Een schande is een staat van oneer. Een schande is een beschamende toestand. Kan vernederend of minachtende zijn.
Ergens schande van spreken is iets aan de kaak stellen dat niet goed is. Iets wat een schande of schandalig is hoeft nog niet strafbaar te zijn.
Als je iemand smaad of lastert, dan kan iemand tot schande worden gemaakt. Dit komt vaak voor in de media en vooral bij mensen, die in de schijnwerpers staan. Kwam ook al in Bijbelse tijden voor. Iemand in een kwaad daglicht stellen is een effectief maar oneerlijk middel om iemand te bestrijden.
Tot nu toe zijn alleen teksten uit het Oude Testament bestudeerd.
Studievragen
Hoe kijkt de Bijbel tegen het onderwerp schande aan en geeft de Bijbel ook nog aanwijzingen hoe ermee om te gaan.
Oude Testament
Er komen in het Oude Testament wel drie woorden voor, die je met schande zou kunnen vertalen.
Cherpah schande/verwijt
Hier de gegevens van het woord cherpah en de wortel van dit woord het werkwoord charaph.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | חֶרְפָּה cherpah | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | H2781 | Schande, verwijt Komt 73 keer voor in 72 verzen KJV: reproach (67x), shame (3x), rebuke (2x), reproachfully (1x). |
| 2 | חָרַף charaph | Werkwoord | H2778 | Tot schande maken, Komt 41 keer voor in 40 verzen. KJV: reproach (27x), defy (8x), betrothed (1x), blasphemed (1x), jeoparded (1x), rail (1x), upbraid (1x), winter (1x). |
Hoewel in de KJV vertaling is vertaald met reproach, dat verwijt betekent, is het toch meer de betekenis van schande.
Schande of smaad en het werkwoord rond deze woorden, nummer 1 en 2 uit de tabel komen totaal 114 keer voor.
Torah
Het woord schande komt twee keer in Genesis voor. En verder niet in de torah, in de vijf boeken van Mozes.
Het gaat hier over Rachal, die maar geen kinderen kreeg.
Genesis 30:23. … en zij werd zwanger en baarde een zoon. Toen zei ze: God heeft mijn schande weggenomen! Zij gaf hem de naam Jozef en zei: Moge de HEERE mij nog een zoon geven! [HSV]
Opmerking: is het een schande als je geen kinderen kan krijgen. In de tijd van Rachal vond men van wel, dat is in onze tijd niet of minder.
Het gaat hier om het uithuwelijken van Dina de zus van deze broers.
Genesis 34:14. … en zeiden zij tegen hen: Wij kunnen dit niet doen, onze zuster geven aan een man die zijn voorhuid nog heeft, want dat zou een schande voor ons zijn. [HSV]
Boek Jozua
Bij de plaats Gilgal ging Jozua de mannen besnijden, die het beloofde land zouden gaan veroveren. Ook hier wordt schande in verband gebracht met de besnijdenis.
Jozua 5:9. En de HEER zei tegen Jozua: ‘Vandaag heb ik de schande van Egypte van jullie afgewenteld,’ en Jozua noemde die plaats Gilgal. Zo heet die plaats tot op de dag van vandaag.
Opmerking: Wat was de schande van Egypte? Was dat ze zich niet hadden besneden in Egypte? Dat ze dat niet mochten of niet wilden? Na de besnijdenis was de schande weg.
Psalmen
Het zelfstandig naamwoord en het werkwoord komen wel 31 keer in het boek van de Psalmen voor. Hier de eerste vijf verzen waar het woord in voorkomt.
Psalm 15:1-3. HEERE, wie zal verblijven in Uw tent? Wie zal wonen op Uw heilige berg? Hij die oprecht wandelt en gerechtigheid beoefent,
die met zijn hart de waarheid spreekt. Die met zijn tong niet lastert,
zijn vrienden geen kwaad doet en geen smaad jegens zijn naaste op de lippen neemt. [HSV]
Opmerking: zou een vertalen ‘van schande spreken’ mogelijk zijn?
