Studie De Wil van God | Het ga je goed.nl

Deze studie gaat over de wil van God. En ook over het verwante begrip de raad van God.

De studie geeft aan wat, volgens mij, een leraar in de christelijke gemeente zou moeten weten over dit onderwerp.

Over de begrippen raad en wil van God heb ik veel teksten gevonden in het Nieuwe Testament, maar ook in het Oude Testament komen deze woorden aan de orde. Het lezen van de teksten hebben mij opgebouwd, ik bid dat het ook jou zal opbouwen.

In deze studie staan alle teksten, die ik over dit onderwerp heb kunnen vinden. Dat lukt bij veel studies niet, soms kan ik maar een deel van de teksten noemen omdat het anders te omvangrijk wordt. Maar bij deze studie zijn dus alle teksten te vinden. Voor zover ik ze heb ontdekt natuurlijk.

Wat er logischer wijs het eerst is, is de raad van God. Vanuit de raad komt de wil van God. Ook de wil van de Vader wordt genoemd en de wil van Jezus, de wil van de Geest en de wil van mensen voor zover ze in de lijn zijn met de wil van God.

Als je weinig tijd hebt lees dan hoofdstuk 3, de wil van God. Het is het centrale deel van deze studie.

Paulus schrijft dat hij door de wil van God een apostel is. Als je een bepaalde roeping op je leven hebt en die ook volgt, dan kun jij dat ook zeggen. Ik ben door de wil van God kringleider, jeugdwerker, kinderwerker, pastorale medewerker of wat ook maar je roeping is.

Voor mij is de wil van God, dat ik deze studies maak. Met welk doel? Ik weet het niet, ik zie wel waartoe het leidt.

De teksten uit de Bijbel komen uit de NBV vertaling tenzij anders is aangegeven.

Table of Contents

De Griekse woorden in de Bijbel.

Er zijn woorden in het Grieks van het Nieuwe Testament, die je met “de wil van God” kunt vertalen. Er is een woord dat met “de wil” overlapt en dat is “de raad”. Er zijn twee verschillende grondwoorden met acht verschillende varianten, vijf zelfstandig naamwoorden en drie werkwoorden, die betrekking hebben op de wil of de raad.

Wat hier gedaan is, is wel mensenwerk. Vooral bij de grote aantallen van de woorden bij nummer 6 en 8 is de kans groot dat ik één of meer verbindingen met het onderwerp over het hoofd heb gezien.

	Grieks woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	βουλευτής bouleutes	Zelfstandig naamwoord mannelijk	G1010 SB901	Raadsheer, lid van de raad. Komt 2 keer voor in 2 verzen KJV: counsellor (2x).
2	βουλεύω bouleuo	Werkwoord	G1011 SB902	Beraadslagen. Komt 8 keer voor in 6 verzen. KJV: consult (2x), be minded (2x), purpose (2x), determine (1x), take counsel (1x).
3	βουλή boule	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G1012 SB903	De raad. Komt 12 keer voor in 12 verzen. KJV: counsel (10x), will (1x), advise (with G5087) (1x). De combinatie raad/wil en God komt zes keer voor.
4	βούλημα boulema	Zelfstandig naamwoord onzijdig	G1013 SB904	Hier moet aan een concreter plan, wil of raad worden gedacht. Het komt drie keer voor volgens de SB, volgens BLB 2 keer. Eenmaal in combinatie met God. KJV: purpose (1x), will (1x).
5	βούλομαι boulomai	Werkwoord	G1014 SB905	Willen, beraadslagen. Komt 36 keer voor in 34 verzen. KJV: will (15x), would (11x), be minded (2x), intend (2x), be disposed (1x), be willing (1x), list (1x), of his own will (1x).
6	θέλημα thelema	Zelfstandig naamwoord onzijdig	G2307 SB2082	De wil. Het woord komt 64 keer in 60 verzen voor. KJV: will (62x), desire (1x), pleasure (1x). De combinatie wil en God komt 28 keer voor. De combinatie wil en Vader komt tien keer voor.
7	Θέλησις thelesis	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G2308 SB2083	Activiteit van het willen. Komt alleen voor in Hebreeën 2:4. KJV: will (1x).
8	θέλω thelo	Werkwoord	G2309 SB2084	Willen. Komt 213 voor in 201 verzen. KJV: will/would (159x), will/would have (16x), desire (13x), desirous (3x), list (3x), to will (2x), miscellaneous(4x).

Het werkwoord boulemai komt niet in combinatie met God voor. Twee keer in combinatie met de Vader, twee keer in combinatie met Jezus.
Eenmaal in combinatie met de Geest. Vijf keer willen mensen iets
vanuit hun roeping.

Het werkwoord thelo komt zes keer in combinatie met God voor. Eenmaal in combinatie met het woord Heer. Tweemaal in combinatie
met de Vader. Tweemaal in combinatie met Jezus.

De raad van God

In Nederland heeft iedere gemeente een gemeenteraad. Er zijn ook andere raden zoals de Raad van de Kinderbescherming. We denken daarbij aan een groep mensen, die regelmatig bij elkaar komt en die samen iets besturen.

Dat er ook een raad in de hemel zou zijn, dat is wel opmerkelijk. We lezen daarvan in het boek Job.
Job 1:6. Op een dag kwamen de hemelbewoners hun opwachting maken bij de HEER, en ook Satan bevond zich onder hen. [SV vertaalt in plaats hemelbewoners met het woord kinderen Gods, NBG en HSV met zonen van God. Dat staat er ook: de zonen/kinderen van ‘elohim’ komen bij ‘JHWH’]

Degenen die bij een raad meedoen zijn de raadsleden. Dat is een woord dat ook in het Nieuwe Testament voorkomt (nummer 1 in bovenstaande tabel). Het woord komt twee keer voor. Het gaat zowel in Marcus 15:43 als in Lucas 23:50 om Jozef van Arimatea. Deze Jozef is een raadslid van het Sanhedrin. Het Sanhedrin werd ook wel ‘de raad’ genoemd. Voor het goed functioneren van het Sanhedrin golden allerlei mooie regels, daar heb ik een artikel over. Ondanks de mooie regelgeving lezen we in het Nieuwe Testament over slechte daden en besluiten van het Sanhedrin.

In een raad is er een proces van overleg en besluitvorming. Het werkwoord dat hierbij hoort is beraadslagen. De raad beraadslaagt. Het is het Griekse werkwoord βουλεύω bouleuo, nummer 2, dat in 6 verzen Voorkomt. Het gaat geen enkele keer over hetberaadslagen in de hemel trouwens.

