De Bijbel is een boek vol met wonderen, die zijn gebeurd. Wonderen passen niet in onze zichtbare wereld. Er gebeurt dan iets wat in onze ogen niet logisch is, niet kan.
De teksten uit de Bijbel zijn geciteerd uit de NBV vertaling, tenzij een andere vertaling, naar mijn idee, de betekenis beter aangeeft. De dan gehanteerde vertaling is aangegeven.
Studievragen
Wat zijn wonderen volgens de Bijbel waartoe dienen wonderen.
Oude Testament
Er komen twee Hebreeuwse woorden voor, die je met wonder kunt vertalen. Verder is er ook een Aramees dat je met wonder kunt vertalen.
Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
1 | מוֹפֵת mowpheth | Zelfstandig naamwoord mannelijk | H4159 | Wonder Het woord komt 36 keer voor in 35 verzen KJV: wonder (25x), sign (8x), miracle (2x), wondered at (1x) |
2 | פֶּלֶא pele’ | Zelfstandig naamwoord mannelijk | H6382 | Wonder Komt 13 keer voor in 13 verzen KJV: wonder (8x), wonderful (3x), wonderfully (1x), marvellous (1x) |
פָּלָא pālā’ | Werkwoord | H6381 | Wonderlijk zijn Komt 71 keer voor in 69 verzen KJV: (wondrous, marvellous…) work (18x), wonders (9x), marvellous (8x), wonderful (8x), …things (6x), hard (5x), wondrous (3x), wondrously (2x), marvellously (2x), performing (2x), miscellaneous (8x). | |
3 | תְּמַהּ tĕmahh (Aramees) | Zelfstandig naamwoord mannelijk | H8540 | Wonder Komt 3 keer voor in 3 verzen KJV: wonder (3x) |
De uitdrukking tekenen en wonderen komt in de Hebreeuwse taal, Strong H226 en H4159, in combinatie in 18 teksten voor, hieronder staan ze allemaal.
Het Aramese woord voor wonder komt alle drie keer voor met het Aramese woord voor teken, zie vorig hoofdstuk.
Wonder מוֹפֵת mowpheth
Er staat hieronder een selectie van de 39 teksten waarin dit woord voorkomt. De selectie is uit de torah, 14 teksten en uit het boek van de Psalmen, 5 teksten.
Exodus 4:21. Toen zei de HEER tegen Mozes: ‘Nu je teruggaat naar Egypte, moeten jullie daar de farao alle wonderen laten zien waartoe Ik je de macht heb gegeven. Ik zal ervoor zorgen dat hij hardnekkig weigert het volk te laten gaan.
Exodus 7:3. Ik zal ervoor zorgen dat de farao hardnekkig weigert, en Ik zal in Egypte veel tekenen en wonderen verrichten.
Exodus 7:9. ‘Als de farao jullie om een wonder vraagt, moet jij, Mozes, Aäron opdragen zijn staf voor de ogen van de farao op de grond te gooien; die staf zal dan een grote slang worden.’
Exodus 11:9-10. De HEER had tegen Mozes gezegd: ‘De farao zal niet naar jullie luisteren. Zo kan Ik des te meer wonderen in Egypte laten gebeuren.’ Al deze wonderen hadden Mozes en Aäron daarna in het bijzijn van de farao verricht, en de HEER had ervoor gezorgd dat de farao hardnekkig bleef weigeren de Israëlieten uit zijn land weg te laten gaan.
Deuteronomium 4:34. Is er ooit een god geweest die het heeft aangedurfd zich een volk toe te eigenen waarover een ander volk macht uitoefende, en die dat deed met grootse daden, met tekenen en wonderen en strijd, met sterke hand en opgeheven arm, en op angstaanjagende wijze – zoals u met eigen ogen de HEER , uw God, in Egypte hebt zien doen?
