Mensen worden met hoop geboren.

Wat is hoop? Dat is de energiebron om welgemoed verder te leven. Van hoop word je blij.

Als je de hoop verliest, dan is dat lastig weer te vinden. De boodschap is daarom: zorg voor een voldoende voorraad hoop.

Leg nieuwe voorraden hoop aan en zorg dat bestaande voorraden hoop niet weglekken. Onderhoud je voorraad hoop.

Als je voorraad hoop op een laag peil is gekomen, je hebt nog maar weinig hoop, dan kun je depressief worden.

De les Leren Hopen is daarom ook voor tijden dat het goed gaat.

Dit zijn mijn adviezen:
1. Zorg dat je in een warme gemeenschap leeft.
2. Zorg voor een goede relatie met je hemelse Vader, Jezus en de Geest.
3. Als je innerlijk door trauma’s is verwond, ga dan een weg van genezing.

Het christelijk geloof biedt hulp voor hoop. Het christelijk geloof kun je samenvatten met drie woorden: geloof, hoop en liefde. Vertrouwen op God, geloof, levert hoop. En hoop zorgt voor liefde. Voor jezelf. Voor anderen. En voor God.

1. De christelijke hoop

In de Bijbel komen wel tweehonderd keer woorden voor, die je met hoop kunt vertalen.

Wat valt op als je deze teksten bestudeert?

De christelijke hoop concentreert zich rond God. Hij geeft hoop. Hij geeft ook waarop we hopen.

Er staat ook ronduit: Jezus is onze hoop. Hoop op wat? Heel algemeen: hoop op het eeuwige leven, hoop op opstanding van de doden. Hoop dat de beloften voor Israël werkelijkheid worden. We hopen op de verschijning van Jezus. De nabijheid met Hem. We hopen op Gods liefde en trouw.

Blijven hopen terwijl het er nog niet is, is lastig. Sommige redden dat wel, zoals aartsvader Abraham, die bleef hopen dat hij een vader van vele volken zou worden, terwijl hij kinderloos was. Anderen, zoals koning Saul, die kon niet wachten tot de profeet Samuel er was en ging zelf offeren terwijl dat zijn taak niet was.

Kun je hopen leren? Zeker, door de weg te gaan van opnieuw geboren te worden. Door de geboden na te leven. Door te geloven. Door lief te hebben. Door veranderingen in je leven aan te brengen, soms ingrijpende veranderingen, zoals het volk Israël in de tijd van Ezra een ingrijpende veranderingen doorvoerde.

Als je moet wachten op wat je hoopt, kun je er God om bidden. Dat is ook goed om te doen. Soms moet je lang wachten. Soms krijg je het in een vorm, die je niet verwachtte.

Let op, op wat je hoopt. Zijn het beloften van God of niet. Je kunt ook op dingen hopen, die God niet heeft beloofd.

Je kunt ook je hoop kwijt raken. Dat kan door zonden in je leven. Als je niet trouw bent. Als je zonder God leeft, zegt de Bijbel dat je zonder hoop leeft.

Tenslotte nog enkele mooie gedachten.
De Heilige Geest helpt ons om daar op te blijven hopen. Romeinen 5.

Onze hoop is dat we zullen delen in de luister van Jezus. Ook de schepping mag hoop hebben, namelijk dat ze zal delen in de luister van de kinderen van God.

Paulus hoopte dat zijn werkterrein uitgebreid zal worden tot wat God hem heeft toegewezen . 2 Korintiërs 10:15.

Je krijgt als persoon of als gemeente een roeping van God. En dat is ook je hoop. Efeziërs.

2. Gebrek aan hoop ?

Je kunt in allerlei mate gebrek aan hoop hebben.

Heb je alleen een maandagochtend humeur of geen zin om na de vakantie weer aan het werk te gaan. Hier zou je iets aan kunnen doen.

Heb je het moeilijk als het najaar komt, de bladeren vallen en de dagen korten? Winterblues? Hier zou ik zeker iets mee doen.

Overvallen je regelmatig sombere buien. Weinig zin om de dingen van het leven te doen. Ben je lusteloos en teleurgesteld? Maar je bent wel aan het werk, je hebt je sociale leven, maar je worstelt je door het leven heen. Dan is de conclusie: je moet hulp gaan zoeken.

Is de situatie dat je gestopt bent met werken. Je sociale leven staat op een laag pitje. Je bent neerslachtig. En inactief. Je ligt te lang in bed. Je slaapt overdag en je bent ’s nachts wakker. Dan is de conclusie: hulp is urgent.

