In het Nieuwe Verbond wordt als genadegave ‘woorden van kennis’ genoemd. Wat is in de zin van de Bijbel eigenlijk kennis en hoe belangrijk is dat? En hoe kwalijk is het als we weinig kennis hebben, onwetend zijn. Daar probeert deze studie antwoord op te geven.
De citaten uit de Bijbel zijn uit de NBV21 vertaling, tenzij anders is aangegeven. De reden is meestal die andere vertaling wel concordant vertaalt, maar de NBV21 niet.
Deze studie is nog beperkt, een deel van de verzen waarin het woord kennis voorkomt is bekeken. De beperkingen zijn in deze studie aangegeven.
Studievragen
Hoe belangrijk is het onderwerp kennis in de Bijbel en geldt dat zowel voor het Oude als voor het Nieuwe Testament?
Over welke onderwerpen is kennis belangrijk. En wat is dan goed om te weten?
Zou het voor een persoon slecht zijn om weinig te weten en onwetend te zijn? En andersom hoe gezegend is iemand, die wel veel weet.
Ik heb wel gehoord dat de gave van een woord van kennis vooral gaat over dat je iets weet dat je niet kan weten. Een bovennatuurlijke inspiratie. Is dat in overeenstemming met de Bijbel?
Zijn er boeken of andere bronnen, die aan de kennis zoals dat in de Bijbel staat geformuleerd nog iets moois toevoegen? En wat dan?
Antwoorde op deze vragen staan in het laatste hoofdstuk van deze studie.
Kennis in het Oude Testament
Dit zijn de gegevens van de woorden kennis en kennen in het Oude Testament. Het woord kennis heeft als wortel het woord kennen.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | דַּעַת daʿaṯ | Zelfstandig naamwoord mannelijk of vrouwelijk | H1847 | Kennis Komt 93 keer voor in 91 verzen. KJV: knowledge (82x), know (6x), cunning (1x), unwittingly (with H1097) (2x), ignorantly (with H1097) (1x), unawares (with H1097) (1x). |
| 2 | יָדַע yāḏa | Werkwoord | H3045 | Kennen, weten. Komt 953 keer voor in 874 verzen KJV: know (645x), known (105x), knowledge (19x), perceive (18x), shew (17x), tell (8x), wist (7x), understand (7x), certainly (7x), acknowledge (6x), acquaintance (6x), consider (6x), declare (6x), teach (5x), miscellaneous (85x). |
Het Hebreeuwse woord da’at komt vrijwel overeen met het Nederlandse woord kennis. De Nederlandse woorden erkenning en begrip kunnen ook wel vallen onder het Hebreeuwse woord da’at.
Als men in het Hebreeuws men zoiets wil zeggen als onwetendheid dan gebruikt men een aanvullend woord, zoals in de eerste regel van de tabel is te zien. Strong H1097 is het woord belee dat je met onder, geen of niet kunt vertalen.
Het woord kennis komt het meest voor in het boek van de Spreuken namelijk 40 keer en daarna in het boek Job 11 keer. De eerste keer dat het woord voorkomt is in het boek Genesis.
Het kennen, van de waarheid bijvoorbeeld kun je als vertaler ook nog uitbreiden door het erkennen van de waarheid te noemen of inzicht in de waarheid gaat nog verder. Het is steeds minder duidelijk of de schrijver dat wel heeft bedoeld.
Hieronder alle verzen van de torah met het woord kennis en de eerste drie keer dat het werkwoord kennen in de torah voorkomt. Daarna de eerste twintig teksten met het woord kennis in het boek van de Spreuken. Ik heb voor deze selectie gekozen omdat de torah het meest fundamentele deel in de Bijbel is en in het boek van de Spreuken het begrip kennis een belangrijk thema is.
Uit de torah
Genesis 2:9. Hij liet uit de aarde allerlei bomen opschieten die er aanlokkelijk uitzagen, met heerlijke vruchten. In het midden van de tuin stonden de levensboom en de boom van de kennis van goed en kwaad.
Genesis 2:15-17. De HEER God bracht de mens dus in de tuin van Eden, om die te bewerken en erover te waken. Hij legde hem het volgende verbod op: ‘Van alle bomen in de tuin mag je eten, maar niet van de boom van de kennis van goed en kwaad; wanneer je daarvan eet, zul je onherroepelijk sterven.’
Genesis 3:5-7. Maar God weet dat, op de dag dat u daarvan eet, uw ogen geopend zullen worden en dat u als God zult zijn, goed en kwaad kennend. En de vrouw zag dat die boom goed was om ervan te eten en dat hij een lust was voor het oog, ja, een boom die begerenswaardig was om er verstandig door te worden; en zij nam van zijn vrucht en at; en zij gaf ook wat aan haar man, die bij haar was, en hij at ervan. Toen werden de ogen van beiden geopend en zij merkten dat zij naakt waren. Zij vlochten vijgenbladeren samen en maakten voor zichzelf schorten. [HSV]
Opmerking: in deze tekst komt twee keer het werkwoord kennen voor. Doordat der vertaling beide keren met een ander woord vertaald is de stijlvorm niet meer te zien. Dus: toen ze kennis kregen was de kennis, die ze kregen het feit dat ze naakt waren. Schrijnend en beschamend. Ook ironie.
Genesis 3:22. Toen zei de HEERE God: Zie, de mens is geworden als één van Ons, omdat hij goed en kwaad kent. Nu dan, laat hij zijn hand niet uitsteken en ook van de boom des levens nemen en eten, zodat hij eeuwig zou leven! [HSV]
Opmerking: hier staat a
Exodus 31:1-4. Daarna sprak de HEERE tot Mozes: Zie, Ik heb Bezaleël, de zoon van Uri, de zoon van Hur, uit de stam Juda, bij zijn naam geroepen. Ik heb hem vervuld met de Geest van God, met wijsheid, inzicht, kennis en allerlei vakmanschap, om ontwerpen te bedenken en om die uit te voeren in goud, zilver en koper. {HSV]
Hier een herhaling van de tekst van hoofdstuk 31.
