De vorige les ging over ontvangen. Ontvangen van allerlei mooie dingen. Het vraagt wel iets van ons om te kunnen ontvangen. Deze les vraagt iets anders van ons, namelijk ons bekeren.

Ontvangen doe je met je hart. Bekeren doe je met je wil. De één zal het makkelijker hebben met ontvangen, de ander met bekeren. Beide is belangrijk.

Het is Jezus, die ons uitnodigt om ons naar Hem om te keren. En als we dat hebben gedaan nodigt Jezus ons uit om een volgende stap te zetten. Namelijk dat we ook ons innerlijk naar Hem te keren. Dan kan de Geest van Jezus ook ons innerlijk veranderen.

Wij moeten zelf die twee stappen zetten. En gelukkig helpt de Geest van God ons daarmee.

1. Wat staat er in de Bijbel?

Zowel in het Hebreeuwse deel, als in het Griekse deel van de Bijbel, is voor ieder van die twee stappen een woord. Die stappen, die op elkaar aansluiten. Het zijn dus geen synoniemen.

Opvallend dat in de oudere vertalingen van de Bijbel voor beide stappen maar één woord is gebruikt. En dat is het werkwoord ‘bekeren’ en het zelfstandig naamwoord ‘bekering’.

Dat geldt dus voor de Statenvertaling, de HSV en de NBG. Alleen de nieuwere NBV vertaling vertaalt die twee stappen verschillend. De woorden, die de NBV gebruikt zijn omkeren en inkeren.

In het Grieks is voor de eerste stap het gewone woord voor keren of omkeren gebruikt. Voor de tweede stap is in het Grieks het werkwoord metanoeo en het zelfstandig naamwoord metanoia gebruikt. Deze woorden betekenen innerlijk anders gaan denken.

Meta betekent anders. En noeo of noia heeft betrekking op denken. Kortweg anders denken. Het anders van dat denken is, dat het past bij het denken van God. Als je eenmaal denkt als God moet je natuurlijk het wel zo houden en niet weer anders gaan denken.

Misschien zit je al aardig op de manier van God te denken. Dat is mooi, maar je kunt je hele leven er nog verder in groeien.

2. De oproep: bekeer je

In de Bijbel staan legio oproepen om terug te keren en tot inkeer te komen.

Waar moeten we ons van bekeren?
Het bekeren houdt in dat we in plaats van dat we doen wat we zelf willen, dat we Gods geboden gaan gehoorzamen. Dat is een ingrijpende en omvangrijke verandering. Er staan namelijk wel zo’n tweeduizend geboden in de Bijbel. Een deel van die geboden zjin trouwens niet voor iedereen. Er zijn er voor de priesters voor de tempeldienst. Anderen voor hen die het land besturen.

Gelukkig is er een overkoepelend gebod, dat alles omvat en dat is: Je zult de Heere God liefhebben boven alles en je medemens als jezelf. Alle andere geboden liggen in die lijn, hebben dat ook als doel.

Zo kan iedereen voor zichzelf bepalen wat het houden van Gods geboden inhoudt. En kunnen de leraren in de gemeenschap, die deze geboden hebben bestudeerd, anderen helpen om nog meer volgens de geboden te leven.

Het gebod van de liefde geeft duidelijk richting aan. Bijvoorbeeld dat je van je medemens niet mag stelen. Dat doe je dan ook niet. Je kunt hem juist iets geven. Naar aanleiding van het gebod om niet te doden, mishandel je ook een ander niet, maar je slaat juist je arm om hem heen. Naar aanleiding van het gebod om geen kwaad te spreken, praat je niet slecht over iemand, maar spreek je juist goed over iemand. Naar aanleiding van gebod om niet jaloers te zijn, doe je dat ook niet, maar je gunt een ander het beste.

God liefhebben is ook heel verstandig. Eigenlijk is dat het beantwoorden van de liefde van God voor jou. Als de liefde van twee kanten komt, dan krijg je een mooie relatie.

Tot de geboden hoort ook wat voor jou specifiek geldt. God heeft voor jou ook een bepaald doel op het oog. Een taak in de gemeenschap bijvoorbeeld. Tot de bekering hoort dan ook dat je wil weten wat jouw doel is en dat je dat ook gaat doen.

