Deze studie geeft aan wat de boeken van de Bijbel zeggen over het fenomeen dat, onder andere in die boeken, ‘de doop in de Geest’ is genoemd.

In de tijd van Jezus was er bij de Joden verwachting van de komst van de Messias. Men kende ook de teksten van het Oude Testament over de komst van de Heilige Geest.

Vooral dat laatste heeft meegewerkt bij de uitstorting van de Heilige Geest op die bijzondere Pinksterdag. En ook om die Geest ook te ontvangen.

Het is goed om te weten dat de doop in de Geest er is voor hen die ontzag en liefde hebben voor de God van Israël en zijn zoon Jezus de Messias. Deze doop is voor zover ik weet beschikbaar voor alle mensen. Het is een wonderbaarlijke ervaring om de doop in de Geest te ondergaan.

Deze studie geeft aan wat een leraar in een christelijke gemeente naar mijn mening zou moeten weten over dit onderwerp.

In deze studie staan alle teksten, die ik over dit onderwerp heb kunnen vinden. Ze komen uit de NBV vertaling tenzij anders is aangegeven.

Studievragen

Wat zegt de Bijbel over wat de doop in de Geest is?
Is het goed voor een mens om de doop in de Geest te ontvangen?
Hoe kun je de doop in de Geest ontvangen?
Hoe kun je anderen helpen de doop in de Geest te ontvangen?

Waarom leeft de doop in de Geest in de christelijke wereld weinig of niet? Is dat erg?

Bij het hoofdstuk “Lessen” zijn antwoorden genoemd.

Oude Testament.

Twee keer komt dopen in water voor in het Oude Testament. Ook dopen in bloed of dopen in olie komt voor.

De uitdrukking ‘dopen in de Geest’ komt in het Oude Testament met andere woorden voor. Namelijk met werkwoorden als uitgieten en uitstorten. Ook zweven van de Geest over en sprenkelen met. Hier staan de gegevens van deze werkwoorden.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	שָׁפַךְ shaphak	Werkwoord	H8210	Uitgieten. Komt 115 keer voor, vier keer in combinatie met de Geest Strong H7307.
2	יָצַק yatsaq	Werkwoord	H3332	Uitgieten. Komt 53 keer voor. Eenmaal in combinatie met de Geest nl. in Jesaja 44:1.
3	נָבַע naba`	Werkwoord	H5042	Uitstorten. Komt 11 keer voor. Eenmaal in combinatie met de Geest nl. in Spreuken 1:23.
4	רָחַף rachaph	Werkwoord	H7363	Zweven. Komt 3 keer voor in 3 verzen waarvan eenmaal in combinatie met de Geest. Genesis 1:2
5	רָחַף rachats	Werkwoord	H7364	Wassen of dopen. Komt 72 keer voor. Eenmaal wordt geduid op de doop in de Geest.
6	זָרַק zaraq	Werkwoord	H2236	Sprenkelen. Komt 35 keer voor in 33 verzen. Geen enkele combinatie met het woord Geest maar wel een duiding die er op lijkt.

Per werkwoord hier meer informatie.

1. De Geest uitgieten שָׁפַךְ shaphak
Deze combinatie van uitgieten met de Geest komt vier keer voor. Er zijn ook vertalingen die met uitstorten vertalen of met vervullen.

Ezechiël 39:29. Ik zal mijn geest over het volk van Israël uitgieten en mijn gelaat niet meer voor hen verbergen zo spreekt God, de HEER.

Joël 3:1-2. Daarna zal zich dit voltrekken: Ik zal mijn geest uitgieten over al wat leeft. Jullie zonen en dochters zullen profeteren, oude mensen zullen dromen dromen, en jongeren zullen visioenen zien; zelfs over slaven en slavinnen zal ik in die tijd mijn geest uitgieten.

Opmerking: de NBG heeft Joël 2:28-29. Daarna zal het geschieden, dat Ik mijn Geest zal uitstorten op al wat leeft, en uw zonen en uw dochters zullen profeteren; uw ouden zullen dromen dromen; uw jongelingen zullen gezichten zien. Ook op de dienstknechten en op de dienstmaagden zal Ik in die dagen mijn Geest uitstorten.

Zacharia 12:9-11. Op die dag zal ik alles in het werk stellen om de volken uit te roeien die Jeruzalem belagen. Het huis van David en de inwoners van Jeruzalem echter zal ik vervullen met een geest van mededogen en inkeer. Ze zullen zich weer naar mij wenden, en over degene die ze hebben doorstoken, zullen ze weeklagen als bij de rouw om een enig kind; hun verdriet zal zo bitter zijn als het verdriet om een oudste zoon.

Opmerking: de NBG vertaalt zo vers 10. Ik zal over het huis van David en over de inwoners van Jeruzalem uitgieten de Geest der genade en der gebeden;

2. De Geest uitgieten יָצַק yatsaq
Eenmaal is er een tekst van dit werkwoord in combinatie met de Geest.
Jesaja 44:3. Ik zal water uitgieten op dorstige grond, waterstromen over het droge land. Ik zal mijn geest uitgieten over je nazaten en mijn zegen over je telgen.

Het werkwoord yatsaq wordt 13 keer gebruikt in combinatie met olie. Olie is een beeld van de  Geest. Twee voorbeelden van zalven met olie bij Aäron:
Exodus 29:7. Zalf Aäron door de zalfolie over zijn hoofd uit te gieten.
Leviticus 8:12. Hij goot een deel van de olie over het hoofd van Aäron en zo, door hem te zalven, heiligde hij hem.

3. De Geest uitstorten נָבַע naba`
Eenmaal is er een tekst van dit werkwoord in combinatie met de Geest.
Spreuken 1:23. Keert u tot mijn vermaning! Zie, ik wil mijn geest voor u uitstorten, u mijn woorden bekendmaken. [NBG]

Er is een tekst in Spreuken, die doet denken aan woorden van Jezus over de stromen van levend water uit ons binnenste.
Spreuken 18:4. De woorden van de mond van een man zijn diepe wateren; en de springader der wijsheid is een zich uitstortende beek. [SV]

4. De Geest zweeft over רָחַף rachaph
Het werkwoord rachaph komt eenmaal voor in combinatie met de Geest.
Genesis 1:2. De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water.

De andere twee keer dat het woord rachaph is gebruikt geeft wel de werking van de Geest weer, maar de Geest wordt niet met name genoemd.

Deuteronomium 32:11-12. Zoals een arend over zijn jongen waakt en voortdurend erboven blijft zweven, zijn vleugels uitspreidt en zijn jongen daarop draagt, zo heeft de HEER zijn volk geleid, hij alleen: geen andere god stond hem bij.
Opmerking: God zweeft boven zijn jongen.

Jeremia 23:9. Gebroken ben ik, heel mijn lichaam beeft, ik lijk wel dronken, beneveld door wijn door toedoen van de HEER, door zijn heilige woorden.

Opmerking: de heilige woorden van de HEER hebben grote invloed gehad op Jeremia.

5. Wassen of dopen רָחַף rachats
Wassen of dopen  in relatie tot de Geest komt eenmaal voor. Hier die ene tekst in twee vertalingen.

Jesaja 4:4. Als de Heere zal afgewassen hebben de drek van de dochters van Sion, en de bloedschulden van Jeruzalem zal verdreven hebben uit zijn midden, door de Geest des oordeels, en door de Geest der uitbranding … [SV]

Opmerking 1: zou hier de uitdrukking in het Nieuwe Testament van komen waar gesproken wordt over dopen in de Geest en in vuur, hier uitbranding genoemd?
Opmerking 2: de NBV laat het woord Geest weg. ‘Wanneer de HEER het vuil van Sions vrouwen heeft weggewassen en het bloed van Jeruzalem heeft afgespoeld, door een zuiver oordeel en een zuiverend vuur’.
Opmerking 3: de doop in de Geest heeft net als de doop in water een
reinigende werking.

De heftige tekst hierboven heeft een heftig vervolg. Dat wil ik u niet onthouden.
Jesaja 4:5-6. .. dan zal hij boven de plaats waar de Sion ligt en waar men bijeenkomt, een wolk scheppen voor overdag en een lichtend vuur met rook en vlammen voor de nacht. Zijn luister zal alles overdekken, als een hut die schaduw biedt in de hitte van de dag, en beschutting tegen storm en regen.

6. Sprenkelen זָרַק zaraq
De combinatie met de Geest komt niet voor. Wel onderstaande tekst, die met andere woorden wel het geheimenis van de doop in de Geest weergeeft.

Ezechiël 36:25. Ik zal zuiver water over jullie uitgieten om jullie te reinigen van alles wat onrein is, van al jullie afgoden.

Opmerking: waarom vertaalt de NBV niet met sprenkelen? Ik weet het niet. In de Anglicaanse kerk is het besprenkelen met heilig water een gebruikelijke gang van zaken.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
In vijf verzen in het Oude Testament staat duidelijk dat God zijn Geest zal uitgieten of uitstorten over zijn volk. Ezechiël 39:29, Joël 3:1-2, Zacharia 12:9-11, Jesaja 44:3 en Spreuken 1:23.

Verder staat het uitgieten van de Geest een enkele keer met bedekte woorden. Zo gaat het over uitgieten van zalfolie over het hoofd van Aäron. Zalfolie is het beeld van de Geest. Exodus 29:7 en Leviticus 8:12.

Al in Genesis 1:2 staat dat de Geest ‘zweeft over’ wat in ging houden dat er leven ontstond: vorming van de aarde, de planten, de dieren en de mensen. Het woord rachaph komt nog twee keer voor. Bijzondere verzen, zie hierboven.

In Jesaja 4:4 staat dat de HEER ‘af zal wassen’, en dat de Geest komt met vuur. Dat beeld komt ook weer in het Nieuwe Testament voor. Ik doop u met de Heilige Geest en met vuur.

Met het werkwoord zaraq gebruikt de Bijbel zuiver water in plaats van het woord Geest.

Het vers in Ezechiël 36:25 zegt dat het ‘zuivere water’ over het volk zal worden uitgegoten om hen te reinigen. Het zuivere water lijkt mij een beeld van de Geest.

De vervulling van de Geest is dus voor ‘al wat leeft’, jong en oud, zonen en dochters, ook over hun slaven en slavinnen.

De doop in de Geest brengt dus: reiniging, profetieën, dromen, visioenen, mededogen, inkeer, genade en gebeden.

Nieuwe Testament

In het Nieuwe Testament komen we allerlei verschillende woorden tegen, die duiden op de doop in de Geest, zie het hoofdstuk Woordstudie. Er zijn ook allerlei teksten in de Bijbel, die de doop in de Geest duidelijk maken. Zie het hoofdstuk Tekststudie.

Woordstudie

Er komen veel uitdrukkingen voor die gaan over het in aanraking komen met de Geest. Elf verschillende werkwoorden met als twaalfde een bijvoeglijk naamwoord. Het lijkt wel bewust een symbolisch getal.

Er zijn ook drie verschillende zelfstandig naamwoorden om de doop in de Geest een naam te geven. Hier eerst de werkwoorden en daarna de zelfstandig naamwoorden.

Werkwoorden

Het meest komt als werkwoord het ontvangen van de Geest voor (16x), daarna drie verschillende woorden voor vullen, vervullen of vervuld zijn (16x). Dan dopen in de Geest (8x) en uitgieten van de Geest (5x).