Een uitzondering is mogelijk de tekst bij, waarbij Paulus meldt dat hij bij zichzelf beraadslaagt.
2 Korintiërs 1:17. Ik heb toch niet lichtvaardig gehandeld door mij dit voor te nemen? Of zijn de dingen die ik me voorneem, voornemens naar het vlees, zodat het bij mij zou zijn: ja, ja en tegelijk nee, nee? [HSV. Het voornemen slaat hier op een eigen beraadslaging van Paulus over zijn reisroute. Misschien in overleg met de hemel]

Misschien is de tekst in Handelingen 15 ook van deze categorie
Handelingen 15:37-38. Barnabas wilde ook Johannes Marcus meenemen, maar Paulus voelde daar niets voor, omdat hij hen in Pamfylië in de steek had gelaten en niet langer had deelgenomen aan hun zendingswerk. [het beraadslagen met de hemel lijkt hier toch twee uitkomsten op te hebben geleverd]

Het beraadslagen in de raad heeft een resultaat. Een bepaalde raad. Een βουλή boule,nummer 3. Zo’n raad kun je ook een besluit noemen. Deze raad van God is wat de wil of het plan van God is. Soms wordt die door mensen tot uitvoer gebracht en soms ook niet. Dit zijn de verzen waarbij het gaat over de raad van God.

Lukas 7:30. Maar de farizeeën en wetgeleerden verwierpen het plan van God: zij hadden zich immers niet door hem laten dopen. [raad is hier met plan vertaalt. Het plan van God was, dat ze zich zouden laten dopen]

Handelingen 2:23. Deze Jezus, die overeenkomstig Gods bedoeling en voorkennis is uitgeleverd, hebt u door heidenen laten kruisigen en doden.

Handelingen 13:36. Wat David betreft, hij is, nadat hij de mensen uit zijn eigen tijd had gediend, overeenkomstig Gods wil gestorven en met zijn voorouders verenigd; hij is tot ontbinding overgegaan. [Uit de preek van Paulus over Jezus in Antiochië in Pisidië]

Handelingen 20:27. Ik heb immers mijn uiterste best gedaan om u vertrouwd te maken met Gods wil. [Uit de toespraak van Paulus aan de naar hem toe gereisde oudsten van Efeze; hier gaat het over Gods wil, dat was de kern van Paulus werk.]

Nu komen twee teksten waar zowel het woord raad als het woord wil in voorkomt. Als een schrijver van de boeken van de Bijbel synoniemen in één zin gebruikt, dan geeft hij hiermee nadruk op de tekst.

Efeziërs 1:11. In Hem zijn wij ook een erfdeel geworden, wij, die daartoe voorbestemd waren, naar het voornemen van Hem Die alle dingen werkt overeenkomstig de raad van Zijn wil. [HSV]

Hebreeën 6:17. Daarom heeft God, toen Hij des te nadrukkelijker aan de erfgenamen der belofte het onveranderlijke van zijn raad wilde doen blijken, Zich onder ede verbonden .. [NBG. Het gaat hier om de belofte dat God Abraham rijk zou zegenen en in aantal doen toenemen. Dat was Gods raadsbesluit]

Romeinen 9.
Het hele hoofdstuk Romeinen 9 gaat het over Gods raad, Gods wil en de wil van mensen. Paulus schetst de grote besluiten van God in de geschiedenis. Het heil via Abraham, Isaak en Jacob. Het heil via het volk Israël. Het heil nu ook voor de andere volken. God is God, Hij bepaalt de loop van de geschiedenis zoals Hij dat wil.

Aan de andere kant is er onze individuele verantwoordelijkheid. Je kunt er volgens de grote raad van God er niet bij horen, maar als je er toch bij wilt horen, dan is daar alle mogelijkheid voor. Ik denk aan allerlei personen in het Oude Testament zoals Tamar, Rachab en Ruth.

De kern van Romeinen 9 staat in deze verzen.
Romeinen 9: 16-19. Alles hangt dus af van God en zijn barmhartigheid, niet van de wil of de inspanning van de mens. Zo zegt hij volgens de Schrift tegen de farao: Ik heb u alleen maar aangesteld om u mijn macht te tonen en om iedereen op aarde te laten weten wie ik ben. Dus God is barmhartig voor wie hij wil en maakt halsstarrig wie hij wil. Maar nu zult u vragen: Waarom roept God ons dan nog ter verantwoording? Niemand gaat toch in tegen zijn wil?

Natuurlijk niemand gaat in tegen zijn wil. Dat is niet te doen. Dat heeft de Farao ook meegemaakt. Een het volk Israël. Farao had een punt gepasseerd in zijn leven, waarna hij reddeloos verloren was. Dat was weer anders voor zijn hovelingen en andere Egyptenaren. De HEER hielp hen om sympathiek tegenover Mozes te staan. Dat is te lezen in Exodus 11:3. We lezen ook dat er ‘vreemdelingen’ met het Pascha meededen en bloed op hun deurposten smeerden en zo werden gered van de straf. Daaronder misschien ook wel deze hovelingen.

Zo zie je. Respecteer de grote lijnen in de geschiedenis van het heil, maar speel daar op in. Bijvoorbeeld. Wij zijn niet het volk Israël, dat is een grote lijn in de heilsgeschiedenis. Maar gebruik je plek als gelovige onder de volken. En hetzelfde heil zal je ten deel vallen.

Nog een opmerkelijke zaak t.a.v. de raad van God
We komen de raad van de Vader, de Zoon of de Geest niet tegen. Er wordt alleen gesproken over de raad van God. Wat zou de reden daarvoor zijn?

Het lijkt mij dat dit het antwoord is. Bij een raad zijn meer mensen betrokken. Het woord God in het Nieuwe Testament is de vertaling van het Griekse theos, maar duidt op het Hebreeuwse woord voor God en dat is ‘elohim’. Het ‘elohim’ wijst op een meervoud.

En verbeelding hiervan is het verhaal zoals het in het boek Job staat. De kinderen van Elohim, de hemelbewoners, komen bij elkaar voor JHWH.

Wat kunnen we leren van de hier genoemde teksten?
Soms worden de uitkomsten van de raad van God genoemd. Dat Johannes de Doper de mensen, die zich wilden bekeren zou dopen. Dat Jezus zou worden uitgeleverd. Het sterven van David. Dit zijn drie concrete uitkomsten van de raad van God.

Jezus werkt, natuurlijk, volgens de raad van God (Efeziërs).

De apostel Paulus is vooral druk bezig om mensen bekend te maken met de raad van God (Handelingen).

God neemt soms ook stappen om zijn raad verder onder de aandacht te brengen en door te voeren. (Hebreeën).

De tekst in de Romeinen brief geeft aan dat de HEER voorkeuren heeft voor mensen. Van de één is Hij gecharmeerd en bij andere mensen is het geduld van de HEER helemaal op. Zoals wij mensen dit ook hebben. Als je er goed op staat: zorg dat het zo blijft. Als je er niet goed op staat wil niet zeggen dat er niets meer aan te doen is, stel je nederig op en heb de Heer lief. Hij zal je, verwacht ik, weer in genade aannemen.

Meest opvallend: er is dus zoiets als de raad van God. En die kunnen we ook te weten komen.

De wil van God.

Alle teksten over de wil of het willen van God zijn hieronder genoemd. Met drie pagina’s daarmee een lang hoofdstuk. Maar het is ook ultiem belangrijk voor ieders leven om de wil van God te kennen.

