief van Petrus en de Openbaringen van Johannes en in de brief aan de Hebreeën. Het woord boodschap kom je ook tegen in de pastorale brief van Johanes.
In de brief aan de Hebreeën
Hier komt het begrip in twee teksten voor die dicht bij elkaar in het boek staan.
Hier schrijft de schrijver van de brief dat aan het volk Israël ook het goede nieuws, het evangelie was gebracht, maar het werd niet heilzaam.
Hebreeën 4:2-6. Want aan ons is het goede nieuws verkondigd, net als indertijd aan hen; maar anders dan voor wie het in geloof aannemen, was het verkondigde woord voor hen niet heilzaam. Omdat wij echter geloven, gaan we binnen in de rust waarvan eerder sprake was: ‘In mijn toorn heb ik gezworen: “Nooit zullen ze binnengaan in mijn rust,”’ – en dat terwijl zijn werk toch al met de grondvesting van de wereld voltooid werd! Over de zevende dag wordt immers ergens gezegd: ‘En op de zevende dag rustte God van al zijn werk,’ terwijl hier wordt gezegd: ‘Nooit zullen ze binnengaan in mijn rust.’ Het staat dus vast dat er wel mensen in kúnnen binnengaan. En omdat zij aan wie vroeger het goede nieuws verkondigd is, er vanwege hun ongehoorzaamheid niet zijn binnengegaan, legt God nu opnieuw een dag vast, een ‘vandaag’, waarover hij, zoals eerder is opgemerkt, lange tijd later David heeft laten zeggen: ‘Horen jullie vandaag zijn stem, wees dan niet koppig.’
Dat is de volgorde. Je hoort Gods stem. Wees dan niet koppig, maar luister en gehoorzaam. Dan zul je niet alleen rust ontvangen, maar hier wordt het groots voorgesteld: ‘ je gaat de rust binnen’ als een andere omgeving.
De eerste brief van Petrus
In de eerste brief van Petrus gaat het vier keer over evangeliseren en het evangelie.
Het gaat hier wat van oudsher de profeten was aangekondigd. Christus zou lijden en daarna in Gods luister delen (vers 11) en dat kan nu ook ons overkomen en het is de Geest, die mensen aanzet om die boodschap te delen.
1 Petrus 1:12. Er werd hun geopenbaard dat deze boodschap niet voor henzelf bestemd was maar voor u, en nu is deze boodschap u verkondigd door hen die u het evangelie hebben gebracht, gedreven door de heilige Geest die vanuit de hemel werd gezonden. Het zijn geheimen waarin zelfs engelen graag zouden doordringen.
1 Petrus 1:24-25. De mens is als gras en zijn schoonheid als een bloem in het veld: het gras verdort en de bloem valt af, maar het woord van de Heer blijft eeuwig bestaan.’ Dit woord is het evangelie dat u verkondigd is.
God spreekt. Hij heeft gesproken en blijft ook spreken. En waar het over gaat is ‘goed nieuws.
En dan nog een tekst met een voor ons bijzondere inhoud.
1 Petrus 4:6. Ook aan de doden is het evangelie verkondigd, opdat ook zij, al zijn ze naar hun leven op aarde door de mensen veroordeeld, bij God in de geest kunnen leven.
Opmerking: heeft Petrus heeft over geestelijke dode mensen of over lichamelijk dode mensen? Omdat er over hun leven op aarde wordt gesproken lijkt het te gaan over mensen, die zijn gestorven. Kunnen die bi God in de geest leven?
1 Petrus 4:17. Besef goed dat de tijd van het oordeel is aangebroken. Dat oordeel begint bij Gods eigen mensen. Als het bij ons begint, hoe zal het dan aflopen met hen die weigeren het evangelie van God te aanvaarden?
Opmerking: het oordeel hoeft niet te wijzen op een negatieve uitkomst. Het is meer een beoordeling, die aan kan geven dat je geschikt bent voor een taak. Petrus vraagt zich af hoe het met de Joodse mensen zal uitpakken, die weigeren het evangelie te aanvaarden. Hij maak zich daar zorgen over.
In de eerste brief van Johannes
Twee keer komt in de pastorale brieven van Johannes het woord aggelia voor dat je met boodschap of bericht kunt vertalen.
1 Johannes 1:5. En dit is de boodschap die wij van Hem gehoord hebben en aan u verkondigen, dat God licht is en dat in Hem in het geheel geen duisternis is. [HSV]
1 Johannes 3:11. Want dit is de boodschap die u vanaf het begin gehoord hebt, dat wij elkaar moeten liefhebben. [HSV]
Wat kunnen we hiervan leren?