Psalm 22:7-9. Maar ik ben een worm en geen mens,
door iedereen versmaad, bij het volk veracht. Allen die mij zien, bespotten mij, ze schudden meewarig het hoofd: ‘Wend je tot de HEER! Laat hij je verlossen, laat hij je bevrijden, hij houdt toch van je?’
Uitleg: Deze tekst doet sterk aan uitspraken denken van Jezus aan het kruis. Hij stierf in schande. Hij zou een redder zijn, maar stierf als misdadiger. Hij zou koning worden, maar stierf als verliezer.
En dit is ook een verzuchting een klacht in een Psalm van David.
Psalm 31:11. Vanwege al mijn tegenstanders ben ik tot een smaad geworden, voor mijn buren het meest, en tot een bron van angst voor mijn bekenden; wie mij op straat zien, ontvluchten mij.
En dit is een gebed van David.
Psalm 39:9. Red mij van al mijn overtredingen, maak mij niet tot een smaad voor de dwaas.
Psalm 42:10. Met een doodsteek in mijn beenderen honen mijn tegenstanders mij, omdat zij de hele dag tegen mij zeggen: Waar is uw God? [HSV]
Er zijn hele Psalmen, die gaan over schande, smaad of honen. Dikwijls in combinatie met schamen. Psalm 44 en Psalm 69 zijn van die Psalmen.
Psalm 44:14-17. U hebt ons het mikpunt van spot gemaakt, onze naburen smaden en honen ons, u hebt ons bij de volken belachelijk gemaakt, ze schudden meewarig het hoofd. Heel de dag moet ik mijn schande dragen, het schaamrood bedekt mijn gezicht als ik de vijand hoor spotten en sarren, hem vol wraakzucht zie staan. [NBV]
Psalm 69:8-11. Om u moet ik smaad verduren en bedekt het schaamrood mijn gezicht. Ik ben voor mijn broers een vreemde geworden, een onbekende voor de zonen van mijn moeder. De hartstocht voor uw huis heeft mij verteerd, de smaad van wie u smaadt, is op mij neergekomen. Ik huilde tranen toen ik vastte, maar wat ik oogstte was hoon. [NBV]
Boek van de Spreuken
Hier beide teksten waar het woord in voorkomt.
Spreuken 6:33. Plaag en schande [H7036] zal hij vinden en zijn smaad zal niet uitgewist worden.
Spreuken 18:3. Waar een goddeloze binnenkomt, komt ook verachting, en met schande [H7036] komt ook smaad.
Kelimma schandemaking
Hier de gegevens van het woord kelimmah en de wortel van het woord het werkwoord kalam.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | כְּלִמָּה kelimmah | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | H3639 | Schande making Komt 30 keer voor in 29 verzen KJV: shame (20x), confusion (6x), dishonour (3x), reproach (1x). |
| 2 | כָּלַם kalam | Werkwoord | H3637 | Tot schande maken Komt 38 keer voor in 38 verzen KJV: ashamed (12x), confounded (11x), shame (7x), blush (3x), hurt (2x), reproach (2x), confusion (1x). |
In dit hoofdstuk waar het zelfstandig naamwoord kelimma en het werkwoord kalam in voorkomt.
Numeri 12:14. De HEERE zei tegen Mozes: Stel dat haar vader haar verachtelijk in haar gezicht had gespuwd, zou zij niet zeven dagen te schande worden? Laat haar zeven dagen buiten het kamp gesloten worden, en daarna weer opgenomen worden.
1 Kronieken 19:5. Zij gingen op weg . Toen men David over de mannen vertelde, stuurde hij hun boden tegemoet, want deze mannen waren zeer te schande gemaakt. De koning zei: Blijf in Jericho tot uw baard weer aangegroeid is en kom dan terug.
Hier een hartenkreet van David. Mensen, die er op uit zijn om de glorie van je af te nemen.
Psalm 4:3. Aanzienlijken, hoelang zult u mijn eer te schande maken? Hoelang zult u het lege liefhebben, de leugen zoeken? Sela <<klopt dit wel?>>
Psalm 35:26. Dat beschaamd staan en vernederd wie zich verheugen op mijn ondergang. Dat met schaamte en schande bedekt worden wie zich boven mij verheffen.
