Een sportjournalist is getuige van een prachtige prestatie van een sporter en getuigt daarover in een krant. Een lezer van die krant krijgt extra bewondering voor die sporter. Zo werkt een goed getuigenis.

Het getuigen is ook een begrip dat je in de Bijbel regelmatig tegenkomt. Men getuigt over iets wat God heeft gedaan. Voor anderen goed om te horen wat anders verborgen zou blijven, maar wat juist goed is om te weten. Omdat het bemoedigt als God ons mensen helpt.

In deze studie gaat het om getuigen wat God heeft gedaan. Bij een rechtszaak heb je ook getuigen nodig. Die hebben de functie om de rechter te helpen een rechtvaardig oordeel te vellen. Zie voor deze kant van de getuige zijn, de studie van de Hemelse Rechtbank.

Deze studie gaat alleen nog maar over het woord martys, getuige, dat in het Nieuwe Testament voorkomt. Er zijn ook nog andere woorden die over getuigen gaan. Die zullen in een volgende versie van deze studie aan de orde komen.

Opmerkelijk is dat het Griekse woord voor getuige bij ons de betekenis heeft gekregen van martelaar. Er was een tijd dat getuigen van Jezus de marteldood betekende. Dat gebeurde zo vaak dat de betekenis van het woord veranderde.

Studievragen

Wat is getuigen eigenlijk? En wat staat er in de Bijbel over een getuigen?

Wat werkt getuigen over wat God doet of heeft gedaan uit?

Nieuwe Testament

Dit zijn de gegevens van een vijftal woorden rond getuigen.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	μαρτυρέω martyreō	Werkwoord	G3140 SB2776	Getuigen Komt 79 keer voor in 75 verzen KJV: bear witness (25x), testify (19x), bear record (13x), witness (5x), be a witness (2x), give testimony (2x), have a good report (2x), miscellaneous (11x)
2	μαρτυρία martyria	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G3141 SB2777	Getuigenis Komt 37 keer voor in 33 verzen KJV: witness (15x), testimony (14x), record (7x), report (1x)
3	μαρτύριον martyrion	Zelfstandig naamwoord onzijdig	G3142 SB2778	Getuigenis Komt 20 keer voor in 20 verzen KJV: testimony (15x), witness (4x), to be testified (1x)
4	μαρτύρομαι martyromai	Werkwoord	G3143	Getuigen Komt 3 keer voor in 3 verzen KJV: testify (2x), take to record (1x)
5	μάρτυς martys	Zelfstandig naamwoord mannelijk	G3144 SB2779	Getuige Komt 34 keer voor in 34 verzen KJV: witness (29x), martyr (3x), record (2x)

In de Blue Letter Bible is het werkwoord martyromai, zie 4, apart onderscheiden. In de Studiebijbel is dit woord opgenomen bij het werkwoord als eerste genoemd in de tabel.

Hieronder alleen de teksten, die gaan over getuigen, getuigenissen en getuigen van de daden van God.

Ad 1 Het werkwoord getuigen martyreō

Johannes 1:6-9. Er kwam iemand die door God was gezonden; hij heette Johannes. Hij kwam als getuige, om van het licht te getuigen, opdat iedereen door hem zou geloven. Hij was niet zelf het licht, maar hij was er om te getuigen van het licht: het ware licht, dat ieder mens verlicht en naar de wereld kwam.

Johannes 1:14-15. Het Woord is mens geworden en heeft in ons midden gewoond, vol van genade en waarheid, en wij hebben zijn grootheid gezien, de grootheid van de enige Zoon van de Vader. Van Hem getuigde Johannes toen hij uitriep: ‘Hij is het over wie ik zei: “Die na mij komt is meer dan ik, want Hij was er vóór mij!”’

Johannes 1:32. En Johannes getuigde: ‘Ik heb de Geest als een duif uit de hemel zien neerdalen, en Hij bleef op Hem rusten.