Exodus 35:31. De Geest van God heeft hem vervuld met wijsheid, inzicht, kennis en allerlei vakmanschap. [HSV]
Numeri 24:15-16. Toen hief hij zijn spreuk aan, en zei: Bileam, de zoon van Beor, spreekt, de man van wie de ogen geopend zijn, spreekt, hij die de woorden van God hoort, spreekt en die de kennis van de Allerhoogste weet; die het visioen van de Almachtige ziet, terwijl hij neervalt met ontsloten ogen. Ik zal hem zien, maar niet nu; ik zal hem aanschouwen, maar niet van nabij. Er zal een ster uit Jakob voortkomen, er zal een scepter uit Israël opkomen; [HSV]
Opmerking: het gaat over iemand, die de woorden van God hoort en heeft de kennis van ‘ely-own’. Zou dat over Jezus gaan?
Deuteronomium 4:41-42. Toen zonderde Mozes drie steden af, aan deze zijde van de Jordaan, waar de zon opkomt, zodat iemand die zijn naaste gedood heeft, daarheen zou kunnen vluchten, wanneer hij dit zonder voorbedachten rade heeft gedaan en hem tevoren niet haatte. Hij zal naar een van deze steden vluchten en in leven blijven. [HSV]
Opmerking: ‘geen kennis’ in de KJV ‘unawares’ is hier vertaald met ‘zonder voorbedachte rade’.
Deuteronomium 19:4-5. Dit is de zaak die iemand betreft die een doodslag begaan heeft en daarheen vlucht om in leven te blijven: iemand die zijn naaste niet met voorbedachten rade doodgeslagen heeft en die hij tevoren niet haatte – bijvoorbeeld iemand die met zijn naaste het bos ingaat om hout te hakken, en hij maakt met zijn hand een zwaai met de bijl om een boom om te hakken, en het ijzer schiet van de steel en treft zijn naaste, zodat die sterft – die zal naar een van die steden vluchten en in leven blijven. [HSV]
Opmerking: ‘geen kennis’ is hier vertaald met ‘niet met voorbedachte rade’.
Wat kunnen we van deze teksten leren?
Alleen God weet wat goed en kwaad is. Die ‘kennis’ is niet bedoeld voor de mens. Genesis.
De Allerhoogste heeft kennis. Numeri 24:15-16.
Uit het boek van de Spreuken.
Spreuken 1:1-4. Hier volgen de spreuken van Salomo, zoon van David en koning van Israël. Ze bieden wijsheid en zijn een leidraad in het leven, verdiepen het inzicht en bevatten wijze lessen over recht, rechtvaardigheid en eerlijkheid. Ze vormen het ongeoefende verstand en geven de jeugd kennis en bezonnenheid.
Spreuken 1:7. Het begin van alle kennis is ontzag voor de HEER ; alleen een dwaas veracht wijsheid en wijst vermaning af.
Spreuken 1:22. ‘Hoe lang nog, onnozele mensen, hechten jullie aan je onvolwassenheid, koesteren jullie, spotters, het eigen gelijk, keren jullie, dwazen, je tegen kennis?’
Spreuken 1:29. Want je was afkerig van mijn kennis en toonde geen ontzag voor de HEER .
Spreuken 2:1-6. Mijn zoon, als je mijn woorden aanneemt, en mijn geboden bij je opbergt, om je oor acht te doen slaan op de wijsheid, als je je hart neigt naar het inzicht, ja, als je roept om het verstand, je stem laat klinken om inzicht, als je het zoekt als zilver, het naspeurt als verborgen schatten, dan zul je de vreze des HEEREN begrijpen, de kennis van God vinden. De HEERE geeft immers wijsheid, uit Zijn mond komen kennis en inzicht. [HSV]
Spreuken 2:10. Want wijsheid zal je geest doordringen, je koestert je in kennis.
Spreuken 3:20. Door zijn kennis brak het water los uit de diepte en druppelt er dauw uit de wolken.
Spreuken 5:2-3. opdat bezonnenheid je blijft behoeden, kennis over je waakt als je spreekt met een vreemde vrouw. Van haar lippen komen gladde praatjes, haar mond spreekt honingzoete woorden,
Spreuken 8:9-10. Ze zijn duidelijk voor iemand met inzicht, eenvoudig voor wie kennis heeft verworven. Stel mijn lessen boven zilver, mijn kennis boven zuiver goud.
Spreuken 8:12. Ik, Wijsheid, ik woon bij Beraad, door bezinning verwerf ik kennis.
Spreuken 9:10. Het beginsel van wijsheid is de vreze des HEEREN en de kennis van de heiligen is inzicht. [HSV]
Opmerking: <<wat is laatste deel van de zin?>>
Spreuken 10:14. Een wijze loopt niet met zijn kennis te koop, het gebazel van een dwaas brengt een ramp nabij.
Spreuken 11:9. De huichelaar richt zijn naaste met zijn mond te gronde, maar door kennis worden de rechtvaardigen gered.
Spreuken 12:1. Wie vermaning liefheeft, heeft kennis lief, maar wie bestraffing haat, is onverstandig. [HSV]
Spreuken 12:23. Een verstandig mens loopt niet met zijn kennis te koop, dwazen verkondigen onzin.
Spreuken 13:16. Al wie schrander is, handelt met kennis van zaken, maar een dwaas verspreidt dwaasheid. [HSV]
Spreuken 14:6-7. Een spotter zoekt wijsheid, en die is er niet, maar voor een verstandige is kennis gemakkelijk te verwerven. Ga een dwaze man uit de weg: van zijn lippen zult u geen kennis opdoen. [HSV]
Spreuken 14:6. Een leeghoofd zoekt vergeefs naar wijsheid, wie verstandig is, vindt zonder moeite kennis.
