Gaat het in de Bijbel over traumaverwerking? Het van oorsprong Griekse woord trauma komt niet in onze Nederlandse vertalingen van de Bijbel voor, maar wel in de Griekse tekst van het Nieuwe Testament en ook in de Griekse vertaling van het Oude Testament. De vertaling heet de Septuagint.

De citaten hieronder komen uit de NBV21 vertaling tenzij anders aangegeven.

Studievragen

Bij onderwerp zou je de volgende vragen kunnen stellen.

Komt het in de Bijbel voor dat mensen zijn getraumatiseerd?

Is God betrokken op getraumatiseerde mensen?

Hoe kan een getraumatiseerd iemand genezing ontvangen?

In het laatste hoofdstuk, Lessen, staan antwoorden.

Oude Testament

In het Hebreeuws van het Oude Testament komt een woord voor verwonden en wond voor en een woord voor striemen. In de vertaling van het Oude Testament in het Grieks, de Septuaginta, komt het woord trauma wel voor. De Septuaginta wordt verkort weergegeven met LXX. Het waren 70 rabbi’s die vertaalden.

Hieronder de gegevens van het woord uit de LXX en de Hebreeuwse woorden die in de LXX met trauma zijn vertaald.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	τραυμα trauma			Komt 8 keer voor in 8 verzen in de LXX.
2	פָּצַע pāṣaʿ	Werkwoord	H6481	Verwonden Komt 3 keer voor in 3 verzen. KJV: wounded (3x).
3	פֶּצַע peṣaʿ	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H6482	Wond Komt 8 keer voor in 7 verzen KJV: wound (7x), wounding (1x).
4	חַבּוּרָה ḥabûrâ	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H2250	Komt 7 keer voor in 6 verzen. KJV: stripe (3x), hurt (1x), wounds (1x), blueness (1x), bruise (1x).

Ad. 1 Trauma τραυμα
In de Septuagint, de Griekse vertaling van het Oude Testament, komt het Griekse woord trauma voor. In het Hebreeuws van het Oude Testament staan er dan natuurlijk Hebreeuwse woorden.

Genesis 4:23. Lamech zei tegen zijn vrouwen: ‘Ada en Silla, hoor wat ik zeg! Vrouwen van Lamech, luister naar mij! Een man die mij verwondt, sla ik dood, zelfs een kind dat mij een striem toebrengt.

Opmerking: bij ‘verwondt’ staat hier het woord trauma. In het Hebreeuws staat hier pesja het woord van regel 3. Het woord striem is een synoniem, daar staat het woord habura, regel 4 in de tabel.

Exodus 21:23-25. Heeft ze wel ander letsel opgelopen, dan geldt: een leven voor een leven, een oog voor een oog, een tand voor een tand, een hand voor een hand, een voet voor een voet, een brandwond voor een brandwond, een kneuzing voor een kneuzing, een striem voor een striem.

Opmerking: bij kneuzing staat hier het woord trauma. In het Hebreeuws staat hier pesja het woord van regel 3. Het woord dat met striem is vertaald is het woord van regel 4.

Richteren 15:18-20. Hij had ondertussen hevige dorst gekregen, en daarom riep hij tot de HEER: ‘Aan U, Heer, heb ik deze geweldige overwinning te danken. Moet ik nu sterven van de dorst en alsnog in handen vallen van die onbesnedenen?’ Toen liet God in de kom van het dal bij Lechi de aarde openbarsten. Er kwam water uit en Simson dronk ervan, zodat hij weer helemaal op krachten kwam. Daarom noemt men die bron, die tot op de dag van vandaag bij Lechi te vinden is, En-Hakkore. Tijdens de Filistijnse overheersing leidde Simson Israël als rechter, twintig jaar lang.

Opmerking: het gaat over een geschiedenis van rechter Simson. In de LXX gaat het om ‘de wond’, het trauma van het dal. Een beschrijving van het landschap ter plekke. Een plek waar water uit kon stromen. In het Hebreeuws staat er maktes, G4388.

Job 6:21. Welnu, zo zijn jullie ook geworden, jullie zien mijn rampspoed en angst is jullie antwoord.

Opmerking 1: deze tekst is een deel van het antwoord van Job op het tweede betoog van Elifaz
Opmerking 2: het woord trauma uit de LXX is de vertaling van het Hebreeuwse woord chatat Strong H2866 dat hier met rampspoed is vertaald. Dit woord komt eenmalig voor. Het komt van het werkwoord chatat Strong H2865 dat breken betekent en 51 keer voorkomt in 45 verzen.