Het is goed om de geboden voor iedereen en de woorden voor ons specifiek serieus te nemen. En als wij God gaan gehoorzamen, dan gaat Hij ons helpen om innerlijk te veranderen. Hieronder enkele teksten, die daarover gaan.

Helpt God ons bij de inkeer?
Zeker God helpt ons, dat kunnen we lezen in onderstaande teksten.

Jesaja 1:18-19. De HEER zegt: Laten we zien wie er in zijn recht staat. Al zijn je ​zonden​ rood als ​scharlaken, ze worden wit als sneeuw, al zijn ze rood als ​purper, ze worden wit als wol. Als je weer naar mij wilt luisteren, zal het beste van het land je ten deel vallen.

En dit gebed van de profeet Jeremia.
Jeremia 16:18. Help me om terug te keren, dan zal ik echt naar U gekeerd zijn.

Dat je je tot God keert kan een daad van de wil zijn, berouw is een gave van boven.
Jeremia 31:18b-19a. Bekeer mij, dan zal ik bekeerd zijn, want U bent de HEERE, mijn God. Want nadat ik bekeerd was, heb ik berouw gekregen.

Dit is een tekst, die nog meer stappen laat zien:
Jeremia 31:19b. Nadat ik met mijzelf bekend ben gemaakt, heb ik mij op de heup geslagen. Ik ben beschaamd, ja, ook te schande geworden, omdat ik de smaad van mijn jeugd meedraag.

Dit zijn die stappen:
– het drong tot me door (ik met mezelf bekend gemaakt ben)
– ik sloeg me op mijn dijen (een Oosters gebaar van spijt en berouw)
– ik schaamde me
– ik was verbijsterd over mijn daden. Hoe heb ik zo stom kunnen zijn in het verleden.

Waarom wil God dat we ons bekeren?
God wil dat we naar Hem keren omdat Hij een goed leven voor ons op het oog heeft. God zelf is ook de bron van leven. God wil dat we gaan doen wat Hem goed lijkt. Want dat is het beste voor ons en voor onze medemensen.

Deuteronomium 4:30-31. Wanneer dit alles u overkomt zult u, door de nood gedreven, naar de HEER, uw God, terugkeren en naar hem luisteren. Want de HEER, uw God, is een God van ​liefde. Hij zal u niet verlaten en u niet in het verderf storten.

God wil dat ook slechte mensen zich bekeren.
Ezechiël 18:23. Denken jullie dat ik het toejuich als een slecht mens sterven moet? – spreekt God, de HEER. Nee, ik wil dat hij tot inkeer komt en in leven blijft.

3. Gemeenschappelijke inkeer

Niet alleen als persoon kun je tot inkeer komen, maar ook als groep. Dat is ook wel gebeurd in diverse landen. Landen, die schuld beleden hebben voor de slavernij. Of schuld beleden voor misstanden in het koloniale tijdperk. Of voor het aanvallen van een andere natie. Of voor de holocaust van de Joodse mensen.

De Rooms Katholieke kerk heeft in het jaar 2000 voor allerlei zonden schuld beleden. Protestantse kerken hebben 500 jaar na de synode van Dordrecht in 2018 hun verdeeldheid naar elkaar toe beleden.

De Bijbel geeft ook voorbeelden van schuldbelijdenis en verootmoediging van het volk Israël, zoals hieronder teksten uitgesproken door koning Salomo.

2 Kronieken 6:24-25. Wanneer uw volk Israël door de vijand is verslagen omdat het tegen u gezondigd heeft, en wanneer zij dan tot ​inkeer​ komen, uw naam prijzen en tot u in deze tempel ​bidden​ en smeken, aanhoor hen dan vanuit de hemel, ​vergeef​ uw volk Israël wat het heeft misdaan en breng hen terug naar het grondgebied dat u aan hen en hun voorouders hebt gegeven.

2 Kronieken 7:14. … en wanneer dan mijn volk, het volk dat mij toebehoort, het hoofd buigt, al biddend mijn aanwezigheid zoekt en terugkeert van zijn dwaalwegen, dan zal ik het aanhoren vanuit de hemel, zijn ​zonden​ ​vergeven​ en het land genezen.