Eerst staan hier de teksten met het woord nummer 6 uit de tabel.

Marcus 3:35. Want iedereen die de wil van God doet, die is mijn broer en zuster en moeder. [in de context van dit gedeelte betekent het dat Jezus je als zijn verwante ziet als je de wil van God doet]

Johannes 1:13. Zij zijn niet op natuurlijke wijze geboren, niet uit lichamelijk verlangen of uit de wil van een man, maar uit God. [het gaat hier om dat als je een kind van God bent geworden, vers 12, je door de wil van God bent geboren]
Johannes 7:17. Wie ernaar streeft te doen wat God wil, zal weten of mijn leer van God komt of dat ik namens mezelf spreek. [om de gave van onderscheid te ontvangen moet je de wil van God doen]
Johannes 9:31. We weten dat God niet naar zondaars luistert, maar wel naar iemand die vroom is en zijn wil doet. [dit was een uitspraak van de blindgeborene, maar het is denk ik ook de waarheid]

Handelingen 22:14. Hij (Ananias) zei: De God van onze voorouders heeft jou (Paulus) uitgekozen om je zijn wil bekend te maken, om de rechtvaardige (Jezus) te zien en hem te horen spreken. [dit ging Paulus vervolgens ook doen, dat kunnen we opmaken uit bijvoorbeeld. Handelingen 20, die in het vorige hoofdstuk is genoemd]

Romeinen 1:10. En altijd vraag ik dan of God mij de gelegenheid wil geven eindelijk naar u toe te komen. [wij kunnen de wil van God beïnvloeden blijkbaar]

Romeinen 12:2. En wordt niet gelijkvormig aan deze wereld, maar wordt hervormd door de vernieuwing van uw denken, opdat gij moogt erkennen wat de wil van God is, het goede, welgevallige en volkomene. [NBG. Zie verder de toelichting hieronder]

Hier nog wat toelichting op deze tekst. De SV en de HSV vertalen met: “wat de goede, welbehaaglijke en volmaakte wil van God is”. De NBG, en ook de NBV, maken met hun vertaling duidelijk in welke richting de wil van God gaat zodat wij die kunnen navolgen. De SV en HSV kiezen voor de reformatorische insteek. Vol bewondering voor God in dit geval de wil van God. Maar wat de wil van God dan verder is, dat blijft dan verborgen. Het wordt dan geen tekst waar we zelf ter navolging iets mee kunnen doen.

Op het eerste gezicht is de tekst door SV en HSV goed vertaald, maar het is goed mogelijk dat de Hebreeuws denkende apostel Paulus hier ook wil zeggen wat de wil van God daadwerkelijk inhoud, namelijk in deze tekst deze drie dingen:
– agathon Strong G18, betekent het goede
– euareston Strong G2101. Er zit het woord ‘eu’ in dat ‘goed’, of ‘wel’ betekent. Een goede vertaling is dan ook welgevallig, welbehaaglijke. De KJV vertaalt met ‘well pleasing’.
– teleion G5046. Dat woord betekent volmaakt. KJV: perfect.

Romeinen 15:32. Dan kan ik, indien God het wil, vol vreugde naar u toe komen om in uw gezelschap nieuwe kracht op te doen.

1 Korintiërs 1:1. Van Paulus, apostel van Christus Jezus, geroepen door de wil van God, en van onze broeder Sostenes.
2 Korintiërs 1:1. Van Paulus, apostel van Christus Jezus door de wil van God, en van onze broeder Timoteüs.
Efeziërs 1:1. Van Paulus, door Gods wil apostel van Christus Jezus.
Kolossenzen 1:1. Van Paulus, door Gods wil apostel van Christus Jezus, en van onze broeder Timoteüs.

2 Korintiërs 8:5. En ze gaven aanzienlijk meer dan we hadden verwacht: door Gods wil gaven ze zichzelf in de eerste plaats aan de Heer, en vervolgens ook aan ons.

Galaten 1:4. .. die zichzelf gegeven heeft voor onze zonden om ons te bevrijden uit deze door het kwaad beheerste wereld. Dat is de wil van onze God en Vader.

Efeziërs 6:6. .. niet met uiterlijk vertoon om bij de mensen in de gunst te komen, maar als slaven van Christus die van harte alles doen wat God wil.

Kolossenzen 4:12. Epafras, een dienaar van Christus Jezus en een van u, groet u; in al zijn gebeden strijdt hij voor u en bidt hij dat u als volmaakte mensen en met volle overtuiging zult vasthouden aan alles wat God wil.

1 Tessalonicenzen 4:3. Het is de wil van God dat u een heilig leven leidt: dat u zich onthoudt van ontucht ..
1 Tessalonicenzen 5:18. .. dankt onder alles, want dat is de wil Gods in Christus Jezus ten opzichte van u. [NBG]

2 Timoteüs 1:1. Van Paulus, apostel van Christus Jezus door de wil van God, gezonden om de belofte te verkondigen van het leven in eenheid met Christus Jezus.

Hebreeën 10:7. Toen heb ik gezegd: Hier ben ik, want dit staat in de boekrol over mij geschreven: Ik ben gekomen, God, om uw wil te doen.
Hebreeën 10:9. Dan zegt hij: Hier ben ik, ik ben gekomen om uw wil te doen, waarmee hij het eerste opheft om het tweede van kracht te doen zijn. [het eerste was de offering, het tweede is Gods wil doen. Voor de volledigheid. Er staat in het Grieks van deze tekst het woord ‘God’ na wil]
Hebreeën 10:36. Blijf juist volharden, want als u de wil van God doet, zult u ontvangen wat u beloofd is.

1 Petrus 2:15. God wil namelijk dat u door het goede te doen onwetende dwazen de mond snoert.
1 Petrus 3:17. Het is beter te lijden, indien God dat wil, omdat men goeddoet dan omdat men kwaad doet. [hier het werkwoord willen, maar omdat het zo mooi past tussen de andere teksten neem ik deze tekst hier op]
1 Petrus 4:2. Zo iemand laat zich gedurende de rest van zijn leven niet meer leiden door menselijke verlangens maar door Gods wil. [zo iemand dat is iemand die geleerd heeft, een soort van lijden, om niet meer naar zijn eigen vleselijke verlangens te leven]
1 Petrus 4:19. Daarom moeten allen die lijden omdat God dat wil, het goede blijven doen en hun leven toevertrouwen aan hem op wie wij mogen vertrouwen omdat hij ons heeft geschapen.
2 Petrus 1:21. .. want nooit is profetie voortgekomen uit de wil van een mens, maar, door de heilige Geest gedreven, hebben mensen van Godswege gesproken.[NBG]

1 Johannes 2:17. De wereld met haar begeerte gaat voorbij, maar wie Gods wil doet blijft tot in eeuwigheid.

Openbaringen 4:11. U komt alle lof, eer en macht toe, Heer, onze God, want u hebt alles geschapen: uw wil is de oorsprong van alles wat er is.