Psalm 44:10. Niettemin hebt U ons verstoten en te schande gemaakt, omdat U met onze legers niet oprukt.
Psalm 53:6. Daar zijn zij door angst bevangen, maar er was niets angst wekkends ; want God heeft de beenderen van uw belagers verstrooid. U hebt hen te schande gemaakt, omdat God hen heeft verworpen.
Psalm 57:4. Hij zal hulp zenden uit de hemel en mij verlossen, Hij zal te schande maken wie mij wil opslokken. Sela. God zal Zijn goedertierenheid en Zijn trouw zenden.
Psalm 69:20. Ú kent mijn smaad en mijn schaamte en mijn schande; allen die mij benauwen, zijn U bekend.
Psalm 70:3. Laat beschaamd en rood van schaamte worden wie mij naar het leven staan; laat terugwijken en te schande worden wie vreugde vinden in mijn onheil.
Psalm 71:13. Laat beschaamd en vernietigd worden wie mijn tegenstanders zijn; laat met smaad en schande bedekt worden wie mijn onheil zoeken.
Psalm 109:29. Laten mijn tegenstanders met schande bekleed worden, zich hullen in hun schaamte als in een mantel.
Uit het boek van de Spreuken
Hier de drie keer dat deze woorden in het boek van de Spreuken voorkomen.
Spreuken 18:13. Wie antwoordt voordat hij geluisterd heeft, het is hem tot dwaasheid en schande.
Spreuken 25:8. Ga er niet te snel op uit om iemand aan te klagen. Wat zult u anders uiteindelijk doen, wanneer uw naaste u te schande maakt?
Spreuken 28:7. Wie de wet in acht neemt, is een verstandige zoon, maar wie omgaat met hen die zich te buiten gaan, maakt zijn vader te schande.
Uit het boek van de profeest Ezechiël.
Het woord kelimmah komt twaalf keer in het boek van de profeet Ezechiël voor. Vandaar hier enkele voorbeelden.
Ezechiël 16:52-54. Draagt u, die uw zusters veroordeeld hebt, dan ook uw eigen smaad. Door uw zonden, waarin u afschuwelijker deed dan zij, lijken zij rechtvaardig, vergeleken bij u! Schaam u dan ook en draag uw smaad, omdat u uw zusters rechtvaardig hebt doen lijken. Als Ik een omkeer zal brengen in hun gevangenschap – in de gevangenschap van Sodom en haar dochters, in de gevangenschap van Samaria en haar dochters – zal Ik ook een omkeer brengen in de gevangenschap van uw gevangenen in hun midden, opdat u uw smaad draagt en te schande wordt vanwege alles wat u gedaan hebt, wanneer u hen troost.
Je smaad of je schande zelf dragen is hier het thema. Je krijgt niet vanzelfsprekend de hul[p van God.
Qalown schande
Hier de gegevens van het woord qalown
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | קָלוֹן qālôn | Zelfstandig naamwoord mannelijk | H7036 | Schande Komt 17 keer in voor in 17 verzen. KJV: shame (13x), confusion (1x), dishonour (1x), ignominy (1x), reproach (1x). |
De wortel van het woord qalown H7036 komt van het werkwoord קָלָה (qālâ), Strong H7034 dat onteren, minachten betekent.
Dit zijn alle teksten waar het woord qalown in voorkomt.
Job 10:15. Tekst wordt geciteerd in volgend hoofdstuk.
De HSV geeft Psalm 83 de titel: “Gebed om straf voor de vijand”. Diverse volken bedreigen Israël. De nood is hoog.
