Studie Slavernij

Dit is nog een incomplete studie. Alleen nog maar een aantal teksten van het Nieuwe Testament en iets van het Oude Testament. In de Bijbel komen de woorden rond dienstmeisjes, dienstknechten en slavernij veel voor.

Je kunt een werknemer ergens zijn, een dienstknecht van iemand, maar hier gaat het om mensen, die in bezit zijn van een ander. Dat is het onderscheid.

Het in het bezit zijn van een ander hoeft niet te betekenen dat je slecht wordt behandeld. Het huis van de heer zorgt voor je. Sommige werden zelfs, weliswaar tweederangs, echtgenoten van de heer.

Verhalen en regels over slavernij kom je voor het eerst tegen bij het ontstaan van het volk Israël. Het volk werd bevrijd van de slavernij van Egypte en bij de wetgeving werden allerlei regels voor slaven vastgesteld.

Slavernij is niet de bedoeling, maar als het er is, moet je goed met je slaven omgaan.

In het Romeinse Rijk in de tijd van het Nieuwe Testament was er een enorme hoeveelheid slaven.

De teksten hieronder komen uit de NBV21 vertaling tenzij anders vermeld.

Inhoud:

Studievragen

Oude Testament

Ebed, slaaf, dienstknecht

Dit zijn de gegevens van dit woord.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	עֶבֶד ʿeḇeḏ	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H5650	Slaaf, dienstknecht, slavernij Komt 803 keer voor in 714 verzen KJV: servant (744x), manservant (23x), bondman (21x), bondage (10x), bondservant (1x), on all sides (1x)

Ama en Sipha, dienstmeisje, slavin

Dit zijn de gegevens van deze woorden.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	אָמָה ‘āmâ	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H519	Slavin Komt 56 keer voor in 49 verzen KJV: handmaid (22x), maidservant (19x), maid (8x), bondwoman (4x), bondmaids (2x)
2	שִׁפְחָה šip̄ḥâ	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H8198	Dienstmeid Komt 63 keer in 58 verzen voor KJV: handmaid (29x), maid (12x), maidservant (8x), bondwomen (3x), maiden (3x), womenservants (3x), handmaidens (2x), bondmaid (1x), servant (1x), wench (1x).

In 24 verzen komt zowel het woord ama en ebed voor en in 21 verzen komt zowel het woord sipha en ebed voor.

Hier alvast een tekst Leviticus 25:44 die werd geciteerd door een satirisch programma bij NPO over de geschiedenis van Amsterdam.

Leviticus 25:39:44. Wanneer een van jullie tot armoede vervalt en zichzelf aan jou verkoopt, mag je hem niet als slaaf laten werken. Je moet hem beschouwen als een loonarbeider of als een vreemdeling die bij je te gast is. Tot aan het jubeljaar zal hij voor je werken, dan hoeft hij je niet meer te dienen en kan hij met zijn gezin terugkeren naar zijn eigen familie en naar de grond van zijn voorouders. De Israëlieten zijn mijn dienaren, Ik heb hen uit Egypte weggeleid; ze mogen niet worden verkocht zoals slaven verkocht worden. Toon ontzag voor je God en beul hen niet af. ₄₄ Als je slaven en slavinnen wilt hebben, kun je mensen uit de omringende volken kopen ₄₅ of vreemdelingen die bij jullie te gast zijn of de nakomelingen die zij in jullie land hebben gekregen. Die slaven en slavinnen zijn je eigendom, je kunt hen als erfelijk bezit aan je nakomelingen nalaten; zij zullen voor altijd als slaaf voor je blijven werken. Maar je volksgenoten, de Israëlieten, je eigen verwanten, mag je nooit afbeulen.

Dit zijn de woorden die voorkomen en de gegevens van deze woorden.

Nieuwe Testament

Het woord douleuō komt van doulos dat slaaf betekent. Het kan slaan op zowel vrijwillig als verplicht dienen oftewel gebonden zijn. Je zou ook kunnen zeggen verslaafd zijn.