Spreuken 14:18. Dwaasheid wacht wie onbezonnen leeft, wie verstandig is, wordt gekroond met kennis.
Spreuken 15:2. De tong van wijzen maakt kennis goed, maar de mond van dwazen vloeit over van dwaasheid. [HSV]
Spreuken 15:7. De mond van de wijze verspreidt kennis, uit het hart van de dwaas komt niets.
Spreuken 15:14. Een verstandig mens hongert naar kennis, een dwaas voedt zich met domheid.
Wat kunnen we van deze teksten leren?
Eén van de doelen van de Spreuken van Salomo is kennis veroorzaken bij de jeugd. Spreuken 1;1-4. Mocht je die kennis als volwassene nog niet hebt, dan kun je dit hierbij alsnog inhalen.
Dit is de eerste les over dit onderwerp. Het begin van alle kennis is ontzag voor de HEER. Spreuken 1:7.
Als je je tegen kennis keert dan hoor je tot de onnozele mensen, hecht je je aan onvolwassenheid, koester je aan je eigen gelijk, ben je een spotter en een dwaas. Spreuken 1:22.
Met de juiste houding zoals de woorden van de Spreuken aanneemt, je hart neigt, luistert en zoekt en speurt, dan zul je de kennis van God vinden. Spreuken 2:1-6.
Uit het boek van Jesaja
Jesaja 11:1-2. Maar uit de stronk van Isaï schiet een telg op, een scheut van zijn wortels komt tot bloei. De geest van de HEER zal op hem rusten: een geest van wijsheid en inzicht, een geest van kracht en verstandig beleid, een geest van kennis en ontzag voor de HEER.
Opmerking: hier is kennis als een gave van de Geest genoemd.
Kennis in het Nieuwe Testament
Dit zijn de woorden, die in het Nieuwe Testament voorkomen en die met kennis te maken hebben.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | γινώσκω ginōskō | Werkwoord | G1097 SB972 | Weten, kennen Komt 223 keer voor in 208 verzen. KJV: know (196x), perceive (9x), understand (8x), miscellaneous (10x). |
| 2 | γνωρίζω gnōrizō | Werkwoord | G1107 SB982 | Bekend maken Komt 24 keer voor in 23 verzen KJV: make known (16x), declare (4x), certify (1x), give to understand (1x), do to wit (1x), wot (1x). |
| 3 | γνῶσις gnōsis | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | G1108 SB983 | Kennis Komt 29 keer voor in 28 verzen KJV: knowledge (28x), science (1x). |
| 4 | ἐπίγνωσις epignōsis | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | G1922 | Kennis Komt 22 keer voor in 20 verzen. KJV: knowledge (16x), acknowledging (3x), acknowledgement (1x). |
| 5 | γνώστης gnōstēs | Zelfstandig naamwoord mannelijk | G1109 SB984 | Kenner Komt alleen in Hand. 26:3 voor. KJV: expert (1x). |
| 6 | γνωστός gnōstos | Bijvoeglijk naamwoord | G1110 SB985 | Bekende Komt 15 keer voor in 15 verzen. KJV: known (12x), acquaintance (2x), notable (1x). |
Opvallend is dat het woord voor kennis dat in de Griekse filosofie wordt gebruikt, ook in die tijd, het woord ἐπιστήμη, epistēmē niet in de Bijbel voorkomt.
Alleen het werkwoord ἐπίσταμαι epistamai Strong G1987 SB1806 komt 14 keer in 14 verzen voor. Verder het bijvoeglijk naamwoord ἐπιστήμων epistēmōn Strong G1990, SB1809 eenmaal voor. Beide woorden zijn nog niet in deze studie opgenomen.
Hieronder zijn alleen de teksten geciteerd met beide zelfstandig naamwoorden met betrekking tot kennis, de woorden gnosis en epignosis.
Ad 2. Kennis gnosis
Lukas 1:76-77. En jij, kind, zult een profeet van de Allerhoogste genoemd worden, want je zult voor het aangezicht van de Heere uit gaan om Zijn wegen gereed te maken, en om Zijn volk kennis van de zaligheid te geven in de vergeving van hun zonden. [HSV]
Lucas 11:52. Wee jullie wetgeleerden, want jullie hebben de sleutel tot de kennis weggenomen; zelf zijn jullie niet binnengegaan, en anderen die wel binnen wilden gaan hebben jullie tegengehouden.’
Romeinen 2:20. … een opvoeder van onverstandigen, een leraar van onwetenden, omdat u in de wet de belichaming van de kennis en de waarheid hebt –
Romeinen 11:33. Hoe onuitputtelijk zijn Gods rijkdom, wijsheid en kennis, hoe ondoorgrondelijk zijn oordelen en hoe onbegrijpelijk zijn wegen.
Romeinen 15:14. Nu ben ik ervan overtuigd, mijn broeders – ook ikzelf met het oog op u – dat u zelf ook vol bent van goedheid, vervuld met alle kennis, in staat ook elkaar terecht te wijzen. [HSV]
1 Korintiërs 1:5. Door uw eenheid met Hem bent u in elk opzicht rijk geworden. Alles wat u zegt en al uw kennis.
1 Korintiërs 8:1-2. Dan nu over vlees dat bij de afgodendienst gebruikt is. Zeker, het is waar dat wij allen kennis bezitten. Maar kennis maakt verwaand; alleen de liefde bouwt op. Wanneer iemand denkt dat hij kennis bezit, begrijpt hij nog niet wat ware kennis is.
1 Korintiërs 8:7. Maar niet iedereen bezit deze kennis. Sommigen van u zijn zo aan hun afgod gewend dat ze het offervlees nog altijd als een offer aan die afgod zien. Als ze er dan van eten wordt hun geweten, dat zwak is, bezwaard.
1 Korintiërs 8:10-11. Wanneer namelijk iemand met een zwak geweten ziet dat u, met uw kennis, in een afgodentempel deelneemt aan een maaltijd, wordt hij er dan niet toe aangemoedigd dat offervlees te eten?