Psalm 83:15-19. Zoals vuur een woud verbrandt, zoals de vlam de bergen verzengt, achtervolg hen zó met Uw storm, jaag hun schrik aan met Uw wervelwind. Bedek hun gezicht met schande, [H7036] dan zullen zij, HEERE, Uw Naam zoeken. Laten zij beschaamd [H954] en door schrik overmand zijn tot in eeuwigheid, laten zij rood van schaamte [H2659] worden en omkomen. Dan zullen zij weten, dat U – Uw Naam is HEERE! – U alleen de Allerhoogste bent over de hele aarde. [HSV]
Opmerking: een mooi gebed om te bidden als er landen zijn, die met andere landen een oorlog aangaan.
Spreuken 3:35. Wijzen zullen eer ontvangen, maar dwazen laden schande op zich.
Spreuken 6:32-33. Maar wie overspel pleegt, ontbreekt het aan verstand, wie zoiets doet, richt zichzelf te gronde. Smaad zal hem ten deel vallen en zijn schande zal niet worden uitgewist.
Spreuken 9:7. Wie een spotter bestraft, laadt schande op zich, en wie een goddeloze terechtwijst, draagt zijn schandvlek. ??
Spreuken 11:2. Komt overmoed, dan komt ook schande, maar bij de ootmoedigen is wijsheid.
Spreuken 12:16. De toorn van de dwaas wordt dezelfde dag bekend, maar wie schrander is, bedekt schande.
Spreuken 13:18. Armoede en schande zijn er voor wie vermaning verwerpt, maar wie bestraffing in acht neemt, zal geëerd worden.
Spreuken 18:3. Goddeloosheid brengt verachting met zich mee, een schanddaad gaat gepaard met smaad.
Opmerking: de kwade of slechte is vertaald met goddeloosheid. Een slecht mensen zorgt voor verachting, schanddaden en smaad.
Spreuken 22:10. Verdrijf een spotter, en de ruzie is weg, en het geschil zal mét de schande ophouden.
Dit is een profetie Sebna, die in de tijd van Jesaja hofmeester was.
Jesaja 22:18. ‘Dit zei God, de HEER van de hemelse machten, tegen mij: ‘Ga naar de dienaar van de koning, naar hofmeester Sebna, en zeg: “Wat voert u hier uit? Welke voorouders hebt u hier, dat u hier voor uzelf een graf hebt uitgehouwen?”’ (Sebna had namelijk hoog in de rotsen een laatste rustplaats voor zichzelf uitgehouwen.)“Met een krachtige worp zal de HEER u wegwerpen, hoe geweldig u ook bent. Hij pakt u op, wikkelt u ineen tot een bal en werpt u naar een uitgestrekt land. Dáár zult u sterven, daarheen zullen uw praalwagens gaan. U bent een schande voor het huis van uw meester. Daarom ontneem Ik u uw ambt en beroof u van uw post. Daarom ontneem Ik u uw ambt en beroof u van uw post.
Jeremia 13:26. Ikzelf trek je mantel omhoog, tot over je gezicht, je naaktheid wordt openlijk getoond.
Jeremia 46:12.De volken hebben van uw schande gehoord, het land is vol van uw gejammer, want de ene held is over de andere held gestruikeld, samen zijn zij gevallen – zij beiden. [HSV]
Opmerking: de schande betrof het verlies in de oorlog of een ziekte.
Hosea 4:7. Hoe talrijker de priesters werden, des te meer zondigden ze tegen Mij. Maar Ik zal hun aanzien verruilen voor schande.
Hosea 4:17-19. Het volk van Efraïm heeft zich vergooid aan afgodsbeelden – laat het maar! Ze zijn hun kater nog niet kwijt of ze haasten zich al naar de hoeren. Zie hun hartstocht branden, hun vorsten zijn dol op schande. Maar een wervelstorm zal hen meesleuren. Met al dat offeren zullen ze bedrogen uitkomen.
Opmerking: Die vorsten van Efraïm zijn dol op schandalig gedrag.
Dit is een profetie over Nineveh.
Nahum 3:5. Daarom zal Ik je straffen – spreekt de HEER van de hemelse machten. Ik zal je kleren optillen tot over je gezicht, je naaktheid aan alle volken tonen, je schaamte aan alle landen laten zien.
