Soms zijn wij als mensen gevangen door onze eigen beperkingen, soms zijn we gebonden door een geestelijke macht. Van beide kunnen wij mensen vrij worden.

Je kunt ook als volk vrij worden. Het volk Israël maakte dat mee toen ze bevrijd werden uit Egypte. Nederland maakte het mee na de Tweede Wereldoorlog. Eerst het Zuiden van Nederland, daarna het Noorden. We vieren dat ieder jaar op 5 mei. Op die dag van bevrijding op 5 mei 1945 waren de mensen uitzinnig blij.

Deze studie geeft aan wat er in de Bijbel is te vinden over dat vrij worden. Om vrij te worden kan verlossing nodig zijn. De Bijbel hanteert allerlei woorden voor verlossen en bevrijden. Hieronder staan ze.

Studievragen

Bij dit onderwerp zouden de volgende vragen kunnen worden gesteld.

Oude Testament

Deze studie is wat betreft het Oude Testament nog beperkt tot een blik op het Hebreeuwse woord ga-al dat bevrijden, vrij maken en verlossen betekent. En verder op het memoreren van de bevrijding van het volk Israël uit Egypte.

Patach losmaken

Dit zijn de gegevens van het woord patach, losmaken.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	פָּתַח pāṯaḥ	Werkwoord	H6605	Openen, losmaken Komt 145 keer in 133 verzen KJV: open (107x), loose (13x), grave (7x), wide (3x), engrave (2x), put off (2x), out (2x), appear (1x), drawn (1x), break forth (1x), set forth (1x), miscellaneous (4x).
2	פְּתַחְיָה pᵊṯaḥyâ	Eigennaam mannelijk	H6611	Losmaking Komt 4 keer voor in 4 verzen KJV: Pethahiah (4x)

1.Patach losmaken

In het Hebreeuws is er een woord dat in de werkwoordsvormen Piel en Pual losmaken kan betekenen. In de meest gewone vorm betekent het werkwoord openen. Zie in de tabel hieronder, dertien maal is met ‘loose’ vertaald. Ik neem aan dat de KJV dat met het oog op die werkwoordsvormen zo heeft vertaald.

Job 12:18.

Job 30:11.

Job 38:31.

Job 39:5.

Psalm 102:20. Want Hij heeft uit Zijn heilige hoogte neergezien, de HEERE heeft uit de hemel op de aarde neergekeken, om het gekerm van de gevangenen te horen, om los te maken wie ten dode zijn opgeschreven, zodat men van de Naam van de HEERE zal vertellen te Sion en Zijn lof in Jeruzalem, wanneer de volken tezamen bijeen zullen komen, en de koninkrijken, om de HEERE te dienen. [HSV]

Psalm 105:20. De koning beval hem los te laten, de heerser der volken liet hem vrij.

Psa 116:16. Och HEERE, voorzeker, ik ben Uw dienaar, ik ben Uw dienaar, een zoon van Uw dienares; U hebt mijn boeien losgemaakt. [HSV]

Isa 5:27
Isa 20:2
Isa 45:1
Isa 51:14
Isa 52:2
Isa 58:6
Jer 40:4

Ad. 2 Pethahiah
Dit is een naam van mannen die in het Oude Testament zijn genoemd, in het boek van de Kronieken, Ezra en Nehemia. De naam betekent Jahweh is verlost.

Nieuwe Testament

We kunnen als mensen geestelijke of mentaal gevangen en gebonden zijn. Door verlossing en bevrijding kunnen we vrij worden. Als eerste aandacht gevangen en gebonden zijn.

Rhyomai, verlossen

Hier het overzicht van het woord rhyomai.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	ῥύομαι rhyomai	Werkwoord	G4506 SB3946	Bevrijden, verlossen Komt 18 keer voor in 16 verzen KJV: deliver (17x), Deliverer (1x).