Zo gaat de zwakke door uw kennis verloren, een broeder of zuster voor wie Christus gestorven is.
1 Korintiërs 12:8. Aan de een wordt door de Geest het verkondigen van wijsheid geschonken, aan de ander door diezelfde Geest het overdragen van kennis;
Opmerking: niet de gave een woord van kennis maar het overdragen van kennis?
1 Korintiërs 13:2. Al had ik de gave om te profeteren en doorgrondde ik alle geheimen, al bezat ik alle kennis en had ik het geloof dat bergen kan verplaatsen – had ik de liefde niet, ik zou niets zijn.
1 Korintiërs 13:8. De liefde zal nooit vergaan. Profetieën zullen verdwijnen, klanktaal zal verstommen, kennis verloren gaan –
1 Korintiërs 14:6. Broeders en zusters, welk nut zou ik voor u hebben als ik bij u in klanktaal zou spreken en me niet tegelijkertijd tot u zou richten met een openbaring, met kennis, met een profetie of met onderricht?
2 Korintiërs 2:14. God zij gedankt dat Hij ons, die één zijn met Christus, in zijn triomftocht meevoert en dat Hij overal door ons de kennis over Hem verspreidt als een aangename geur.
2 Korintiërs 4:6. Want de God die heeft gezegd: ‘Uit de duisternis zal licht schijnen,’ heeft in ons hart het licht doen schijnen om ons te verlichten met de kennis van zijn luister, die afstraalt van het gezicht van Jezus Christus.
2 Korintiërs 6:6. … door oprechtheid en kennis, door geduld en vriendelijkheid, door de gaven van de heilige Geest en ongeveinsde liefde,
2 Korintiërs 8:7. U blinkt in alles uit: in geloof, in kennis en welsprekendheid, in inzet op elk gebied, in de liefde die wij in u hebben gewekt – blink dus ook uit in dit goede werk.
2 Korintiërs 10:5. en iedere verschansing die wordt opgetrokken tegen de kennis van God, we maken iedere gedachte krijgsgevangene om haar aan Christus te onderwerpen
2 Korintiërs 11:6. Ook al ontbreekt het mij aan welsprekendheid, kennis bezit ik genoeg. Dat heb ik u meer dan eens op allerlei manieren bewezen.
Efeziërs 3:19. … ja de liefde van Christus te kennen die alle kennis te boven gaat, opdat u geheel vervuld zult raken van de volheid van God.
Kolossenzen 2:2-3. Zo wil ik hen bemoedigen en hen in liefde bijeenhouden, opdat ze tot de volle rijkdom van allesomvattend inzicht komen, tot de kennis van Gods geheim: Christus, in wie alle schatten van wijsheid en kennis verborgen liggen.
Opmerking: wat staat er voor woord bij de kennis tot Gods geheim?
1 Timoteüs 6:20. Timoteüs, waak over hetgeen je is toevertrouwd en mijd het goddeloze gepraat en de tegenstrijdigheden van wat ten onrechte kennis wordt genoemd.
1 Petrus 3:7. Evenzo, mannen, woon met begrip met haar samen; geef de vrouw, als de zwakkere, haar eer; u bent immers ook mede-erfgenamen met haar van de genade van het leven; opdat uw gebeden niet verhinderd worden. [HSV]
Opmerking: woon met kennis van haar met haar samen.
2 Petrus 1:5-6. Span daarom al uw krachten in om uw geloof te verrijken met deugdzaamheid, uw deugdzaamheid met kennis, uw kennis met zelfbeheersing, uw zelfbeheersing met volharding, uw volharding met vroomheid,
2 Petrus 3:18. maar groei in de genade en in de kennis van onze Heer en redder Jezus Christus. Hem komt de eer toe, nu en in eeuwigheid.
Ad 3 epignosis kennis
Romeinen 1:28. En gelijk het hun niet goed gedacht heeft God in erkentenis te houden, zo heeft God hen overgegeven in een verkeerd denken, om te doen dingen, die niet betamen [Statenvertaling]
Opmerking: de NBV21, HSV en NBG hebben van een zelfstandig naamwoord een werkwoord gemaakt.
Romeinen 3:20. Daarom zal uit werken van de wet geen vlees voor Hem gerechtvaardigd worden. Door de wet is immers kennis van zonde. [HSV]
Paulus schrijft hier over zijn orthodox Joodse broeder en zusters.
Romeinen 10:1-2. Broeders en zusters, ik wens uit de grond van mijn hart en bid tot God dat ze zullen worden gered. Ik kan van hen getuigen dat ze God vol toewijding dienen, maar het ontbreekt hun aan inzicht.
Opmerking: je zou ook goed met kennis kunnen vertalen, dan is wel de juiste kennis nodig.
Efeziërs 1:17. Moge de God van onze Heer Jezus Christus, de Vader in al zijn luister, u de Geest schenken die inzicht geeft in wat geopenbaard is, opdat u Hem zult kennen.
Efeziërs 4:13. … totdat wij allen samen door ons geloof en door onze kennis van de Zoon van God een eenheid vormen, de eenheid van de volmaakte mens, van de tot volle wasdom gekomen volheid van Christus.
Filippenzen 1:9-10. Ik bid dat uw liefde steeds meer aan inzicht en fijnzinnigheid wint, zodat u kunt onderscheiden waar het op aankomt.
Opmerking:
Kolossenzen 1:9-10. Daarom bidden wij onophoudelijk voor u, vanaf de dag dat we dat gehoord hebben. We vragen dat u Gods wil ten volle mag leren kennen door de wijsheid en het inzicht die zijn Geest u schenkt. Dan zult u leven zoals het past tegenover de Heer, Hem volkomen welgevallig. U zult vrucht dragen door al het goede dat u doet, uw kennis van God zal groeien.