Opmerking: hier is het woord vertaalt met schaamte, de HSV vertaalt met schande. In deze tekst vertaalt de NBV21 het woord ma’ar, Strong H4626 met naaktheid, men had ook met ‘onbedekt’ kunnen vertalen.
Dit is onderdeel van een profetie van de profeet Habakuk over het volk Juda.
Habakuk 2:16. Vol van schande ben je, zonder eer; ook jij zult moeten drinken en je voorhuid laten zien. De rechterhand van de HEER reikt je de beker aan, schande over je eer!
In het leven van Job is schaamte en schande
In het leven van Job is schaamte en schande. Hier enkele voorbeelden van teksten.
Het antwoord van Job aan Elifaz.
Job 6:20-21. Zij worden beschaamd [H954] in hun vertrouwen; als zij erbij komen, worden zij teleurgesteld [H2659]. Voorzeker, zo zijn jullie nu voor mij geworden: niets! Jullie hebben de ontzetting gezien en jullie zijn bevreesd geworden. [HSV]
Uit de eerste toespraak van Bildad.
Job 8:20-22. Zie, God zal de oprechte niet verwerpen, en Hij grijpt kwaaddoeners niet bij de hand. Eens zal Hij je mond weer met lachen vervullen, en je lippen met gejuich. Wie je haten, zullen met schaamte [H1322] bekleed worden, en de tent van de goddelozen zal er niet meer zijn. [HSV]
Job 10:15. Als ik schuldig ben, wee mij! En als ik rechtvaardig ben, zal ik mijn hoofd niet opheffen, ik ben verzadigd van schande [H7036]; zie mijn ellende aan! [HSV]
In hoofdstuk 19 staat het antwoord van Job aan Bildad
Job 19:1-6. Job antwoordde echter en zei: Hoelang blijven jullie mijn ziel bedroeven, en mij met woorden verbrijzelen? Jullie hebben mij nu al tien keer schande [H3637] aangedaan; jullie schamen [H954] je niet om mij zo hard te behandelen. Maar ook als ik werkelijk gedwaald heb, zal mijn dwaling dan toch bij míj overnachten? Als jullie je werkelijk boven mij verheffen, en mijn schande [H2781] als bewijs tegen mij aanvoeren, weet dan dat God mij neergedrukt heeft, en mij met Zijn vangnet omsingeld heeft.
Opmerking: de NBV vertaalt het woord H3637 in de tekst niet concordant, er had hier beschaamd maken moeten staan.
Nieuwe Testament
Hier de gegevens van Griekse woorden, die met schandelijk te maken hebben.
Schandelijk Gedrag
Er zijn zes verschillende woorden, die diverse schandelijke gedragingen aangeven.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | αἰσχροκερδής aischrokerdēs | Bijvoeglijk naamwoord | G146 SB122 | Schandelijke geldzucht Komt 3 keer voor in 3 verzen. KJV: greedy of filthy lucre (2x), given to filthy lucre (1x). |
| 2 | αἰσχροκερδῶς aischrokerdōs | Bijwoord | G147 SB123 | Schandelijke winzucht Komt in één vers voor KJV: for filthy lucre (1x). |
| 3 | αἰσχρολογία aischrologia | Zelfstandig naamwoord mannelijk | G148 SB124 | Schandelijke taal Komt in één vers voor KJV: filthy communication (1x). |
| 4 | αἴσχρον aischron | Bijvoeglijk naamwoord | G150 SB125 | Schande Komt 4 keer voor in 4 verzen. KJV: shame (3x) filthy (1x). |
| 5 | αἰσχρότης aischrotēs | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | G151 SB126 | Schandelijkheid Komt in één vers voor KJV: filthiness (1x). |
Schandelijke geldzucht.
1 Timoteüs 3:3. Het is een waar woord: als iemand leider van de gemeente wil worden, is dat een eerzaam streven. Een leider moet onberispelijk zijn. Hij kan slechts de man van één vrouw zijn en hij moet sober, bezonnen, gematigd en gastvrij zijn, en een goede leraar. Hij mag niet te veel drinken of driftig zijn, maar hij moet vredelievend en vriendelijk zijn, en niet geldzuchtig.