Er worden diverse woorden gebruikt, meestal werkwoorden, om de doop in de Geest mee aan te geven. Er kunnen verschillende voorzetsels aan die werkwoorden zijn gekoppeld.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	λαμβάνω lambano	Werkwoord	G2983 SB2657	Ontvangen of nemen. Komt 272 keer voor in 248 verzen. KJV: receive (133x), take (106x), have (3x), catch (3x), not translated (1x), miscellaneous (17x)
2	πίμπλημι pimplemi	Werkwoord	G4130 SB3596	Vol maken, vullen. Komt 27 keer voor in 24 verzen. KJV: fill (18x), accomplish (4x), furnish (1x), full … come (1x).
3	πληρόω pleroo	Werkwoord	G4137 SB3603	Vervullen of volmaken. Komt 95 keer voor in 90 verzen. KJV: fulfil (51x), fill (19x), be full (7x), complete (2x), end (2x), miscellaneous (9x)
4	βαπτίζω baptizoo	Werkwoord	G907 SB823	Dopen Komt 86 keer voor in 65 verzen. Meestal in relatie tot water. KJV: baptize (76), wash (2x), baptist (1x), baptized (with G2258) (1x)
5	ἐκχέω ekcheo	Werkwoord	G1632 SB1476	Uitgieten Komt 28 keer voor in 28 verzen KJV: pour out (12x), shed (4x), shed forth (1x), spill (1x), run out (1x), shed (5x), run greedily (1x), shed abroad (1x), gush out (1x), spill (1x).
6	τίθημι tithemi	Werkwoord	G5087 SB4449	Plaatsen of leggen. Komt 104 keer voor in 94 verzen. KJV: lay (28x), put (18x), lay down (12x), make (10x), appoint (6x), kneel down (with G1119) (with G3588) (5x), miscellaneous (17x)
7	κατα- βαίνω katabaino	Werkwoord	G2597 SB2302	Neerdalen Komt 86 keer voor in 80 verzen. KJV: come down (41x), descend (18x), go down (17x), fall down (1x), step down (1x), get down (1x), fall (1x), vr come down (1x)
8	ἐπιπίπτω epipipto	Werkwoord	G1968 SB1789	Vallen op Komt 13 keer voor in 13 verzen KJV: fall (10x), fall on (1x), press (1x), lie (1x).
9	ἐπέρχομαι eper- chomai	Werkwoord	G1904 SB1726	Overkomen Komt 10 keer voor in 10 verzen KJV: come (6x), come upon (2x), come on (1x), come thither (1x)
10	ἔρχομαι erchomai ἐπί epi	Werkwoord en voorzetsel	G2064 G1909 SB1881	Kwam op Komt in 74 verzen voor
11	μένω menō	Werkwoord	G3306 SB	Rusten Komt 120 keer voor in 105 verzen KJV: abide (61x), remain (16x), dwell (15x), continue (11x), tarry (9x), endure (3x), miscellaneous (5x)
12	ἀγαλλιάω agalliao	Werkwoord	G21 SB12	Jubelen of juichen. Komt 11 keer voor in 11 verzen. KJV: rejoice (7x), be exceeding glad (1x), be glad (1x), greatly rejoice (1x), with exceeding joy (1x).

Hier een toelichting per woord uit de tabel.

1. Je kunt de Geest ontvangen lambano
De uitdrukking de Geest ontvangen, in het Grieks lambano, komt het meest voor in de Bijbel als het gaat om de vervulling met de Geest. Van de 248 verzen waarin dit woord voorkomt komt het zestien keer voor in combinatie met de Geest, Strong G4151.

De eerste keer dat het gaat over het ontvangen van een geest, gaat het om het ontvangen van een nare geest, zie Lukas 9:39. Dat kan dus ook. Zo zie je dat er overeenkomst is tussen wat de werkingen en de verschijnselen van het geestelijk rijk van  de duisternis zijn en die van het licht.

Hier de zestien teksten die gaan over het ontvangen van de Heilige Geest.

Johannes 7:39. Hiermee doelde hij op de Geest die zij die in hem geloofden zouden ontvangen; de Geest was er namelijk nog niet, want Jezus was nog niet tot Gods majesteit verheven.

Johannes 14:16-17. Dan zal ik de Vader vragen jullie een andere pleitbezorger te geven, die altijd bij je zal zijn: de Geest van de waarheid. De wereld kan hem niet ontvangen, want ze ziet hem niet en kent hem niet. Jullie kennen hem wel, want hij woont in jullie en zal in jullie blijven.

Johannes 20:20-22. Na deze woorden toonde hij hun zijn handen en zijn zijde. De leerlingen waren blij omdat ze de Heer zagen. Nog eens zei Jezus: Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit. Na deze woorden blies hij over hen heen en zei: Ontvang de heilige Geest’.

Handelingen 2:33. Hij is door God verheven, zit aan zijn rechterhand, en heeft van de Vader de heilige Geest, die ons beloofd is, ontvangen. Die Geest heeft hij op ons doen neerdalen en dat is wat u ziet en hoort.
Opmerking: een volgende paragraaf geeft teksten over neerdalen.

Handelingen 2:38. Petrus antwoordde: Keer u af van uw huidige leven en laat u dopen onder aanroeping van Jezus Christus om vergeving te krijgen voor uw zonden. Dan zal de heilige Geest u geschonken worden.
Opmerking: de NBG vertaalt: en gij zult de gave des heiligen Geestes ontvangen.

Handelingen 8:15-19. Nadat ze waren aangekomen, baden ze dat ook de Samaritanen de ​heilige​ Geest​ mochten ontvangen, want deze was nog op niemand van hen neergedaald; ze waren alleen ​gedoopt​ in de naam van de ​Heer​ ​Jezus. Na het ​gebed​ legden ​Petrus​ en ​Johannes​ hun de handen op, en zo ontvingen ze de ​heilige​ Geest. Toen ​Simon​ zag dat de mensen door de handoplegging van de ​apostelen​ vervuld raakten van de Geest, bood hij ​Petrus​ en ​Johannes​ ​geld​ aan en zei: ‘Geef ook mij deze macht, zodat iedereen wie ik de handen ​opleg​ de ​heilige​ Geest​ ontvangt.
Opmerking: een volgende paragraaf geeft teksten over vervullen.

Handelingen 19:1-6. Terwijl Apollos in Korinte verbleef, kwam ​Paulus​ na zijn ​reis​ door het binnenland in Efeze aan. Hij ontmoette daar enkele ​leerlingen, aan wie hij vroeg: ‘Hebben jullie de ​heilige​ Geest​ ontvangen toen jullie het geloof aanvaardden?’ Ze antwoordden: ‘Nee, we hebben zelfs niet gehoord van het bestaan van een ​heilige​ Geest.’ Hij vroeg: ‘Hoe zijn jullie dan ​gedoopt?’ ‘Met de ​doop​ van Johannes,’ antwoordden ze. Daarop zei ​Paulus: ‘Johannes ​doopte​ de mensen om hen een nieuw leven te laten beginnen en zei tegen hen dat ze moesten geloven in degene die na hem kwam, in ​Jezus.’ Toen ze dat gehoord hadden, lieten ze zich ​dopen​ in de naam van de ​Heer​ ​Jezus, en toen ​Paulus​ hun de handen had ​opgelegd​ daalde de ​heilige​ Geest​ op hen neer, zodat ze in klanktaal gingen spreken en profeteerden.
Opmerking: een volgende paragraaf geeft teksten over neerdalen.

Romeinen 8:15. U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen te zijn, en om hem te kunnen aanroepen met Abba, Vader.

1 Korintiërs 2:12. Wij hebben niet de geest van de wereld ontvangen, maar de Geest die van God komt, opdat we zouden weten wat God ons in zijn goedheid heeft geschonken.

2 Korintiërs 11:4. U hebt er immers geen enkel bezwaar tegen dat iemand u een andere Jezus verkondigt dan wij hebben gedaan, of dat u een andere Geest of een ander evangelie ontvangt dan u ontvangen hebt.

Galaten 3:2. Ik wil maar één ding van u weten: hebt u de Geest ontvangen door de wet na te leven of door te luisteren en te geloven?
Opmerking: deze tekst komt bij het hoofdstuk Overwegingen aan de orde.

Galaten 3:14. Zo zouden door hem alle volken delen in de zegen van Abraham en zouden wij, zoals ons is beloofd, door het geloof de Geest ontvangen.

Openbaringen 22:17. En de Geest en de bruid zeggen: Kom! En wie het hoort, zegge: Kom! En wie dorst heeft, kome, en wie wil, neme het water des levens om niet.
Opmerking: de NBG vertaalt met ‘ontvange het water des levens om niet’

Wat kunnen we van deze teksten leren?
De Geest kon ontvangen worden nadat Jezus tot majesteit was verheven. Johannes 7
Hij heeft toen namelijk de Geest ontvangen en vervolgens doen neerdalen. Handelingen 2

De wereld kan de Geest niet ontvangen. Het ontvangen van de Geest is alleen voor wie het wordt aangeboden. Johannes 14

Jezus hanteert de woorden: ‘Ontvang de Geest’. Johannes 10. Deze woorden kunnen wij ook gebruiken als mensen de Geest willen ontvangen en wij in de voetsporen van Jezus willen gaan.

Wij ontvangen kracht als de Geest over ons komt en wij ontvangen de Geest na de doop en vergeving van zonden. Handelingen 2
De Geest werd ontvangen door handoplegging. Handelingen 8

Als je de Geest hebt ontvangen, zeg je ‘Vader’ tegen God en ben je Gods kind. Romeinen 8
De Geest helpt ons om te weten wat God in zijn goedheid ons heeft geschonken . 1 Korintiërs 2
Wees er scherp op dat je wel de juiste geest ontvangt, dat de bron goed is. 2 Korintiërs 11
De Geest ontvang je door te luisteren, dat is gehoorzamen, en te geloven. Galaten 3

Je kunt Gods Geest gratis ontvangen als je komt. Openbaring 22

2. Vol maken, vullen van de Geest pimplemi
Van de 24 verzen waarin dit woord voorkomt, komt het acht keer voor in combinatie met de Geest Strong G4151. Zoals hieronder te zien is, gebruikt alleen de evangelist Lukas, de schrijver van de boeken Lucas en Handelingen deze uitdrukking.

Het vullen van de Geest gebeurt bij Johannes de Doper en bij zijn vader Zacharias al ruim voor Pinksteren, zelfs al voordat Jezus is geboren.

In de vertalingen komt zowel het voorzetsel ‘van’ als ‘met’ de Geest voor. Het vervuld worden is, denk ik, zowel van de Geest als met de Geest.

Deze twee verzen gaan over Johannes de Doper.
Lukas 1:15. Hij zal vervuld worden van de ​heilige​ Geest​ terwijl hij nog in de schoot van zijn moeder is.
Lukas 1:41. Toen ​Elisabet​ de groet van ​Maria​ hoorde, sprong het ​kind​ op in haar schoot; ze werd vervuld van de ​heilige​ Geest.​

Lukas 1:67. Zijn vader ​Zacharias​ werd vervuld van de ​heilige​ Geest​ en sprak deze ​profetie: …

Dit gebeurde tijdens het Pinksterfeest.
Handelingen 2:4. … en allen werden vervuld van de ​heilige​ Geest​ en begonnen op luide toon te spreken in ​vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven.

Petrus wanneer hij voor de Joodse leiders stond.
Handelingen 4:8-9. Petrus​ antwoordde, vervuld van de ​heilige​ Geest: ‘Leiders van het volk en oudsten, nu wij vandaag worden verhoord omdat we een zieke hebben geholpen, en nu ons wordt gevraagd hoe het komt dat hij is genezen.

Dit gebeurt als ze met de leerlingen bijeen zijn.
Handelingen 4:31. Toen ze hun ​gebed​ beëindigd hadden, begon de plaats waar ze bijeen waren te beven, en allen werden vervuld van de ​heilige​ Geest​ en spraken vrijmoedig over de boodschap van God.