In deze teksten gaat het wel om de wil van God, maar is God niet in de tekst genoemd

Handelingen 13:22. Toen stootte God hem van de troon en maakte David koning, van wie hij getuigde: In David, de zoon van Isa, heb ik een man naar mijn hart gevonden, die geheel naar mijn wil zal handelen. [de naam van God staat niet in de grondtekst, maar er wordt naar hem verwezen]

Kolossenzen 1:9. Daarom bidden wij onophoudelijk voor u, vanaf de dag dat we dat gehoord hebben. We vragen dat u Gods wil ten volle mag leren kennen door de wijsheid en het inzicht die zijn Geest u schenkt. [in het Grieks staat er niet ‘God’ maar ‘zijn’ wil, de vertaler helpt hier de lezer]

1 Johannes 5:14. Wij kunnen ons vol vertrouwen tot God wenden, in de zekerheid dat hij naar ons luistert als we hem iets vragen dat in overeenstemming is met zijn wil.

De enige tekst met het woord ’thelesis’ nummer 7 van de tabel
Hebreeën 2:4. Ook God zelf getuigde daarvan, door tekenen en wonderen en allerlei grote daden te verrichten, en door de gaven van de heilige Geest overeenkomstig zijn wil te verdelen.

Deze zes teksten gaan over God in combinatie met het werkwoord willen nummer 8 uit de tabel.
Matteüs 27:43. Hij heeft op God vertrouwd; laat Die Hem nu verlossen als Hij Hem welgezind is (letterlijk: als Hij Hem wil), want Hij heeft gezegd: Ik ben Gods Zoon. [HSV]

Handelingen 18:21. maar hij nam afscheid met de woorden: Ik zal later bij jullie terugkomen, als God het wil. Zo vertrok hij uit Efeze.

Romeinen 9:22. En is het niet zo dat God, omdat Hij Zijn toorn wilde bewijzen en Zijn macht bekendmaken, met veel geduld de voorwerpen van Zijn toorn, voor het verderf gereedgemaakt, verdragen heeft? [HSV. God wilde wel iets maar deed toch iets anders. Net zoals dat met onze emoties gaat]

1 Korintiërs 15:38. God echter geeft daaraan een lichaam zoals Hij heeft gewild, en aan elk van de zaden zijn eigen lichaam. [HSV. Het gaat over de zaden met ieder hun eigen verschijningsvorm]

Kolossenzen 1:27. Aan hen heeft God bekend willen maken hoe glorierijk dit mysterie is voor alle volken: Christus is in u, hij is uw hoop op goddelijke luister. [zie de studie in Christus zijn]

1 Petrus 3:17. Het is beter te lijden, indien God dat wil, omdat men goeddoet dan omdat men kwaad doet. [het gaat over het lijden in de verdrukking, waar de Heer je wonderbaarlijk uit kunt redden trouwens. Ook genoemd in eerste paragraaf van dit hoofdstuk]

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Deze teksten geven ons een overvloedig beeld van de wil van God.

Met de wil van God, zijn plannen is alles begonnen (Openbaringen 4). Jezus kwam om Gods wil te doen. Dat was de kern van zijn leven (Hebreeën 10:7 en 9). Dat was ook het kenmerk van het leven van koning David (Handelingen 13). God verdeelt de gaven aan de mensen overeenkomstig zijn wil (Hebreeën 2). God geeft elk van de zaden zijn eigen lichaam (1 Korintiërs 15).

Wat is de wil van God voor ons leven? Zeker. Er is veel in de Bijbel geschreven, wat de wil van God is voor ons. In dit hoofdstuk staan enkele teksten, die waarbij met name is genoemd wat de wil van God is voor ons leven. Zo staat er: de wil van God is dat we een heilig leven leiden, ons onthouden van ontucht en danken onder alles (1 Tessalonicenzen). De wil van God was dat we één zijn met Jezus (2 Timoteüs).

Epafras bidt dat we als volmaakte mensen en met volle overtuiging zullen vasthouden aan alles wat God wil (Kolossenzen 4). Dat zal veel vrucht dragen.

Er is ook een zoeken naar Gods wil. Paulus bidt voor de gemeente van Kollosse dat ze zijn wil ten volle mogen leren kennen. Je moet er dus wel naar zoeken.

In de Bijbel lees je ook dat mensen de wil van God voor hen persoonlijk hebben ontdekt en daar ook in gaan staan. In vijf teksten schrijft Paulus dat het de wil van God was dat hij apostel werd (1 en 2 Korintiërs, Efeziërs, Kolossenzen en 2 Timoteüs). Je kunt van je bediening in het leven zeker weten dat het Gods wil is. De taak van Paulus was de wil van God bekend te maken (Handelingen). Dat is een mooie taak.

Er is ook een erkennen (NBG) of ontdekken (NBV) van Gods wil (Romeinen 12:2). Je kunt ook Gods wil beïnvloeden (Romeinen 1:10). De wil van God heeft betrekking op hoe je leeft en in je manier van leven gaat de wil van God altijd voorop (1 Petrus 4:2).

In de kerk wordt wel eens gezegd dat je niet kunt weten wat Gods wil is. Dat is niet waar.

Wat zijn de gevolgen van het doen van Gods wil voor ons persoonlijk? Als je ernaar streeft om Gods wil te doen, dan kun je beoordelen of een leer van God komt of niet (Johannes 7). Het helpt je onderscheiden. Daarnaast wil God ons redden uit een door het kwaad beheerste wereld (Galaten).

Het gevolg van het streven om Gods wil te doen is: je blijft tot in eeuwigheid (1 Johannes). Als je de wil van God doet zul je ontvangen wat is beloofd (Hebreeën). Als je Gods wil doet ben je als een gezinslid van Jezus (Marcus). God luistert naar je (1 Johannes).

Hoe helpt het doen van Gods wil onze omgeving? Als wij in onze omgeving iets doen wat overeenkomstig de wil van God is, dan heeft dat de wind van de Geest mee. Oftewel je merkt dat er zegen op ligt, het gaat gemakkelijker (Romeinen 15 en 2 Korintiërs 8). Profetieën komen voort uit de wil van God (2 Petrus). Vandaar dat het uitspreken van profetieën de wil van God in deze wereld helpen realiseren.

Kan lijden onderdeel zijn van Gods wil? Lijden omdat God dat wil? De teksten geven geen aanleiding om daar ‘ja’ op te zeggen. Lijden omdat de mensen je kwaad doen wordt genoemd. In 1 Petrus 3:17 gaat het om als men je hoont of smaadt vanwege je christelijke levenswandel. In 1 Petrus 4:19 gaat het ook om lijden omdat je christen bent (vers 16), niet omdat je moet lijden omdat je een crimineel bent (vers 15). Lijden in verband met een ziekte, wat ik dikwijls heb gehoord in de kerk, komt in deze teksten ook niet voor.

Is Gods wil al van te voren allemaal bekend? Nee, zeker niet, we lezen in de Bijbel diverse keren “ik wil of we willen dit of dat doen, als God het wil. In de kerk noemen we dat Deo Volente (D.V.).