Het woord rhyomai heeft in het Grieks de betekenis van beschermen en behoeden, maar in het Nieuwe Testament en in de Septuagint heeft het vooral de betekenis van bevrijden, verlossen of redden.

De NBV vertaalt steeds met redden, de HSV meestal met verlossen. Dat vind ik beter passen. Je kunt in de meeste gevallen ook het woord bevrijden er in lezen, zoals in de eerste tekst: … en bevrijd ons van de boze.

Mattheüs 6:13. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, tot in eeuwigheid. Amen. [HSV]

Mattheüs 27:43. Hij heeft op God vertrouwd; laat Die Hem nu verlossen als Hij Hem welgezind is, want Hij heeft gezegd: Ik ben Gods Zoon. [HSV]

Lukas 1:74. … dat wij, verlost uit de hand van onze vijanden, Hem zouden dienen zonder vrees. [HSV]

Romeinen 7:24. Ik ellendig mens, wie zal mij verlossen uit het lichaam van deze dood? [HSV]

Romeinen 11:26. En zo zal heel Israël zalig worden, zoals geschreven staat: De Verlosser zal uit Sion komen en zal de goddeloosheden afwenden van Jakob. [HSV]

Romeinen 15:31. … dat ik verlost mag worden van de ongehoorzamen in Judea en dat mijn dienstbetoon, namelijk dat aan Jeruzalem, de heiligen welgevallig is. [HSV]

2 Korintiërs 1:10. Hij heeft ons uit zo’n groot doods gevaar verlost, en Hij verlost ons nog . Op Hem hebben wij de hoop gevestigd dat Hij ons ook verder verlossen zal. [HSV]

Kolossenzen 1:13. Hij heeft ons verlost uit de macht der duisternis en overgebracht in het Koninkrijk van de Zoon zijner liefde. [NBG]

1 Tessalonicenzen 1:10. … en Zijn Zoon uit de hemelen te verwachten, Die Hij uit de doden heeft opgewekt, namelijk Jezus, Die ons verlost van de komende toorn. [HSV]

2 Tessalonicenzen 3:1-2. Voorts, broeders, bidt voor ons, dat het woord des Heren snelle voortgang hebbe en verheerlijkt worde, evenals bij u, en dat wij bewaard blijven voor de wargeesten en slechte mensen; want trouw vindt men niet bij allen. [NBG. Waarom met wargeesten vertaald? Er staat zoiets als kwade en slechte mensen]

2 Timoteüs 3:11. … in mijn vervolgingen en lijden zoals die mij overkomen zijn in Antiochië, in  Ikonium en in Lystre. Wat heb ik al niet aan vervolgingen doorstaan, en uit die alle heeft de Heere mij verlost.

2 Timoteüs 4:17b-18.  En ik ben uit de muil van de leeuw verlost. [HSV] En de Heer zal me blijven beschermen tegen alle slechte daden van mensen. Hij zal me veilig naar de hemel brengen, waar hij koning is. Alle eer aan hem voor altijd en eeuwig! Amen. [BGT]

2 Petrus 2:7-9. … en als God de rechtvaardige Lot, die leed onder de losbandige levenswandel van normloze mensen, verlost heeft – want deze rechtvaardige, die in hun midden woonde, heeft dag in dag uit zijn rechtvaardige ziel gekweld bij het zien en horen van hun wetteloze daden – dan weet de Heere ook nu de godvruchtigen uit de verzoeking te verlossen, maar de onrechtvaardigen te bewaren tot de dag van het oordeel, om gestraft te worden. [HSV]

Lytroo, verlossen

Dit zijn de gegevens rond het woord verlossing.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	λυτρόω lytroō	Werkwoord	G3084 SB2737	Verlossen Komt 3 keer voor in 3 verzen KJV: redeem (3x)
2	λύτρωσις lytrōsis	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G3085 SB2738	Verlossing Komt 3 keer voor in 3 verzen. KJV: redemption (2x), redeem (with G4160) (1x).
3	λυτρωτής lytrōtēs	Zelfstandig naamwoord mannelijk	G3086 SB2739	Verlosser Komt eenmaal voor. KJV: deliverer (1x)
4	ἀπολύτρωσις apolytrōsis	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G629	Verlossing Komt 10 keer voor in 10 verzen KJV: redemption (9x), deliverance (1x).