Deuteronomium 6:22. Wij zagen met eigen ogen hoe Hij tekenen en indrukwekkende wonderen deed, die groot onheil brachten over de Egyptenaren, de farao en zijn hof.
Deuteronomium 7:19. Herinner u de grootse daden die u met eigen ogen hebt gezien, de tekenen en wonderen en uw bevrijding met sterke hand en opgeheven arm! Zo zal de HEER ook optreden tegen alle volken die u angst aanjagen.
Deuteronomium 13:1-2. U moet alles wat ik u gebied strikt naleven; voeg er niets aan toe en doe er ook niets van af. Wanneer een profeet of een droomuitlegger uit uw midden een teken of een wonder voorspelt,
Deuteronomium 26:8. En de HEER bevrijdde ons uit Egypte, met sterke hand en opgeheven arm, op angstaanjagende wijze, met tekenen en wonderen.
Deuteronomium 28:45-46. Al deze vervloekingen zullen over u komen, u achtervolgen en u treffen, totdat u weggevaagd wordt, omdat u de stem van de HEERE , uw God, niet gehoorzaam geweest bent, door Zijn geboden en Zijn verordeningen, die Hij u geboden heeft, in acht te nemen. Ze zullen voor u en uw nageslacht tot een teken en een wonder zijn, tot in eeuwigheid. [HSV]
Deuteronomium 29:2. U was getuige van zijn grootse daden en tekenen en wonderen, …
Deuteronomium 34:11. Door zijn toedoen heeft de HEER in Egypte tekenen en wonderen laten zien aan de farao en al zijn dienaren, en aan heel zijn land.
Psalm 71:7. Voor velen ben ik een teken: U bent mijn veilige schuilplaats.
Opmerking: de NBV21 vertaalt met teken, niet met een wonder. Omdat het over een persoon gaat? HSV idem. NBG en SV vertalen wel met het woord ‘wonder’. ‘Je bent een wonder’ is dus wel een Bijbelse uitdrukking.
Psalm 78:42-43. Zij dachten niet aan zijn helpende hand, aan de dag dat Hij hen verloste van hun belager en in Egypte tekenen verrichtte, wonderen in de vlakte van Soan.
Psalm 105:5. Gedenk de wonderen die Hij heeft gedaan, de oordelen die Hij heeft uitgesproken,
Psalm 105:26-27. Hij stuurde Mozes, zijn dienaar, en Aäron, de man van zijn keuze. Zij kondigden zijn wondertekenen aan, machtige daden in het land van Cham.
Psalm 135:8-9. Hij trof de eerstgeborenen van Egypte, van mens en van dier, en deed wonderen en tekenen – in je midden, Egypte – voor de farao en al zijn dienaren.
Wonder פֶּלֶא pele’
Dit woord komt dertien keer voor. Ook hier heb ik de teksten uit de torah, alleen in Exodus 15:11 en het boek van de Psalmen, zeven keer, geselecteerd.
Dit woord komt niet in combinatie voor met het woord voor teken wat de indruk geeft dat het inhoudelijk een andere betekenis heeft dan het vorige woord.
Exodus 15:11. Wie onder de goden is uw gelijke, HEER ? Wie is uw gelijke, zo ontzagwekkend en heilig, wie dwingt zoveel eerbied af met roemrijke daden, wie anders verricht zulke wonderen?
Psalm 77:12. Ik denk terug aan de daden van de HEER – ja, ik denk aan uw wonderen van vroeger,
Psalm 77:14. U bent de God die wonderen doet, U hebt de volken uw macht getoond,
Psalm 78:11. Zij vergaten zijn grote daden, de wonderen die Hij had getoond.
Psalm 88:11. Doet U wonderen bij doden, staan schimmen op om U te loven? sela
Psalm 88:13. Weet men in de duisternis van uw wonderen of van uw weldaden in het land der vergetelheid?
Opmerking: het antwoord op beide vragen lijkt mij ‘nee’.
Psalm 89:6. HEER , laat de hemel dit wonder prijzen, laat de kring van hemelingen U loven om uw trouw.