Job 16:6. Niets verzacht mijn pijn wanneer ik spreek, en als ik zweeg, zou die dan weggaan?

Opmerking 1: deze tekst is een deel van het antwoord van Job op het tweede betoog van Elifaz.
Opmerking 2: het woord trauma uit de LXX is de vertaling van het Hebreeuwse woord kᵊ’ēḇ Strong H3511 een woord dat in 6 verzen voorkomt en dat hier in de NBV21 met pijn is vertaald. Het woord komt van het werkwoord ka’ab Strong H3510 dat acht keer voorkomt.

Spreuken 27:6. Wonden door iemand die liefheeft, zijn tekenen van trouw, maar overvloedig zijn de kussen van een hater. [HSV]

Opmerking: het woord trauma inde LXX is de vertaling van het Hebreeuwse woord pescha dat door de HSV met wonden is vertaald.

Jesaja 1:6. Van voetzool tot kruin, niets is ongeschonden: een en al wonden en builen en striemen, niet verbonden, niet verzorgd, niet met olie verzacht.

Opmerking 1: dit is het beeld van Israël.
Opmerking 2: het woord trauma uit de LXX is de vertaling van het Hebreeuwse woord pescha dat met wonden is vertaald. De builen is de vertaling van het woord habura en de striemen is de vertaling van het woord tari Strong H2961 dat zoiets als verse wond betekent. Een woord dat twee keer voorkomt. De eerste keer in het de tekst van Simson hierboven. De verse kaak van de ezel.

Jeremia 10:19-20. ‘Wee mij! Hoe pijnlijk zijn mijn wonden, niet te helen is mijn letsel. Ik dacht: Dit lijden kan ik wel dragen. Maar mijn tent is vernield, alle touwen zijn doorgesneden. Mijn kinderen zijn mij ontvallen, ze zijn er niet meer.

Opmerking 1: deze tekst is onderdeel van een profetie over het oordeel omdat het volk Israël goddeloos is.
Opmerking 2: de HSV vertaalt met “Wee mij om mijn breuk, mijn wond is pijnlijk. En ik had zelf gezegd: Zeker, dit is een ziekte, ik moet die dragen”.
Opmerking 3: het woord trauma uit de LXX is de vertaling van het Hebreeuwse woord holi G2483 dat met letsel is vertaald in de NBV21 en met ziekte in de HSV.
Opmerking 4: in deze tekst komen ook de woorden sjebar, H6776 breuk, maka H4347 wond en chala H2470 ziekte voor.

Ezechiël 32:29. Daar ligt Edom, met zijn koningen en vorsten, die, hoe sterk ze ook waren, naast de gesneuvelden zijn neergelegd. Nu liggen ze bij de onbesnedenen, bij hen die in het graf zijn afgedaald.

Opmerking 1: de tekst is een onderdeel van een profetie over de oordelen over allerlei volken.
Opmerking 2: het woord trauma van de LXX is de vertaling van het Hebreeuwse woord halal H2491 dat in de NBV21 met ‘gesneuvelden’ en in de HSV met ‘vielen (door het zwaard) is vertaald. Het woord halal komt 94 keer voor in 85 verzen.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Dat kan een reactie zijn dat degene die de oorzaak is van je trauma dat je wraak neemt. Genesis 4:23.

De Bijbel is in de rechtspraak voor vergelding. Een trauma voor een trauma. Exodus 21:23-25. Zo voorkom je dat het in een land uit de hand loopt.

Een trauma bij iemand kan angst opwekken. Job 6:21. Er is moed voor nodig om iemand daarbij te helpen.

Praten over je trauma verzacht niet, maar door te zwijgen over je trauma gaat die ook niet weg. Job 16:6.

Echt liefhebben is het iemand lastig maken als hij of zij zijn leven dient te beteren. Onechte slijmerige woorden zijn niet liefdevol. Spreuken 27:6.

Het volk Israël was in de tijd van Jesaja getraumatiseerd. Jesaja 1:6. Maar helaas ze gingen toch niet de weg van genezing.

Trauma’s kunnen heel zwaar zijn om te dragen. Jeremia 10:19-20.