Beide boodschappen zijn onderdeel van het evangelie. God is niet geheimzinnige duistere kracht, maar God is licht. En elkaar liefhebben als we dat echt kunnen leidt tot een veel betere wereld.
In het boek Openbaring
Het gaat in het boek Openbaringen twee keer over evangeliseren. Dat zijn deze twee teksten.
Openbaring 10:7. Maar in de dagen van de stem van de zevende engel, wanneer die op de bazuin zal blazen, zal ook het geheimenis van God volbracht worden, zoals Hij aan Zijn dienstknechten, de profeten, verkondigd heeft.
Dit is het goede het geheimenis van God wordt volbracht in de tijd als de stem van de zevende engel klinkt. Waar gaat het geheimenis over? Wat is er zo bijzonder aan de stem van de zevende engel?
Openbaring 14:6. Toen zag ik opnieuw een engel, die hoog in de lucht vloog. Hij had een eeuwig evangelie dat hij bekend moest maken aan de mensen op aarde, uit alle landen en volken, van elke stam en taal.
Wat zou het eeuwig evangelie zijn? Heeft dat verband de tekst, die eerder in dit boek staat dat ‘het geheimenis van God moet worden volbracht’? Ik weet het (nog) niet.
Oude Testament
Er is een woord dat je vanuit het Hebreeuws met nieuws kan vertalen. Soms is nieuws goed nieuws.
Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen | |
1 | בָּשַׂר basar | Werkwoord | H1319 | Boodschappen Komt 24 keer voor in 21 verzen KJV: tidings (16x), show forth (3x), publish (3x), messenger (1x), preached (1x). |
בְּשׂוֹרָה bᵊśôrâ | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | H1309 | Boodschap Komt 6 keer voor KJV: tidings (6x) | |
2 | שְׁמוּעָה šᵊmûʿâ | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | H8052 | Boodschap, bericht Komt 27 keer voor in 24 verzen. KJV: rumour (9x), tidings (8x), report (4x), fame (2x), bruit (1x), doctrine (1x), mentioned (1x), news (1x). |
שֵׁמַע šēmaʿ | Zelfstandig naamwoord mannelijk | H8088 | Boodschap, bericht Komt 18 keer voor in 17 verzen KJV: fame (5x), report (5x), hear (3x), tidings (2x), bruit (1x), loud (1x), speech (1x). |
De woorden hierboven kun je zowel met boodschap als met goede boodschap vertalen, afhankelijk van de context van de tekst. Meestal gaat het om boodschappen van mensen aan andere mensen.
Van de 75 keer dat deze woorden voorkomen gaat het tien keer over de goede boodschap van God. Het evangelie zogezegd. Hieronder staan deze teksten.
Dit is een Psalm van David in het boek van de Kronieken. De boodschap van zijn heil. Voor heil staat het woord jeshua, Strong 3444. Jeshua de naam van Jezus in het Hebreeuws.
1 Kronieken 16:22-24. Raak Mijn gezalfden niet aan, doe Mijn profeten geen kwaad. Zing voor de HEERE, heel de aarde, breng de boodschap van Zijn heil van dag tot dag. Vertel onder de heidenvolken Zijn eer, onder alle volken Zijn wonderen.
Hier is de boodschap met het woord gerechtigheid verbonden.
Psalm 40:10. Ik breng de blijde boodschap van de gerechtigheid in de grote gemeente; zie, mijn lippen belet ik niet. Ú, HEERE, weet het!
En hier weer met heil. Het goede nieuwe is de reden om voor een nieuw lied en Gods Naam te loven.
Psalm 96:1-2. Zing voor de HEERE een nieuw lied, zing voor de HEERE, heel de aarde. Zing voor de HEERE, loof Zijn Naam, breng de boodschap van Zijn heil van dag tot dag.
Jesaja 40:9. Klim op een hoge berg, Sion, verkondigster van een goede boodschap; verhef uw stem met kracht, Jeruzalem, verkondigster van een goede boodschap. Verhef die, wees niet bevreesd. Zeg tegen de steden van Juda: Zie, uw God! [HSV]
Jesaja 41:27. Ik was de eerste die Sion verkondigde: ‘Kijk, daar zijn ze!’ Ik stuurde Jeruzalem een vreugdebode.
Toelichting: in het Hebreeuws staat er: iemand die de goede boodschap brengt. Je zou ook kunnen vertalen met een evangelist.