Psalm 119:129. Uw richtlijnen zijn voor mij een wonder, daarom volg ik ze met heel mijn hart.
Wonderlijk zijn
Het werkwoord wonderlijk zijn komt 11 keer voor in de torah en 30 keer in de Psalmen. Van de totaal 71 keer. Hieronder de eerste drie van de torah en de eerste twintig van de Psalmen.
Als de vorm van het werkwoord Piel is, dan heeft het met een offer te maken en bij Hiphil met een wijding bijvoorbeeld.
Genesis 18:14. Zou er iets voor de HEERE te wonderlijk zijn? Op de vastgestelde tijd, over een jaar, zal Ik bij u terugkomen, en Sara zal een zoon hebben! [HSV]
Exodus 3:20. Daarom zal Ik Mijn hand uitstrekken en Egypte treffen met al Mijn wonderen die Ik te midden daarvan doen zal. Daarna zal hij u laten gaan. [HSV]
Exodus 34:10. Toen zei Hij: Zie, Ik sluit een verbond; ten overstaan van heel uw volk zal Ik wonderen doen, zoals die op de hele aarde en onder welk volk ook nog nooit tot stand gebracht zijn. Ja, heel het volk, in het midden waarvan u verkeert, zal de daden van de HEERE zien, want het is ontzagwekkend wat Ik met u ga doen.
Psalm 9:2. Ik wil U loven, HEER , met heel mijn hart, vertellen van uw wonderdaden.
Psalm 26:6-7. Ik zal mijn handen in onschuld wassen, een rondgang maken om uw altaar, HEER, om een loflied aan te heffen en van uw wonderen te verhalen.
Psalm 31:22. Geprezen zij de HEER om zijn trouw, Hij heeft een wonder voor mij verricht, Hij ontzette mij als een belegerde stad.
Psalm 40:6. Veel wonderen hebt U verricht, veel goeds voor ons besloten, HEER , mijn God. Niemand is te vergelijken met U! Wil ik erover spreken, ervan verhalen, het is te veel om op te sommen.
Psalm 71:17. God, U onderwees mij van jongs af aan, en steeds nog vertel ik uw wonderen.
Psalm 72:18. Geprezen zij God, de HEER , de God van Israël. Hij doet wonderen, Hij alleen.
Psalm 75:2. Wij loven, God, wij loven U, uw naam is ons nabij, uw wonderen gaan van mond tot mond.
Psalm 78:4. Wij willen het onze kinderen niet onthouden, wij zullen aan het komend geslacht vertellen van de roemrijke, krachtige daden van de HEER , van de wonderen die Hij heeft gedaan.
Psalm 78:11-12. Zij vergaten zijn grote daden, de wonderen die Hij had getoond. In het land Egypte, in de vlakte van Soan, zagen hun voorouders hoe Hij een wonder verrichtte:
Psalm 78:32. Toch bleven zij zondigen, op zijn wonderen vertrouwden zij niet.
Psalm 86:10 U bent groot, U doet wonderen, U alleen bent God.
Psalm 96:3. Zing voor de HEER een nieuw lied, zing voor de HEER , heel de aarde. Zing voor de HEER , prijs zijn naam, verkondig van dag tot dag dat Hij ons redt. Maak aan alle volken zijn majesteit bekend, aan alle naties zijn wonderdaden.
Psalm 98:1. Zing voor de HEER een nieuw lied: wonderen heeft Hij verricht. Zijn rechterhand heeft overwonnen, zijn heilige arm heeft redding gebracht.
Psalm 105:1-2. Loof de HEER , roep luid zijn naam, maak zijn daden bekend onder de volken, zing en speel voor Hem, spreek vol lof over zijn wonderen.