Handelingen 9:17-19. Ananias vertrok en ging naar het huis, waar hij ​Saulus​ de handen ​oplegde, terwijl hij zei: ‘Saul, broeder, ik ben gezonden door de ​Heer, door ​Jezus, die aan u verschenen is op de weg hierheen, om ervoor te zorgen dat u weer kunt zien en vervuld wordt van de ​heilige​ Geest.’ Meteen was het alsof er schellen van ​Saulus’ ogen vielen; hij kon weer zien, stond op en liet zich ​dopen, en nadat hij gegeten had, kwam hij weer op krachten.

In deze tekst gaat het over Elymas een magiër, die zich als tegenstander van Paulus opstelde.
Handelingen 13:9-11. Daarop keek ​Saulus​ (die ook bekendstond als ​Paulus) hem strak aan, en vervuld van de ​heilige​ Geest​ zei hij: ‘U bent een bedrieger, een gewetenloze oplichter, een ​kind​ van de ​duivel​ en een vijand van elke vorm van ​gerechtigheid. Hoe durft u de rechte ​wegen​ van de ​Heer​ te veranderen in kronkelpaden? Let op: de hand van de Heer zal u treffen, u zult blind zijn en voorlopig geen zonlicht meer zien.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
In deze teksten gaat het vooral over de gevolgen van het vervuld zijn van en met de Heilige Geest. Een baby beweegt in de moederschoot (Lukas), een priester spreekt een profetie uit (Lukas), luide toon vreemde talen (Handelingen 2), een vrijmoedig weerwoord van Petrus en een plaats die beweegt (Handelingen 4), Saulus kan weer zien en Elymas kan juist helemaal niet meer zien (Handelingen 9 en 13).

3. Vervullen, volmaken van  de Geest plēroo
Van de 90 verzen dat het werkwoord πληρόω  plēroo voorkomt, komt het drie maal voor in combinatie met de Heilige Geest, Strong G4151 en eenmaal wordt het hart vervuld met iets van de satan.

Het gaat hier om de achterblijvende leerlingen in Antiochië in Pisidië. Handelingen 13:52. De achterblijvende ​leerlingen​ waren vervuld van vreugde en van de ​heilige​ Geest.

Romeinen 15:13. Moge God, die ons hoop geeft, u in het geloof geheel en al vervullen met vreugde en ​vrede, zodat uw hoop overvloedig zal zijn door de kracht van de ​heilige​ Geest.

Efeziërs 5:18. Bedrink u niet, want dat leidt tot uitspattingen, maar laat de Geest u vervullen.

Het kan ook dat Satan je hart vervult:
Handelingen 5:3. Maar ​Petrus​ zeide: Ananias, waarom heeft de ​satan​ uw ​hart​ vervuld om de ​heilige​ Geest​ te bedriegen en iets achter te houden van de opbrengst van het stuk land? [NBG]

Wat kunnen we leren van deze teksten?
Vervulling met vreugde en de Heilige Geest zijn in Handelingen 13 twee zaken die bij elkaar horen.
In Romeinen 15 zijn vreugde, vrede en hoop gevolgen van de aanwezigheid van de Geest.
En in Efeziërs 5 een oproep om je te laten vervullen.
In Handelingen 5 een waarschuwing om je juist niet door de satan te laten vullen.

4. Dopen in de Geest baptizo
Van de 65 verzen dat het woord βαπτίζω baptizo voorkomt komt het acht keer voor in combinatie met de Geest, Strong G4151.

Daarbij is zeven keer het Griekse voorzetsel ‘en’ verbonden met dopen en eenmaal is het Griekse voorzetsel ‘eis’ verbonden met dopen. Om aan te geven hoe deze voorzetsels normaal gesproken worden vertaald hieronder de gegeven van deze voorzetsels.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	ἐν en	Voorzetsel	G1722 SB1548	In Komt 2.799 keer voor in 2.127 verzen KJV : in (1,902x), by (163x), with (140x), among (117x), at (113x), on (62x), through (39x), miscellaneous (=diversen) (264x).
2	εἰς eis	Voorzetsel	G1519 SB1363	Naar, in de richting van, tot Komt 1775 keer voor in 1513 verzen KJV: into (573x), to (281x), unto (207x), for (140x), in (138x), on (58x), toward (29x), against (26x), miscellaneous (=diversen) (322x)

Volgens de Studiebijbel kan het Griekse voorzetsel ἐν en, alleen met het Nederlandse voorzetsel ‘in’ worden vertaald en niet met ons voorzetsel ‘met’. Het is de gewoonte van vertalingen om ook het voorzetsel ‘ἐν’ met het Nederlandse voorzetsel ‘met’ te vertalen.

Waarom? Mijn idee is, dat de vertalers ‘dopen in’ te ingrijpend vinden en daarom kiezen voor meer gemakkelijke ‘dopen met’. Omdat het mij onjuist anders te vertalen dan in het Grieks staat, heb ik hieronder het woord ‘met’ verandert in ‘in’. Om de juiste vertaling proberen te laten inburgeren.

Matteüs 3:11. Ik doop jullie in water ten teken van jullie nieuwe leven, maar na mij komt iemand die meer vermag dan ik; ik ben zelfs niet goed genoeg om zijn sandalen voor hem te dragen. Hij zal jullie dopen in de heilige Geest en met vuur.

Opmerking 1: de NBV hanteert twee keer ‘met’ als voorzetsel.
Opmerking 2: Wat het vuur betreft, in de tekst er na is aangegeven waarop het vuur duidt: .. hij houdt de wan in zijn hand, hij zal zijn dorsvloer reinigen en zijn graan in de schuur bijeenbrengen, maar het kaf zal hij verbranden in onblusbaar vuur.

Matteüs 28:19. Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest.

Opmerking 1: traditioneel verbindt men deze tekst met dopen in water. Het lijkt mij meer voor de hand te liggen dat het over de doop in de Geest gaat. Je hoeft alleen maar wat woorden weg te laten tussen ‘dopen’ en ‘Geest’ en dan staat er doop in de Geest.
Opmerking 2: hier is in de Griekse tekst het woord ‘εἰς’ eis Strong G1519 gebruikt, wat je met ‘naar’ of ‘in de richting van’ kunt vertalen. De NBV vertaalt deze keer wel met ‘in’, terwijl dat hier juist meer ‘in de richting van’ betekent.

Marcus 1:8. Ik heb jullie gedoopt in water, maar hij zal jullie dopen in de heilige Geest.
Opmerking: de NBV hanteert twee keer ‘met’ als voorzetsel.

Lucas 3:16. .. maar Johannes zei tegen hen: Ik doop jullie in water, maar er komt iemand die meer vermag dan ik; ik ben zelfs niet goed genoeg om de riemen van zijn sandalen los te maken. Hij zal jullie dopen in de heilige Geest en in vuur.

Opmerking: de NBV hanteert twee keer ‘met’ als voorzetsel, bij het woord vuur staat in het Grieks geen voorzetsel, de NBV gebruikt hier ook ‘met’ vuur.

Johannes 1:32-34. En Johannes getuigde: ‘Ik heb de ​Geest​ als een duif uit de hemel zien neerdalen, en hij bleef op hem rusten. Nog wist ik niet wie hij was, maar hij die mij gezonden heeft om in water te ​dopen, zei tegen mij: “Wanneer je ziet dat de ​Geest​ op iemand neerdaalt en blijft rusten, dan is dat degene die doopt in de ​heilige​ ​Geest.” En dat heb ik gezien, en ik getuig dat hij de ​Zoon van God​ is.’
Opmerking: de NBV hanteert twee keer ‘met’ als voorzetsel.

Hieronder wat Jezus zegt bij de hemelvaart.
Handelingen 1:5. Johannes ​doopte​ in water, maar binnenkort worden jullie ​gedoopt​ in de ​heilige​ Geest.’
Opmerking: de NBV hanteert twee keer ‘met’ als voorzetsel.

In de tekst hieronder legt Petrus verantwoording af van zijn werk bij de centurio Cornelius die als eerste onder de mensen uit de volken de doop in de Geest ontving.
Handelingen 11:16. Ik herinnerde me dat de ​Heer​ tegen ons zei: “Johannes ​doopte​ in water, maar jullie zullen ​gedoopt​ worden in de ​heilige​ Geest.”
Opmerking: zowel bij het water als bij de Geest hanteert de NBV het woord ‘met’.

1 Korintiërs 12:13. Wij zijn allen ​gedoopt​ in één Geest en zijn daardoor één lichaam geworden, wij zijn allen van één Geest doordrenkt, of we nu ​Joden​ of Grieken zijn, of we nu ​slaven​ of vrije mensen zijn.

Opmerking: in de NBV vertaling staat hier nu wel het woord “in” in plaats van het woord “met”.

Wat kunnen we leren van deze teksten?
Het dopen in de Geest wordt steeds vergeleken met dopen in water. Johannes de doper doopte in water. Jezus doopt in de Geest. En dat heeft veel meer betekenis (Lukas 3). De doop in water was al een teken van nieuw leven (Matteüs 3). De doop in de Geest is dat nog veel meer. Hier wordt ook het woord doop in vuur gebruikt (Matteüs 3). Water is reinigend, vuur is louterend, dat gaat veel dieper. En heeft daarom ook een veel grotere uitwerking.

Het ‘dopen met’ is zowel taalkundig als letterlijk onjuist, het moet ‘dopen in’ zijn. Het zal wel zo vertaald zijn omdat het nu eenmaal ingeburgerd is door het ‘dopen met water’ wat ook ‘het dopen in water’ zou moeten zijn.

5. Uitgieten van de Geest ekcheō
Het Griekse woord ἐκχέω ekcheō, uitgieten komt 28 keer voor, waarvan vijf keer in combinatie met het woord voor Geest, Strong G4151.

Deze uitdrukking wordt ook in Oude Testament gebruikt. Het boek Handelingen citeert de tekst over uitgieten van het boek Joel.
Handelingen 2:17-18. Aan het einde der tijden, zegt God, zal ik over alle mensen mijn geest uitgieten. Dan zullen jullie zonen en dochters profeteren, jongeren zullen visioenen zien en oude mensen droomgezichten.  Ja, over al mijn dienaren en dienaressen zal ik in die tijd mijn geest uitgieten, zodat ze zullen profeteren. 

Handelingen 2:33. Hij is door God verheven, zit aan zijn rechterhand, en heeft van de Vader de heilige Geest, die ons beloofd is, ontvangen. Die Geest heeft hij op ons doen neerdalen, en dat is wat u ziet en hoort.

Opmerking: waarom de NBV hier niet met uitgieten vertaalt is mij een raadsel. Het verwijst naar hetzelfde verschijnsel als in Handelingen 2:17 en 18.

Handelingen 10:45. De Joodse gelovigen die met Petrus waren meegekomen, zagen vol verbazing dat ook heidenen het geschenk van de heilige Geest ontvingen.
Opmerking: de letterlijke vertaling is: ‘het geschenk van de Heilige Geest werd uitgegoten’.

Romeinen 5:5. Deze hoop zal niet worden beschaamd, omdat Gods liefde in ons hart is uitgegoten door de heilige Geest, die ons gegeven is.

Wat kunnen we leren van deze teksten?
De uitstorting van de Geest zorgt ervoor dat mensen dromen en visioenen zien en gaan profeteren (Handelingen 2).
De uitstorting van de Geest was te zien en te horen (Handelingen 2).
Verbazingwekkend dat de Heilige Geest ook op de gelovigen uit de volken is uitgestort (Handelingen 10).
Gods liefde is in ons hart uitgegoten door de Heilige Geest. Hoe mooi is dat. (Romeinen 5)

6. Plaatsen of leggen van de Geest op iemand tithemi
De Geest werd geplaatst of gelegd op iemand, in het Grieks τίθημι
tithemi. Van de 104 keer dat het woord voorkomt, komt het twee keer voor in combinatie met het woord voor de Geest, Strong G4151.