Nieuwe Testament

In het Nieuwe Testament komt het woord Griekse woord trauma eenmaal voor als zelfstandig naamwoord en eenmaal als werkwoord. Ook eenmaal komt het volgens de Root Word etymologie in de Blue Letter Bible het gerelateerde werkwoord trizo voor.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	τραυμα trauma	Zelfstandig naamwoord onzijdig	G5134	Verse wonden Komt één keer voor KJV: wound (1x)
2	θραύω thrauō	Werkwoord	G2352	Verwonden Komt één keer voor KJV: bruise (1x)
3	τρίζω trizō	Werkwoord	G5149	Verwonden Komt eenmaal voor KJV: gnash (1x)

Ad. 1 Trauma, wond

Lucas 10:34. En hij ging naar hem toe, verbond zijn wonden en goot er olie en wijn op. Hij tilde hem op zijn eigen rijdier, bracht hem naar een herberg en verzorgde hem.

Opmerking: dit is tekst van de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

Ad. 2 Thrauo traumatiseren

Lucas 4:18-19. De Geest van de Heere [is] op Mij, omdat Hij Mij gezalfd heeft; Hij heeft Mij gezonden om aan armen het Evangelie te verkondigen, om te genezen die gebroken van hart zijn, om aan gevangenen vrijlating te prediken en aan blinden het gezichtsvermogen, om verslagenen weg te zenden in vrijheid, om het jaar van het welbehagen van de Heere te prediken. [HSV]

Opmerking: de NBG vertaalt met verbrokenen, en de WV met verdrukten, de NBV21 met onderdrukten. de KJV: that are bruised.

Ad. 3. Trizo, verwonden

Marcus 9:17-18. Iemand uit de menigte antwoordde: ‘Meester, ik heb mijn zoon naar U gebracht omdat hij door een geest bezeten is en niet kan praten; steeds wanneer de geest hem overweldigt, gooit die hem op de grond, en dan komt het schuim hem op de mond te staan, hij knarst met zijn tanden en wordt helemaal stijf. Ik zei tegen uw leerlingen dat ze hem moesten uitdrijven, maar dat konden ze niet.’ 

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Jezus zag het zorgen voor getraumatiseerde mensen als onderdeel van zijn missie. Lucas 4:18-19.

De man die werd verzorgd door de barmhartige Samaritaan was ook getraumatiseerd. Lucas 10:34.

En de bezetene traumatiseerde, verwonden zijn tanden. Marcus 9:17-18. Hij zal zelf ook een getraumatiseerd iemand zijn geweest.

Andere bronnen

Er zijn allerlei boeken over dit onderwerp.

	Schrijver	Opmerkingen:
1	Catherine Fabiano	Titel: Verlost van je verleden Ruimte voor de toekomst Gaat over trauma’s die je in je jeugd kan hebben opgelopen.
2	David A. Seamands	Titel: Genezing van beschadigde emoties
3	Edith Eva Eger	Titel: De keuze  Ondertitel: Leven in Vrijheid. Gaat over een Joodse mevrouw die een concentratiekamp van de Nazi’s heeft overleefd.

Overwegingen

In deze studie zijn alleen die teksten uit de Bijbel geciteerd waar het woord trauma in voorkomt, indirect via de LXX voor wat betreft het Oude Testament. Er zijn veel meer teksten waarbij wat wij trauma’s noemen aan de orde komen.

Wel jammer dat vertalingen van de Bijbel het woord trauma niet gebruiken terwijl daar toch aanleiding voor is. Nu lijkt het net als alsof er voor getraumatiseerden in de Bijbel geen oplossing is.

Lessen

Dit zijn antwoorden op vragen die in het hoofdstuk Studievragen aan de orde zijn gesteld.

Komt het in de Bijbel voor dat mensen zijn getraumatiseerd?
Zeker, heel dikwijls zijn. De Bijbel is ontstaan in tijden van oorlogen en ellende, toen raakten de mensen ook getraumatiseerd.

Is God betrokken op getraumatiseerde mensen?
Zeker. Jezus zegt dat hij o.a. gekomen is voor getraumatiseerde mensen. En als Jezus die mensen op het oog heeft, dan geldt dat ook voor zijn volgelingen.

Hoe kan een getraumatiseerd iemand genezing ontvangen?
In het algemeen kun je stellen: door de wonden te verzorgen. Dat kunnen allerlei soorten wonden zijn. En daarom ook allerlei soorten verzorging.

Breng iemand in verbinding met Vader God, Jezus en de Heilige Geest of zorg dat je zelf in verbinding met hen ben en laat hen zien aan de mensen.