1 Timoteüs 3:8. Ook een diaken moet zich waardig gedragen. Hij moet oprecht zijn, mag niet overmatig veel wijn drinken en niet hebzuchtig zijn.
Titus 1:7. Een leider van de gemeente moet als beheerder van Gods huis onberispelijk zijn: hij mag niet eigenzinnig optreden, niet driftig zijn, niet te veel drinken, niet gewelddadig zijn en niet hebzuchtig.
Schandelijke winzucht
1 Petrus 5:2. Hoed de kudde van God die bij u is en houd daar toezicht op, niet gedwongen, maar vrijwillig; niet uit winstbejag, maar bereidwillig. [HSV]
Schandelijke taal
Kolossenzen 3:8. maar nu moet u alles wat slecht is opgeven: woede en drift, laster en vuile taal.
Schande
1 Korintiërs 11:6. Een vrouw die haar hoofd niet bedekt, kan zich net zo goed laten kaalknippen of kaalscheren. Maar omdat dat voor vrouwen een schande is, moet een vrouw haar hoofd bedekken.
1 Korintiërs 14-35. Als ze iets willen leren, moeten ze het thuis aan hun man vragen, want het is een schande voor een vrouw als ze tijdens een samenkomst spreekt.
Efeziërs 5:11-12. Neem geen deel aan de vruchteloze praktijken van de duisternis maar ontmasker die juist, want wat daar in het verborgene gebeurt, is te schandelijk voor woorden.
Titus 1:11. Want er zijn daar veel ongehoorzame mensen, praatjesmakers en bedriegers, vooral onder Joodse gelovigen. Hun moet de mond worden gesnoerd; ze richten hele families te gronde door uit schandelijk winstbejag de verkeerde dingen te onderwijzen.
Schandelijkheid
Efeziërs 5:3-4. Ontucht en zedeloosheid, in welke vorm dan ook, of hebzucht mogen bij u zelfs niet ter sprake komen – deze dingen horen niet bij heiligen. Ook dubbelzinnige, oppervlakkige en platvloerse taal is ongepast – spreek liever woorden van dank.
Opmerking: omdat het grootste deel van het vers over taal gaat, lijkt de vertaling van schandelijkheden tot dubbelzinnige taal wel terecht.
Tot schande maken
Als iemand zich ernstig wordt beschaamd, dan is dat een soort van tot schande maken. Hier de gegeven over dit woord.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | καταισχύνω kataischynō | Werkwoord | G2617 SB2322 | Tot schande maken Komt 13 keer in 12 verzen voor. KJV: ashamed (7x), confound (3x), dishonour (2x), shame (1x). |
Lukas 13:17. Toen hij dat zei, stonden al zijn tegenstanders beschaamd, maar de hele menigte was verheugd over de machtige daden die door hem werden verricht.
Romeinen 5:5. Deze hoop zal niet worden beschaamd, omdat Gods liefde in ons hart is uitgegoten door de heilige Geest, die ons gegeven is.
Romeinen 9:31-33. Maar Israël, dat de wet van de gerechtigheid najaagde, is aan de wet van de gerechtigheid niet toegekomen.
Waarom niet ? Omdat zij die niet uit geloof zochten , maar als uit werken van de wet. Want zij hebben zich gestoten aan de steen des aanstoots, zoals geschreven staat: Zie, Ik leg in Sion een steen des aanstoots en een struikelblok. En: Ieder die in Hem gelooft, zal niet beschaamd worden. [HSV]
Romeinen 10:11. Want de Schrift zegt: Ieder die in Hem gelooft, zal niet beschaamd worden. [HSV]
Opmerking: de NBV21 vertaalt het laatste deel met ‘komt niet bedrogen uit’.
1 Korintiërs 1:27. Maar wat in de ogen van de wereld dwaas is, heeft God uitgekozen om de wijzen te beschamen; wat in de ogen van de wereld zwak is, heeft God uitgekozen om de sterken te beschamen.