Matteüs 12:17-18. … opdat vervuld zou worden wat gesproken is door de profeet Jesaja toen hij zei: Zie, Mijn Knecht, Die Ik uitverkoren heb, Mijn Geliefde, in Wie Mijn ziel een welbehagen heeft; Ik zal Mijn Geest op Hem leggen en Hij zal aan de heidenen het oordeel verkondigen. [HSV]

Opmerking: het laatste deel van de tekst vind ik van de NBV beter: aan alle volken zal hij het recht verkondigen. Er staat het Griekse woord ‘krisis’ dat is wegen in een rechtbank omgeving.

Handelingen 19:21. En toen dit alles voorbij was, nam Paulus zich in de geest voor door Macedonië en Achaje te gaan om naar Jeruzalem te reizen. Hij zei: Wanneer ik daar geweest ben, moet ik ook Rome zien [HSV]

Opmerking 1: Het gaat hier om een cruciaal moment in de roeping van Paulus. De tekst ‘nam zich in de geest voor’ is vaag. Je kunt beter denken aan de Heilige Geest, die Paulus inspireert. De Geest plaatste als het ware plannen in het hart van Paulus. Met het woord ‘plaatsen’ nemen we het Griekse woord van de Bijbel serieus.

Opmerking 2: andere vertalingen laten de hulp van de Geest helemaal weg. NBG: ‘Paulus nam zich voor’. NBV en Willibrord: ‘Paulus vatte het plan op’.

Opmerking 3: als we het levensverhaal van Paulus verder lezen, dan zien we ook dat Paulus zich niet meer van het door de Geest gegeven plan liet afhouden. De bijzonder indrukkende door de Geest bekrachtigde oorzaak ontdekken we niet we de NBV, NBG en Willibrord vertalingen lezen.

7. De Geest daalde neer katabaino
Van de 94 verzen dat het Grieks woord καταβαίνω katabaino voorkomt, komt het vier keer voor in combinatie met de Geest.

Ze beschrijven wat er gebeurde bij de doop van Jezus in het water van de Jordaan.

In één tekst staan beide uitdrukkingen namelijk in het boek van Matteüs.
Matteüs 3:16. En nadat Jezus gedoopt was, kwam Hij meteen op uit het water; en zie, de hemelen werden voor Hem geopend, en Hij zag de Geest van God als een duif neerdalen en op Zich komen. [HSV]

Opmerking 1: de NBV vertaalt ‘komen op’ niet en spreekt alleen van neerdalen.
Opmerking 2: dat de Geest op iemand komt, in het Grieks ἔρχομαι ἐπί erchomai epi, dat komt twee keer voor in de teksten van het Nieuwe Testament, hier de eerste keer. Zie punt 10 van dit hoofdstuk.

In de parallelle teksten van de andere evangeliën komt alleen de uitdrukking neerdalen voor.
Marcus 1:10. Op het moment dat hij uit het water omhoogkwam, zag hij de hemel openscheuren en de Geest als een duif op zich neerdalen.
Lukas 3:22. … en daalde de heilige Geest in de gedaante van een duif op hem neer, en er klonk een stem uit de hemel: Jij bent mijn geliefde Zoon, in jou vind ik vreugde.
Johannes 1:32-33. En Johannes getuigde: Ik heb de Geest als een duif uit de hemel zien neerdalen, en hij bleef op hem rusten. Nog wist ik niet wie hij was, maar hij die mij gezonden heeft om met water te dopen, zei tegen mij: Wanneer je ziet dat de Geest op iemand neerdaalt en blijft rusten, dan is dat degene die doopt met de heilige Geest.

Opmerking: hier komt ook nog voor dat de Geest blijft rusten, zie punt 11 van dit hoofdstuk.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Jezus zag de Geest als een duif neerdalen op hemzelf (Matteüs, Marcus en Lukas). Ook Johannes de Doper zag het gebeuren. Voor hem was het dit teken dat hij wist dat Jezus in de Geest zou dopen. (Johannes 1).

8. Het vallen op van de Geest epipipto
Van de dertien keer dat het Griekse woord ἐπιπίπτω epipipto voorkomt komt het woord drie keer in combinatie met de Geest Strong G4151 voor. Hier deze verzen.

Handelingen 8:14-17. Toen de apostelen die in Jeruzalem waren, hoorden dat Samaria het Woord van God aangenomen had, stuurden zij Petrus en Johannes naar hen toe, en toen die aangekomen waren, baden zij voor hen dat zij de Heilige Geest mochten ontvangen. (Want Hij was nog op niemand van hen gevallen, maar zij waren alleen gedoopt in de Naam van de Heere Jezus.) Toen legden zij hun de handen op en zij ontvingen de Heilige Geest. [HSV]

Handelingen 10:44. Terwijl Petrus deze woorden nog sprak, viel de Heilige Geest op allen die het Woord hoorden. [HSV]

Handelingen 11:15. En toen ik begonnen was te spreken, viel de heilige Geest op hen, evenals in het begin ook op ons.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Eerst constateerde men dat de Geest nog op niemand was gevallen en vervolgens ontvingen de mensen na handoplegging de Heilige Geest. Handelingen 8:16-17

De Heilige Geest viel op de mensen toen Petrus sprak. Alleen spreken kan dus aanleiding zijn voor de doop in de Geest. Het komt twee keer in het Nieuwe Testament voor. Handelingen 10 en 11.

9. Het komen over van de Geest eperchomai
Van de tien keer dat het woord ἐπέρχομαι eperchomai voorkomt, komt de combinatie van dit woord met het woord voor de Geest, Strong G4151 in de volgende twee teksten voor.

Lukas 1:34-35. Maria vroeg aan de engel: Hoe zal dat gebeuren. Ik heb immers nog nooit gemeenschap met een man gehad. De engel antwoordde: De heilige Geest zal over je komen en de kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw bedekken. Daarom zal het kind dat geboren wordt, heilig worden genoemd en Zoon van God.

Handelingen 1:8. Maar wanneer de heilige Geest over jullie komt, zullen jullie kracht ontvangen en van mij getuigen in Jeruzalem, in heel Judea en Samaria, tot aan de uiteinden van de aarde.

Opmerking: opmerkelijk dat dezelfde uitdrukking voor de Pinksterdag wordt genoemd als voor de ontvangenis van de Zoon van God door Maria.

10. De Geest komt op erchomai epi.
Van de 74 verzen dat de uitdrukking ἔρχομαι ἐπί erchomai epi voorkomt komt het twee keer voor in combinatie met de Geest, Strong G4151.

De eerste keer is al eerder genoemd, dat is deze tekst.
Matteüs 3:16. En nadat Jezus gedoopt was, kwam Hij meteen op uit het water; en zie, de hemelen werden voor Hem geopend, en Hij zag de Geest van God als een duif neerdalen en op Zich komen

Handelingen 19:4-6. Maar Paulus zei: Johannes doopte wel een doop van bekering, maar hij zei ook tegen het volk dat zij moesten geloven in Hem Die na hem kwam, dat is in Christus Jezus, en nadat zij dat gehoord hadden, werden zij gedoopt in de Naam van de Heere Jezus. En nadat Paulus hun de handen opgelegd had, kwam de Heilige Geest op hen; en zij spraken in vreemde talen en profeteerden.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Jezus zag de Geest als een duif op zich komen. Het was een beeld of een deel van de zichtbare werkelijkheid. Matteüs 3:16.

Toen Paulus de discipelen in Efeze de handen oplegden, kwam de Geest ook op hen (Handelingen)

11. Rusten op iemand door de Geest meno.
Het Griekse woord μένω menō komt 120 keer voor. In vier tekst gedeelten in combinatie met het woord Geest Strong G4151. Zie hieronder.

Johannes 1:32-34. En Johannes getuigde: ‘Ik heb de ​Geest​ als een duif uit de hemel zien neerdalen, en hij bleef op hem rusten. Nog wist ik niet wie hij was, maar hij die mij gezonden heeft om in water te ​dopen, zei tegen mij: “Wanneer je ziet dat de ​Geest​ op iemand neerdaalt en blijft rusten, dan is dat degene die doopt in de ​heilige​ ​Geest.”

Johannes 14:15-17. Als je Mij liefhebt, houd je dan aan mijn geboden. Dan zal Ik de Vader vragen jullie een andere pleitbezorger te geven, die altijd bij je zal zijn: de Geest van de waarheid. De wereld kan Hem niet ontvangen, want ze ziet Hem niet en kent Hem niet. Jullie kennen Hem wel, want Hij blijft bij jullie en zal in jullie zijn.

1 Johannes 3:24. Wie zich houdt aan zijn geboden, blijft met God verbonden en God met Hem. En dat Hij met ons verbonden blijft, weten we door de Geest die Hij ons heeft gegeven. [HSV]

1 Johannes 4:13. Dat wij in Hem blijven en Hij in ons, weten we doordat Hij ons heeft laten delen in zijn Geest. 

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Zoals de Geest bij Jezus rustte, bij Hem was, Johannes 1:32-34, zo zal de Geest ook bij de discipelen zijn. Johannes 14:15-17.

De houden van de geboden van God zorgen ervoor dat we met Hem verbonden blijven. 1 Johannes 3:24.

De Geest zorgt ervoor dat we verbonden zijn met Jezus. 1 Johannes 4:13.

12. Jubelen in de Geest agalliao
Het jubelen, het Griekse woord ἀγαλλιάω agalliao, komt elf keer voor. Twee keer in combinatie met het woord Geest Strong G4151.

Lukas 1:46-49. En Maria zei: Mijn ziel maakt de Heere groot, en mijn geest verheugt zich in God, mijn Zaligmaker, omdat Hij heeft omgezien naar de nederige staat van Zijn dienares. Want zie, van nu aan zullen alle geslachten mij zalig spreken, want Hij Die machtig is, heeft grote dingen aan mij gedaan en heilig is Zijn Naam. [HSV]

Opmerking: het gaat hier om de geest van Maria.

Lucas 10:21. Op dat moment begon hij vervuld van de heilige Geest te juichen en zei: Ik loof u, Vader, Heer van hemel en aarde, omdat u deze dingen voor wijzen en verstandigen hebt verborgen, maar ze aan eenvoudige mensen hebt onthuld. Ja, Vader, zo hebt u het gewild.

Wat kunnen we van deze teksten leren? 
Het juichen in de Geest is een bijzonder manier van in de Geest zijn. We lezen het jubelen of juichen in de Geest alleen van Maria en van Jezus. Maria omdat zij een belangrijke plek kreeg in het werk van God. En Jezus omdat het lukte dat zijn discipelen dezelfde dingen deden als hijzelf.

We kwamen al eerder een woord tegen dat alleen bij Maria en bij jezus werd gebruikt.

Wat kunnen we van de teksten over de werkwoorden leren?
Men gebruikt veel verschillende woorden voor de doop in de Geest. Sommige woorden beschrijven vooral wat God doet en andere woorden wat het met de mensen doet.

De mate van verandering bij de mens kan heel verschillend zijn zowel qua soort als qua intensiteit. Gedoopt worden in de Geest geeft de meest heftige ervaring aan. Daarom heb ik deze studie ook die titel gegeven. Waarom minder als meer mogelijk is.

Er zijn diverse beschrijvingen over de oorzaak van de doop in de Geest. De Geest zweeft over. De Geest wordt uitgestort of uitgegoten of gelegd of geplaatst of rust op iemand.