Deo Volente wordt ook wel het voorbehoud van Jakobus genoemd. Het is gebaseerd op deze tekst, met het woord nummer acht van de tabel.
Jakobus 4:13-15. Dan iets voor u die zegt: Vandaag of morgen gaan wij naar die en die stad. Daar blijven we een jaar, we zullen er handeldrijven en geld verdienen. U weet niet eens hoe uw leven er morgen uitziet. U bent immers maar damp, die heel even verschijnt en dan al verdwijnt. U zou moeten zeggen: Als de Heer het wil, zijn we dan in leven en zullen we dit of dat doen.

Het lijkt me een goed gebruik dat je het voorbehoud gebruikt als je nog niet zeker bent wat de wil van God is in deze. Als je wel zeker bent van de weg, die de Heer voorstaat, dan is het niet goed om deze uitdrukking te gebruiken. Dan heeft het meer te maken met twijfel en ongeloof.

De wil van de Vader

Naast de wil van God, wordt ook de wil van de Vader genoemd. Het gaat om het woord nummer 6 in de tabel.

Negen van de tien teksten waar de wil van de Vader is genoemd, staan in de evangeliën. Vijf daar van in het evangelie van Matteüs. Matteüs en Lukas gebruiken niet het begrip ‘wil van God’, alleen het begrip ‘wil van de Vader’. Marcus alleen één keer de wil van God. Johannes gebruikt alle twee begrippen. Wat betreft de wil van de Vader, dat komt niet alle handschriften van het evangelie van Johannes voor.

Matteüs 7:21. Niet iedereen die Heer, Heer tegen mij zegt, zal het koninkrijk van de hemel binnengaan, alleen wie handelt naar de wil van mijn hemelse Vader.
Matteüs 21:31. Wie van de twee heeft nu de wil van zijn vader gedaan? Ze zeiden: De eerste. Daarop zei Jezus: Ik verzeker u: de tollenaars en de hoeren zijn u voor bij het binnengaan van het koninkrijk van God.

Matteüs 12:50. Want ieder die de wil van mijn Vader in de hemel doet, is mijn broer en zuster en moeder.?
Matteüs 18:14. Zo is het ook bij jullie Vader in de hemel: hij wil niet dat een van deze geringen verloren gaat.
Matteüs 26:42. Voor de tweede maal liep hij van hen weg en bad: Vader, als het niet mogelijk is dat deze beker aan mij voorbijgaat zonder dat ik eruit drink, laat het dan gebeuren zoals u het wilt.

Lukas 11:2. En Hij zeide tot hen: Wanneer gij bidt, zo zegt: Onze Vader, Die in de hemelen zijt! Uw Naam worde geheiligd. Uw Koninkrijk kome. Uw wil geschiede, gelijk in de hemel, alzo ook op de aarde. [Statenvertaling. Voor de NBV en NBG hanteert men handschriften waar de passage ‘Uw wil geschiede’ niet in voorkomt. Hoe zou dat komen trouwens?]
Lucas 22:42. Vader, als u het wilt, neem dan deze beker van mij weg. Maar laat niet wat ik wil, maar wat u wilt gebeuren. [letterlijk staat er: ‘maar niet de wil van mij maar van u wordt gedaan’, beide werkwoorden voor willen worden gebruikt]

Johannes 5:30. Ik kan niets doen uit mijzelf: ik oordeel naar wat ik hoor, en mijn oordeel is rechtvaardig omdat ik mij niet richt op wat ik zelf wil, maar op de wil van hem die mij gezonden heeft. [de NBV gaat uit van een grondtekst waar de naam van de Vader niet wordt genoemd. SV vertaalt op basis van een andere grondtekst: “Maar de wil des Vaders, Die Mij gezonden heeft”]

Johannes 6:39. Dit is de wil van hem die mij gezonden heeft: dat ik niemand van wie hij mij gegeven heeft verloren laat gaan, maar dat ik hen allen laat opstaan op de laatste dag. [hier geldt hetzelfde als bij de vorige tekst. De NBV gaat uit van een grondtekst waar de naam van de Vader niet wordt genoemd. SV vertaalt op basis van een andere grondtekst: “En dit is de wil des Vaders, Die Mij gezonden heeft”]

Galaten 1:4. .. die zichzelf gegeven heeft voor onze zonden om ons te bevrijden uit deze door het kwaad beheerste wereld. Dat is de wil van onze God en Vader.

Er zijn twee teksten waar op de wil van de Vader wordt geduid, maar het staat er niet letterlijk.
Het gaat om het werkwoord willen nummer 5 van de tabel.
Jakobus 1:18. Hij wilde ons door de verkondiging van de waarheid tot leven roepen, om ons de eersten te maken in zijn schepping. [De “Hij” in de tekst is de Vader]

2 Petrus 3:9. De Heer is niet traag met het nakomen van zijn belofte, zoals sommigen menen; hij heeft alleen maar geduld met u, omdat hij wil dat iedereen tot inkeer komt en niemand verloren gaat. [De Heer in de tekst lijkt op de Vader te duiden omdat Hij degene is die het tijdstip van Zijn komst bepaalt]

In combinatie met het werkwoord willen nummer 8, in de tabel, nog deze twee teksten over de kruisdood.
Matteüs 26:39. Hij liep nog een stukje verder, knielde toen en bad diep voorovergebogen: Vader, als het mogelijk is, laat deze beker dan aan mij voorbijgaan! Maar laat het niet gebeuren zoals ik het wil, maar zoals u het wilt.
Marcus 14:36. Hij zei: Abba, Vader, voor u is alles mogelijk, neem deze beker van mij weg. Maar laat niet gebeuren wat ik wil, maar wat u wilt.

In deze twee teksten gaat het over de wil van Vader en de kruisdood. De worsteling van Jezus was denk ik: “Hoe kon zijn dood nu de bedoeling van de Vader zijn?” Zie de studie over de Kruisiging.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Alleen als je naar de wil van de Vader handelt zul je het koninkrijk van God binnengaan (Matteüs 7). Het gaat daarbij om echt doen en niet om zeggen dat je het doet (Matteüs 21).

Als je de wil van de Vader doet, ben je de broer of zus van Jezus. (Matteüs 12). Marcus 3:35 zegt hetzelfde maar dan over de wil van God.

Jezus leert ons bidden dat Gods wil zal gebeuren in het Onze Vader gebed (Lukas 11). Hij doet de wil van God ook zelfs bij het naderen van de kruisdood (Matteüs 26 en Lukas 22)

Jezus volgt de wil van de Vader (Johannes 5)

Dat is de wil van de Vader:
– dat Jezus niemand, die aan Hem gegeven was, verloren laat gaan (Johannes 6). En: Niet één van deze geringen verloren laat gaan (Matteüs 18). Het gaat hier om de gelijkenis van de 100 schapen waar er één van verloren lijkt te gaan. Ook in 2 Petrus 3:9 staat dat Hij wil dat niemand verloren gaat.
– dat wij worden bevrijd uit onze door het kwaad beheerste wereld (Galaten).
– dat we door de waarheid tot leven worden geroepen (Jakobus 1)

De wil van Jezus

Er zijn teksten over de wil van God en de wil van de Vader. Er staan ook teksten in de Bijbel over wat de wil van Jezus is. Ik heb deze vier teksten gevonden. De eerste twee zijn parallelle teksten. De eerste twee geven het werkwoord bouleuo, nummer 2 uit de tabel, en de tweede twee het werkwoord thelo, nummer 8 uit de tabel.