Dit zijn de belangrijkste elementen bij de verootmoediging:
1. Terugkeren van dwaalwegen. Tot inkeer komen.
2. Gods Naam prijzen. Tot God in de tempel bidden en smeken. Al biddend Gods aanwezigheid zoeken.
Wat er dan kan gebeuren is:
3. Dat God de mensen aanhoort en vergeeft.
4. De mensen weer terugbrengt naar hun grondgebied en het land geneest.

4. God heeft ook wel spijt en berouw

Als je spijt of berouw hebt, dan kan dat leiden tot inkeer. Het komt ook wel voor dat God anders gaat denken, hij heeft dan spijt of berouw van iets.

Dat God spijt of berouw heeft, zal wel niet bij iedereen in zijn overtuiging passen, maar je komt de spijt of het berouw van God, diverse keren in de Bijbel tegen. Vooral als God boos is op de mensen en zijn handen aftrekt van bescherming en bewaring. Als God dan ziet wat dat teweegbrengt, dan krijgt Hij soms spijt of berouw en gaat de mensen weer helpen. Bijzonder toch?

Ik heb geen voorbeeld gevonden dat God spijt of berouw heeft van mooie dingen, die Hij de mensen heeft beloofd. Daar heeft Hij blijkbaar nooit spijt of berouw van. Wat een liefdevolle God!

Hieronder een tweetal teksten, die hierover gaan.
Exodus 32:14. Toen zag de HEER ervan af zijn volk te treffen met het onheil waarmee hij gedreigd had. [in andere vertalingen staat het woord berouw]
Jeremia 26:3. Misschien zullen zij horen, en zich bekeren, een ieder van zijn boze weg; zo zou Ik berouw hebben over het kwaad, dat Ik hun denk te doen vanwege de boosheid van hun handelingen. [SV]

5. Het zondaarsgebed

Het is bijzonder als iemand, die dat nog nooit heeft gedaan, zich tot God gaat keren. Dat is een cultuuromslag, een paradigma shift,iets groots met die persoon.

Voor hen die deze weg wel kenden maar het tot dan toe niet wilden nog het minst. Voor hen, die niet van het bestaan van hogere macht wisten wel het grootst.

Soms helpt het als je iemand ontmoet, die op dezelfde golflengte zit, waarmee je een klikt hebt, die je helpt tot God te keren. Soms is er op een bepaalde tijd en plaats zoveel van God, dat je er niet tegen bestand bent en je je gewonnen moet geven. Het kan ook in een droom zijn dat je Jezus ontmoet. Ook dan smelt alle weerstand. Het kan ook dat je in grote nood komt en dat tot bezinning leidt.

Als je je tot God keert, gebeuren er verschillende dingen:
1. Je schuld t.o.v. God wordt je kwijtgescholden. De rechter van hemel en aarde vergeeft je jouw afkerige houding in het verleden.
2. Je krijgt een relatie met God. Je kunt de doop in de Geest ontvangen.
3. Er is herstel en er is herstel mogelijk van je problemen van je leven tot nu toe. En dat of ze nu van lichamelijke, psychische, geestelijke, relationele of van welke aard dan ook zijn.

Als gevolg van je bekering ga je God blijvend willen gehoorzamen. Je gaat en wil ook God liefhebben boven alles en je medemens als jezelf. Hiervoor staan al enkele voorbeelden van wat je dan doet.

Bijvoorbeeld van je medemens steel je niet, misschien kan je hem iets geven, je mishandelt hem niet, maar je slaat je arm om hem heen. Je praat niets slecht maar goed over hem. Je bent niet jaloers maar je gunt hem het best.

God liefhebben is ook heel verstandig. Eigenlijk is dat het beantwoorden van de liefde van God voor jou. Als de liefde van twee kanten komt, dan krijg je een mooie relatie.

God heeft voor jou ook een missie op het oog. Een dienst en God geeft jou daar ook de hemelse mogelijkheden voor. Hoe weet je wat dit is? Wat jouw missie is ontvang je door te luisteren. Zelf. Of doordat mensen dat uitspreken, die voor je bidden. Een profetisch woord.