Iemand is totaal apathisch. De psychiatrie noemt dit “klinisch depressief”. Zo iemand zal dit niet lezen. Die heeft een ander nodig om te redden wat er te redden valt. Er zijn mensen in deze categorie, die er weer bovenop komen. Hierbij geldt: Hulp is van levensbelang.

Natuurlijk mag je zelf bepalen wat je normaal vindt en wat je storend vindt. En wat je vindt dat depressief is en wat niet.

Maar voor een hulpverlener is het belangrijk om de depressiviteit tegen een soort meetlat als hierboven aan te leggen. Gaat het om iets lichts of iets wat levensgevaarlijk is of iets daar tussen in. Dat is de vraag.

Er is trouwens ook een zelftest op internet om de mate van depressiviteit vast te stellen. Zie link.

3. Mogelijke oorzaken depressie

Er zijn vier soorten oorzaken voor depressieve gevoelens.
1. Je hebt moeilijke dingen in je leven meegemaakt.
2. Je bent de hoop in je leven kwijt geraakt door een zwaarmoedige kijk op het leven.
3. Je bent innerlijk verwond geraakt.
4. Een lichamelijke oorzaak. Je lichaam scheidt stoffen af of juist niet, waardoor je neerslachtig wordt.

Wat dikwijls gebeurt is dat er één soort oorzaak al lange tijd aanwezig is, maar dat er dan een andere bijkomt waardoor je het niet meer aankan. Een heel gebruikelijke is dat door een innerlijke verwonding mensen sombere gedachten krijgen waardoor ze de hoop kwijt raken.

Voor veel mensen is de eerste stap een bezoek aan de huisarts. Die zoekt meestal de oplossing in twee richtingen. Het geven van antidepressiva als medicijn en het volgen van therapie om meer inzicht en handvatten te krijgen voor het eigen leven.

Het volgen van therapie kan helpen, soms best veel, soms weinig. Het gebruik van de antidepressiva geeft meestal verlichting, maar je betaalt er ook een prijs voor. Zie verder een kopje hieronder.

1. Moeilijke gebeurtenissen.
Er zijn nare dingen gebeurd: een sterfgeval, een ziekte, een huwelijk dat niet goed gaat, werkloos worden of gewoon ouder worden.

Een moeilijke gebeurtenis kan ook een grote verandering in je leven zijn. Een bevalling, kinderen die de deur uitgaan of als je zelf met pensioen gaat.

Depressiviteit komt ook bij jongeren voor: het gaat niet lekker op school, het is moeilijk om vrienden en vriendinnen te krijgen of je vind dat je er niet aantrekkelijk uitziet.

2. Een zwaarmoedige kijk op het leven.
Voor de één is het glas half vol, voor de ander half leeg. Die laatste kan nog verder doorslaan. Je kunt denken: ‘Ik heb altijd pech’. ‘Niemand ziet mij staan’.

Hoe somberder je gaat denken hoe triester je je gaat voelen. Het wordt een enorm bolwerk in je hoofd. Voor jezelf is de reden dat je de hoop bent kwijt geraakt overduidelijk. Heel logisch. Vanzelfsprekend. Onontkoombaar.

Hier is een omkeer nodig en inkeer van die persoon. Een wonder.

Probeer eens één ding te bedenken wat wel mooi en goed is. Dit is als wrakhout in de oceaan van ellende. Hier kun je je aan vastklampen. Misschien vind je nog een stuk wrakhout. Uiteindelijk misschien een boot. En tenslotte blijkt de oceaan te veranderen in je mooie achtertuintje in de zomer.

Het kan ook helpen om niet meer te proberen te denken, maar alleen de pijn in je lijf voelen. Tot de narigheid is uitgewoed. Dat kan maanden duren, dat is lang, maar een andere weg is er toch niet.

3. Een innerlijke verwonding.
De innerlijke verwonding kan zijn gekomen door een traumatische gebeurtenis, een ongeluk of iemand, die je kwaad deed.

Het kan ook zijn dat je lange tijd, misschien wel van jongs af aan, niet gezien of gewaardeerd bent.

Wat hier nodig is, is verwerking van het trauma. Een volgend onderwerp geeft aan hoe je een trauma kunt verwerken.

4. Lichamelijke oorzaken
Depressieve gevoelen kunnen leiden tot lichamelijke klachten. Het meest heftig zijn die klachten, die behoren bij niet verwerkte verwondingen.