Kolossenzen 2:2-3. Opdat hun harten vertroost mogen worden, en zij samengevoegd zijn in de liefde, en dat tot alle rijkdom der volle verzekerdheid des verstands, tot kennis der verborgenheid van God en de Vader, en van Christus; In Wie al de schatten der wijsheid en der kennis verborgen zijn. [Statenvertaling]
Kolossenzen 3:9-10. Lieg niet tegen elkaar, aangezien u de oude mens met zijn daden uitgetrokken hebt, en de nieuwe mens aangetrokken hebt, die vernieuwd wordt tot kennis, overeenkomstig het beeld van Hem Die hem geschapen heeft. [HSV]
Opmerking: de NBV21 vertaalt met ‘die steeds vernieuwd wordt naar het beeld van zijn schepper en zo tot inzicht komt.’
1 Timoteüs 2:3-4. Want dat is goed en welgevallig in de ogen van God, onze Zaligmaker, Die wil dat alle mensen zalig worden en tot kennis van de waarheid komen. [HSV]
Het gaat hier over, waar een dienstknecht aan moet voldoen.
2 Timoteüs 2:25-26. Hij moet met zachtmoedigheid hen onderwijzen die zich verzetten. Misschien geeft God hun eens bekering, zodat zij tot erkenning van de waarheid komen en zij weer mogen ontwaken uit de strik van de duivel, door wie zij levend gevangen waren om zijn wil te doen.
En hier over de mensen in de laatste dagen.
2 Timoteüs 3:7. … die altijd leren en nooit tot kennis van de waarheid kunnen komen.
Titus 1:1. Van Paulus, dienaar van God, apostel van Jezus Christus, gestuurd om het geloof van Gods uitverkorenen te versterken en hun kennis bij te brengen van de waarheid die tot vroomheid leidt,
Filemon 1:6-7. Moge uw gemeenschap in het geloof zich krachtig openbaren in de kennis van al het goede dat in u is met betrekking tot Christus Jezus, want wij beleven veel vreugde en troost aan uw liefde, omdat de heiligen innerlijk door u verkwikt zijn, broeder! [HSV]
Hebreeën 10:26-27. Want als wij willens en wetens zondigen, nadat wij de kennis van de waarheid ontvangen hebben, blijft er geen slachtoffer voor de zonden meer over, maar slechts een verschrikkelijke verwachting van oordeel en verzengend vuur, dat de tegenstanders zal verslinden. [HSV]
2 Petrus 1:2-3. Genade zij u en vrede, in overvloed, door de kennis van God en van Jezus, onze Heer. Zijn goddelijke macht heeft ons alles geschonken wat nodig is voor een vroom leven, door de kennis van Hem die ons geroepen heeft door zijn majesteit en wonderbaarlijke kracht.
2 Petrus 1:5-8. Span daarom al uw krachten in om uw geloof te verrijken met deugdzaamheid, uw deugdzaamheid met kennis, uw kennis met zelfbeheersing, uw zelfbeheersing met volharding, uw volharding met vroomheid, uw vroomheid met liefde voor uw broeders en zusters, en uw liefde voor uw broeders en zusters met liefde voor allen. Als u deze eigenschappen in overvloed bezit, is uw kennis van onze Heer Jezus Christus niet nutteloos maar vruchtbaar.
2 Petrus 2:20. En als zij die zich door hun kennis van onze Heer en redder Jezus Christus hebben losgemaakt van het vuil van de wereld, daar weer in verstrikt raken en er opnieuw door worden beheerst, zijn ze er erger aan toe dan voorheen.
Wat kunnen we van deze teksten leren?
Als je het gezag van God niet erkend kom je op een dwaalweg. Romeinen 1:28.
Door kennis van God komen we tot een eenheid. Efeziërs 4:13
Een goed voorbede punt: dat de kennis van God mag groeien. Kolossenzen 1:9-10
Dat is dus ook mogelijk. Een extra. Kennis van de verborgenheid van God en de Vader, en van Christus. Kolossenzen 2:2-3. Door de Geest worden we steeds meer een nieuw mens en komen tot steeds meer inzicht. Kolossenzen 3:9-10
Vanuit de geboden en het onderwijs van God weten we wat verstandig is om te doen en na te laten. Romeinen 3:20.
Naast kennis van God is kennis van de waarheid belangrijk. 1 Timoteüs 2:3-4, 2 Timoteüs 2:25-26, Titus 1:1. Hebreeën 10:26-27. En van al het goede met betrekking tot Christus Jezus. Filemon 1:6.
Kennis draagt bij aan het onderscheiden waar het op aankomt. Filippenzen 1:9.
Het is mooi als de kennis God vruchtbaar is. 2 Petrus 1:8.
Je kunt wel veel leren maar nooit tot de kennis van de waarheid komen. 2 Timoteüs 3:7. Er is ook kennis waardoor je van God raakt verwijderd. 2 Petrus 2:20.
Onwetendheid
In het Nieuwe Testament wordt het begrip onwetendheid genoemd. Hier de gegeven over dat begrip in de Bijbel. In het Oude Testament heb ik daar nog geen apart woord voor gevonden.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | ἀγνοέω agnoeō | Werkwoord | G50 SB40 | Onwetend zijn, niet begrijpen Komt 22 keer voor in 21 verzen KJV: be ignorant (7x), ignorant (4x), know not (4x), understand not (3x), ignorantly (2x), unknown (2x). |
| 2 | ἀγνόημα agnoēma | Zelfstandig naamwoord onzijdig | G51 SB41 | Onwetendheid Komt eenmaal voor KJV: error (1x). |
| 3 | ἄγνοια agnoia | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | G52 SB42 | Onwetendheid Komt vier maal voor. KJV: ignorance (4x). |
| 4 | ἀγνωσία agnōsia | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | G56 SB46 | Onwetendheid. Komt twee keer voor KJV: not the knowledge (1x), ignorance (1x). |
| 5 | ἀσύνετος asynetos | Bijvoeglijk naamwoord | G801 SB727 | Niet verstaan of begrijpen Komt 5 keer voor in 5 verzen. KJV: without understanding (3x), foolish (2x). |
Agnoeo, onwetend zijn
Het werkwoord agnoeo betekent niet weten, niet kennen, niet erkennen, niet begrijpen. Het woord komt voor in 21 verzen. Hieronder staan ze
Markus 9:30-32. Ze vertrokken uit die streek en reisden door Galilea, maar Hij wilde niet dat iemand dat te weten kwam, want Hij was bezig zijn leerlingen onderricht te geven. Hij zei tegen hen: ‘De Mensenzoon wordt uitgeleverd aan de mensen. Die zullen Hem doden, maar drie dagen na zijn dood zal Hij opstaan.’ Ze begrepen deze uitspraak niet, maar durfden Hem geen vragen te stellen.