Ad 1. Lytroo verlossen

Lucas 24:19-21. Jezus vroeg hun: ‘Wat dan?’ Ze antwoordden: ‘Wat er gebeurd is met Jezus van Nazaret, een machtig profeet in woord en daad in de ogen van God en van het hele volk. Onze hogepriesters en leiders hebben Hem ter dood laten veroordelen en laten kruisigen. Wij leefden in de hoop dat Hij degene was die Israël zou bevrijden, maar inmiddels is het de derde dag sinds dit alles gebeurd is.

Opmerking: hoopten de Emmaüsgangers dat Jezus het land Israël zou bevrijden van de Romeinen? Het was in die tijd wat men wel van Jezus verwachtte.

Titus 2:13-14. … terwijl wij verwachten de zalige hoop en verschijning van de heerlijkheid van de grote God en onze Zaligmaker, Jezus Christus. Hij heeft Zichzelf voor ons gegeven, opdat Hij ons zou vrijkopen van alle wetteloosheid en voor Zichzelf een eigen volk zou reinigen, ijverig in goede werken. [HSV]

1 Petrus 1:18-19. U weet immers dat u niet met zoiets vergankelijks als zilver of goud bent vrijgekocht uit het zinloze leven dat u van uw voorouders had geërfd, maar met het kostbare bloed van Christus, als dat van een lam zonder smet of gebrek. 

Ad 2. Lytrosis verlossing

Lucas 1:67-68. En Zacharias, zijn vader, werd vervuld met de Heilige Geest en profeteerde: Geprezen zij de Heere, de God van Israël, want Hij heeft naar Zijn volk omgezien en er verlossing voor tot stand gebracht. [HSV]

Lucas 2:36-38. Er was daar ook een profetes, Hanna, de dochter van Fanuel, uit de stam Aser. Ze was hoogbejaard; vanaf haar huwbare leeftijd had ze zeven jaar met haar man geleefd, en ze was nu al vierentachtig jaar weduwe. Ze was altijd in de tempel, waar ze God dag en nacht diende met vasten en bidden. Op dat moment kwam ze naar hen toe, bracht hulde aan God en sprak over het kind met allen die uitzagen naar de bevrijding van Jeruzalem.

Opmerking: hier hanteert de NBV21 het woord bevrijding. Voor mij is het een woord dat met strijd te maken heeft. Verlossing iets van in goed overleg loslaten. De verlossing van Jeruzalem is vooral geestelijk denk ik.

Hebreeën 9:11-12. Christus daarentegen is aangetreden als hogepriester van al het goede dat ons is toebedacht: Hij is door een indrukwekkender en volmaakter tent – die niet door mensenhanden gemaakt is en niet behoort tot onze schepping – voor eens en altijd het hemelse heiligdom binnengegaan, en dan niet met bloed van bokken en jonge stieren maar met zijn eigen bloed. Zo heeft Hij een eeuwige verlossing verworven.

Ad 3. Lytrtes bevrijder, verlosser
Dit woord komt eenmaal voor. Hier gaat het over Mozes de bevrijder.

Handelingen 7:35. Die Mozes, die zij afgewezen hadden toen zij zeiden: Wie heeft u tot een leider en rechter aangesteld? Hém heeft God als leider en verlosser gezonden door de hand van de Engel Die aan hem verschenen was in de doornstruik. [HSV]

Ad 4. Verlossing apolytrōsis

Lukas 21:27-28. Maar dan zullen ze op een wolk de Mensenzoon zien komen, bekleed met macht en grote luister. Wanneer dat alles staat te gebeuren, richt je dan op en hef je hoofd, want jullie verlossing is nabij!’