Maar in je lichaam zelf kunnen ook ontwikkelingen zijn waardoor je neerslachtige gevoelens kunt krijgen. Een bekende is de hormoonwisseling bij de vrouw, een paar dagen na de geboorte van een kind. Een postnatale depressie. En de hormoonwisseling bij de menstruatie.

Mannen kunnen trouwens ook neerslachtig worden van hun hormonen. Bij mannen is het meer een langere termijn zaak en volgende fase in de levenscyclus. Zie link naar bericht over een onderzoek.

Mannen kunnen trouwens ook een postnatale problemen krijgen na de geboorte van een kind. Zie link.

Een andere oorzaak is gebrek aan vitamine D. Dat kan door een slecht eetpatroon zijn ontstaan of door onvoldoende buiten te zijn. De zon op je huid zorgt voor vitamine D.

Een langzaam werkende schildklier kan oorzaak van depressieve klachten zijn. Het minder functioneren van de schildklier kan diverse oorzaken hebben. O.a. ook problemen van psychische aard.

4. Troost

Als er iets gebeurt, je raakt iets moois kwijt, dan is er een periode van rouw nodig. Dat duurt een bepaalde tijd. Geduldig ondergaan is het beste. We kunnen voor u bidden dat u deze periode goed doormaakt. In de Bijbel staat het boek Prediker. Daarin staat een mooie gedachte. Er is een tijd om lief te hebben en er is een tijd om afscheid te nemen. Na een moeilijk moment of moeilijke fase in je leven lusteloos zijn en nergens zin in hebben kan heel genezend zijn. Neem tijd om het allemaal maar even verwerken.

Je hebt tijd nodig om moeilijke gebeurtenissen in je leven te verwerken. Als dit de enige reden is van je lusteloosheid, dan is vooral tijd met rust, de helende factor. Zorg goed voor jezelf. Leef zo ontspannen mogelijk. Met God.

In de Bijbel staat het boek Prediker. Typisch een boek om te lezen in deze situatie. U ontmoet een gelijkgestemde geest.

Prediker 3.
1. Voor alles wat gebeurt is er een uur, een tijd voor alles wat er is onder de hemel.
2. Er is een tijd om te baren en een tijd om te sterven, een tijd om te planten en een tijd om te rooien.
3. Er is een tijd om te doden en een tijd om te helen, een tijd om af te breken en een tijd om op te bouwen.
4. Er is een tijd om te huilen en een tijd om te lachen, een tijd om te ​rouwen en een tijd om te dansen.
5.Er is een tijd om te ontvlammen en een tijd om te verkillen, een tijd om te omhelzen en een tijd om af te weren.
6. Er is een tijd om te zoeken en een tijd om te verliezen, een tijd om te bewaren en een tijd om weg te gooien.
7. Er is een tijd om te scheuren en een tijd om te herstellen, een tijd om te zwijgen en een tijd om te spreken.
8. Er is een tijd om lief te hebben en een tijd om te haten. Er is een tijd voor ​oorlog en er is een tijd voor ​vrede.

Na een moeilijke fase in je leven, kun je lusteloos zijn en nergens zin in hebben. Dat kan heel genezend zijn. Neem tijd om het allemaal maar te verwerken.

Doe wel gewoon de dingen, die ons van oudsher zijn aangereikt: hou de rustdag, gedenk de feesten.

5. Strijd in je denken

Je kunt in je leven je hoop kwijt raken. Om allerlei redenen o.a. omdat je zelf de hoop door je handen hebt laten glippen. Je hebt de gezondheid van je denken verwaarloosd.

De gedachten, die iemand kan hebben is een wijde variëteit. Bijvoorbeeld. Het leven is zinloos. Ik voel me leeg. Ik ben niets waard. Als je dit soort dingen denkt, ga je steeds in de put zitten. Dit soort denken leidt tot een cirkel naar beneden.

Enkele concrete voorbeelden van gedachten:
Als je iemand heeft verloren: nu blijf ik alleen over. Er is nu niemand meer die mij kent.
Als je werk verliest: nu ben ik niet meer belangrijk meer. Ik heb geen belangrijke status meer.
Als je kinderen het huis uit gaan. Nu is het leven voorbij.
Als je verkering uit is. Er is niemand die bij mij past. Ik ben een sukkel.

Gedachten waar je somber van wordt zijn zonder uitzondering leugens. Tenminste ik ben nog geen uitzondering tegen gekomen.

Er zijn teveel soorten slechte gedachten om de leugen ervan aan te tonen. Maar hieronder enkele stevige waarheden om het onkruid te bestrijden.