Psalm 105:5. Gedenk de wonderen die Hij heeft gedaan, de oordelen die Hij heeft uitgesproken,
Psalm 106:7. Toen onze voorouders in Egypte waren, sloegen zij geen acht op uw wonderen, dachten zij niet aan uw tekenen van trouw, en kwamen in opstand aan de oever van de Rietzee.
Psalm 106:22. …wonderen in het land van Cham, geduchte daden bij de Rietzee.
Psalm 107:8. Laten zij de HEER loven om zijn trouw, om zijn wonderen aan mensen verricht:
Psalm 107:15. Laten zij de HEER loven om zijn trouw, om zijn wonderen aan mensen verricht:
Psalm 107:21. Laten zij de HEER loven om zijn trouw, om zijn wonderen aan mensen verricht,
Psalm 107:24. …. ze zagen de daden van de HEER , zijn wonderen op de oceaan.
Psalm 107:31. Laten zij de HEER loven om zijn trouw, om zijn wonderen aan mensen verricht.
Wat kunnen we leren van deze teksten?
Nieuwe Testament
In het Nieuwe Testament komt één woord voor dat je met wonder kunt vertalen. Hier de gegevens.
Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
1 | τέρας teras | Zelfstandig naamwoord onzijdig | G5059 SB4425 | Wonder Het woord komt 16 keer voor in 16 verzen KJV: wonder (16x). |
Er komt ook nog een groep woorden voor die met bewonderen en verbazen te maken heeft. Dat kan zijn gekomen doordat er een wonder was gebeurd. Er is het werkwoord thaumazo, SB2071 en de bijvoeglijk naamwoorden thaumasios SB2072 en thaumastos SB2073.
Opvallend is dat het woord teras in het Nieuwe Testament alleen maar voorkomt in combinatie met het woord voor tekenen. Hieronder de zestien teksten waarbij de combinatie tekenen en wonderen Strong G4592 G5059 voorkomt.
Matteüs 24:24. Want er zullen valse messiassen en valse profeten komen, die indrukwekkende tekenen en wonderen zullen verrichten om zo mogelijk zelfs Gods uitverkorenen te misleiden.
Marcus 13:22. want er zullen valse messiassen en valse profeten komen, die tekenen en wonderen zullen verrichten om zo mogelijk Gods uitverkorenen te misleiden.
Johannes 4:48. Jezus zei tegen hem: ‘Jullie geloven alleen maar als je tekenen en wonderen ziet!’
Handelingen 2:19. Ik zal wonderen doen verschijnen aan de hemel boven en tekenen geven op de aarde beneden, bloed en vuur en rook.
Handelingen 2:22. Israëlieten, luister naar wat ik u zeg: Jezus van Nazaret is door God tot u gezonden, hetgeen gebleken is uit de grote daden en de wonderen en tekenen die God, zoals u bekend is, door zijn toedoen onder u heeft verricht.
Handelingen 2:43. De vele tekenen en wonderen die de apostelen verrichtten, vervulden iedereen met ontzag.
Handelingen 4:30. … door ons bij te staan, zodat zieken genezing vinden en er tekenen en wonderen gebeuren in de naam van Jezus, uw heilige dienaar.’
Handelingen 5:12. De apostelen verrichtten vele tekenen en wonderen onder het volk. De gelovigen kwamen eensgezind bijeen in de zuilengang van Salomo,
Handelingen 6:8. Stefanus verrichtte dankzij Gods genade en kracht grote wonderen en tekenen onder het volk.
Handelingen 7:36. Het was deze Mozes die het volk wegleidde uit Egypte onder het verrichten van tekenen en wonderen, niet alleen in Egypte, maar ook bij de Rode Zee en in de woestijn, veertig jaar lang.
Handelingen 14:3. Paulus en Barnabas bleven geruime tijd in de stad en spraken vrijmoedig over Gods woord, vol vertrouwen in de Heer, die de verkondiging van zijn genade kracht bijzette door hen tekenen en wonderen te laten verrichten.
