Veertig dagen na Pasen en tien dagen voor Pinksteren vieren we de Hemelvaartsdag. Het is goed om te weten wat de Bijbel zegt over deze feestdag.

<deze studie is nog niet gereed>>

Studievragen

Is de hemelvaart nieuw in het Nieuwe Testament of komen geeft het Oude Testament ook al aan dat er zoiets is als een hemelvaart?

Wat houdt de hemelvaart in en welke betekenis heeft de hemelvaart voor ons mensen.

Oude Testament

In het Hebreeuws staan diverse uitdrukking over opstijgen en daarbij een enkele keer ook opstijgen naar de hemel of naar de hoogte. Hier de gegevens over deze drie woorden, opstijgen, hemel en hoogte.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	עָלָה ʿālâ	Werkwoord	H5927	Opgaan, opstijgen Komt 894 keer in 817 verzen voor. KJV: (come, etc…) up (676x), offer (67x), come (22x), bring (18x), ascend (15x), go (12x), chew (9x), offering (8x), light (6x), increase (4x), burn (3x), depart (3x), put (3x), spring (2x), raised (2x), arose (2x), break (2x), exalted (2x), miscellaneous (33x).
2	שָׁמַיִם šāmayim	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H8064	Hemel Komt 421 keer voor in 395 verzen. KJV: heaven (398x), air (21x), astrologers (with H1895) (1x).
3	מָרוֹם mārôm	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H4791	Hoogte Komt 54 keer voor 52 verzen. KJV: high (29x), height (10x), above (5x), high places (4x), highest places (1x), dignity (1x), haughty (1x), loftily (1x), high ones (1x), upward (1x).

De combinatie opgaan, opstijgen en hemel Strong H5927 en H8064 komt 14 keer voor.

Soms gaat dat over natuurlijke of menselijke dingen: de rook steeg op naar de hemel, Jozua 8:20, de vlammen stegen op naar de hemel, Richteren 20:40, het gejammer van ellende steeg op naar de hemel, 1 Samuel 5:12, de hoogmoed van de mens kan op stijgen naar de hemel, Job 20:6. De golven tot aan de hemel reiken, Psalm 107:26.

Soms gaat het over geestelijke dingen zoals engelen, Gods geboden, de engel van de Heer, de morgenster en Babel, zoals de vijf teksten hieronder aangeven.

Genesis 28:12. Toen kreeg hij een droom. Hij zag een ladder die op de aarde stond en helemaal tot de hemel reikte, en daarlangs zag hij Gods engelen omhooggaan en afdalen.

Deuteronomium 30:11-12. De geboden die ik u vandaag heb gegeven, zijn niet te zwaar voor u en liggen niet buiten uw bereik. Ze zijn niet in de hemel, dus u hoeft niet te zeggen: “Wie stijgt voor ons op naar de hemel om ze daar te halen en ze ons bekend te maken, zodat wij ernaar kunnen handelen?”

Dit gebeurt als de toekomstige ouders van de richter Simson God offeren nadat ze de aankondiging van de geboorte hadden gehoord.
Richteren 13:19-20. Manoach nam een geitenbokje en wat graan en bracht dit op een rotsblok ten offer aan de HEER. Toen gebeurde er voor de ogen van Manoach en zijn vrouw iets wonderbaarlijks: in de vlam die van het altaar opschoot naar de hemel steeg de engel van de HEER op. Manoach en zijn vrouw zagen het gebeuren; ze vielen op hun knieën en bogen diep voorover.

Jesaja 14:12-13. O morgenster, zoon van de dageraad, hoe diep ben je uit de hemel gevallen. Overwinnaar van alle volken, hoe lig je daar ter aarde neergeworpen. Je zei bij jezelf: Ik stijg op naar de hemel, boven Gods sterren plaats ik mijn troon. Ik zetel op de toppen van de Safon,
de berg waar de goden bijeenkomen.

Jeremia 51:53. Al klom Babel ten hemel op en al maakte het de hoogte van zijn sterkte ontoegankelijk, van Mijnentwege zullen verwoesters er op afkomen, luidt het woord des Heren. [NBG]

Soms gaat het over mensen, die zouden kunnen opklimmen naar de hemel zoals de twee teksten hieronder.

Dit is één van de verzuchtingen van Agur.
Spreuken 30:4. Wie is naar de hemel geklommen en weer afgedaald?