Doulos, slaaf

Dit zijn de gegevens rond het woord doulos.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	δουλαγωγέω doulagōgeō	Werkwoord	G1396 SB1254	Tot slaaf maken Komt eenmaal voor KJV: bring into subjection (1x).
2	δουλεία douleia	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G1397 SB1255	Slavernij Komt 5 keer voor in 5 verzen. KJV: bondage (5x).
3	δουλεύω douleuō	Werkwoord	G1398 SB1256	Dienen, gebonden zijn Komt 25 keer voor in 23 verzen. KJV: serve (18x), be in bondage (4x), do service (3x).
4	δούλη doulē	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G1399 SB1257	Slavin Komt 3 keer voor in 3 verzen. KJV: handmaiden (2x), handmaid (1x).
5	δοῦλος doulos	Zelfstandig naamwoord mannelijk	G1401 SB1259	Slaaf Komt 127 keer voor in 119 verzen. KJV: servant (120x), bond (6x), bondman (1x).
6	δουλόω douloō	Zelfstandig naamwoord mannelijk	G1402 SB1260	Slavernij Komt 8 keer voor in 8 verzen. KJV: become servant (2x), bring into bondage (2x), be under bondage (1x), given (1x), make servant (1x), in bondage (1x).

<<Over welke tekst gaat SB1258? G1400 bestaat niet. Romeinen 6:19>>

Ad. 1 Het werkwoord tot slaaf maken doulagōgeō
Dit woord komt eenmaal voor in deze tekst.
1 Korintiërs 5:27. Maar ik oefen mijn lichaam op harde wijze en maak het dienstbaar, opdat ik niet misschien, na anderen gepredikt te hebben, zelf verwerpelijk word. [HSV]

Ad. 2 Het zelfstandig naamwoord douleia
Dit woord komt vijf keer voor, hier alle teksten met dit woord.

Romeinen 8:15. Want u hebt niet de Geest van slavernij ontvangen, die opnieuw tot angst leidt, maar u hebt de Geest van aanneming tot kinderen ontvangen, door Wie wij roepen: Abba, Vader! [HSV]

Romeinen 8:20-21. Want de schepping is ten prooi aan zinloosheid, niet uit eigen wil, maar door Hem die haar daaraan heeft onderworpen. Maar er is hoop, omdat ook de schepping zelf zal worden bevrijd uit de slavernij van de vergankelijkheid en zal delen in de vrijheid en luister die Gods kinderen geschonken wordt.

Galaten 4:24. Deze dingen hebben een zinnebeeldige betekenis; want deze vrouwen zijn de twee verbonden: het ene, dat van de berg Sinaï, dat kinderen voortbrengt voor de slavernij, dat is Hagar. [HSV]

Galaten 5:1. Sta dan vast in de vrijheid waarmee Christus ons vrijgemaakt heeft, en laat u niet weer met een juk van slavernij belasten. [HSV]

Hebreeën 2:13-15. Zo zegt Hij ook: ‘Ik zal steeds op Hem vertrouwen,’ en verder: ‘Hier sta Ik met de kinderen die God Mij gegeven heeft.’ Omdat die kinderen mensen zijn van vlees en bloed, is de Zoon een mens geworden als zij, om door zijn dood definitief af te rekenen met de heerser over de dood, de duivel, en zo allen te bevrijden die door hun angst voor de dood hun leven lang in slavernij verkeerden.

Ad. 3 Het werkwoord slaaf zijn of worden douleuō
Dit werkwoord komt 25 keer voor in 23 verzen. Hier alleen die verzen, die gaan over geestelijk of mentaal slaaf zijn.

Johannes 8:33. Ze zeiden: ‘Wij zijn nakomelingen van Abraham en we zijn nooit iemands slaaf geweest – hoe kunt U dan zeggen dat wij bevrijd zullen worden?’

Romeinen 6:6. Immers, we weten dat ons oude bestaan met hem gekruisigd is omdat er een einde moest komen aan ons zondige leven: we mochten niet langer slaven van de zonde zijn.