Matteüs 11:27. Alles is mij toevertrouwd door mijn Vader, en niemand dan de Vader weet wie de Zoon is, en wie de Vader is, dat weet alleen de Zoon, en iedereen aan wie de Zoon het wil openbaren.
Lukas 10:22. Alles is mij toevertrouwd door mijn Vader, en niemand dan de Vader weet wie de Zoon is, en wie de Vader is weet alleen de Zoon en iedereen aan wie de Zoon het wil openbaren. [bijna gelijk aan de vorige tekst, alleen een komma is het verschil]

Johannes 5:21. Want zoals de Vader doden opwekt en levend maakt, zo maakt ook de Zoon levend wie hij wil.
Johannes 17:24. Vader, Ik wil dat waar Ik ben, ook zij bij Mij zijn die U Mij gegeven hebt, opdat zij Mijn heerlijkheid zien, die U Mij gegeven hebt, omdat U Mij hebt liefgehad voor de grondlegging van de wereld.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
We moeten bij de Zoon zijn om te vragen Zijn Vader aan ons te openbaren.

De Zoon maakt levend wie Hij wil. Als we weten dat Jezus dat voor iemand wil, kunnen we dat ook uitbidden of uitspreken.

Jezus wil dat zijn discipelen bij Hem zijn. Als je zijn discipel bent, dan mag je weten dat Jezus wil dat je bij Hem bent.

De wil van de Geest

Ik heb ook een tekst gevonden, waarbij het gaat om de wil van de Geest. Het gaat om het werkwoord nummer 5 uit de tabel.
1 Korintiërs 12:11. Al deze gaven worden geschonken door een en dezelfde Geest, die ze aan iedereen afzonderlijk toebedeelt zoals hij wil.

Overigens zagen we dat in Hebreeën 2:4 staat dat God de gaven verdeelt overeenkomstig zijn wil. Zie hoofdstuk 3 het eerste blok. Het geven van de gaven aan de mensen is zowel een zaak van God als van de Geest. Het lijkt erop dat de verdeling God bepaalt en de Geest de mate en de wijze waarop.

Wat kunnen we van deze tekst leren?
We kunnen de Geest bidden voor het ontvangen van de gaven.

De wil van mensen met geestelijke autoriteit

Ook mensen kunnen in de lijn van de wil van God hun wil over de mensen uitspreken. Zo lezen wij in de brieven van de apostelen dat zij ook iets van de gemeente willen. Opvallend dat ze onderscheid maken in wat God wil en wat zijzelf vanuit hun roeping willen. Dat kunnen wij, die ook een roeping op ons leven hebben, ook zo doen.

Hier een voorbeeld van de apostel Paulus en van de apostel Judas.
Filippenzen 1:12. En ik wil dat u weet, broeders, dat wat er met mij is gebeurd, veeleer tot bevordering van het Evangelie heeft gediend.

1 Timoteüs 2:8-12. Ik wil dan dat de mannen op alle plaatsen bidden met opheffing van heilige handen, zonder toorn en meningsverschil. Evenzo wil ik dat de vrouwen zich tooien met eerbare kleding, ingetogen en bezonnen, niet met het vlechten van het haar of met goud of parels of kostbare kleren, maar met goede werken, wat bij vrouwen past die belijden godvrezend te zijn. Een vrouw moet zich laten onderwijzen in stilheid, in alle onderdanigheid. Want ik sta niet toe dat een vrouw onderwijs geeft, en ook niet dat zij de man overheerst, maar ik wil dat zij zich stil houdt. [HSV]
1 Timoteüs 5:14. Ik wil dan dat jonge weduwen trouwen, kinderen krijgen, hun huis besturen en aan de tegenpartij geen aanleiding tot laster geven. [beide teksten komen uit HSV. De cursief gedrukte woorden geeft aan dat die woorden niet in het Grieks voorkomen]

Titus 3:8. Deze boodschap is betrouwbaar. Ik wil dat je hierover met overtuiging spreekt, opdat zij die op God vertrouwen zich erop toeleggen het goede te doen. Daar heeft iedereen baat bij.

Judas 5. Ik wil u eraan herinneren ook al weet u dit alles wel dat de Heer zijn volk weliswaar voor eens en altijd uit Egypte heeft bevrijd, maar later allen die niet geloofden gedood heeft.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Die van Paulus lijken tijd- en plaatsgebonden, en de laatste persoonsgebonden aanvullingen te zijn. Die van Judas een ernstige waarschuwing waar hij de ontvangers van de brief aan wil herinneren.

De Hebreeuwse woorden van de Bijbel

Tot nu toe ging het in de studie over de wil van God zoals we dat kunnen lezen in het Nieuwe Testament. In het Oude Testament kunnen we ook lezen over de wil van God.

De “wil van God” en “Gods wil” zijn geen begrippen die in de NBV, NBG, SV, HSV en de Willibrord vertaling van het Oude Testament voorkomen. Er is geen Hebreeuws woord voor de wil van God. Wel zijn er vijf Hebreeuwse woorden, die met plan, doel of raad worden vertaald, zie in deze tabel.

	Hebr. woord	Soort woord	Strong nr.	Opmerkingen:
1	סוֹד cowd	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H5475	Raad. Komt 21 keer voor in 21 verzen. KJV: secret (9x), counsel (6x), assembly (5x), inward (1x).
2	עֵצָה `etsah	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H6098	Raad. Komt 88 keer voor in 85 verzen. KJV: counsel (79x), counsels (2x), purpose (2x), advice (1x), (3x anders).
3	מְזִמָּה mezimmah	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H4209	Plan, doel, gedachte. Komt 19 keer in 19 verzen voor. KJV: discretion (4x), wicked device (3x), device (3x), thought (3x), intents (1x), mischievous device (1x), wickedly (1x), witty inventions (1x), lewdness (1x), mischievous (1x).
4	מַחֲשָׁבָה macha shabah	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H4284	Gedachte. Het woord komt 56 keer voor in 52 verzen. KJV: thought (28x), device (12x), purpose (6x), work (3x), imaginations (3x), cunning (1x), devised (1x), invented (1x), means (1x).
5	שֵׂחַ seach	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H7808	Gedachte. Komt alleen in Amos 4:13 voor en ook in combinatie met God. KJV: thought (1x).