6. Stappen om anders te denken

Het is dagelijks werk om te zorgen dat je denken meer en meer in overeenstemming is met zoals God denkt. Dat je van je oude denken naar je nieuwe denken overgaat, dat wordt wel de dagelijkse bekering genoemd.

God is goed. Hij denkt liefdevol over onze medemens, Hij heeft het beste met iedereen voor. Hij wil mensen zegenen. Zo ook wij. Hij heeft een ieder van ons lief. Zo ook wij onszelf.

Onze goedheid naar mensen toe zal mensen tot inkeer bewegen.
2 Timoteüs 2:24-26. Een ​dienaar van de ​Heer​ moet geen ruzie maken, maar voor iedereen vriendelijk zijn; hij moet een goede leraar zijn en een verdraagzaam mens, en zijn tegenstanders zachtmoedig terechtwijzen. Dan brengt de ​Heer​ hen misschien tot inkeer, zodat zij de waarheid leren kennen en ontsnappen uit de valstrik van de ​duivel, die hen levend gevangen heeft genomen en hen dwingt zijn wil te doen.

Wat als je wilt denken zoals God denkt? Of als je een groep hierbij wil helpen. Dit is een mogelijke opdracht.
1. Lees, zing, bid Psalm 139. Heer U doorgrond en kent mij.

2. Bid of vraag de Heilige Geest of Hij wil aanwijzen wat er nog niet goed is in je leven. Weest stil voor God.

3. Schrijf de dingen op waar je aan moet denken. Formuleer ze zo dat er komt te staan wat je af wilt leggen.

4. Als je een kruis hebt, dan kan wat is opgeschreven, bij het kruis worden gelegd. We gebruikten een keer kleine afvalcontainers. Je ‘zonden’ kon je daarin dumpen en de container bij het kruis zetten.

5. Grote kans dat je ook iets opschrijft wat je niet in één keer kwijt bent: een bepaalde angst, een verslaving, een leugen, een bepaalde vorm van zelfbescherming en dergelijke. Neem je voor om met wat je hebt opgeschreven, daar ook blijvend mee aan de gang te gaan.

6. Ga met je opgeschreven punten de dagen, de weken en de maanden daarna, aan de slag. Bid. Zoek hulp.

7. Nog enkele opvattingen.

Volgens Calvijn kunnen wij zelf bijdragen aan onze verandering door “het doden van het vlees van de oude mens en het levend maken van de Geest”. We kunnen er aan bijdragen door “Zijn Woord te gehoorzamen aan het Woord en bereid te zijn je leider te volgen waarheen hij je roept” (punt 3.3.5) . Calvijn verwijst naar 1 Samuël 7:3-7. In deze tekst staat: ‘richt je met je hele hart naar de Heer’.

Het meest draag je bij aan je verandering als je “in Christus” blijft. Dat is het volgende onderwerp op deze site.

Diverse keren heb ik de opvatting gehoord, dat je bekeerd moet worden. Met de nadruk ‘worden’. Je hebt er blijkbaar zelf niet of nauwelijks invloed op.

In de Bijbel is de oproep vooral: bekeer je. Een voorbeeld:
Handelingen 3:19. Kom dus tot inkeer en bekeer u, opdat uw ​zonden​ uitgewist worden en er tijden van verkwikking zullen komen van het aangezicht van de Heere,

Er is ook de opvatting dat bekering niet nodig is, dat de mens ‘goed is zoals hij is’. De mens is inderdaad prima bedacht, maar er zijn aan ieder mens slechte zaken gaan kleven. Die moeten weg om tot volle bloei te komen.
Matteüs 3:8. Breng liever vruchten voort die een nieuw leven waardig zijn. (die bij een nieuw leven passen).
Matteüs 3:10. … iedere boom die geen goede vrucht draagt, wordt omgehakt en in het vuur geworpen

8. Liederen om te zingen

Je kunt natuurlijk ook al zingend tot inkeer komen. Dit zijn dan mooie liederen.

Heer ik kom tot u, hoor naar mijn gebed.

Doorgrond mijn hart en ken mijn weg o Heer.

Create in me a clean heart.