Er zijn drie teksten, die de boodschap, het goede nieuws met het woord heil verbinden. Dit is de derde. Hier wordt ook de boodschap met ‘het goede’ verbonden.
Jesaja 52:7. Hoe lieflijk zijn op de bergen de voeten van hem die het goede boodschapt, die vrede laat horen, die een goede boodschap brengt van het goede, die heil laat horen, die tegen Sion zegt: Uw God is Koning. [HSV]
Dit is de tekst, die Jezus citeert als Hij zijn bediening begint. Hier staat zo’n beetje een samenvatting van wat in het Nieuwe Testament zal terug komen.
Jesaja 61:1-2. De geest van God, de HEER, rust op mij, want de HEER heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om aan verslagen harten hoop te bieden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan geketenden hun bevrijding, om een genadejaar van de HEER uit te roepen
Dit is een tekst van Jeremia toen hij het moeilijk had.
Jeremia 20:15. Vervloekt is de man die mijn vader het goede nieuws bracht, en riep: “U hebt een kind, een jongen!”
Nahum 1:15. Zie op de bergen de voeten van hem die het goede boodschapt, die vrede laat horen! Vier uw feestdagen, Juda, kom uw geloften na, want de verderfelijke man zal voortaan niet meer door u heen trekken, hij is helemaal uitgeroeid. [HSV]
Hieronder is niet het woord basar gebruikt zoals in de teksten hierboven, maar het woord semua.
De profeet Jesaja vraagt zich af wie het bericht over wat God “Mijn Knecht” noemt heeft begrepen.
Jesaja 53:1. Wie heeft onze prediking geloofd, en aan wie is de arm van de HEERE geopenbaard? [HSV]
Dit is een goed bericht. Die knecht zal verstandig spreken, zeer hoog worden verheven, hij zal de mensen uit de volken besprenkelen en koningen zullen sprakeloos staan. Zie Jesaja 52:13-15.
Wat kunnen we hiervan leren?
Diverse teksten doen denken aan de tekst van de apostel Paulus als hij bij de geestelijke wapenrusting zegt: “de voeten geschoeid met de bereidvaardigheid van het evangelie”.
Overig
Hier nog enkele teksten, die meer indirect te maken hebben met de goede boodschap.
In Numeri 14:15 is het gebed. “HEER denk er aan, dat men goed nieuws van u verwacht en niet dat U uw eigen volk verlaat”.
Hier gaat het in twee teksten er over dat een goed bericht genezend werkt.
Spreuken 15:30. Een lachend gezicht verblijdt het hart, een goed bericht verkwikt het lichaam.
Spreuken 25:25. Een goed bericht uit een ver land is als koel water voor een dorstige keel.
Ook hier komt het woord sama H8088 voor.
Psalm 150:5. Loof Hem met helder klinkende cimbalen, loof Hem met luid klinkende cimbalen. [HSV]
Toelichting: in de vertaling niet te zien, maar het gaat om cimbaal geluid, die een goed bericht doorgeven. De luid klinkende cimbalen verwijzen naar het bazuinenfeest, de nieuwsjaardag in Israël. Mogelijk de dag dat Jezus terugkomt.
Soms zijn de boodschappen van God oordelen. Zoals in Jeremia 49:14 een oordeel over Edom. En in Habakuk 3:2 kunnen we lezen hoe deze profeet om ontferming bidt als hij de boodschap van God over het volk Israël hoort.
En dit was voor het volk Israël heel voordelig. Dat hun vijanden doordrongen waren van de boodschap dat ze onverslaanbaar waren.
Deuteronomium 2:25. Op deze dag zal Ik beginnen de volken onder heel de hemel angst en vrees voor u te geven. Zij zullen geruchten over u horen en voor u sidderen en beven. [HSV]
Andere teksten
Er staat natuurlijk veel meer goed nieuws in de Bijbel, dan waar het woord evangelie erbij is genoemd. De Bijbel staat vol met goed nieuws.
Deze tekst is er een voorbeeld van.
Johannes 3:16. Zo lief heeft God de wereld gehad dat Hij zijn enig geboren zoon gegeven heeft opdat een ieder die gelooft niet verloren gaat maar eeuwig leven heeft.
Tegen mensen in het pastoraat kun je zeggen: God heeft jou lief. Want als God de wereld liefheeft, dan heeft hij ook jou lief. Hoe kun je aan de liefde deel krijgen? Door inkeer en geloof.
Nog zo’n tekst met mooi nieuws.