Het zelfstandig naamwoord cowd komt vier maal voor in combinatie met God. Het zelfstandig naamwoord etsah komt drie maal voor in combinatie met God. Het zelfstandig naamwoord mezimmah komt drie maal voor in combinatie met God. Het zelfstandig naamwoord shabah komt drie maal voor in combinatie met God. En tenslotte het zelfstandig naamwoord seach komt eenmaal in combinatie met God voor.

De wil van God

Bij 14 teksten waarin deze woorden voorkomen is er een relatie met God. Hieronder staan ze allemaal.

Ad 1: Raad סוֹד cowd
Dit is het woord voor advies, raad zoals een familieberaad. Van de 22 verzen waar in dit woord voorkomt zijn er vier verzen waarbij de relatie van raad met God wordt gelegd.

Job 15:8. Heb jij toegeluisterd bij Gods raad en houd jij je wijsheid voor jezelf?

Psalm 25:14. The secret of the LORD is with them that fear him; and he will shew them his covenant. [KJV. Ik vond geen Nederlandse vertaling die dit zo mooi vertaalt]

Spreuken 3:32. Want de afwijker is de Heere een gruwel; maar Zijn verborgenheid is met de oprechte. [SV]

Amos 3:7. Zo doet God, de HEER, niets zonder dat hij zijn plan heeft onthuld aan zijn dienaren, de profeten.

Ad 2. Raad עֵצָה `etsah
Van de 85 verzen waar in dit woord voorkomt heb ik drie verzen gevonden waar de relatie met God wordt gelegd.

Psalm 73:24. U zult mij leiden door Uw raad, daarna zult U mij in heerlijkheid opnemen. [HSV]

In Psalm 33 komt zowel raad als gedachte, zie ook nummer 4, voor. De Statenvertaling vertaalt heel concordant etsah met raad en machashabah met gedachten.
Psalm 33:10-11. De HEERE vernietigt den raad der heidenen; Hij breekt de gedachten der volken. Maar de raad des HEEREN bestaat in eeuwigheid, de gedachten Zijns harten van geslacht tot geslacht. [SV]

Dezelfde combinatie met gedachte, zie nummer 4, staat in deze tekst.
Spreuken 19:21. In het hart van de mens zijn veel plannen, maar de raad van de HEERE, die houdt stand. [HSV. De NBV heeft ook wel een mooie vertaling, maar negeert dat er twee verschillende woorden in de tekst staan. Dit is de tekst in de NBV: “Een mens maakt allerlei plannen, wat wordt uitgevoerd, is het plan van de HEER]

Ad 3. Doel מְזִמָּה mezimmah
Van de 19 verzen waar in dit woord voorkomt zijn er drie verzen waar de relatie met God wordt gelegd. Hier staan ze.

Job 42:1-2. Nu antwoordde Job de HEER: Ik weet dat niets buiten uw macht ligt en geen enkel plan voor u onuitvoerbaar is.

Jeremia 23:20 en Jeremia 30:24. Zijn brandende toorn komt niet tot bedaren voor hij zijn plan geheel heeft uitgevoerd. Eens zullen jullie dat ten volle begrijpen. [2x dezelfde tekst]

Ad 4. Gedachten מַחֲשָׁבָה machashabah
Van de 52 verzen waar in dit woord voorkomt zijn er drie verzen waar de relatie met God wordt gelegd. Twee ervan zijn genoemd bij ad. 2. Dit is de tekst, die nog niet is genoemd.

Jeremia 29:11. Want Ik weet, welke gedachten Ik over u koester, luidt het woord des Heren, gedachten van vrede en niet van onheil, om u een hoopvolle toekomst te geven. [NBG]

De NBV vertaling van deze tekst is minder concordant, maar ook mooi. “Mijn plan met jullie staat vast spreekt de HEER. Ik heb jullie geluk voor ogen, niet jullie ongeluk: ik zal je een hoopvolle toekomst geven”.

Ad 5. Gedachten שֵׂחַ seach
Dit woord komt in één tekst voor.
Amos 4:13. De schepper van de bergen en de wind, hij die de mens zijn plan onthult, hij die de dageraad verduistert, hij die over de bergtoppen schrijdt zijn naam is HEER, God van de hemelse machten.

Wat kunnen we leren van deze teksten?
Er zijn n.a.v. deze teksten diverse leerpunten.

De HEER wil zijn plannen onthullen (Amos 4 en Job 15).

Als je de wil van God doet, leidt dat tot heerlijkheid (Psalm 73). En tot het feit dat de HEER voor jou gedachten van vrede koestert, en dat Hij geen gedachten van onheil voor je heeft en dat Hij je een hoopvolle toekomst wil geven (Jeremia 29).

Deze beloften kun je ontvangen door ontzag voor God te hebben (Psalm 25) en oprecht te zijn (Spreuken 3)

De plannen van de HEER houden stand (Spreuken 19), ze blijven in eeuwigheid (Psalm 33) en ze zijn voor de HEER uitvoerbaar (Job 42). Wat God van plan is dat gaat Hij ook doen (Jeremia 23 en 30).

De samenwerking van God met de mensen blijkt uit de tekst van Amos 3. “De Heer doet niets zonder dat hij zijn plannen heeft onthuld aan zijn dienaren de profeten”.

Boeken en liederen

Willem Ouweneel heeft een boek met als titel “Het plan van God” geschreven, een ontwerp van een leer van de voorbeschikking. De eerste tweehonderd bladzijden geven ruim aandacht aan Gods raad en Gods Wil.

Anne van der Bijl heeft het boek geschreven: “En God bedacht zich” met ondertitel “Omdat zijn volk erom vroeg”. Hij geeft o.a. voorbeelden van situaties in de geschiedenis dat God op basis van de voorbede een nieuwe weg ging.

Ana Mendez heeft het boek gemaakt “Shaking the Heavens” met als ondertitel “How can you pray God’s Will As it is in Heaven”.
Norm Lewis het boek ‘Priority One’ met ondertitel “What God wants”.

Liederen
Opwekking 582 met de titel Jezus, alles geef ik U is een passend lied voor dit onderwerp. In het refrein staat de tekst: “Door uw wil te doen, leer ik om vrij te zijn”. Het tweede couplet bevat de tekst: “Al mijn hoop, mijn plannen en mijn tijd leg ik in uw hand, vertrouw ze aan U toe”. Dat is het gevolg van Gods wil te doen.

Een ander lied is “God is getrouw zijn plannen falen niet”, gezang 130 uit het liedboek van kerken of lied 248 uit de bundel van Opwekking.

Overwegingen.

Ik noem hier een paar punten, die bij het maken van deze studie naar voren zijn gekomen.

Wat is de raad van God voor deze tijd?
We hebben het hier gehad over de raad van God. Wat zou de raad van God zijn in deze tijd voor de hele wereld, voor ons eigen land of voor de kerk in Nederland. Welke stappen zou de Heer willen nemen? Het boek van Anna Mendez gaat over dit onderwerp.

Ik denk dat de HEER het de tijd vindt dat zijn waarden over deze landen worden uitgespreid. Hopelijk doet de kerk daar ook aan mee.