Hier gaat het over een God die boos is.
Amos 9:1-2. Ik zag de Heer bij het altaar staan, en Hij zei: ‘Sla op het kapiteel, laat de drempels dreunen! Sla de stenen stuk op de hoofden; wie er dan nog overblijven, zal Ik zelf doden met het zwaard. Niemand die vlucht zal ontsnappen; niemand die ontsnapt zal ontkomen. Al kruipen ze de onderwereld in, Ik breng ze naar boven; al klimmen ze op naar de hemel, Ik haal ze naar beneden.

Hemelvaart van Elia
In 2 Koningen 2 gaat het over de hemelvaart van Elia, in vers 1 en 11 komt het opstijgen naar de hemel in de tekst voor. Hieronder een uitgebreid citaat van dit hoofdstuk.

2 Koningen 2:1-2. De tijd was niet ver meer dat de HEER Elia in een stormwind in de hemel zou opnemen. Elia en Elisa stonden op het punt uit Gilgal te vertrekken, maar Elia zei tegen Elisa: ‘Blijf jij hier, de HEER wil dat ik naar Betel ga.’ Elisa antwoordde: ‘Zo waar de HEER leeft, en zo waar u leeft, er is geen denken aan dat ik u alleen laat gaan.’ Zo gingen ze samen op weg naar Betel. 

2 Koningen 2:3-4. De profeten uit Betel kwamen Elisa vanuit de stad tegemoet en zeiden tegen hem: ‘Weet u wel dat de HEER vandaag uw meester van u zal wegnemen?’ ‘Ja, ik weet het,’ antwoordde hij. ‘Zeg maar niets.’ Elia zei tegen Elisa: ‘Blijf jij hier, Elisa, de HEER wil dat ik naar Jericho ga.’ Maar Elisa antwoordde: ‘Zo waar de HEER leeft, en zo waar u leeft, er is geen denken aan dat ik u alleen laat gaan.’ Zo gingen ze samen naar Jericho. 

2 Koningen 2:5-6. De profeten uit Jericho kwamen naar Elisa toe en zeiden tegen hem: ‘Weet u wel dat de HEER vandaag uw meester van u zal wegnemen?’ ‘Ja, ik weet het,’ antwoordde Elisa. ‘Zeg maar niets.’ Elia zei tegen Elisa: ‘Blijf jij hier, de HEER wil dat ik naar de Jordaan ga.’ Maar Elisa antwoordde: ‘Zo waar de HEER leeft, en zo waar u leeft, er is geen denken aan dat ik u alleen laat gaan.’ Zo gingen ze samen verder.

2 Koningen 2:7-8. Bij de oever van de Jordaan hielden ze stil. Vijftig profeten die hen waren gevolgd bleven op een afstand staan kijken. Elia deed zijn mantel af en vouwde hem dubbel. Hij sloeg ermee op het water, waarop het naar links en naar rechts wegvloeide en zij tweeën droog konden oversteken.

2 Koningen 2:9-10. Terwijl ze overstaken vroeg Elia aan Elisa: ‘Wat kan ik nog voor je doen voor ik van je word weggenomen? Vraag het maar.’ Elisa antwoordde: ‘Laat mij dubbel in uw geest delen.’ ₁₀‘Je vraagt iets heel moeilijks,’ zei Elia. ‘Als je ziet hoe ik van je word weggenomen, zal je wens vervuld worden, maar als je het niet ziet, gebeurt het niet.’ 

2 Koningen 2:11-12. En terwijl ze liepen te praten, werden ze plotseling uit elkaar gedreven door een wagen van vuur, met paarden van vuur ervoor, en Elia steeg in een stormwind op naar de hemel. ₁₂Elisa zag het gebeuren en riep uit: ‘Vader, vader! Strijdwagen en ruiterij van Israël!’ Toen hij Elia niet meer kon zien, scheurde hij zijn kleren.

2 Koningen 2:13-18. Hij raapte Elia’s mantel, die was afgegleden, op, en liep terug. Bij de oever van de rivier hield hij stil. Hij sloeg met Elia’s mantel op het water en riep uit: ‘Waar is de HEER, de God van Elia?’ Dus ook hij sloeg op het water en opnieuw vloeide het naar links en naar rechts weg, zodat Elisa kon oversteken. De profeten uit Jericho, die Elisa vanaf de overkant in het oog hielden, zeiden tegen elkaar: ‘De geest van Elia is op Elisa neergedaald.’ Ze gingen hem tegemoet, knielden voor hem neer en zeiden: ‘We hebben vijftig flinke mannen bij ons. Laat die uw meester gaan zoeken. Misschien heeft een geest van de HEER hem opgetild en ergens op een berg of in een dal neergeworpen.’ ‘Doe dat niet,’ zei Elisa, maar ze drongen zo lang aan dat hij ten slotte hun aanbod aannam. Vijftig mannen werden eropuit gestuurd en zochten drie dagen lang, maar ze vonden Elia niet. Toen ze terugkwamen bij Elisa, die in Jericho zijn intrek had genomen, zei hij tegen hen: ‘Ik had toch gezegd dat jullie niet moesten gaan zoeken?’