2 Petrus 3:13. Maar wij verwachten, overeenkomstig Zijn belofte, nieuwe hemelen en een nieuwe aarde, waar gerechtigheid woont. [HSV]
Andere bronnen
In de muziek wordt het goede nieuws op allerlei manieren bezongen. Zoals van Händel: O thou that tellest good tidings to Zion. Uit ?Jesaja 40:9.
Overwegingen
De Bijbel geeft veel voorbeelden van wat het evangelie, het goede nieuws, is. Namelijk er is vrede, kracht, licht, genezing, bevrijding, voorziening in allerlei nood of wat je ook maar nodig hebt, binnen bereik.
Dit is allemaal binnen bereik als het Koninkrijk van God nabij is.
Hoe kan het Koninkrijk van God nabij komen? Door gehoorzaamheid aan God, door je af te keren van wat in je leven niet bij God past. Ook verlangen naar zijn Koninkrijk is belangrijk.
Mooi als je een mede boodschapper mag zijn van het goede nieuws. De Bijbel geeft allerlei voorbeelden van wat dit betekent. En hoe je evangelist kunt zijn. In ieder geval door onder leiding van de Geest van God, Jezus Christus te volgen.
Onthoud in ieder geval dit. Het evangelie is het goede nieuws als gevolg van het Koninkrijk van God. Van koning Jezus, die wil zorgen voor heil voor de mensen.
Het Griekse woord euangelion, evangelie, kun je vertalen met de goede boodschap. Gospelmusici en de NBV hanteren ook wel ‘goed nieuws’ als vertaling.
<<de teksten na de brieven aan de gemeente van Korinthe zijn nog niet in deze overwegingen opgenomen. Wat hieronder staat is al veel.>>
Het evangelie is naar zijn aard:
Het evangelie is Jezus (Mc1, 8 en 10). Het evangelie is het evangelie van God (Rom 1).
Het evangelie, het goede nieuws is de komst van het Koninkrijk van God (Mt 4).
Het evangelie is een kracht Gods tot redding. Na de bekendmaking werd elke ziekte en elke kwaal genezen (Rom 1).
Is het evangelie voor iedereen beschikbaar?
– daar lijkt het wel van uit te gaan omdat iedereen wordt aangesproken in steden, plaatsen, dorpen en streken (Lc 4, 8 en Handelingen)
– er staat bij: “kom tot inkeer” en “heb geloof” (Mc1)
– ieder, die de naam van de Heer aanroept wordt gered (Rom 10)
Wat is de relatie van het evangelie met de wereldgeschiedenis.
– vertel aan de hele wereld het goede nieuws (Mc 16)
– pas als het evangelie overal is bekend gemaakt, dan is er het einde van de wereld (Mt 24, Mc 13)
– dat God door Christus Jezus oordeelt over wat er in de mens verborgen is (Rom 2). Dat het onder goed nieuws valt, zou kunnen beteken dat ‘stillen in den lande’ tot hun recht gaan komen.
– helaas zijn er velen, die niet van goed nieuws willen weten (Rom 10)
– veel Joodse mensen waren vijanden van het evangelie in de tijd van Paulus, maar ze waren geliefden vanwege de vaderen (Rom 11)
En dan nog dingen die voor mij onduidelijk zijn
– dat er over die vrouw die zalfde wordt verteld (Mt 26, Mc14)
Hoe kun je het evangelie te brengen?
– bevoegdheid nodig van de hemel (Lc 20)
– in de begintijd ook al door buitenlanders (Hand. 11)
– vanuit veel teksten uit de Bijbel kun je het evangelie vertellen (Hand. 8)
De evangelist als mens
– we zijn maar gewone mensen (Hand. 14)
– je kunt een bepaalde bediening krijgen voor een onderdeel van de opdracht. Paulus de heidenen en hen tot geloof brengen (Hand. 15)
– de opdracht uitvoeren, de rest is bijzaak (Hand. 20)
– goed om dat in volledige toewijding te doen (Rom 15:16) en jezelf weg te cijferen (1 Kor 9:12-18), werken zonder vergoeding (2 Kor 11:7)
– je kunt een geestelijke vader worden van een gemeente (1 Kor 4:15)
– je bent een evangelist om er zelf ook deel aan te krijgen (1 Kor 9:23)
– evangelisten worden vanuit de hemel geholpen (2 Kor 2:12)
Je werk als evangelist
– je maakt keuzen welke groep je als doelgroep kiest (Rom 15:18-19)
– soms kun je als evangelist beseffen als ik naar je toekom zul je de volle zegen ontvangen (Rom15:29)
Het gevolg van evangeliseren is leerlingen maken (Hand. 14), onderwijs en woorden van de Heer (Hand. 15) en mensen, die gehoorzaam worden aan het evangelie (2 Kor 9:13)
Het kost moeite om te evangeliseren: je ontmoet mensen, die verblind zijn (1 Kor 4:3-4), kom niet in de verleiding om zelf te bedenken wat het evangelie is (1 Kor 15:1-2) en geef alleen goede verkondigers het woord (2 Kor 11:4)
Het organiseren van het evangelisatie werk. De apostel Paulus geeft daar voorbeelden van in 2 Kor 8:18 en in 2 Kor 10:14-16
Lessen
Hier de antwoorden op de vragen uit het hoofdstuk Studievragen.