1 Korintiërs 11:2-5. Ik moet u echter nog het volgende zeggen. Christus is het hoofd van de man, de man het hoofd van de vrouw en God het hoofd van Christus. Iedere man die met bedekt hoofd bidt of profeteert, maakt zijn hoofd te schande. Maar een vrouw maakt haar hoofd te schande wanneer ze met onbedekt hoofd bidt of profeteert, want dat is even schandelijk als met een kaalgeschoren hoofd. Een vrouw die haar hoofd niet bedekt, kan zich net zo goed laten kaalknippen of kaalscheren. Maar omdat dat voor vrouwen een schande is, moet een vrouw haar hoofd bedekken.
Opmerking 1: het woord schandelijk is door de NBV21 toegevoegd.
Opmerking 2: in het laatste vers staat dat het schaamtevol is maar de NBV21 heeft het met ht sterkere woord schande vertaalt.
1 Korintiërs 11:21-22. Want bij het eten gebruikt iedereen van tevoren al zijn eigen avondmaal en dan heeft de één honger, terwijl de ander dronken is. Hebt u dan geen huizen om er te eten en te drinken? Of minacht u de gemeente van God en beschaamt u hen die niets hebben? Wat moet ik nu tegen u zeggen? Zal ik u hierin prijzen? Ik prijs u niet.
Opmerking: rijke en slimme mensen kunnen anderen in verlegenheid brengen. Dat is niet goed.
2 Korintiërs 7:13-14a. Dit alles heeft ons moed gegeven. Bovendien zijn we uitermate verheugd dat Titus zo blij is, omdat u allen hem nieuwe kracht gegeven hebt. Ik had tegenover hem hoog van u opgegeven, en u hebt me niet teleurgesteld.
Opmerking: Paulus hoefde zich niet te schamen omdat de gemeente aan zijn verwachtingen voldeed.
2 Korintiërs 9:4. Het mag niet zo zijn dat, wanneer een aantal Macedoniërs met mij meekomt, blijkt dat u nog helemaal niet zover bent. Die schande wil ik ons, beter gezegd: u, in deze zaak besparen.
1 Petrus 2:6. Daarom staat er in de Schrift: Zie, Ik leg in Sion een hoeksteen die uitverkoren en kostbaar is; en: Wie in Hem gelooft, zal niet beschaamd worden. [HSV]
Opmerking: de NBV21 vertaalt met ‘komt niet bedrogen uit.
1 Petrus 3:16. Doe dat dan vooral zachtmoedig en met respect, houd uw geweten zuiver; dan zullen de mensen die zich honend over uw goede, christelijke levenswandel uitlaten, zich schamen over hun laster.
Onterend schandelijk
Dit zijn de gegevens van het Griekse woord dat je met onterend kunt vertalen.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | ἀτιμία atimia | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | G819 | Oneer Komt 7 keer voor in 7 verzen. KJV: dishonour (4x), vile (1x), shame (1x), reproach (1x). |
2 Korintiërs 11:21. Tot mijn schande moet ik bekennen dat wij daarvoor te zwak zijn geweest. Als anderen over zichzelf durven op te scheppen, durf ik het ook. Ik ben toch maar een dwaas.
Romeinen 1:26. Daarom heeft God hen overgegeven aan schandelijke hartstochten, want ook hun vrouwen hebben de natuurlijke omgang vervangen door de tegennatuurlijke. [HSV]
Opmerking: de NBV21 vertaalt met ‘onterende verlangens’.
Romeinen 9:21. Of heeft de pottenbakker geen macht over het leem, om uit dezelfde klomp klei het ene voorwerp tot een eervol, het andere tot een oneervol voorwerp te maken? [HSV]
Opmerking: er zal hier gedacht zijn aan potten voor de keuken en potten voor het toilet.
1 Korintiërs 11:13-15. Oordeelt u zelf: Is het gepast dat een vrouw met onbedekt hoofd tot God bidt? De natuur zelf leert u toch dat lang haar voor een man een schande is, terwijl het een vrouw tot eer strekt? Het haar van de vrouw is haar gegeven om het hoofd te bedekken.
Opmerking: oneer zou een betere vertaling zijn.