Als tweede is mijn indruk dat de HEER het voor de kerk de tijd vindt om het heil op een overvloedige manier beschikbaar te stellen. Via genezingen. Via losmaken van gebondenheid. Weer hoop voor depressieve mensen. Via liefdevolle verbondenheid onderling in huwelijken, gezinnen, families en groepen.

Wat doet de HEER om zijn plannen te verwezenlijken?
Ik moet denken aan de volgende vier punten.

De realisatie van Gods plannen gaat via de woorden van profeten.

Door mensen meer van de Geest te laten ontvangen. De HEER geeft in deze tijd extra brandstof voor het vuur van de Geest. Extra brandstof gaat ook meer uitwerken. Dit is denk ik juist voor deze tijd. Deze hele studie reeks is aangespoord door de Geest.

Door de heiliging van de discipelen van de HEER. Heilige mensen zijn levensveranderend voor anderen die in aanraking komen met deze mensen.

Doordat de HEER zelf onzichtbaar allerlei dingen doet. Ik zie dat op verschillende momenten in de geschiedenis van de wereld gebeuren. Vijanden van Israël, die met elkaar slaags raken. Een Turkse leider, die zich als leider van de islamitische wereld op gaat stellen, die ineens een zware aardbeving in eigen land voor de kiezen krijgt. Een nieuwe president in Egypte, die het vredesverdrag met Israël wil opzeggen verdwijnt ineens.

Theologie over de voorzienigheid
Zowel de Rooms Katholieke kerk als de Protestantse kerken hebben een leer over de voorzienigheid geformuleerd. Het gaat om de realisatie van Gods wil.

De Catechismus van de Katholieke Kerk formuleert de voorzienigheid als volgt: De schepping heeft haar eigen goedheid en volmaaktheid, maar ze is niet geheel voltooid uit de handen van de Schepper gekomen. Ze is geschapen in een staat van op-weg-zijn (‘in statu viae’) naar een nog te verwachten, uiteindelijke voltooiing, waartoe God haar bestemd heeft. Wij noemen de beschikkingen waarmee God zijn schepping naar deze volmaaktheid leidt, goddelijke voorzienigheid. (KKK, 302) [KKK is Catechismus Katholieke Kerk; 302 is paragraaf 302]

De goddelijke voorzienigheid bestaat uit de beschikkingen waardoor God met wijsheid en liefde al de schepselen naar hun uiteindelijk doel leidt. (KKK, 321)

De protestantse Heidelbergse Catechismus vat de leer van de voorzienigheid in Zondag 10 in twee vragen samen:

Wat verstaat gij door de voorzienigheid Gods?
De almachtige en alomtegenwoordige kracht Gods, door welke Hij hemel en aarde, mitsgaders alle schepselen, gelijk als met Zijn hand nog onderhoudt, en alzo regeert, dat loof en gras, regen en droogte, vruchtbare en onvruchtbare jaren, spijze en drank, gezondheid en krankheid, rijkdom en armoede, en alle dingen, niet bij geval, maar van Zijn Vaderlijke hand ons toekomen.

Waartoe dient ons dat wij weten, dat God alles geschapen heeft en nog door zijn voorzienigheid onderhoudt?
Dat wij in allen tegenspoed geduldig, in voorspoed dankbaar zijn mogen, en in alles dat ons nog toekomen kan, een goed toevoorzicht hebben op onzen getrouwen God en Vader, dat ons geen schepsel van Zijn liefde scheiden zal, aangezien alle schepselen alzo in Zijn hand zijn, dat zij tegen Zijn wil zich noch roeren, noch bewegen kunnen.

De RK-kerk noemt de beschikkingen waarmee God zijn schepping naar deze volmaaktheid leidt, goddelijke voorzienigheid. Dat is een mooie aanvulling op deze studie.

De Heidelbergse Catechismus ziet de voorzienigheid als een kracht van God, die hemel en aarde en de schepselen geeft wat nodig is. En dat wij o.a. daarvoor dankbaar kunnen zijn.

Mijn mening is dat we beter de taal van de Bijbel met elkaar kunnen gebruiken dan in ieder geval voor mij, vage theologische termen.

De wil van mensen is soms tegendraads
Het tegendraads zijn is soms ook in de Bijbel geformuleerd.

2 Petrus 3:3-7. Vergeet vooral niet dat er aan het einde van de tijd spotters zullen komen, die hun eigen begeerte volgen en smalend vragen: Waar blijft hij nu? Hij had toch beloofd te komen? De generatie voor ons is al gestorven, maar alles is nog steeds zoals het sinds het begin van de schepping geweest is. Ze gaan er dan willens en wetens aan voorbij dat er in het begin al eens een hemel is geweest en een aarde die door Gods woord gevormd was uit water en door middel van water, en dat de toenmalige wereld vergaan is toen ze door het water werd overspoeld. Maar de tegenwoordige hemel en aarde worden door datzelfde woord bewaard om op de dag van het oordeel, waarop de goddelozen ten onder zullen gaan, te worden prijsgegeven aan het vuur.

Jakobus 4:4. Trouwelozen! Beseft u dan niet dat vriendschap met de wereld vijandschap jegens God betekent? Wie bevriend wil zijn met de wereld, maakt zich tot vijand van God.

Hier is maar één reactie mogelijk. De oproep: Bekeert u!

Hoe kun je over dit onderwerp les geven?

Het is goed om als eerste te benadrukken dat de raad van God als een soort gemeenteraad of de raad van state functioneert. Er zijn meer hemelbewoners bij betrokken.

Wat uit de raad van God komt, kun je de wil van God of het plan van God of de doelen van God noemen. Het zijn verschillend Nederlandse woorden die allen overeenkomen met die verschillende woorden, die in het Grieks worden gebruikt.

De wil van God kunnen uitkomsten zijn voor altijd of voor een langere tijd of wat er op een bepaald moment zou moeten gebeuren.

De wil van God kan op verschillende doelgroepen betrekking hebben: een groot publiek, de hele wereld, landen, steden en wijken, maar ook families en zeker ook individuen.

Het is goed om als leraar allerlei voorbeelden uit de Bijbel te geven van de wil van God. Van een Bijbelse geschiedenis of van een gelijkenis.

Het is goed om dit onderwerp persoonlijk te maken door de vraag naar voren te brengen of men weet wat de wil van God is voor hen. Paulus schrijft dat het de wil van God is dat hij apostel is. Wat is dat voor jou en voor mij.

Mooi om die twee liederen over de wil van God te zingen die in deze studie staan.

Dit zijn teksten om te onthouden:
Matteüs 7:21. Niet iedereen die Heer, Heer tegen mij zegt, zal het koninkrijk van de hemel binnengaan, alleen wie handelt naar de wil van mijn hemelse Vader.

Marcus 3:35. Want iedereen die de wil van God doet, die is mijn broer en zuster en moeder.

Johannes 5:21. Want zoals de Vader doden opwekt en levend maakt, zo maakt ook de Zoon levend wie hij wil.