<<nog meer teksten opnemen>>

Ad 2 en 3. Zelfstandig naamwoorden martyria en martyrion

<<teksten nog opnemen>>

Ad 5 Getuige martys
Van de 34 verzen waar het woord martyr in voorkomt gaan er enkelen over een rechtspraak in het algemeen, bijvoorbeeld, er zijn twee of drie getuigen nodig bij een rechtszaak. Verder zijn er de getuigenissen bij Jezus veroordeling. En de apostel Paulus zegt nog wel eens ‘God is mijn getuige’. De overige teksten hieronder gaan over getuigen van wat God heeft gedaan.

Lukas 24:46-48. En Hij zei tegen hen: Zo staat er geschreven en zo moest de Christus lijden en uit de doden opstaan op de derde dag. En in Zijn Naam moet onder alle volken bekering en vergeving van zonden gepredikt worden, te beginnen bij Jeruzalem. En u bent van deze dingen getuigen. [HSV]
Opmerking: het woord kēryssō dat uitgeroepen, geproclameerd betekent is door de HSV met gepredikt vertaald.

Handelingen 1:8. Maar wanneer de heilige Geest over jullie komt, zullen jullie kracht ontvangen om mijn getuigen te zijn in Jeruzalem, in heel Judea en Samaria, tot aan de uiteinden van de aarde.’
Opmerking: ‘mijn getuigen’ wil zeggen dat zij die Jezus kennen er aan anderen over vertellen.

Toen de twaalf aanvulling gingen zoeken omdat Judas was afgevallen stelden ze deze eis.
Handelingen 1:21-22. Het is dus nodig dat een van de mannen die met ons omgegaan zijn gedurende heel de tijd dat de Heere Jezus onder ons in- en uitging, te beginnen met de doop van Johannes tot op de dag waarop Hij van ons opgenomen werd, met ons getuige wordt van Zijn opstanding. [HSV]

Opmerking: iemand, die dagelijks Jezus had meegemaakt, die moest getuigen van zijn opstanding. Het getuigenis van de opstanding heeft dus extra kracht als je weet dat Jezus gewoon mens was.

Handelingen 2:32. Deze Jezus heeft God doen opstaan, waarvan wij allen getuigen zijn. [HSV]

Handelingen 3:15. … maar de Vorst van het leven hebt u gedood, Die God uit de doden opgewekt heeft, waarvan wij getuigen zijn. [HSV]

Handelingen 5:32. En wij zijn Zijn getuigen van deze dingen, en ook de Heilige Geest, Die God gegeven heeft aan hen die Hem gehoorzaam zijn. [HSV]

Handelingen 10:39-41. Wij zijn de getuigen van alles wat Hij gedaan heeft, in het land van de Joden en ook in Jeruzalem. Zeker, ze hebben Hem gedood door Hem aan een kruishout te hangen, maar God heeft Hem op de derde dag weer tot leven gewekt en Hem aan de mensen laten verschijnen, niet aan het hele volk, maar aan enkele getuigen die daartoe van tevoren door God waren aangewezen, aan ons namelijk, die samen met Hem gegeten en gedronken hebben nadat Hij uit de dood was opgestaan.

Handelingen 13:31. … en Hij is gedurende vele dagen verschenen aan hen die met Hem opgegaan waren van Galilea naar Jeruzalem en die nu Zijn getuigen zijn bij het volk. [HSV]

Handelingen 22:15. … want je zult zijn getuige zijn en aan alle mensen verkondigen wat je gezien en gehoord hebt.

Handelingen 22:19-20. En ik zei: Heere, ze weten dat ik hen die in U geloofden, in de gevangenis wierp en in de synagogen liet geselen; en toen het bloed van Stefanus, Uw getuige, vergoten werd, stond ik daar ook bij en stemde van harte in met zijn dood, en paste op de kleren van hen die hem doodden. [HSV]

Handelingen 26:16. Maar richt u op en sta op uw voeten, want hiertoe ben Ik aan u verschenen: om u aan te stellen als dienaar en getuige zowel van de dingen die u gezien hebt als van die waarin Ik nog aan u verschijnen zal. [HSV]

1 Timoteüs 6:12. Strijd de goede strijd van het geloof. Grijp naar het eeuwige leven, waartoe u ook geroepen bent en de goede belijdenis afgelegd hebt voor vele getuigen. [HSV]

Opmerking: voor veel mensen die ervan nog kunnen getuigen dat je mooie woorden heb gesproken.