1 Korintiërs15:42-43. Zo zal ook de opstanding van de doden zijn. Het lichaam wordt gezaaid in vergankelijkheid, het wordt opgewekt in onvergankelijkheid. Het wordt gezaaid in oneer, het wordt opgewekt in heerlijkheid. Het wordt gezaaid in zwakheid, het wordt opgewekt in kracht. [HSV]
Opmerking: een begrafenis is een zaak van oneer. Het is niet anders.
De apostel Paulus en zijn gezelschap maken van alles op hun weg mee op hun weg.
2 Korintiërs 6:8. … door eer en oneer, door kwaad gerucht en goed gerucht; als misleiders en toch waarachtigen. [HSV]
2 Korintiërs11:21. Tot eigen oneer zeg ik: wij zijn zwak geweest. Maar waarin iemand ook durf toont – ik spreek in dwaasheid – daarin toon ook ik durf. [HSV]
2 Timoteüs 2:20. Maar in een groot huis zijn niet alleen voorwerpen van goud en van zilver, maar ook van hout en aardewerk. Sommige zijn voor eervol, maar andere voor oneervol gebruik.
Te schande maken
Dit zijn de gegevens van de twee woorden, die je met te schande maken kunt vertalen.
| Woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | παραδειγματίζω paradeigmatizō | Werkwoord | G3856 SB<> | Te schande maken Komt in 2 verzen voor KJV: make a public example (1x), put to open shame (1x). |
| 2 | δειγματίζω deigmatizō | Werkwoord | G1165 | Komt in één vers voor KJV: make a show (1x) |
Mattheüs 1:19. Jozef, haar man, wilde haar onopgemerkt verlaten, omdat hij rechtvaardig was en haar niet in het openbaar te schande wilde maken. [HSV]
Hebreeën 6:6. … en die daarna afvallig worden, weer opnieuw tot bekering te brengen, omdat zij voor zichzelf de Zoon van God opnieuw kruisigen en openlijk te schande maken. [HSV]
Kolossenzen 2:15. Hij heeft de overheden en de machten ontwapend, die openlijk te schande gemaakt en daardoor over hen getriomfeerd.
Lelijk schandelijk
Hier de gegevens van de twee Griekse woorden, die je met lelijk of schandelijk kunt vertalen.
| Grieks woord | Soort woord | Strong | Opmerkingen: | |
| 1 | ἀσχημοσύνη aschēmosynē | Zelfstandig naamwoord vrouwelijk | G808 SB734 | Schaamte Komt in 2 verzen voor. KJV: that which is unseemly (1x), shame (1x). |
| 2 | ἀσχήμων aschēmōn | Bijvoeglijk naamwoord | G809 SB735 | Komt in één tekst voor KJV: uncomely (1x) |
Romeinen 1:27. En evenzo hebben ook de mannen de natuurlijke omgang met de vrouw opgegeven, en zijn in wellust voor elkaar ontbrand: mannen doen schandelijke dingen met mannen en ontvangen het gepaste loon voor hun dwaling in zichzelf. [HSV]
Openbaring 16:15. Zie, Ik kom als een dief. Zalig hij die waakzaam is en op zijn kleren acht geeft, zodat hij niet naakt zal rondlopen en men zijn schaamte niet zal zien. [HSV]
1 Korintiërs 12:23. En aan de leden van het lichaam die wij als minder eervol beschouwen, verlenen wij groter eer en onze oneerbare leden krijgen een grotere eer. [HSV]
Opmerking: ik denk dat hier over onze geslachtsdelen gaat. De HSV vertaalt het netjes met ‘oneerbare leden’ de NBV21 omzeilt een directe vertaling. Je zou ook met lelijke delen kunnen vertalen. De NBG vertaalt met ‘minder edele leden’. De Statenvertaling heeft minst verhullend met ‘onze onsierlijke leden’
Andere bronnen
Ik ken geen theologische boeken die over schande gaan en hoe je daarmee om kunt gaan. Er zijn wel in de seculiere wereld wel allerlei beschouwingen en romans over dit onderwerp.