Romeinen 3:23-25a. Want iedereen heeft gezondigd en ontbeert de nabijheid van God, en iedereen wordt uit genade rechtvaardig verklaard, om niet, dankzij de verlossing door Christus Jezus. Hij is door God aangewezen om door zijn dood het middel tot verzoening te zijn voor wie gelooft.

Romeinen 8:22-23. Wij weten dat de hele schepping nog altijd als in barensweeën zucht en lijdt. En zij niet alleen, ook wijzelf, die als voorschot de Geest hebben ontvangen, ook wij zuchten in onszelf in afwachting van de openbaring dat we kinderen van God zijn: de verlossing van ons sterfelijk bestaan. 

1 Korintiërs 1:30-31. Maar uit Hem bent u in Christus Jezus, Die voor ons is geworden wijsheid van God en gerechtigheid, heiliging en verlossing, opdat het zal zijn zoals geschreven staat: Wie roemt, laat hij roemen in de Heere. [HSV]

Efeziërs 1:7-8 In Hem hebben wij de verlossing, door Zijn bloed, namelijk de vergeving van de overtredingen, overeenkomstig de rijkdom van Zijn genade, die Hij ons overvloedig geschonken heeft, in alle wijsheid en bedachtzaamheid,

Efeziërs 1:13-14. In Hem bent ook u, nadat u het Woord van de waarheid, namelijk het Evangelie van uw zaligheid, gehoord hebt; in Hem bent u ook, toen u tot geloof kwam, verzegeld met de Heilige Geest van de belofte, Die het onderpand is van onze erfenis, tot de verlossing die ons ten deel viel, tot lof van Zijn heerlijkheid. [HSV]

Efeziërs 4:30. Maak Gods heilige Geest niet bedroefd, want Hij is het stempel waarmee u gemerkt bent voor de dag van de verlossing. [HSV]

Kolossenzen 1:12-14. Breng dus met vreugde dank aan de Vader. Hij stelt u in staat om te delen in de erfenis die alle heiligen wacht in het licht. Hij heeft ons gered uit de macht van de duisternis en ons overgebracht naar het rijk van zijn geliefde Zoon, die ons de verlossing heeft gebracht, de vergeving van onze zonden.

Hebreeën 9:15. Zo is Hij dan bemiddelaar van een nieuw verbond; Hij is immers gestorven om ons te verlossen van de overtredingen tegen het eerste verbond.

Opmerking: de HSV vertaalt met ‘verzoening van de overtredingen. Er staat de verlossing van de overtredingen. Deze tekst past niet in de theologie van de HSV vertalers.

Hebreeën 11:35. Vrouwen kregen hun doden terug doordat die uit de dood opstonden. Anderen werden gemarteld tot de dood erop volgde en wilden van geen vrijlating weten, omdat ze uitzagen naar een betere opstanding.
Opmerking: vrijlating lijkt me in deze context een goede vertaling.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Bij verlossen gaat het om los komen van iets. Waarvan? Door wie? Voor wie?

Mozes was een verlosser door Israël uit Egypte te leiden. Handelingen 7:35.

Zacharia zag bij de geboorte van Johannes de Doper dat God voor verlossing van Israël zal zorgen. Lucas 1:67-68.

Jezus zal zorgen van de verlossing van Jeruzalem. Lucas 2:36-38. Ze verwachtten ook de verlossing van Israël. Lucas 24:19-21. Jezus zal ons verlossen van de wetteloosheid. Titus 2:13-14. En van een doelloos leven. 1 Petrus 1:19.

Door zijn bloed bracht Jezus eeuwige verlossing. Hebreeën 9:12. Verlossing door Jezus uit deze wereld. Lucas 21:28. De verlossing van ons sterfelijk bestaan. Romeinen 8:23. De verlossing van Jezus betekent ook vergeving van zonden. Kolossenzen 1:14. Jezus verlost de Hebreeën van de overtredingen tegen het eerste verbond. Hebreeën 9:15.