Opgaan in de hoogte
De combinatie ‘opgaan’ en ‘hoogte’ komt vier keer voor. Bij 2 Koningen 19:23 en dezelfde tekst in Jesaja 37:24 gaat het om opklimmen naar hoge bergen en in Jeremia 51:53 staat: ‘Al klom Babel op naar de hemel’.

Deze tekst die lijkt de hemelvaart van de Heer aan te geven.
Psalm 68:18-21. De strijdwagens van God zijn tweemaal tienduizend, ontelbare duizenden. De Heere is bij hen, een Sinaï in heiligheid. U bent opgevaren naar omhoog, U hebt gevangenen weggevoerd, U hebt gaven genomen om uit te delen onder de mensen, ja, ook aan opstandigen: om bij U te wonen, HEERE God! Geloofd zij de Heere; dag aan dag overlaadt Hij ons. Die God is onze zaligheid. Sela. Die God is ons een God van volkomen zaligheid; bij de HEERE, de Heere, zijn uitkomsten tegen de dood. [HSV[

Opmerkingen: het opvaren naar de hemel is een uitkomst tegen de dood.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
<<dit moet ik nog invullen>>

Nieuwe Testament

Het woord ‘hemelvaart’ komt niet voor in de Bijbel. Het is een woord dat de kerk bedacht heeft om het opstijgen van Jezus naar de hemel aan te duiden.

Er zijn diverse teksten, die verwijzen naar dat opstijgen van Jezus.

Teksten uit de evangeliën
Lucas 24:50-53. Hij nam hen mee de stad uit, tot bij Betanië. Daar hief Hij zijn handen op en zegende hen. En terwijl Hij hen zegende, ging Hij van hen heen en werd opgenomen in de hemel. Ze aanbaden Hem en keerden in grote vreugde terug naar Jeruzalem. Ze waren voortdurend in de tempel, waar ze God loofden.
Opmerking: dit zijn de laatste vier verzen van het evangelie van Lucas.

Marcus 16:19-20. Nadat Hij dit tegen hen had gezegd, werd de Heer opgenomen in de hemel en nam Hij plaats aan de rechterhand van God. En zij gingen op weg om overal het goede nieuws te verkondigen. De Heer hielp hen daarbij en zette hun verkondiging kracht bij met de tekenen die ermee gepaard gingen.
Opmerking: dit zijn de laatste twee verzen van het evangelie van Marcus.

Ook in het evangelie van Johannes geeft het opstijgen van Jezus aan.

Johannes 6:62. Maar als jullie nu de Mensenzoon zouden zien opstijgen naar waar Hij eerst was?

Johannes 7:33. Jezus zei: ‘Ik zal nog een korte tijd bij u zijn, dan ga Ik naar Hem die Mij gezonden heeft.’

Johannes 14:2. In het huis van mijn Vader zijn veel kamers; zou Ik anders gezegd hebben dat Ik een plaats voor jullie gereed zal maken?

Johannes 14:12. Werkelijk, Ik verzeker jullie, wie op Mij vertrouwt zal hetzelfde doen als Ik, en zelfs meer dan dat, Ik ga immers naar de Vader.

Johannes 16:28. Ik ben bij de Vader vandaan gegaan en naar de wereld gekomen, nu verlaat Ik de wereld weer en ga Ik terug naar de Vader.

Johannes 20:17. ‘Houd Me niet vast,’ zei Jezus. ‘Ik ben nog niet opgestegen naar de Vader. Ga naar mijn broeders en zeg tegen hen dat Ik opstijg naar mijn Vader, die ook jullie Vader is, naar mijn God, die ook jullie God is.’

<<Johannes 7:39. De eerste tekst in het Johannesevangelie die de Hemelvaart vermeldt, is hoofdstuk 3:13: En niemand is opgevaren naar de hemel, dan die uit de hemel nedergedaald is, de Zoon des mensen. Verder in Johannes 6:62: Wat dan, indien gij de Zoon des mensen daarheen zaagt opvaren waar Hij tevoren was?>>

Teksten uit Handelingen 1 en 2.
Het boek en het hoofdstuk begint met een samenvatting waar de hemelvaart ook in voorkomt.