Handelingen 15:12. Daarop zwegen alle aanwezigen, en men luisterde naar Barnabas en Paulus, die vertelden welke grote tekenen en wonderen God door hen onder de heidense volken had verricht.
Romeinen 15:18-19. Ik mis de vrijmoedigheid om over iets anders te spreken dan wat Christus met het oog op de gehoorzaamheid van de volken door mij tot stand heeft gebracht – door wat ik heb gezegd en gedaan, door krachtige tekenen en wonderen die ik heb verricht door de macht van Gods Geest. Zo heb ik vanaf Jeruzalem tot aan Illyrië overal het evangelie van Christus verspreid.
Opmerking: wonderen door de dynamis G1411 van Gods Geest.
2 Korintiërs 12:12. Alles wat een apostel tot apostel maakt, heb ik u laten zien: volharding in alles, tekenen, wonderen en grote daden.
Opmerking: hier de toevoeging van grote daden.
2 Tessalonicenzen 2:9. De komst van de wetteloze mens is het werk van Satan en gaat gepaard met groot machtsvertoon en valse tekenen en wonderen.
Hebreeën 2:4. Ook God zelf getuigde daarvan, door tekenen en wonderen en allerlei grote daden te verrichten, en door overeenkomstig zijn wil steeds de heilige Geest te schenken.
Eenmalig komt het bijvoeglijk naamwoord θαυμάσιος, thaumasios, Strong G2297 voor in deze tekst.
Matteüs 21:15. De hogepriesters en de schriftgeleerden zagen welke wonderen Hij verrichtte en hoorden hoe de kinderen in de tempel ‘Hosanna voor de Zoon van David!’ riepen, en ze waren hoogst verontwaardigd.
Opmerking: Jezus deed allerlei wonderlijke dingen.
Anders
In de NBV21 vertaling is wel twintig keer met wonder vertaald, maar er staat bijvoorbeeld δύναμις (dynamis), Strong G1411 dat 120 keer in 116 verzen voorkomt.
Wat kunnen we van deze teksten leren?
Wonderen hoorden bij Jezus. Handelingen 2:22. En bij de apostelen. Handelingen 2:43, 15:12 en Romeinen 15:18-19, 2 Korintiërs 12:12.
Ze verrichten tekenen en wonderen door Gods genade en God kracht. Handelingen 6:8. In de naam van Jezus. Handelingen 4:30.
Wonderen zetten kracht bij de verkondiging. Handelingen 14:3.
Paulus en Barnabas vertelde ook van de wonderen, die God eerder door hen had gedaan. Handelingen 15:12
Ook valse messiassen en valse profeten laten tekenen en wonderen zien. Als een geweldige wind. Opwekking in Indonesië. Matteüs 24 en Marcus 13. En de Satan laat wonderen zien, althans dat is zijn bedoeling. 2 Tessalonicenzen 2:9
Het getuigenis van God gaat via wonderen. Hebreeën 2:4.
Andere bronnen
Iedereen heeft wel eens iets meegemaakt, wat logischer wijs niet kan. Eigen ervaring is een belangrijke bron.
1 | Boek van T.L. Lowery | Walking in the supernatural. Ondertitel: Receiving Spiritual power for a miraculous life. |
2 | Boekje van Mel Tari | Als een geweldige wind. Ondertitel: Opwekking in Indonesië. |
3 | Bladen Museum Catherijne Convent | Allemaal Wonderen (n.a.v. een tentoonstelling over wonderen) |
Lessen
Wonderen horen bij de volgelingen van Jezus. Kom er door jouw werk nooit een wonder voor? Kom dan tot bezinning.
Tekenen en wondere en grote daden doe je door de kracht van Gods Geest.
Je kunt genieten van de wonderen van God, maar let op, de werkers van de duisternis kunnen ook wonderen verrichten. Gebruik je gaven van onderscheid.
Als je tegen iemand zegt: ‘Je bent een wonder’ is dat een uitdrukking die ook in de Bijbel voorkomt.