Dit is de reactie in Lucas 9 over dezelfde uitspraak.
Lucas 9:45. Maar ze begrepen deze uitspraak niet; de betekenis bleef voor hen verborgen, en ze durfden Hem er niet naar te vragen.
Handelingen 13:27. Want de inwoners van Jeruzalem en hun leiders, die Hem niet kenden, hebben door Hem te veroordelen de uitspraken van de profeten vervuld, die iedere sabbat voorgelezen worden. [HSV]
Handelingen 17:23. Want toen ik de stad doorging en uw heiligdommen bekeek, trof ik ook een altaar aan waarop het opschrift stond: AAN EEN ONBEKENDE GOD. Deze dan, Die u dient zonder dat u Hem kent, verkondig ik u. [HSV]
Opmerking: Strong G57, de agnostos God is met de onbekende God vertaald.
Romeinen 1:13. Maar ik wil niet dat u er geen weet van hebt, broeders, dat ik dikwijls het voornemen had naar u toe te komen om ook onder u enige vrucht te hebben, zoals ook onder de andere heidenen. Tot nu toe was ik echter verhinderd. [HSV]
Romeinen 2:4. Of veracht u zijn onbegrensde goedheid, geduld en verdraagzaamheid, en weet u niet dat zijn goedheid u tot inkeer wil brengen?
Romeinen 6:3. Weet u niet dat wij die gedoopt zijn in Christus Jezus, zijn gedoopt in zijn dood?
Romeinen 7:1. Weet u dan niet, broeders en zusters – ik spreek immers tot mensen die de wet kennen –, dat de wet alleen gezag over een mens heeft zolang hij leeft?
Romeinen 10:3. Omdat ze Gods gerechtigheid niet kennen, proberen ze hun eigen gerechtigheid te laten gelden, en erkennen ze die van God niet.
Romeinen 11:25. Want ik wil niet, broeders, dat u geen weet hebt van dit geheimenis (opdat u niet wijs zou zijn in eigen oog), dat er voor een deel verharding over Israël is gekomen, totdat de volheid van de heidenen is binnengegaan. [HSV]
1 Korintiërs10:1-6. En ik wil niet, broeders, dat u er geen weet van hebt dat onze vaderen allen onder de wolk waren en allen door de zee zijn gegaan, en dat allen in Mozes gedoopt zijn in de wolk en in de zee, en allen hetzelfde geestelijke voedsel gegeten hebben, en allen dezelfde geestelijke drank gedronken hebben. Zij dronken namelijk uit een geestelijke rots, die hen volgde; en die rots was Christus. Maar in de meesten van hen heeft God geen welgevallen gehad, want zij zijn neergeveld in de woestijn. En deze dingen zijn gebeurd als voorbeelden voor ons, opdat wij niet zouden verlangen naar kwade dingen, zoals ook zij verlangd hebben.
Opmerking: een ernstige waarschuwing.
1 Korintiërs 12:1. Wat nu de geestelijke gaven betreft, broeders, wil ik niet dat u onwetend bent. [HSV]
1 Korintiërs 14:38. Maar als iemand onwetend wil zijn, laat hij onwetend zijn. [HSV]
2 Korintiërs 1:8. Want wij willen niet, broeders, dat u geen weet hebt van onze verdrukking, die ons in Asia overkomen is: dat wij het uitermate zwaar te verduren hebben gekregen, boven ons vermogen, zodat wij zelfs aan ons leven wanhoopten. [HSV]
2 Korintiërs 2:10-11. Degene wie u nu iets vergeeft, die vergeef ik ook; want ook ik heb, als ik al iets te vergeven heb, het hem vergeven omwille van u, voor het aangezicht van Christus, opdat de satan op ons geen voordeel zou behalen. Want zijn gedachten zijn ons niet onbekend. [HSV]
2 Korintiërs 6:9. … als onbekenden en toch bekenden; als stervenden, en zie, wij leven; als bestraft en toch niet gedood. [HSV]
Galaten 1:22. En ik was van gezicht onbekend aan de gemeenten van Judea die in Christus zijn. [HSV]
1 Thessalonicenzen 4:13-14. Maar ik wil niet, broeders, dat u onwetend bent ten aanzien van hen die ontslapen zijn, opdat u niet bedroefd bent zoals ook de anderen, die geen hoop hebben. Want als wij geloven dat Jezus gestorven en opgestaan is, zal ook God op dezelfde wijze hen die in Jezus ontslapen zijn, terugbrengen met Hem. [HSV]
1 Timotheüs 1:13. … mij, die vroeger een gods lasteraar was, een vervolger en een verdrukker. Maar mij is barmhartigheid bewezen, omdat ik het in onwetendheid gedaan heb, in ongeloof. [HSV]
Hebreeën 5:2. Doordat hij zelf weet wat zwakheid is, is hij bij machte begrip op te brengen voor hen die uit onwetendheid dwalen,
2 Petrus 2:12. Maar deze mensen, die net redeloze dieren zijn, van nature bestemd om gevangen en gedood te worden, lasteren wat ze niet eens kennen. Ze zullen aan hun eigen verderfelijke gedrag ten onder gaan
Agnoema onwetendheid
Agnoema betekent in onwetendheid begane overtreding, zie Studie Bijbel.