Romeinen 7:6. Maar nu zijn wij ontslagen van de wet, gestorven aan dat waaraan wij vastgebonden zaten, zodat wij in nieuwheid van Geest dienen, en niet in oudheid van letter. [HSV]

Romeinen 7:25. Dat doet God! Dank aan hem door Jezus Christus, onze Heer. Met mijn verstand onderwerp ik mij aan de wet van God, maar door mijn natuur onderwerp ik mij aan de wet van de zonde.

Romeinen 12:11. Laat uw enthousiasme niet bekoelen, maar laat u aanvuren door de Geest en dien de Heer.

Romeinen 14:16-18. Breng het goede dat God u schenkt geen schade toe, want het koninkrijk van God is geen zaak van eten en drinken, maar van gerechtigheid, vrede en vreugde door de heilige Geest. Wie Christus zo dient, is God welgevallig en bij de mensen geacht.

Romeinen 16:17-18. Ik spoor u aan, broeders en zusters, op te passen voor degenen die tweedracht zaaien en anderen in de weg staan, en die daarmee ingaan tegen alles wat u hebt geleerd. Ga hun uit de weg, want zulke mensen dienen niet Christus, onze Heer, maar alleen hun eigen lusten, en door fraaie en welluidende woorden misleiden ze argeloze mensen

Galaten 4:8-9. Toen u God nog niet kende, was u onderworpen aan goden die helemaal geen goden zijn. Hoe is het dan toch mogelijk dat u die God hebt leren kennen, meer nog, door God gekend bent, u opnieuw tot die zwakke, armzalige machten wendt en u daaraan als slaven onderwerpen wilt?

Galaten 4:25. Want deze Hagar is de berg Sinaï in Arabië, en komt overeen met het huidige Jeruzalem, dat met haar kinderen in slavernij is. [HSV]

Galaten 5:13. Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw aardse begeerten vrij spel te geven, maar dien elkaar in liefde.

Efeziërs 6:7. en dien met bereidwilligheid de Heere en niet de mensen. [HSV]

Hier gaat het over Timoteüs.
Filippenzen 2:22. En u kent zijn beproefdheid, dat hij met mij gediend heeft in het Evangelie, zoals een kind met zijn vader.

Kolossenzen 3:24b. Dien Christus: Hij is uw meester!

1 Tessalonicenzen. 1:9-10. … iedereen praat erover hoe wij door u zijn ontvangen en hoe u zich van de afgoden hebt afgewend om u tot God te keren – om Hem, de levende en ware God, te dienen ₁₀en om uit de hemel zijn Zoon te verwachten, die Hij uit de dood heeft doen opstaan: Jezus, die ons redt van het komende oordeel.

1 Timoteüs 6:2. Een slaaf die een gelovige meester heeft, mag zijn meester niet zijn respect onthouden omdat ze broeders zijn. Integendeel, hij moet hem met nog meer inzet dienen, juist omdat hij met degene die van zijn diensten gebruikmaakt in geloof en liefde verbonden is.

Titus 3:3. Want ook wij waren voorheen onverstandig, ongehoorzaam, dwalend, verslaafd aan allerlei begeerten en hartstochten, levend in slechtheid en afgunst, hatelijk en elkaar hatend. [HSV]

<<toepasselijke teksten van de overige woorden moet ik nog uitzoeken>>

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Het was onderdeel van het onderwijs van Jezus om mensen duidelijk te maken dat mensen kwetsbaar waren voor geestelijke en mentale slavernij.

Andere Bronnen

Er zijn diverse video’s op YouTube over de campagne van Wilberforce over de misstanden en de afschaffing van de slavernij in Engeland en daardoor in het hele Westen.

Overwegingen

In de oude wereld, ook die van het Midden Oosten was het een oplossing als je niet meer voor jezelf kon zorgen dat je je dan verkocht aan iemand anders. Jij werd zijn dienstknecht en je heer zorgde dan voor jou.

De slavenhandel zoals o.a. Nederland die hanteerde staat op ons netvlies als mensonterend. En terecht. De slavernij zoals je die tegenkomt in de Bijbel was ook niet de bedoeling, maar kon wel een oplossing zijn voor een groter probleem.

Het ga je goed.nl