Het zweven, gieten, storten, plaatsen, leggen kan tot de ervaring leiden dat je in de Geest wordt gedoopt. Dat gedoopt worden leidt tot vol worden van de Geest, dat de Geest op je rust, bij je bent.

Opmerkelijk en ook onjuist lijkt mij is dat de NBV, HSV, SV en NBG vertalingen het Griekse woord ‘en’ in het woord ‘met’ vertalen, zo wordt het dopen in de Geest in ‘dopen met de Geest’. Misschien voor de lezers gemakkelijker te accepteren, maar het ontdoet zo het Woord van God wel met iets moois.

De Willibrord vertaling uitgave 1995 vertaalt trouwens wel met ‘in’ de Geest. Net als enkele Engelse vertalingen zoals the Complete Jewish Bible.

De NBV, HSV, SV en NBG hanteren ook het woord ‘met’ als het om de waterdoop gaat. De mensen worden gedoopt ‘met water’ zo vertaalt men. Maar Johannes dompelde de mensen onder in het water net zoals dat bij de joden gebruikelijk was bij het reinigingsbad.

Bijvoeglijk naamwoord

Hier de gegevens over het bijvoeglijk naamwoord dat m.b.t. de vervulling met de Geest voorkomt.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	πλήρης pleres	Bijvoeglijk naamwoord	G4134 SB3600	Gevuld, volledig, vol Komt 17 keer in 17 verzen voor. KJV: full (17x).

Van 17 verzen keer dat het bijvoeglijk naamwoord πλήρης plērēs voorkomt, komt het vijf keer voor in combinatie met de Geest, Strong G4151. De HSV en de NBG vertalen het woord met ‘vol’ dat ik mooier vind dan het woord ‘vervuld’ waarmee de NBV dit woord vertaalt.

Lucas 4:1.  Jezus, vol van de Heilige Geest, keerde terug van de Jordaan en werd door de Geest naar de woestijn geleid. [HSV]

Handelingen 6:3. Zie daarom uit, broeders, naar zeven mannen uit uw midden, van wie men een goed getuigenis geeft, vol van de Heilige Geest en van wijsheid, die wij voor deze noodzakelijke taak zullen aanstellen. [HSV]

Handelingen 6:5. En dit woord behaagde heel de menigte; en zij kozen Stefanus, een man vol van geloof en van de Heilige Geest, Filippus, Prochorus, Nicanor, Timon, Parmenas en Nicolaüs, een proseliet uit Antiochië. [HSV]

Het gaat hier over Stefanus.
Handelingen 7:55. Maar hij, vol van de Heilige Geest, hield zijn ogen naar de hemel gericht en zag de heerlijkheid van God, en Jezus, staande aan de rechterhand van God. [HSV]

Het gaat hier over Barnabas.
Handelingen 11:24. Want hij was een goed man en vol van de Heilige Geest en van geloof; en er werd een grote menigte aan de Heere toegevoegd. [HSV]

Wat kunnen wij van deze teksten leren?
Het gaat hier over Jezus en mensen in de vroege kerk, waarvan is beschreven dat ze vol zijn van de Heilige Geest zijn. Die kwalificatie is dus mogelijk.

Zelfstandig naamwoorden

Hier de gegevens van de drie verschillende zelfstandig naamwoorden die de doop in de Geest nader aanduiden.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	ἐπαγγελία epaggelia	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G1860 SB1685	Belofte Komt 53 keer voor in 51 verzen KJV: promise (52x), message (1x).
2	δωρεά dorea	Zelfstandig naamwoord onzijdig	G1431 SB1287	Geschenk. Komt 11 keer voor in 11 verzen. KJV: gift (11x)
3	δώρημα dorema	Zelfstandig naamwoord onzijdig	G1434 SB1290	Geschenk Komt 2 keer voor in 2 verzen KJV: gift (2x).
4	δῶρον dōron	Zelfstandig naamwoord onzijdig	G1435 SB1291	Een materieel geschenk Komt 19 keer voor in 17 verzen KJV: gift (18x), offering (1x)

De laatste drie woorden zijn synoniemen, hoewel de laatste, ‘doron’ vooral een materieel geschenk aangeeft.

1. De doop in de Geest als belofte
De Griekse tekst spreekt 53 keer in 51 verzen over een belofte, in het Grieks ἐπαγγελία epaggelia. In zes teksten gaat het zeker om de belofte van de vervulling, doop of uitstorting van de Heilige Geest, Dit zijn de zes teksten.

Lucas 24: 49. En zie, Ik doe de belofte mijns Vaders op u komen. Maar gij moet in de stad blijven, totdat gij bekleed wordt met kracht uit den hoge. [NBG]

Opmerking: hier wordt de doop in de Geest kracht uit de hoge genoemd. Deze typering komt slechts eenmaal voor, maar is wel mooi.

Handelingen 1:4-5. ‘Ga niet weg uit Jeruzalem, maar blijf daar wachten tot de belofte van de Vader, waarover jullie van Mij hebben gehoord, in vervulling zal gaan. Johannes doopte met water, maar binnenkort worden jullie gedoopt met de Heilige Geest’.

Handelingen 2:33. Hij dan, Die door de rechterhand van God verhoogd is en de belofte van de Heilige Geest ontvangen heeft van de Vader, heeft dit uitgestort wat u nu ziet en hoort. [HSV]

Handelingen 2:38-39. Petrus antwoordde: Keer u af van uw huidige leven en laat u dopen onder aanroeping van Jezus Christus om vergeving te krijgen voor uw zonden. Dan zal de heilige Geest u geschonken worden, want voor u geldt deze belofte, evenals voor uw kinderen en voor allen die ver weg zijn en die de Heer, onze God, tot zich zal roepen.

Opmerking: de belofte van de doop in de Geest is nadrukkelijk, zoals Petrus zegt, ook voor volgende generaties. Petrus verwijst naar de profetie van de profeet Joël.

Galaten 3:14. Zo is de zegen van Abraham tot de heidenen gekomen in Jezus Christus, opdat wij de belofte des Geestes ontvangen zouden door het geloof. [NBG]

Opmerking: er was niet aangegeven zover ik weet wat concreet de zegen zou zijn, die het volken door het geloof met Abraham verbonden zou betekenen. De belofte is Jezus Christus en de vervulling met de Heilige Geest.

Efeziërs 1:13-14. In Hem bent ook u, nadat u het Woord van de waarheid, namelijk het Evangelie van uw zaligheid, gehoord hebt; in Hem bent u ook, toen u tot geloof kwam, verzegeld met de Heilige Geest van de belofte, Die het onderpand is van onze erfenis, tot de verlossing die ons ten deel viel, tot lof van Zijn heerlijkheid. [HSV]

Wat kunnen we leren van deze teksten?
De uitstorting van de Geest is de belofte van de Vader (Lukas 24 en Handelingen 1).

Jezus heeft van de Vader de Geest ontvangen en Jezus heeft die over de mensen uitgestort. (Handelingen 2).

De doop in de Geest is het gevolg van de zegen van Abraham. Door het geloof in Jezus kunnen wij die doop ontvangen (Galaten)
De vervulling met de Geest bij een mens is een teken waardoor we in de toekomst de erfenis ontvangen (Efeziërs).   

2., 3. en 4. De doop in de Geest als geschenk dorea, dorema en doron
Het Griekse woord δωρεά dorea komt elf keer voor in elf verzen. Twee keer komt het Griekse woord δώρημα dorema voor namelijk in Romeinen 5:16 en in Jakobus 1:17. Ik haal hieronder alle teksten aan.

Het woord δῶρον dōron komt 19 keer voor op één keer na, namelijk Efeziërs 2:8 gaat het om een materieel geschenk. Alleen die ene tekst is hieronder opgenomen.

Johannes 4:10. Jezus antwoordde en zei tegen haar: Als u de gave van God kende, en wist Wie Hij is Die tegen u zegt: Geef Mij te drinken, u zou het Hem hebben gevraagd en Hij zou u levend water gegeven hebben.[HSV]

Handelingen 2:38. En Petrus zei tegen hen: Bekeer u en laat ieder van u gedoopt worden in de Naam van Jezus Christus, tot vergeving van de zonden; en u zult de gave van de Heilige Geest ontvangen. [HSV]

Handelingen 8:20. Maar Petrus zei tegen hem: Laat uw geld met u naar het verderf gaan, omdat u dacht dat Gods gave door geld verkregen wordt! [HSV]

Handelingen 10:44-45. Terwijl Petrus nog aan het woord was, daalde de heilige Geest neer op iedereen die naar zijn toespraak luisterde. De Joodse gelovigen die met Petrus waren meegekomen, zagen vol verbazing dat ook heidenen het geschenk van de heilige Geest ontvingen, want ze hoorden hen in klanktaal spreken en God prijzen.

Handelingen 11:16-17. Ik herinnerde me dat de Heer tegen ons zei: Johannes doopte met water, maar jullie zullen gedoopt worden met de heilige Geest. Als God hun wegens hun geloof in de Heer Jezus Christus hetzelfde geschenk wilde geven als ons, hoe had ik hem daar dan van kunnen weerhouden

Romeinen 5:15-16. Maar de genade reikt verder dan de overtreding: als door de overtreding van één mens alle mensen moesten sterven, is het des te zekerder dat de genade van God, het geschenk dat we danken aan die ene mens, Jezus Christus, aan alle mensen overvloedig geschonken wordt. Dit geschenk gaat het gevolg van de zonde van één mens verre te boven, want die ene overtreding heeft tot veroordeling geleid, maar de genade die na talloze overtredingen geschonken werd, tot vrijspraak. 

Romeinen 5:17. Want als door de overtreding van de ene de dood geregeerd heeft door de ene, veel meer zullen zij die de overvloed van de genade en van de gave van de gerechtigheid ontvangen, in het leven regeren door de Ene, namelijk Jezus Christus. [HSV]

Opmerking: door ons geloof zijn we rechtvaardig voor God, aanklachten bij God hebben geen kans. Dat is het geschenk van de gerechtigheid.

2 Korintiërs 9:14-15. In hun (degenen voor wie de collecte was) gebed voor u spreken ze hun verlangen naar u uit, omdat ze zien hoe overstelpend goed God voor u is geweest. Laten we God danken voor zijn onbeschrijfelijk geschenk.

Efeziërs 2:7-9. Zo zal Hij, in de eeuwen die komen, laten zien hoe overweldigend rijk zijn genade is, hoe goed Hij voor ons is in Christus Jezus. 8Door die genade bent u nu immers gered, doordat u gelooft. Deze redding dankt u niet aan uzelf; ze is een geschenk van God en geen gevolg van uw daden.

Efeziërs 3:7. Van dat evangelie ben ik een dienaar geworden door de gave van Gods genade, die ik ontvangen heb door zijn kracht die in mij werkt.

Efeziërs 4:7. Maar aan ieder van ons is de genade gegeven naar de maat van de gave van Christus. [HSV]

Hebreeën 6:4-6. Want wie ooit door het licht beschenen is, geproefd heeft van de hemelse gave en deel gekregen heeft aan de heilige Geest, wie het weldadig woord van God en de kracht van de komende wereld ervaren heeft en vervolgens afvallig is geworden, kan onmogelijk een tweede maal worden bekeerd, omdat zo iemand voor zichzelf de Zoon van God opnieuw kruisigt en aan bespotting blootstelt.

Jakobus 1:16-17. Geliefde broeders en zusters, vergis u niet: elke goede gave, elk volmaakt geschenk komt van boven, van de Vader van de hemellichten; bij hem is nooit enige verandering of verduistering waar te nemen.

Wat kunnen wij van deze teksten leren?
De NBV vertaling hanteert bij de vertaling vooral het woord geschenk, de andere vertalingen hanteren ook wel de woorden gave of gift.