Hebreeën 9:6-7. In het aldus ingerichte heiligdom gaan de priesters voortdurend de voorste tent binnen om hun dienst te vervullen, maar de tweede tent gaat alleen de hogepriester binnen, slechts eenmaal per jaar en nooit zonder het bloed dat hij offert voor zichzelf en voor de zonden die het volk uit onwetendheid heeft begaan.
Opmerking 1: hebben ze gezondigd omdat ze niet wisten dat wat ze deden zondig was of hebben ze gezondigd maar ze zijn het vergeten? <<juiste uitleg mij niet bekend>>
Opmerking 2: in de LXX komt het woord ook voor in Genesis 43:12 daar wordt het in de NBV21 en de HSV vertaald met het woord ‘vergissing’.
Agnoia, onwetendheid.
Aan onwetendheid kan je zelf onschuldig zijn, maar het kan ook zijn dat vorige generaties de kennis niet hebben doorgegeven of de mensen uit je omgeving hebben verzuimd je te informeren.
Handelingen 3:17. Volksgenoten, ik weet dat u uit onwetendheid hebt gehandeld, evenals uw leiders.
Handelingen 17:30. God dan verkondigt, met voorbijzien van de tijden van de onwetendheid, nu overal aan alle mensen dat zij zich moeten bekeren. [HSV]
Efeziërs 4:17-18. Dit zeg ik dan en getuig ervan in de Heere, dat u niet meer wandelt zoals de andere heidenen wandelen, in de zinloosheid van hun denken, verduisterd in het verstand, vervreemd van het leven dat uit God is, door de onwetendheid die in hen is, door de verharding van hun hart. [HSV]
1 Petrus 1:14. Wees als gehoorzame kinderen en geef niet opnieuw toe aan de begeerten waardoor u vroeger, toen u nog onwetend was, werd beheerst.
Agnosia onwetendheid
Agnosia is onwetendheid in de zin van gebrek aan kennis en ervaring.
1 Korintiërs 15:34. Kom toch eens echt tot bezinning en zondig niet langer. Sommigen van u hebben geen enkele kennis van God. U moest u schamen.
Opmerking: ook in die tijd was de kennis van God schaars.
1 Petrus 2:15. God wil namelijk dat u door het goede te doen onwetende dwazen de mond snoert.
Opmerking: blijkbaar hadden deze mensen als standpunt over christenen dat ze kwaaddoeners waren.
Asynetos niet verstaan of begrijpen
Het bijvoeglijk naamwoord asynetos bestaat uit het voorvoegsel ‘a’, dat je met niet kunt vertalen en ‘synetos’ dat over verstaan en begrijpen gaat.
Deze twee teksten gaan over dezelfde uitspraak van Jezus.
Matteüs 15:16. Jezus zei: ‘Begrijpen ook jullie het dan nog steeds niet?
Marcus 7:18. Hij zei tegen hen: ‘Begrijpen ook jullie het dan nog niet? Zien jullie dan niet in dat niets dat van buitenaf in de mens komt, hem onrein kan maken
Romeinen 1:21. Want zij hebben, hoewel zij God kennen, Hem niet als God verheerlijkt of gedankt, maar zij zijn verdwaasd in hun overwegingen en hun onverstandig hart is verduisterd. [HSV]
Romeinen 1:31. … onverstandigen, trouwelozen, mensen zonder natuurlijke liefde, onverzoenlijk, onbarmhartig. [HSV]
Romeinen 10:19. Maar dan vraag ik weer: heeft Israël de boodschap niet begrepen? Welnu, allereerst zegt Mozes: ‘Ik zal jullie afgunstig maken op een volk dat geen volk is, Ik terg jullie met een volk zonder verstand.’
Opmerking: wat was dan de boodschap? Vers 13: ‘Ieder die de naam van de Heer aanroept, zal worden gered’.
Aphron dwaas
Dan is er nog het bijvoeglijk naamwoord ἄφρων (aphrōn), Strong G878 wat je met dwaze kunt vertalen. Het woord komt 11 keer voor in tien verzen zoals deze waar de NBV21 ook vertaald met ‘onwetenden’.
Deze tekst geeft ook aan wat wel de bron van kennis kan zijn.
Romeinen 2:18-21. En u die uzelf een Jood noemt, op de wet vertrouwt en u op God laat voorstaan; u die zijn wil kent en weet te onderscheiden waar het op aankomt, omdat u wordt onderwezen door de wet; u die ervan overtuigd bent dat u zelf een gids van blinden bent, een licht voor hen die in het duister zijn, een opvoeder van onverstandigen, een leraar van onwetenden, omdat u in de wet de belichaming van de kennis en de waarheid hebt – u die anderen onderwijst, onderwijst u uzelf eigenlijk wel?
Opmerking: dit is een verwijt van Paulus. Hoe kan het zijn dat je anderen zoveel leert, dan toch zo weinig weet.
Wat kunnen we van deze teksten leren?
Er zijn vier verzen waarbij de discipelen uitspraken van Jezus niet begrepen. Jezus merkte het niet op of het was verder ook niet uit te leggen. Wellicht zouden ze het later begrijpen. Dit waren de uitspraken van Jezus.
Over zijn lijden en sterven. Markus 9:32 en Lucas 9:45. Die uitspraak begrijpen wij nu wel.
Over dat wat een mens uitgaat hem onrein maakt en niet wat hij tot zich neem. Matteüs 15:16 en Marcus 7:18. Deze uitspraak is ook nu nog moeilijk te begrijpen. De discipelen veronderstelden wellicht dat het om eten van onrein eten ging. Maar Jezus geeft een les in verstandig spreken. Wat je zegt kan je onrein maken, meer dan wat je hoort.
Bij de onderstaande teksten wordt genoemd wat goed is om te weten.
Dat Gods goedheid er is om ons tot inkeer te brengen. Romeinen 2:4.