Iedereen wordt door geloof in Jezus rechtvaardig verklaard. Hij is namelijk door zijn dood <<>>. Romeinen 3:24. Jezus is onze verlossing. 1 Korintiërs 1:30. In Hem hebben wij de verlossing door zijn bloed. Efeziërs 1:7

De Heilige Geest is het onderpand van onze verlossing. Efeziërs 1:14. Bedroef daarom de Geest niet. Efeziërs 4:30.

Eleutheroō, vrij worden

De volgende woorden komen in het Nieuwe Testament voor over vrij worden, vrijheid en vrij.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	ἐλευθερόω eleutheroō	Werkwoord	G1659 SB1503	Vrij worden. Komt 7 keer voor in 7 verzen. KJV: make free (6x), deliver (1x).
2	ἐλευθερία eleutheria	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	G1657 SB1501	Vrijheid Komt 11 keer voor in 10 verzen KJV: liberty (11x)
3	ἐλεύθερος eleutheros	Bijvoeglijk naamwoord	G1658 SB1502	Vrij Komt 23 keer voor in 23 verzen. KJV: free (18x), free woman (3x), at liberty (1x), free man (1x).

Ad. 1 Vrij worden (eleutheroō)
Als eerste alle teksten waar ‘vrij maken’ in voorkomt.

Johannes 8:30-36. Toen hij deze dingen zei, kwamen velen tot geloof in hem. En tegen de Joden die in hem geloofden zei Jezus: ‘Wanneer u bij mijn woord blijft, bent u werkelijk mijn leerlingen. U zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u bevrijden.’ Ze zeiden: ‘Wij zijn nakomelingen van Abraham en we zijn nooit iemands slaaf geweest – hoe kunt u dan zeggen dat wij bevrijd zullen worden?’ Jezus antwoordde: ‘Waarachtig, ik verzeker u: iedereen die zondigt is een slaaf van de zonde. Nu blijft een slaaf niet voor eeuwig in huis, maar de Zoon blijft wel voor eeuwig. Dus wanneer de Zoon u vrij zal maken, zult u werkelijk vrij zijn.

Romeinen 6:17-23. Maar God zij gedankt: u was slaven van de zonde, maar nu gehoorzaamt u van ganser harte de leer waaraan u zich hebt toevertrouwd, en bevrijd van de zonde hebt u zich in dienst gesteld van de gerechtigheid. Ik druk me zo gewoon mogelijk uit, omdat het anders uw begrip te boven gaat. Zoals u zich ooit in dienst stelde van zedeloosheid en onrecht om een wetteloos leven te leiden, zo stelt u zich nu in dienst van de gerechtigheid om heilig te leven. Toen u nog slaven van de zonde was, was u niet gebonden aan de gerechtigheid. Wat hebt u daarmee geoogst? Dingen waarvoor u zich nu schaamt, want ze leiden tot de dood. Maar nu, bevrijd van de zonde en in dienst van God, oogst u toewijding aan hem en zelfs het eeuwige leven. Het loon van de zonde is de dood, maar het geschenk van God is het eeuwige leven in Christus Jezus, onze Heer.

Romeinen 8:2. De wet van de Geest die in Christus Jezus leven brengt, heeft u bevrijd van de wet van de zonde en de dood. 

Romeinen 8:20b-21. Maar ze (de schepping) heeft hoop gekregen, omdat ook de schepping zelf zal worden bevrijd uit de slavernij van de vergankelijkheid en zal delen in de vrijheid en luister die Gods kinderen geschonken wordt.