De genade van God in het algemeen is het geschenk van God. De vervulling van of met de Heilige Geest is daar onderdeel van.

Jezus noemt het bij de Samaritaanse vrouw ‘levend water’. Johannes 4:10.

De vervulling met de Heilige Geest is een geschenk (Handelingen 2).
Het geschenk is niet te koop, je kunt het alleen krijgen (Handelingen 8).
De joodse gelovigen ontdekten dat ook mensen van de volken de Heilige Geest hadden ontvangen omdat ze in klanktaal spraken en God loofden (Handelingen 10).
God wilde de mensen, die tot het huis van Cornelius behoorden, vanwege hun geloof de doop in de Geest als geschenk geven (Handelingen 11).

Jezus Christus als geschenk is veel meer dan de straf dat alle mensen moesten sterven (Romeinen 5:15-16)
Ze ontvangen ook door het vertrouwen dat je in God stelt het geschenk dat aanklachten bij God geen kans hebben, we zijn vrij. (Romeinen 5).

God had de gemeente in Korinthe door het geven van zijn genade vrijgevig gemaakt (2 Korintiërs).
Paulus is een dienaar geworden door het geschenk van Gods genade. (Efeziërs 3)
We krijgen zoveel als Christus ons geven wil (Efeziërs 4)

Als je de Heilig Geest hebt ontvangen en daarna afvallig wordt kun je niet voor een tweede keer worden bekeerd (Hebreeën).

Een goed geestelijk geschenk moet wel van God zijn. Jacobus 1.

Tekststudie

Hieronder diverse delen uit het Nieuwe Testament, die de doop in de Geest nader verklaren. Een tekststudie is minder direct vanuit de Bijbel. Er zit meer menselijke interpretatie bij. Een woordstudie zal in het algemeen meer precies weergeven wat in het Woord van God staat.

De doop in de Geest bij de apostel Johannes.
In het evangelie dat geschreven is door de apostel Johannes wordt in de hoofdstukken Johannes 14, 15 en 16 een viertal keren over de komst van de pleitbezorger geschreven. De NBG vertaalt met dat met Trooster.

Jezus legt in deze hoofdstukken andere dingen uit en maakt tot drie keer toe een uitstapje naar de pleitbezorger, die komen zal en de discipelen zal helpen. En dat is ook gebeurd.

Johannes 14:15-17. Als je mij liefhebt, houd je dan aan mijn geboden. Dan zal ik de Vader vragen jullie een andere pleitbezorger te geven, die altijd bij je zal zijn: de Geest van de waarheid. De wereld kan hem niet ontvangen, want ze ziet hem niet en kent hem niet. Jullie kennen hem wel, want hij woont in jullie en zal in jullie blijven.
Johannes 14:26. Later zal de pleitbezorger, de heilige Geest die de Vader jullie namens mij zal zenden, jullie alles duidelijk maken en alles in herinnering brengen wat ik tegen jullie gezegd heb

Johannes 15:26-27. Wanneer de pleitbezorger komt die ik van de Vader naar jullie zal zenden, de Geest van de waarheid die van de Vader komt, zal die over mij getuigen. Ook jullie moeten mijn getuigen zijn, want jullie zijn vanaf het begin bij mij geweest.

Johannes 16:7-14. Werkelijk, het is goed voor jullie dat ik ga, want als ik niet ga zal de pleitbezorger niet bij jullie komen, maar als ik weg ben, zal ik hem jullie zenden. Wanneer hij komt zal hij de wereld duidelijk maken wat zonde, gerechtigheid en oordeel is: zonde dat ze niet in mij geloven, gerechtigheid dat ik naar de Vader ga en jullie me niet meer zien, oordeel dat de heerser over deze wereld is veroordeeld. Ik heb jullie nog veel meer te zeggen, maar jullie kunnen het nog niet verdragen. De Geest van de waarheid zal jullie, wanneer hij komt, de weg wijzen naar de volle waarheid. Hij zal niet namens zichzelf spreken, maar hij zal zeggen wat hij hoort en jullie bekendmaken wat komen gaat. Door jullie bekend te maken wat hij van mij heeft, zal hij mij eren.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
De pleitbezorger, waarvan Jezus beloofde dat de Vader die zou zenden, die pleitbezorger zou altijd bij de discipelen zijn. Hij is de Geest van de waarheid. En Hij zal alles duidelijk maken en alles in herinnering brengen (Johannes 14).

Die pleitbezorger zal over Jezus getuigen (Johannes 15).

De pleitbezorger gaat de wereld overtuigen van zonde, gerechtigheid en oordeel (Johannes 16). Jezus geeft hier ook voorbeelden van. Je kunt moeilijk tot je doel komen zonder Jezus. Dat is zonde. Jezus ging naar de Vader na zijn volbrachte werk. Dat is inderdaad gerechtigheid. De duivel blijkt bij de kruisiging en de opstanding verloren te hebben. Dit was zijn veroordeling. 

De Geest zal de discipelen leiden naar de volle waarheid (Johannes 16). Als je er om bidt gaat de Geest helpen om het te verstaan. Dit is een belofte, waarvan ik de ervaring heb, dat die waar is. Dat heb ik gemerkt bij het maken van deze studies. Op sommige vragen kreeg ik direct antwoord, anderen duurden soms dagen. En bij een enkele vraag, maar dan had ik de vraag nog niet helder, duurde het jaren.

De doop in de Geest in het boek Handelingen
Het boek Handelingen is het boek van het begin van de kerk. Mensen gedoopt in de Geest zorgden voor de verdieping en de uitbreiding van de gemeente. Lees het voorgaande hoofdstuk nog even na op de citaten uit het boek Handelingen en lees vervolgens ook de tekst hieronder.

Handelingen 6:8-10. En Stefanus, vol van genade en kracht, deed wonderen en grote tekenen onder het volk. Doch er stonden sommigen op van hen, die waren van de zogenaamde synagoge der Libertijnen, der Cyreneeërs en der Alexandrijnen en van de Joden uit Cilicië en Asia en redetwistten met Stefanus, en zij waren niet bij machte de wijsheid en de Geest, waardoor hij sprak, te weerstaan.

Handelingen 8:4-8. Zij dan, die verstrooid werden, trokken het land door, het evangelie verkondigende. En Filippus daalde af naar de stad van Samaria en predikte hun de Christus. En toen de scharen Filippus hoorden en tekenen zagen, die hij deed, hielden zij zich eenparig aan hetgeen door hem gezegd werd. Want van velen, die onreine geesten hadden, gingen deze onder luid geroep uit en vele verlamden en kreupelen werden genezen; en er kwam grote blijdschap in die stad.

Handelingen 11:12-18. En de Geest zeide tot mij, dat ik met hen moest medegaan zonder bezwaar te maken. En met mij gingen ook deze zes broeders, en wij zijn het huis van die man (Cornelius) binnengegaan; en hij heeft ons medegedeeld, hoe hij een engel in zijn huis had zien staan, die tot hem zeide: Zend iemand naar Joppe en nodig Simon uit, die bijgenaamd wordt Petrus; deze zal woorden tot u spreken, waardoor gij en uw gehele huis behouden zult worden. En toen ik begonnen was te spreken, viel de heilige Geest op hen, evenals in het begin ook op ons. En ik herinnerde mij het woord des Heren, hoe Hij zeide: Johannes doopte wel met water, maar gij zult met de heilige Geest gedoopt worden. Indien nu God hun op volkomen gelijke wijze als ons de gave heeft gegeven op het geloof in de Here Jezus Christus, hoe zou ik dan bij machte geweest zijn God tegen te houden? En toen zij dit gehoord hadden, kwamen zij tot rust en verheerlijkten God, zeggende: Zo heeft dan God ook de heidenen de bekering ten leven geschonken.

Handelingen 11:27-28. En in die dagen kwamen profeten van Jeruzalem te Antiochië; en één uit hen, genaamd Agabus, stond op en gaf door de Geest te kennen, dat een grote hongersnood zou komen over het gehele rijk, die dan ook gekomen is onder Claudius.

Wat kunnen we van de teksten van het boek Handelingen leren?
De vervulling met de Geest wordt op diverse manieren beschreven. Blijkbaar waren de uitingen en de belevingen verschillend, hoewel ook intens.

Het resultaat van de vervulling met de Geest wordt steeds opgemerkt en niet verondersteld. Iets veronderstellen, zoals dat in de kerk wel gebeurt met de ‘veronderstelde wedergeboorte’ bijvoorbeeld heb ik nog niet in de Bijbel kunnen vinden.

De doop van bekering in water voor de reiniging van de zonden is iets anders is dan de doop in de Geest. Dikwijls komt de doop in de Geest na de doop in water. Soms is te zien dat iemand is gedoopt in de Geest, dan wordt de doop in water er nog aan toegevoegd. Om het compleet te maken.

Wat ik het meest bijzonder vind. De weg waartoe de Geest leidde was bepalend voor de theologie van de apostelen. De uitstorting van de Geest bij de Romeinse Cornelius leidde tot een volledige omkeer in de theologie van de kerk. Wat een prachtig voorbeeld ter navolging.

Als je in de kerkgeschiedenis kijkt is wat machtshebbers goed uitkwam dikwijls het uitgangspunt geweest voor de theologie. Of waarvan men dacht dat het ketterijen zou helpen voorkomen. Of aan leerstellingen waar een kerk of gemeente zich nu eenmaal heeft geconformeerd. Of een bepaalde mode in de wetenschap waarmee theologische wetenschappers niet willen breken. In de Handelingen echter was de Geest leidend. Halleluja.

Door de doop in de Geest tenslotte gebeurden er ook allerlei voor ons vreemde dingen. In deze studie komt dat niet naar voren maar: een gevangenis brak open, Filippus was ineens ergens anders, Paulus overleefde een steniging, diezelfde Paulus onderging met ieder op het schip een schipbreuk waarbij niemand bij omkwam etc.

De doop in de Geest in de brieven
In de brieven staat bijzonder veel over wat de doop in de Geest uitwerkt. En dat in een grote diversiteit, die in studies na deze studie verder aan de orde zal komen.

Over de Geest, die ons karakter verandert.
Galaten 5:22. Maar de vrucht van de Geest is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtmoedigheid, zelfbeheersing.

Over de uitingen, die de Geest geeft.
1 Korintiërs 12:4-7. Er is verscheidenheid in genadegaven, maar het is dezelfde Geest; en er is verscheidenheid in bedieningen, maar het is dezelfde Here; en er is verscheidenheid in werkingen, maar het is dezelfde God, die alles in allen werkt. Maar aan een ieder wordt de openbaring van de Geest gegeven tot welzijn van allen.

Over de eenheid waarvoor de Geest zorgt.
1 Korintiërs 12:13. … want door één Geest zijn wij allen tot één lichaam gedoopt, hetzij Joden, hetzij Grieken, hetzij slaven, hetzij vrijen, en allen zijn wij met één Geest gedrenkt.

Over het leven dat de Geest geeft. Hierbij een samenvatting van 2 Korintiërs 3:5-9. De Geest maakt ons bekwaam om dienaren te zijn van een nieuw verbond van de Geest, die levend maakt en overvloedig is in heerlijkheid.

Over de heerlijkheid, die de Geest geeft.
2 Korintiërs 3:18 En wij allen, die met een aangezicht, waarop geen bedekking meer is, de heerlijkheid des Heren weerspiegelen, veranderen naar hetzelfde beeld van heerlijkheid tot heerlijkheid, immers door de Here, die Geest is.

Andere Bronnen

Er zijn veel boeken geschreven en liederen gemaakt over de doop in de Geest.