De Bijbel wil dat er respect is voor een ouder iemand.

Zo is in onze samenleving een ouder iemand, een persoon, die heeft afgedaan. Maar God maakt ons duidelijk dat Hij dat een ouder iemand te respecteren is en dat het belangrijk is om onze ouders te eren.

Preventie: het zou mooi zijn als iedereen, die het woord mag voeren of het onderwijs in een gemeente mag doen, erop bedacht is om rare beloften te ontzenuwen en in ieder geval geen nieuwe te doen.

1. Beeld van vogels om je heen.
Nare gedachten kunnen zijn als vogels om een boom. Dat ze om de boom vliegen of op een tak gaan zitten dat kun je niet voorkomen. Je gemakkelijker voorkomen dat ze een nest gaan bouwen.

Zo is het ook met gedachten. Die kunnen overal vandaan komen. Ze vliegen om je heen, ze landen ergens in je hoofd, maar … voorkom dat ze in je hoofd een nest bouwen. Als slechte gedachten in je hoofd een nest bouwen, dan gaat het je beïnvloeden.

Voor het al dan niet een gedachten nestje bouwen in het eigen hoofd zijn wij als mensen zelf verantwoordelijk. “Zoals een mens denkt in zijn hart, zo is hij” staat in Spreuken 23:7.

Sommige mensen denken dat God kan voorkomen dat je bepaalde gedachten krijgt. Wellicht kan God voorkomen dat je bepaalde gedachten krijgt, maar Hij doet dat niet. Het hoort bij het takenpakket van de mensen. We moeten ook zelf ons eten in onze mond stoppen. Dat gaat God echt niet voor ons doen.

Het is wel zo dat je als je groeit in je geloof dat gedachten waar je eerst last van had niet meer binnen zullen komen.

Als je aan de slag gaat om gedachten niet meer een nest te laten bouwen dan zal het nog niet direct afnemen. Dat gebeurt als je een tijdje bezig bent. Voor de ene soort gedachte direct niet meer, of na een dag niet meer of na zes weken of nog langer niet meer.

2. Beeld van het vliegveld.
Je kunt ook het beeld van een vliegveld waar vliegtuigen op willen landen gebruiken. Slechte gedachten zijn als vliegtuigen, die willen landen. Jij als mens zit in de verkeerstoren. Je kunt besluiten geen toestemming te geven om te landen.

Is een nog krachtiger beeld.

6. God danken

Er zijn verschillende hulpmiddelen om de sombere wolken van de depressiviteit je hoofd uit te jagen. Één ervan is dankbaarheid.

Joodse mensen danken de hele dag. Voor de dag. Voor de maaltijd. Voor allerlei andere zaken.

Het danken kost je misschien moeite, maar gewoon doen. Ook al gaat het lijnrecht tegen je gevoelens in.

7. Aanbidding, lofprijzing.

Het zingen van liederen geeft nieuwe moed. Er zijn bijzonder veel liederen over de christelijke hoop. Hier enkele.

Het dal van Achor wordt een deur van hoop, zie studie. Opwekking 266.

Opwekking 726 Anker in de tijd.

8. Humor en hobby

Humor is ook een middel om depressiviteit te verdrijven. Kunnen lachen.

Voor een depressief iemand kan het ook galgenhumor of cynische humor een hulpmiddel zijn. Het kan opluchten. Als je wat verder de weg omhoog gaat werkt dit niet meer als hulp.

Een hobby, iets wat je leuk vindt om te doen kan ook helpen. En misschien is je werk wel je hobby. Het geeft je voldoening en een doel in je leven.

9. Antidepressiva

De medische wereld geeft medicijnen, antidepressiva, als mensen depressief zijn. De antidepressiva hebben een werking op je innerlijk. Dempend, vervlakkend.

Het nadeel voor gelovigen is dat de rust en vrede, die je door geloof ontvangt van de Heilige Geest niet meer is te voelen. Dat is voor gelovige mensen een groot nadeel.  

10. Opdracht en werkvorm

Schrijf een week lang elke negatieve gedachte op.
Schrijf er tegenover positieve gedachten op.

Besluit of je de negatieve gedachten nog langer wilt toelaten.

Maak kaartjes met gedachten, die jou helpen.
Voorbeelden:
‘Ik heb niets meer’ -> ‘Mij zal niets ontbreken’
‘Ik heb weinig reden tot dankbaarheid’ -> ‘ik kies ervoor te danken’ ‘-> ik ben dankbaar dat ik leef, dank voor de nieuwe dag’