Galaten 5:1. Christus heeft ons bevrijd opdat wij in vrijheid zouden leven; houd dus stand en laat u niet opnieuw een slavenjuk opleggen.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
De waarheid maakt een mens vrij. Leugen binden? Johannes 8:32.
Jezus maakt ons vrij. Johannes 8:36. Galaten 5:1. De ‘wet’van de Geest maakt ons vrij. Romeinen 8:2

Hoe kan het dat we ons vrij voelen? Omdat verkeerde neigingen en verleidingen, zoals zedeloosheid en onrecht, geen grip meer op ons hebben. Romeinen 6:18 en Romeinen 6:22.

De schepping zal vrij worden van de slavernij van de vergankelijkheid. Romeinen 8:21.

Ad. 2 en 3 Vrij en vrijheid (eleutheros en eleutheria)
De Bijbel belicht een zevental verschillende kanten. En dan zijn er nog drie teksten, die daar niet in onder te brengen zijn

In de maatschappij waren destijds slaven en vrije mensen. Dat feit komt in een zevental teksten naar voren, zoals in deze tekst.
Efeziërs 6:8. … want u weet dat allen door de Heer beloond worden voor het goede dat ze doen, zowel slaven als vrije mensen.

Dat je vrij van een belofte kan komen, dat komt twee keer voor en beide keren in verband met het huwelijk.

Romeinen 7:3. Daarom dan, als zij de vrouw van een andere man wordt terwijl haar man leeft, zal zij een overspelige genoemd worden. Als haar man echter gestorven is, is zij vrij van de wet, zodat zij geen overspelige is als zij de vrouw van een andere man wordt. [HSV]

1 Korintiërs 7:39. Een vrouw is door de wet gebonden, zolang haar man leeft. Als haar man echter ontslapen is, is zij vrij om te trouwen met wie zij wil, maar alleen in de Heere. [HSV]
Opmerking: dit is vrijheid met een randvoorwaarde.

Jezus was vrij van het afdragen van tempelbelasting.
Matteüs 17:26. Op zijn antwoord: ‘Van anderen,’ zei Jezus tegen hem: ‘Dan zijn de kinderen dus vrijgesteld.

Dat je een vrije plek kan hebben in het Koninkrijk van God

1 Korintiërs 7:21-22. Bent u als slaaf geroepen, dan moet u zich daarover niet bekommeren. Kunt u echter ook vrij worden, maak dan liever van die gelegenheid gebruik. Wie namelijk als slaaf geroepen is in de Heere, is een vrijgelatene van de Heere. Evenzo is hij die als vrije geroepen is, een slaaf van Christus. [HSV]
Opmerking 1: welk woord staat er in het Grieks dat met vrijgelatene is vertaald?
Opmerking 2: let op de Hebreeuwse manier van twee beelden tegenover elkaar zetten, die elkaar lijken tegen te spreken maar dat juist niet doen.

1 Korintiërs 9:1. Ben ik niet een apostel? Ben ik niet vrij? Heb ik niet Jezus Christus, onze Heere, gezien?  Bent u niet mijn werk in de Heere?
Opmerking: Paulus is uit vrije wil apostel geworden.

1 Korintiërs 9:19. Vrij als ik ben ten opzichte van iedereen, ben ik de slaaf van iedereen geworden om zo veel mogelijk mensen te winnen. Opmerking: Paulus is uit vrije wil een slaaf van iedereen geworden.

In Galaten staan enkele verzen of de vrije Sara en de slavin Hagar.
Galaten 4:22-25. Zeg mij, u die onder de wet wilt zijn, luistert u niet naar de wet? Want er staat geschreven dat Abraham twee zonen had, een van de slavin, en een van de vrije. Maar hij die van de slavin was, is naar het vlees geboren, hij echter die van de vrije was, door de belofte. Deze dingen hebben een zinnebeeldige betekenis; want deze vrouwen zijn de twee verbonden: het ene, dat van de berg Sinaï, dat kinderen voortbrengt voor de slavernij, dat is Hagar. Want deze Hagar is de berg Sinaï in Arabië, en komt overeen met het huidige Jeruzalem, dat met haar kinderen in slavernij is.