Handelingen 1:1-2. In mijn eerste boek, Theofilus, heb ik de daden en het onderricht van Jezus beschreven, vanaf het begin tot aan de dag waarop Hij in de hemel werd opgenomen, nadat Hij de apostelen die Hij door de heilige Geest had uitgekozen, had gezegd wat hun opdracht was. 3

Na de opstanding sprak Jezus veertig dag met zijn discipelen.
Handelingen 1:3. Dat Hij leefde heeft Hij hun na zijn lijden en dood herhaaldelijk bewezen door gedurende veertig dagen in hun midden te verschijnen en met hen over het koninkrijk van God te spreken.

Jezus geeft hen alvast een opdracht mee voor na de hemelvaart.
Handelingen 1:4-5. Terwijl Hij met hen at, gaf Hij hun deze opdracht: ‘Ga niet weg uit Jeruzalem, maar blijf daar wachten op wat de Vader heeft beloofd, waarover jullie van Mij hebben gehoord. Johannes doopte met water, maar binnenkort worden jullie gedoopt met de heilige Geest.’

Jezus beantwoordt ook nog een relevante vraag met nogmaals de aankondiging van Pinksteren.
Handelingen 1:6-8. Zij die daar bijeen waren, vroegen Hem: ‘Heer, gaat U dan binnen afzienbare tijd het koningschap over Israël herstellen?’ Hij antwoordde: ‘Het is niet aan jullie om te weten wat de Vader in zijn macht heeft vastgesteld over de tijd en het ogenblik waarop deze gebeurtenissen zullen plaatsvinden. Maar wanneer de heilige Geest over jullie komt, zullen jullie kracht ontvangen om mijn getuigen te zijn in Jeruzalem, in heel Judea en Samaria, tot aan de uiteinden van de aarde.’

En dan de Hemelvaart gebeurtenis.
Handelingen 1:9-12. Toen hij dit gezegd had, werd hij voor hun ogen omhooggeheven en opgenomen in een wolk, zodat ze hem niet meer zagen. Terwijl hij zo van hen wegging en zij nog steeds naar de hemel staarden, stonden er opeens twee mannen in witte gewaden bij hen. Ze zeiden: ‘Galileeërs, wat staan jullie naar de hemel te kijken? Deze Jezus, die uit jullie midden in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde wijze terugkomen als jullie hem naar de hemel hebben zien gaan.’ Daarop keerden de apostelen van de Olijfberg terug naar Jeruzalem.

Opmerking: er staat ‘erchomai’ en dat is het werkwoord komen.

Handelingen 2:33. Hij is door God verheven, zit aan zijn rechterhand, en heeft van de Vader de heilige Geest ontvangen, zoals beloofd was. Die Geest heeft Hij over ons uitgegoten, en dat is wat u ziet en hoort.

Tekst uit een brief van Paulus

1 Timoteüs 3:16. Ongetwijfeld is dit het grote geheim van ons geloof:
Hij is geopenbaard in een sterfelijk lichaam,
in het gelijk gesteld door de Geest,
is verschenen aan de engelen,
verkondigd onder de volken,
Hij vond geloof in de wereld,
is opgenomen in majesteit.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
De plaats van waar Jezus werd opgenomen in de hemel was Betanië. Lucas. Betanië ligt op de Oostelijke helling van de Olijfberg. De naam Betanië betekent huis van vijgen. Denk aan de les van de vijgenboom. De olijfboom is een beeld van Israël. Jezus zowel verbonden met Israël als met alle mensen.

Al zegenend steeg Jezus op naar de hemel. Lucas 24.
Jezus zit nu aan de rechterhand van God. Marcus 16.

Jezus zal op dezelfde manier terugkomen als hij naar de hemel ging. Uit de lucht komt hij neer, we zien hem verschijnen in de wolken. Ook weer op de Olijfberg bij Betanië? Handelingen 1.

Jezus heeft (nog meer) de Heilige Geest ontvangen, die Hij over zijn volgelingen uitgiet. Handelingen 2.

Jezus komt van de Vader. En keert ook weer terug naar de Vader. Hij zal voor ons een plaats bereiden. Zijn Vader is nu ook onze Vader. En Jezus is opgenomen in majesteit.

Jezus stuurt vanuit de plaats naast de Vader zijn volgelingen aan en helpt hen met wonderen en tekenen..