Wat is volgens de Bijbel het goede nieuws?
Uit de teksten blijkt dat voor verschillende mensen en in verschillende situaties het goede nieuws steeds weer iets anders was. Het was steeds wel iets moois dat de mensen overkwam.
Waar komt dat goede nieuws vandaan?
Zo’n tweeduizend jaar geleden was er een man, Johannes de Doper die aankondigde dat er spoedig een tijd van goed nieuws zou komen.
Dat goede nieuws kon plaatsvinden om dat het Koninkrijk van God vorm zou krijgen hier op aarde. Wat door de profeten van het Oude Testament was aangekondigd, zou spoedig gebeuren sprak hij uit. En die profeten hadden het uitgesproken omdat God de Vader van plan was om een nieuwe stap te zetten.
Er werd een kind geboren zijn naam was Jezus en dat kind zorgde dat toen hij groot werd dat het Koninkrijk van God op aarde kwam. Door de komst van dit koninkrijk was alles mogelijk.
Welke rol hebben mensen om te zorgen voor het goede nieuws?
De gelovigen hebben tot taak om te evangeliseren, het goede nieuws te brengen of nog beter te veroorzaken. Dat de situatie van iemand ten goede wordt gekeerd. Dikwijls zijn er wonderen nodig.
Je hebt gelovigen dat met name gaven en talenten hebben, een bepaalde dienst van God om die mooie wonderen te bewerken, die mensen nodig hebben. Die kun je evangelisten noemen.
Welke voorbeelden uit de Bijbel zijn te zien als goed nieuws?
Hier enkele voorbeelden:
– het goede nieuws voor Maria was dat ze Jezus als kind zou krijgen (Lc 1)
– het goede nieuws voor de herders was dat de redder van de wereld was geboren (Lc 2).
– Het goede nieuws van Johannes de Doper was de komende doop met de heilige Geest en met vuur, en ook het oordeel voor mensen, die de dorsvloer vies hadden gemaakt (Lc 3).
– genezing iedere ziekte en elke kwaal (Mt 9, 11, Lc 4, 7, 8, 9)
– er was ook goed nieuws voor armen. Wat er voor de armen beschikbaar kwam heb ik niet kunnen vinden. Ik zou denken aan voedsel, onderdak, werk, inkomen (Lc 4).
– in Jeruzalem na Pinksteren werd als goed nieuws verkondigd dat Jezus de lang verwachte messias is. Die het volk Israël zal redden. (Hand. 5)
– er waren mensen die vrede ontvingen (Hand. 10, Rom 10, Ef 2 en 6)
– de opstanding van de doden en dus niet dood is dood. (Hand. 13 en 17)
– rust (Hebr. 2)
– kracht (Rom 16:25)
Is wat in de Bijbel staat over het evangelie en over evangeliseren wel goed begrepen?
Voor een deel. Het evangelie gaat er inderdaad over dat we door dichtbij God te zijn, te geloven en te vertrouwen in Jezus, we later na onze dood in de hemel komen. Het evangelie is echter ook, dat in dit leven, grote dingen mogelijk zijn om ons van welk probleem dan ook te verlossen.
Evangeliseren is men gaan zien als het preken tegen een enkeling of een groep mensen. Een evangelist is juist iemand die wonderbaarlijke dingen voor iemand in nood doet.
De Bijbel geeft met allerlei voorbeelden aan dat er daadwerkelijk voor mensen die het moeilijk hadden iets groots veranderde.
Kan iedereen het goede nieuws ontvangen?
Zeker. Er zijn wel twee dingen nodig. Ten eerste is er inkeer nodig, je moet je hart op God richten. Ten tweede is er ook iemand nodig die in staat is om in de kracht van God wonderen te verrichten.