Boeken
Er zijn drie soorten bronnen. Van oudsher de boeken uit de vroege kerk. De boeken uit de evangelisch/pinksterhoek. De boeken van schrijvers met een kerkelijke achtergrond.

	Titel en Schrijver:	Nut/doel:
1	Bijbel en Liturgie. Hoofdstuk 7 het vormsel. Jean Daniélou 1)	Onderwijs uit de vroege kerk.
2	Kathechismus van de Katholiek kerk. Artikel 1285  tot en met 1321	Onderwijs uit de hedendaagse (Rooms) katholieke kerk.
3	Institutie. 4.15.8, 4.19.8, 4.19.9 en 4.19.10.  Johannes Calvijn.	Weten dat de doop in de Geest bij Calvijn onderdeel is van de doop in water 2)
4	Christelijk geloof. Inleiding tot de geloofsleer. Dr. H. Berkhof.	Wel over de Geest, maar geen apart hoofdstuk over de vervulling met de Geest
5	De Heilige Geest. Zijn aard en werking. Hoofdstukken 5 t/m 8. R.A. Torrey.	Ervaring van de doop in de Geest meer dan een eeuw geleden.
6	De Oorlog tegen de Heiligen. Hoofdstuk XII  bladzijden 249-268. Jessie Penn-Lewis.	Geeft inzicht voor risico’s op ontsporingen zie 3)
7	Het negende uur. Dennis Bennet	Hoe zijn gemeente veranderde toen de Heilige Geest centraal kwam te staan
8	Hoe word ik vervuld met de Heilige Geest. Willem Ouweneel	Antwoorden voor als dit jouw vraag is
9	De Geest van God. Paragrafen 8.4 en 8.5. Hoofdstuk 11 over de volheid van de Geest. Willem Ouweneel	Gedegen studie van de Bijbel.
10	De doop in de Heilige Geest. Gods krachtbron voor leven en bediening’. Don Basham	Geeft antwoorden op 37 vragen

1) Dit is één van de boeken die een overzicht geeft van wat er in de vroege kerk over geschreven is.

2)Voor Calvijn is de vervulling met de Geest onderdeel van de doop. Hij bedoelt dan de doop in water. Als Johannes de Doper zegt dat hij doopt in water maar dat Jezus zal dopen met de Geest dan bedoelt Johannes dat het onderscheid is bij de persoon, die het doet en niet als een ander soort doop. Zie 4.15.8. Calvijn vindt dan ook het vormsel afbreuk doet aan de doop.

3) Het boek geeft aan waarom het is en wat er mis kan gaan. De doop in de Geest kan geroofd worden door vooral  gericht te zijn op ervaringen voor eigen gebruik. ‘Het vlees’, onze gevoelens en emoties, kunnen namelijk te veel de ruimte krijgen en dan kun je open komen te staan voor invloeden van de duisternis. Nog erger is het, als je eventuele geestelijke manifestaties gaat misbruiken voor eigen gewin.

Verder nog deze boeken uit de kerkelijke hoek. Het boek met titel ‘Doop en Vervulling met de Heilige Geest’ van John Stott. Het middendeel van het boek gaat over de volheid van de Geest. Het boek van Ds. D.G. Molenaar ‘De Doop met de Heilige Geest’ en van Dr. L. Floor ‘De
Doop met de Heilige Geest’.

Let op de naamgeving. Deze kerkelijke schrijvers spreken over de doop met de Geest waarschijnlijk in aansluiting op de doop met
water. Het zijn boeken, die kerkelijke mensen op weg helpen om de doop in de Geest te ontvangen.

Liederen:
Een heel oud kerklied Veni Creator Spiritus (9de eeuw). Dit lied is opgenomen in het Liedboek van de kerken als nummer 237. In de bundel van Opwekking als nummer 319.

Een ander oud kerklied is Veni Sancte Spiritus (rond jaar 1200). Liedboek van de kerken nummer 238.

Een moderner kerklied is Geest van hierboven. Liedboek 477. Opwekking 383.

Lied ‘Vrede zij U’ met als derde couplet: Ontvang mijn Geest. Opwekking 58.
Ontvangt mijn Geest, heilige Geest.
Hij zal u leiden,
weest niet bevreesd.

Lied ‘Heilige Geest van God’ Opwekking 343 met o.a. deze tekst: Heilige Geest van God, vul opnieuw mijn hart.

Lied ‘Kom o Heilige Geest van God’  Lied 754.
Heilige Geest van God
Adem in ons midden
Dan zullen wij aanbidden
De Vader en de Zoon (2x)

Kom, o heilige Geest
Wij wachten op U
Vervul ons met uw kracht
Heilige Geest kom nu

Overwegingen

Rond de doop in de Geest zijn er allerlei vragen. Hieronder de overwegingen bij een vijftal vragen.

Werd er al gedoopt in de Geest voor Pinsteren?
Al voor dat bijzondere Pinksterfeest werden er mensen gedoopt in de Geest. De evangeliën geven dat aan voor zowel Maria, Zacharia, Elisabeth, Johannes de Doper en Jezus.

Dat eerste Pinksterfeest na de opstanding van Jezus, dat is wel de grote start van de doop in de Geest, waarna grote groepen mensen die doop ontvingen. Jezus werd door de Heilige Geest de grote Doper van de Geest. Zoals Johannes de Doper dat al had voorzegt.

Aanmoediging zoek de doop in de Geest
De Vader heeft ons de Doop en de vervulling met de Heilige Geest beloofd. Jezus heeft voor ons onderwijs gegeven over de Geest en heeft de doop in de Geest gebracht. De doop in de Geest brengt ons dichtbij God, verandert ons karakter en geeft ons bovennatuurlijke kracht en wijsheid om zo onze taak in de wereld te kunnen doen.

Om de doop in de Geest te ontvangen is het nodig om je tot God te keren, naar Hem te verlangen en je hart open te stellen voor Hem. Het is ook heel behulpzaam als een broeder of zuster je de handen oplegt om de doop in de Geest te ontvangen.

Wat gaat er met ons na deze doop gebeuren? Dat is niet te zeggen. De Geest waait waarheen Hij wil. Het leven met God is een romantisch avontuur. De doop in de Geest wordt dikwijls als een moment van vrede ervaren, van vrijheid en van blijdschap. Het kan ook nog andere impact op je hebben. Je kunt niet meer rechtop staan, je voelt je zweverig, Je kunt jezelf nauwelijks meer tegenhouden om te spreken of te zingen. Laat het gewoon gebeuren. Het is het beste wat een mens kan overkomen.

De ‘doop in de Geest’ als uitdrukking gebruiken voor iemand, die voor de eerste keer is vervuld met Geest vind ik het mooist. Als je daarna vol bent met de Geest kun je dat ook zo noemen: hij of zij is vervuld met de Geest.

Hoe kun je nog meer van de Geest ontvangen? Door luisteren en geloven.
Hoe kun je nog meer van de Geest ontvangen? Verlangen, verwachten, je hart openen en ook deze nog: door te luisteren en te geloven.

Ik zag het ineens staan in de brief van Paulus aan de Galaten in de NBV vertaling: “door te luisteren en te geloven”.
Galaten 3:2-5. Ik wil maar één ding van u weten: hebt u de Geest ontvangen door de wet na te leven of door te luisteren en te geloven? Bent u werkelijk zo dwaas weer op uw eigen kracht te vertrouwen, en niet langer op de Geest? Is alles wat u hebt meegemaakt dan voor niets geweest? Dat kan toch niet! Geeft God u de Geest en goddelijke krachten omdat u de wet naleeft? Of geeft hij ze omdat u naar hem luistert en op hem vertrouwt?

De Geest ontvangen door te gehoorzamen? Ja. Zo ging dat ook bij die geloofshelden, die in Hebreeën 11 worden genoemd. Noach ging een ark bouwen. Abraham trok naar het beloofde land. Mozes ging op weg naar de Farao om zijn volk vrij te krijgen. En omdat ze luisterden en geloofden ontvingen ze de Geest!

Waarom heb ik dit niet eerder in de Bijbel ontdekt vroeg ik me af?  Ik denk dat het aan de vertalingen ligt. De Statenvertaling heeft op de plek van “luisteren en te geloven” een heel andere tekst namelijk  “de prediking des geloofs”. Van “horen” of “luisteren” hebben de Statenvertalers “prediken” gemaakt. De NBG en de HSV vertalingen doen hetzelfde.

Trouwens de NBV is niet de enige die met het woord luisteren vertaalt. De King James Version vertaalt twee maal met “or by the hearing of faith”. En de Complete Jewish Bible (CJB) vertaalt twee maal met “by trusting in what you heard and being faithful to it”.

Luisteren is in de Bijbel een belangrijk gegeven. Paulus gebruikt het woord ἀκοή akoè, wat letterlijk horen betekent, maar dat naar de bedoeling van Paulus beter met “luisteren naar” zou kunnen vertalen en dat voor ons richting gehoorzamen gaat. Merk het woord “hoor” op in het woord gehoorzamen.

Het Hebreeuwse, hieraan verwante woord is shama, Strong H8085. Dat woord komen we tegen in wat voor Israël de belangrijkste tekst is:
Deuteronomium 6:4. Hoor (sjama), Israël: de Here is onze God; de Here is één! [NBG51]

Een ander verwant woord is shamar (Strong H8104) wat in de gaten houden betekent. De Heer in de gaten houden naar waar Hij heengaat en wat Hij doet. Daar gaat het om.

Hoe kun je voorkomen dat vervulling van de Geest minder wordt?
Ik hoor wel eens zeggen: “Ik ben lek, ik raak de vervulling steeds weer kwijt”.

Ik heb de indruk dat het normaliter niet het geval is dat je lek bent. Want: ‘De genade die God schenkt neemt hij nooit terug, wanneer hij iemand roept maakt hij dat niet ongedaan (Romeinen 11:25). Het kan wel zijn dat je er minder van merkt, maar daarmee hoeft het nog niet weg te zijn.

Het is wel goed dat je de Heilige Geest niet bedroefd maakt. Dat kan gebeuren door een onverstandig leven, zie hieronder de tekst aan de Efeziërs.

Efeziërs 4:25-32. Leg daarom de leugen af en spreek de waarheid, ieder tegen zijn naaste; wij zijn immers leden van elkaar. Word boos, maar zondig niet; laat de zon niet ondergaan over uw boosheid, en geef de ​duivel​ geen plaats. Wie gestolen heeft, moet niet meer stelen, maar zich liever inspannen om met de handen goed werk te doen, om iets te kunnen delen met wie gebrek heeft. Laat er geen vuile taal uit uw mond komen, maar wel iets goeds, dat nuttig is tot opbouw, opdat het ​genade​ geeft aan hen die het horen. En bedroef de ​Heilige​ ​Geest​ van God​ niet, door Wie u ​verzegeld​ bent tot de dag van de verlossing. Laat alle bitterheid, woede, toorn, geschreeuw en laster van u weggenomen worden, met alle slechtheid, maar wees ten opzichte van elkaar vriendelijk en ​barmhartig, en ​vergeef​ elkaar, zoals ook God in ​Christus​ u ​vergeven​ heeft.

Er niet op gericht zijn om met God te leven en je leven laten overspoelen met de dagelijkse dingen kan ook een reden voor ‘lek’ zijn. Er zal vast een tekst in de Bijbel zijn, die daarop wijst. <<nog opzoeken>>

Is het Pinksterfeest een vervolg op de wetgeving bij de berg Horeb/Sinaï?
Vanuit de hoek van de messiaanse joden is naar voren gebracht dat het Pinksterfeest een vervolg is op de wetgeving bij de berg Horeb/Sinaï.

Er zijn de volgende vier argumenten voor:
1. Hoewel de Bijbel geen nadere aanduiding van een dag geeft is de wetgeving bij Sinaï in dezelfde periode van het jaar.