2 Timoteüs 2:1-2. U dan, mijn zoon, word gesterkt in de genade die in Christus Jezus is. En wat u van mij gehoord hebt onder vele getuigen, 
vertrouw dat toe aan trouwe mensen die bekwaam zijn om ook anderen te onderwijzen. [HSV]

Opmerking 1: ‘wordt gesterkt in de genade die in Christus Jezus is‘ kan meer letterlijk worden vertaald met ‘wees dynamisch in de genade die is in Jezus’. Dit duidt, denk ik, op het bijzonder werk van Jezus.
Opmerking 2: het lijkt me logisch dat Paulus heeft verhaald in een heel gezelschap waaronder Timoteüs van wonderen die zijn gebeurd.

Hebreeën 12:1. Welnu dan, laten ook wij, nu wij door zo’n menigte van getuigen omringd worden, afleggen alle last en de zonde, die ons zo gemakkelijk verstrikt. En laten wij met volharding de wedloop lopen die voor ons ligt. [HSV]

Opmerking: die geloofshelden van Hebreeën 11 is als een wolk van getuigen rond ons. Zij getuigen dat uiteindelijk de wonderen op het geloof gebeurden. Zij sporen hen aan. De wedloop lopen is volharden bij de dingen, die je op je weg gekomen zijn.

1 Petrus 5:1. De ouderlingen onder u roep ik ertoe op, als medeouderling en getuige van het lijden van Christus en deelgenoot van de heerlijkheid die geopenbaard zal worden. [HSV]

Openbaring 1:4-5. Van Johannes, aan de zeven gemeenten in Asia. Genade zij u en vrede van Hem die is, die was en die komt, en van de zeven geesten voor zijn troon, en van Jezus Christus, de betrouwbare getuige, de eerstgeborene uit de dood, de heerser over de vorsten van de aarde. Aan Hem die ons liefheeft en ons van onze zonden heeft bevrijd door zijn bloed.

Opmerking: Jezus kan verhalen van hoe dat was gegaan zijn overwinning over de dood.

Openbaring 2:13. Ik weet waar u woont, namelijk waar Satans troon staat. U bent mijn naam trouw gebleven en hebt uw geloof in Mij niet verloochend, ook niet toen Antipas, mijn betrouwbare getuige, werd gedood in uw stad, waar ook Satan woont.

Opmerking: ook Antipas is een betrouwbare getuige.

Openbaring 3:14. Schrijf aan de engel van de gemeente in Laodicea: “Dit zegt Amen, de trouwe en betrouwbare getuige, het begin van Gods schepping.

Openbaring 11:3. Ik zal mijn twee getuigen opdracht geven om te profeteren. Gedurende twaalfhonderdzestig dagen zullen ze dat doen, gehuld in een boetekleed.’

Openbaring 17:6. En ik zag dat de vrouw dronken was van het bloed van de heiligen, en van het bloed van de getuigen van Jezus. En ik was bovenmate verwonderd toen ik haar zag. [HSV]

Wat kunnen we van deze teksten leren?
De leerlingen waren getuigen van het lijden en het uit de doden opstaan. En ze krijgen de opdracht om leven zoals God dat wil te proclameren en dat houdt ook in vergeving van zonden. Lukas 24:46-48.

Door de kracht van de Heilige Geest kunnen we getuigen zijn over de hele wereld. Handelingen 1:8.

In de eerste gemeente was men nog een directe getuigen van de opstanding van Jezus. Ze hadden immers met eigen ogen gezien hoe Hij leefde, Hij was een gewoon mens en dat Hij gewoon mens was opgestaan. Handelingen 1:22, 2:32, 3:15, 10:39-41, 13:31 en 22:15.

De diaken Stefanus wordt Uw getuige genoemd. Handelingen 22:19-20.

De apostel Paulus werd aangesteld als getuige van wat hij al het meegemaakt en nog zal meemaken. Handelingen 26:16.