Galaten 4:26-31. Maar het Jeruzalem dat boven is, is vrij, en dat is de moeder van ons allen. Want er staat geschreven: Wees vrolijk, onvruchtbare, die niet baart, breek uit in gejuich en roep, u die geen barensnood kent, want de kinderen van de eenzame zijn veel talrijker dan die van haar die de man heeft. Wij nu, broeders, zijn kinderen van de belofte, net zoals Izak. Maar zoals destijds hij die naar het vlees geboren was, hem vervolgde die naar de Geest geboren was, zo is het ook nu. Wat zegt de Schrift echter? Jaag de slavin en haar zoon weg, want de zoon van de slavin zal beslist niet erven met de zoon van de vrije. Daarom, broeders, wij zijn geen kinderen van de slavin, maar van de vrije.

Dat je vrij bent als je in Christus bent.
Romeinen 8:20b-21. Maar ze (de schepping) heeft hoop gekregen, omdat ook de schepping zelf zal worden bevrijd uit de slavernij van de vergankelijkheid en zal delen in de vrijheid en luister die Gods kinderen geschonken wordt.

1 Korintiërs 10:29. Ik bedoel nu niet uw eigen geweten, maar dat van die ander. Mijn vrijheid wordt door zijn geweten toch niet aangetast? Opmerking: Je kunt naar je geweten handelen, dat geeft vrijheid, maar soms hou je met een ander rekening.

2 Korintiërs 3:17. Welnu, met de Heer wordt de Geest bedoeld, en waar de Geest van de Heer is, daar is vrijheid. 

Galaten 2:4. Dat wilden alleen een paar schijnbroeders, die als spionnen waren binnengedrongen om erachter te komen hoe wij onze vrijheid, die we in Christus Jezus hebben, gebruikten. Ze wilden slaven van ons maken.
Opmerking: Er zijn nog steeds schijnbroeders, christenen, die slaven van ons willen maken.

Galaten 5:1. Christus heeft ons bevrijd opdat wij in vrijheid zouden leven; houd dus stand en laat u niet opnieuw een slavenjuk opleggen.

Galaten 5:13. Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar in liefde.

Jakobus 1:25. Wie zich daarentegen spiegelt in de volmaakte wet, die vrijheid brengt, en dat blijft doen, niet als iemand die hoort en vergeet, maar als iemand die ernaar handelt – hem valt geluk ten deel, juist in wat hij doet.
Opmerking: de volmaakte wet, dat is wat de Geest aangeeft om te denken en te doen..

Jakobus 2:12. Zorg ervoor dat uw spreken en uw handelen de toets kunnen doorstaan van de wet, die vrijheid brengt.
Opmerking: als we gewoon dat Gods woorden in ons innerlijk leidend zijn, dan is dat vrijheid.

1 Petrus 2:16. Leef als vrije mensen, en verschuil u niet achter uw vrijheid om u te misdragen, maar handel als dienaren van God.

Je kunt ook een slaaf van het verderf zijn.
2 Petrus 2:19. Ze beloven vrijheid, maar zijn zelf slaven van het verderf, want waar men door beheerst wordt, daarvan is men slaaf. 

Waarvan je juist niet vrij wil zijn.
Romeinen 6:20. Want toen u slaaf van de zonde was, was u vrij ten aanzien van de gerechtigheid. [HSV]
Opmerking: een beeldende manier van zeggen, als slaaf van de zonde kom je helemaal niet toe aan goede daden te doen. Die goede daden die juist ook voor jezelf een zegen zijn om te doen.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
In de tijd van Paulus had je in de maatschappij slaven en vrije mensen. Als je als slaaf vrij kon komen moest je dat maar doen. 1 Korintiërs 7:21.