Dat wie in Christus is gedoopt in zijn dood is gedoopt. Romeinen 6:3.
Dat de wet alleen gezag heeft zolang wij leven. Romeinen 7:1.
Dat er voor een deel verharding over Israël is gekomen tot de volheid van de heidenen. Romeinen 11:25.
Dat je weel mooie geestelijke dingen kunt meemaken, maar als je toch kwade dingen doet, dan val je onder God toorn. 1 Korintiërs 10:1-6.
Dat God degenen, die zijn ontslapen op dezelfde wijze als Jezus zullen opstaan. 1 Thessalonicenzen 4:13-14.
Dat ieder die de naam van de Heer aanroept, zal worden gered. Romeinen 10:13 en 19.
De apostel Paulus gaat de gemeente van Korinte ook bewust iets leren namelijk over de geestelijke gaven. 1 Korintiërs 12:1.
De onwetendheid heeft allerlei gevolgen, bijvoorbeeld dat je je eigen goedheid wil laten zien terwijl alleen God goed is. Romeinen 10:3.
Soms kan een mens er weinig aan doen dat hij onwetend is. Dan worden de zonden uit onwetendheid hem niet of minder kwalijk genomen.
Paulus is barmhartigheid bewezen terwijl hij de gemeente vervolgde. 1 Timoteüs 1:13.
Jezus heeft begrip voor hen, die uit onwetendheid dwalen. Hebreeën 5:2.
De hogepriester offerde voor de zonden, die het volk uit onwetendheid had begaan. Hebreeën 9:6-7.
Het volk heeft uit onwetendheid Jezus overgeleverd. Handelingen 3:17.
De volken hebben lange tijd geleefd in tijden van onwetendheid, maar werden in de tijd van Paulus opgeroepen om zich te bekeren. Handelingen 17:30.
Je kunt door onwetendheid totaal de weg zijn kwijt geraak. Efeziërs 4:17-18. Je hart verduisterd zijn. Romeinen 1:21 en 31.
Als je kennis hebt gekregen geeft dat ook een verantwoordelijkheid. Geef niet opnieuw toe aan de begeerten waardoor je vroeger werd beheerst. 1 Petrus 1:14.
Mensen hebben ook een eigen verantwoordelijkheid t.a.v. kennis opdoen. Maar als iemand onwetend wil zijn, laat hij onwetend zijn. 1 Korintiërs 14:38. Dat onwetend zijn werkt weliswaar niet goed uit weten we.
Er waren mensen aan wie Paulus schreef zonder enkele kennis van God, ze moesten zich schamen. 1 Korintiërs 15:34.
Er waren leraren, die veel onderwezen maar toch zelf weinig wisten. Romeinen 2:18-21.
Andere bronnen
Natuurlijk, ieder boek biedt een zekere kennis, maar zijn er ook boeken, die willen helpen nadenken over het begrip kennis. Ik heb alleen maar boeken gevonden die gaan over woorden van kennis. één van de gaven van de Geest.
In de filosofie is de kennisleer of de kenleer het fundament om verder na te denken. Men probeert van alles te betwijfelen om zo verder te komen.
In de theologie betwijfelt men juist niet aan alles, men gaat uit van uitgangspunten van waar uit verder wordt nagedacht. Ik heb nog niet iets gevonden in de theologie om jezelf of anderen verder te helpen op de goede weg.
In de Katechismus van de Katholieke kerk zag ik dat bij stelling 1831 men kennis als één van de zeven gaven van de Geest ziet. Dit n.a.v. Jesaja 11:1-2 waarbij kennis inderdaad is genoemd. De tekst heb ik opgenomen in de lijst met teksten uit het Oude Testament.
In het Engelse taalgebied zijn er diverse boeken over de gave van woorden van kennis, hieronder één, die ik heb gelezen.
Er zijn natuurlijk ook allerlei mogelijkheden om te komen tot zelfkennis, hieronder één boek daarover.
| Boeken over kennis | Schrijver: | Opmerkingen: | |
| 1 | Words of Knowledge | Micah Level | |
| 2 | Het Enneagram | Richard Rohr en Andreas Ebert | Een weg naar zelfkennis |
| 3 | Q5 | Alan Hirsch | Om te weten wat de vijf bedieningen in de brief aan de Efeziërs zijn en welke bij jou passen. |
Overwegingen
Om te weten wie je bent, zelfkennis te verkrijgen, kun je je verdiepen in boeken over testen en allerlei testen uitvoeren. Bijvoorbeeld het enneagram. Er zijn ook testen, die je geestelijke plek in de gemeenschap helpen te ontdekken, bijvoorbeeld de APEST over bedieningen. Apostel, Profeet, Evangelist, Herder (Shepherd) en Leraar (Teacher).
Ik heb de indruk dat filosofie voor mensen leuk kan zijn en interessant om ermee bezig te zijn, maar dat het voor gelovigen niet direct iets oplevert.
Lessen
De mensen bepalen niet wat goed en kwaad is. Die kennis laten we over aan de Schepper van hemel en aarde. Zie het boek Genesis, de hoofdstukken 2 en 3.
Het belangrijkste om te kennen is God kennen. Kennen is in dit verband niet alleen weten wie hij is maar ook dat je een intieme relatie met God hebt.
Zo is het ook goed dat je mensen in je omgeving kent. Vooral je huwelijkspartner. Het woord kennen wordt in dit verband ook gebruikt voor de seksuele kant van de relatie. Voor mensen in je omgeving is belangrijk dat ze zich gekend weten. Bekenden in je omgeving zijn mensen, die je nader hebt leren kennen.
Als je geen kennis hebt op een bepaald terrein, dan heb je kans dat je op dat terrein wordt misleidt. En dat kan tot catastrofale gevolgen leiden.
Dit is vooral een studie voor leiders van en leraren in gemeenschappen. Het geeft antwoord op de vraag hoe belangrijk kennis is voor de gemeenschap. en welke kennis belangrijk is.