Mooie getuigenissen zijn ervoor om door te vertellen. 2 Timoteüs 2:1-2

De wolk van getuigen sporen ons aan om door te gaan op de weg, waar de Heer ons op heeft geleid. Hebreeën 12:1

Petrus was getuige van het lijden van Christus. 1 Petrus 5:1.

Jezus wordt een betrouwbare getuige genoemd, evenals Antipas. Openbaring 1:5, 2:13 en 3:14.

Jezus stelt speciaal twee getuigen aan om te profeteren, ze worden aangevallen. Openbaring 11:3. Getuigen van de wonderen van God roept weerstand op. Openbaring 17:6.

Andere bronnen

De EO heeft lange tijd een programma gehad, ‘God verandert mensen’, waarin mensen getuigden van hun verandering door in Jezus te gaan vertrouwen.

Ik heb nog geen boeken gevonden over het onderwerp getuigen. <<in boeken die over evangelisatie gaan misschien?>>

Volgens de “Outline of Biblical Usage” komt het woord martyr in drie betekenissen voor. In juridische, geschiedkundige en ethische zin. Bij een rechtbank zijn er inderdaad getuigen nodig. Door getuigenissen krijgen we de geschiedenis in beeld. Een goed getuigenis helpt om mensen te waarderen. Door het getuigenis in de Bijbel over Jezus krijgen we bewondering voor Hem.

Tijdens de eerste eeuwen zijn tienduizenden, misschien wel honderdduizenden gelovigen de marteldood gestorven. En de eeuwen daarna ook nog. In onze tijd sterven gelovigen de marteldood met name in moslim landen en in communistische landen, zie www.opendoors.nl.

Eeuwenlang zijn hebben ook gelovigen de marteldood gestorven door kerkelijke instituten met name de Rooms Katholieke kerk.

	Titel, ondertitel en schrijver van het boek
1	Martelaren van de oude kerk. Bewaarde documenten van de christenvervolging to ca 300 na Christus. J. den Boeft
2	Martelaren in het romeinse rijk, I. Vanaf de tijd van de apostelen tot aan de tiende vervolging 283. Adriaan van Haamstede.
3	Groot Martelaarsboek. Al de bekende martelaren in Nederland. Willem Westerbeke.
4	Het boek van de martelaren Getrouwe bloedgetuigen van Jezus Christus. G. Ph. Zalsman
5	De ondergrondse kerk van Ds Richard Wurmbrand

Ad. 1 en 2 gaan over de martelaren van het begin van de kerk uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van Romeinse keizers. Ad 3 en 4 gaan over de martelaren uitgevoerd door de Rooms Katholieke kerk. Ad 5 gaat over verdrukking van de kerk in de communistiche tijd.

Overwegingen

Een getuigenis werkt het meeste uit als je vertelt van iets dat je zelf hebt meegemaakt. Dan ben je het meest geloofwaardig.

Een gemeente waar getuigenissen worden gedeeld is blijkbaar een gemeente waar wonderen voorkomen.

Persoonlijk. Voor mij heeft getuigen als onderdeel van mijn geloofsleven nu betekenis gekregen. Ik begrijp nu beter het belang van getuigenissen in geloofsgemeenschappen.

Lessen

Gelovigen zijn getuigen van wat God doet en heeft gedaan. Als je daarvan getuigenis doet, oftewel je spreekt er over, dan bouwt dat het geloof bij andere mensen.

De mensen, die Jezus hadden gekend en hadden gezien dat Jezus was opgestaan waren wel heel krachtige getuigen. Daarna was er het getuigenis dat mensen waren geheeld en vrij gemaakt en vol vreugde wren door de Heilige Geest.

Ook nu nog werkt dit. Iedere week maken we bij Healing Rooms wel wonderen mee. Daar wordt je blij van. Problemen hoeven niet onoplosbaar te zijn. Zieken krijgen steun of worden genezen. Mensen, die gevangen lijken worden vrij. Mensen zonder uitzicht krijgen hoop. Mensen, die niet weten wie ze zijn worden zelfbewust mensen.

Als je leeft met God zul je wonderen meemaken. Dat helpt ons in het leven. En als je daar over vertelt zal het andere mensen helpen.