2. Er komen zowel bij de Sinaï als bij Pinkteren dezelfde verschijnselen voor.  
Handelingen 2:2-4 geeft de verschijnselen aan: een hevige windvlaag, vlammen die zich als vuurtongen verspreiden en vervuld van de Geest ging men op luide toon vreemde talen spreken.

Exodus 19 en 20 geven aan war de verschijnselen waren toen God de geboden gaf aan Israël. Deze verschijnselen waren nog heftiger: rook, vuur, aardbevingen, donder en bliksem en geluid van bazuinen.

3. Er zijn woorden van God, de tien geboden o.a., en op het Pinksterfeest de vreemde talen.

4. Trouwens na de gebeurtenissen bij de berg Sinaï, is er sprake van profeteren, zie Numeri 11. De omschrijving van dat profeteren doet meer denken aan wat het Nieuwe Testament andere talen noemt of spreken in tongen, zie de tekst hieronder.

Numeri 11: 25-29. Toen daalde de HEER af, in de wolk. Hij sprak tot Mozes en droeg een deel van de geest die op hem rustte, op de zeventig oudsten over. Zodra de geest op hen rustte begonnen ze te profeteren. Dat is daarna niet opnieuw gebeurd. Twee mannen, van wie de een Eldad heette en de ander Medad, waren in het kamp gebleven; ze stonden wel op de lijst van zeventig maar waren niet naar de tent gegaan. Zodra de geest op hen rustte begonnen ook zij te profeteren, in het kamp. Een jongeman rende naar Mozes toe en zei: Eldad en Medad zijn in het kamp aan het profeteren!. Zeg dat ze daarmee ophouden, heer! zei Jozua, de zoon van Nun, die van jongs af aan Mozes rechterhand was geweest. Maar Mozes zei: Denk je soms dat jij voor mijn belangen moet opkomen? Legde de HEER zijn geest maar op heel het volk! Profeteerde iedereen maar!

We kunnen in onze tijd duidelijker zien hoe God werkt. De heilsgeschiedenis lijkt op de ontwikkeling van een stad. De Heer voegt aan het bestaande nieuwe dingen toe. Soms met een kleine wijziging van wat er al was. De wet, die op de Sinaï werd gegeven is in ons hart gekomen. Tenminste bij hen, die de doop in de Geest ontvingen.

Lessen

Om de doop in de Geest te beschrijven hanteert de Bijbel zo’n twintig verschillende woorden en uitdrukkingen. Dat geeft wel aan dat er verschillende kanten zijn bij de doop in de Geest.

Wat gaan nog weer even terug naar de Studievragen die aan het begin van deze studie zijn genoemd.

Wat zegt de Bijbel over wat de doop in de Geest is?

De Bijbel geeft aan dat de doop in de Geest van God uitgaat. Hij laat de Geest neerdalen, giet de Geest uit of stort de Geest uit.

Vervolgens kan de Geest op de mensen komen. Die moeten open staan om de Geest te ontvangen. Mensen kunnen vervuld worden en vol worden van de Geest.

De doop in de Geest zorgt ervoor dat mensen zacht worden, tot inkeer komen, geestelijk schoon worden, rust en vrede ervaren, dromen en visioenen ontvangen, gaan spreken in hemelse taal, gaan profeteren etc. Door de doop in de Geest kunnen mensen ook bijzondere dingen gaan doen: vallen, lachen, zweven etc.

Is het goed voor een mens om de doop in de Geest te ontvangen?
Gezien wat de doop in de Geest uitwerkt is het goed voor de mensen zelf en ook voor de omgeving van die mensen.

Zonder een doop in de Geest kun je wel een goed mens zijn en leven met God.

Hoe kun je anderen helpen de doop in de Geest te ontvangen?
Doe eerst een stukje onderwijs. Spreek vanuit werkelijk gebeurde geschiedenissen uit het verleden. Pinksteren. Opwekkingsverhalen. De doop in de Geest kwam steeds weer in de geschiedenis terug.

Laat de woorden zien die worden gebruikt in de Bijbel. In de volgorde dat het steeds dichterbij komt. ‘Zweven’ zoals in Genesis 1.
De beloften: God zal zijn Geest uitgieten of uitstorten nog heftiger. Ook het besprenkelen komt voor.
Daarmee: Vervullen, vervuld zijn.
De Doop in de Geest en zelfs Jubelen in de Geest.

De vraag is dan:
Mag je het? Er staan geen voorwaarden in de Bijbel.
Kan je het? Zeker voor hen die het willen.  Bij de één gaat het gemakkelijker en dieper dan bij een ander.
Wil je het? Dat is de vraag. De Geest is een gentleman, geen inbreker. In tegenstelling tot de boze geesten.

En dan de praktijk:
Leg uit wat je gaat doen. Dat als je de handen hebt opgelegd dat je dan een minuut ongeveer stil blijft. Sta open voor wat de Heilige Geest jou laat zien of meemaken.

Let op de leiding van de Heilige
Geest en doe wat de Geest aangeeft. Let op de mate van verwachting die er is
bij de mensen die komen. Maak nog een grapje of een ontspannende opmerking als
het nog niet zover is. Vraag de anderen om mee te bidden.

Leg een hand op het voorhoofd van degene, die de Geest wil ontvangen.
Als er gelegenheid is, dan is het ook wel mooi om te vragen: “Wil je de vervulling/doop met de Geest van God ontvangen?”

Kort dankgebed. Dank U Heer in
de hemel dat U de Geest wil geven aan wie er om bidden. Je kunt nog zeggen open
je hart of open de deuren van je hart voor de Heilige Geest.

En dan: ontvang de Geest. Of
Jezus ik doop met de Heilige Geest of met Uw Geest.

Wees dan ongeveer een minuut
stil, stem de tijd af op de leiding van de Geest.

En vraag dan: wat maakte je mee.
Dat kunnen woorden, beelden, emoties of geestelijke dingen zijn zoals vrede en
vreugde. Etc.

Nadat de persoon dat heeft
geuit, kun je ook de anderen vragen of die ook ergens aan moesten denken.

Een alternatief
Een praktijk, die er op is gericht om mensen te laten spreken in tongen, kun je als volgt doen (dit is de aanpak van de Hunters).
Ga naast de persoon staan om in zijn of haar oor te kunnen spreken. Leg je hand op de schouder van de persoon.
Zeg: “Jezus, doop met de Heilige Geest. Wacht een moment, ga dan zelf in tongen bidden en moedig de persoon aan om dat ook te doen. Geef de mensen een teken vanaf wanneer ze mee kunnen bidden in tongen. Laat ze hun handen opheffen. Breng ze in een houding van lofprijzing. Hou het spreken in tongen een paar minuten vol. Door elkaar heen spreken dus.

Hoe kun je de doop in de Geest ontvangen?
Door iemand te vragen wat hierboven staat te doen. Of door zelf God te zoeken. Je kunt het ook bij jezelf doen.

Is de doop in de Geest eenmalig? Er is wel een eerste keer, maar zeker niet eenmalig.

Waarom leeft de doop in de Geest in de christelijke wereld weinig of niet?
De kerken hebben vrij spoedig in de geschiedenis een naar menselijke overwegingen zekere weg gekozen. Bij een koers met minder doop in de Geest is het rustiger.

In de Katholieke kerk is er het sacrament van het vormsel. Dit sacrament heeft de doop in de Geest tot doel. Echter de doop in de Geest laat zich door bepaalde woorden en handelingen niet dwingen.

De Protestantse kerk geven er in de belijdenisgeschriften geen speciale aandacht aan. Wel worden bij de doop, de belijdenis van het geloof, de bevestiging van predikanten en ambtsdragers de mensen de handen opgelegd. Daar zit het idee achter van kracht ontvangen van de Heilige Geest.

Is het erg als de doop in de Geest geen of weinig aandacht heeft?
In de nieuwe tijd gaat Johannes de Doper na Jezus te hebben gedoopt, Hem aankondigen als dé doper met de Geest. Voor deze Johannes is dat wat Jezus vooral zal kenmerken: Jezus de doper met de Geest. De evangelisten Matteüs en Lukas vullen de woorden van Johannes de Doper nog aan met dopen in vuur.

Het vuur zou wel eens kunnen duiden op de passie van God, die over de mensen komt als ze worden gedoopt in de Geest. De Geest en het vuur hebben een reinigende en louterende werking. Pittige uitwerking heeft deze doop dus.

De prediking van Johannes de Doper doet ons beseffen dat de doop in de Geest van een andere orde is dan de doop in water. Zie de studie doop in  water.

Ook Jezus kondigt de doop in de Geest aan. Hij doet dat op de dag en vlak voor zijn afscheid met de Hemelvaart. Hier wordt de doop in de Geest de belofte van de Vader genoemd en kracht uit de hemel (in de NBG vertaling kracht uit de hoge)

Als je als gemeente niet de doop in de Geest stimuleert, ben je dan wel een gemeente van Jezus Christus. Mijn antwoord: niet echt.

Hoe kun je ervoor zorgen dat de doop in de gemeenten van Jezus Christus komt en blijft. Dat apostels zoals de Bijbel, die heeft bedoeld als leider aan te stellen. Zie studie apostel.

Punt voor bezinning

De vervulling met de Heilige Geest is de motor voor het eigen geestelijk leven. Het is zeker ook de motor van het geestelijk leven van de kerk.

Als je in je eigen leven de invloed van de Geest beperkt houdt, dan komt je leven niet echt op gang.

Als in het kerkelijk leven de invloed van de Geest beperkt is of wordt beperkt, dan komt het schip van de kerk stil te liggen en bij een beetje wind raakt het schip van de kerk op drift. En dat zie je gebeuren met veel kerken in Nederland.

Het is ook niet eenvoudig om de Geest toe te laten in je leven. Je bent misschien teleurgesteld dat het niet lukt, of het lijkt je sowieso niet fijn om de leiding van je leven uit handen te geven.

Dat geldt ook voor bestuurders van de kerk. Je weet niet waar de kerk onder leiding van de Geest naar toe gaat. Je kunt de gemeente niet onder controle houden, ook niet beheersen.

Al in de begintijd van de kerk bedachten bestuurders dat de gaven van de Geest vooral was voor de begintijd van de kerk. Daarna waren die gaven niet meer nodig. Onbewust dachten ze wellicht: “Ziezo dan hebben wij geen last van die gaven”.

Men koos ervoor om onderwijs te geven uit die plekken van de Bijbel waar geen ‘rare’ dingen in stonden, het onderwijs werd gegeven door een gesanctioneerd iemand, voor de bijeenkomsten werd een vast stramien bedacht en men ging op papier zetten wat men met elkaar beleed: de prediking, de eredienst en de belijdenis van de kerk.

Dit zijn op zich belangrijke dingen, maar de vervulling met de Geest is aan de gemeente gegeven als onderdeel van het Nieuwe Verbond.

Mensen kunnen denken: “De vervulling van de Geest is één van de dingen van de kerk. Het is optioneel en ik hoef er niet voor te kiezen”. Je hoeft er inderdaad niet voor te kiezen, maar dan mis je wel de bestemming, die God met jou voor ogen hebt.

Je kunt de overtuiging hebben dat het iets is voor gevoelige of emotionele mensen en dat je dat niet bent. De vervulling met de Geest is voor iedereen, bij nuchtere mensen zal het anders uitwerken. Je verstand verlichten bijvoorbeeld.

Een kerk waar de vervulling met de Geest een ondergeschikt onderdeel is, zal een kerk zijn met weinig positieve invloed. Andersom kan de kerk die de vervulling met de Geest serieus neemt, zijn tot heil van de samenleving zijn.