Als je naar de Geest bent geboren, zoals Izak, ben je een vrije anders een slaaf, zoals de zoon van Hagar. Galaten 4:22-25. Galaten 4:31

Waar de Geest van de Heer is, is vrijheid. 2 Korintiërs 3:17. We zijn geroepen om in vrijheid te leven en vrij te zijn. Galaten 5:1 en 13. Wat de Geest aangeeft om te denken en te doen is vrijheid. Jakobus 1:25. De stem van God, die in ons innerlijk spreekt geeft vrijheid. Jakobus 2:12

Wij zijn vrijwillig als het ware een slaaf van Christus geworden. 1 Korintiërs 7:22. We leven als vrije mensen. 1 Petrus 2:16.

Jeruzalem dat boven is, is vrij. Galaten 4:26. De schepping zal delen in de vrijheid na van de vergankelijkheid te zijn vrijgemaakt. Romeinen 8:21. <ik begrijp niet hoe dat er uit ziet>>

Je kunt naar je geweten handelen, dat geeft vrijheid, maar soms hou je met een ander rekening om dan iets niet of wel te doen dat je medemens helpt. 1 Korintiërs 10:29

Er zijn mensen in de kerk, die van ons slaven willen maken. Galaten 2:4. Vrijheid beloven betekent niet altijd vrijheid ontvangen. 2 Petrus 2:19.

Bevrijdingspraktijk van Jezus

Vrij komen van boze geesten.

<<eerst het algemene>>

Zoals wel duidelijk is, houden boze geesten niet van bevrijdingen. Ze ervaren dit zelfs als pijniging. Matteüs 8:29. En zie, zij schreeuwden, zeggende: Wat hebt Gij met ons te maken, Zoon van God? Zijt Gij hier gekomen om ons voor de tijd te pijnigen? [NBG]

Als een kind van God met veel gezag in de buurt van boze geesten komt en als de boze geesten bij iemand worden aangesproken dan kunnen die geesten gaan reageren. We noemen dat manifesteren van boze geesten. Het kan zijn dat ze niet anders kunnen of dat ze proberen de bevrijding te verhinderen of beide. Vormen van manifesteren zijn: diep ademen, geeuwen, hoesten, of in andere gevallen beven, schudden en trappelen. We lezen meer dan eens in de Bijbel, dat de boze geest met een luide schreeuw de persoon verlaat. Bijvoorbeeld Matteüs 9:26.

Als er manifestaties zijn, is het belangrijk om rustig te blijven. Sta ten alle tijde in de autoriteit van Jezus. Ook het bidden in nieuwe tongen is hierbij een machtig wapen, zie Markus 16: 17. Het kan zijn dat we onvoldoende autoriteit hebben om de duisternis te verdrijven. Het is daarom goed om vooral te bedenken of we voldoende autoriteit hebben voor het uitdrijven.

Het kan zijn dat er meer geesten in het spel zijn. Dat is zelfs meestal het geval. Bij meer geesten is er dan meestal een “sterke” (leider/aanvoerder) aanwezig. Bind deze en pak de andere geesten één voor één aan. Men zegt weleens; “neem de koninginbij weg en de rest zal volgen”. Vertrouw hierin op de leiding en de hulp van de Heilige Geest. Matteüs 12: 29. Of hoe kan iemand het huis van de sterke binnengaan en zijn huisraad roven, als hij niet eerst die sterke heeft gebonden? Dan zal hij zijn huis plunderen.

In de periode van de moord op Pim Fortuijn werd er over gesproken dat mensen hem hadden gedemoniseerd. Volgens de Bijbel kunnen mensen dat niet doen, je kunt alleen maar worden gedemoniseerd door demonen.

Bevrijding bij Jezus

Hieronder staan vier voorbeelden van bevrijdingen, die door Jezus plaatsvonden.

Voorbeeld 1: De onreine geest, die de start van Jezus bediening wilde verstoren.
Marcus 1: 23-27. Er was in de synagoge ook een man die bezeten was door een onreine geest, en hij schreeuwde: ‘Wat hebben wij met jou te maken, Jezus van Nazaret? Ben je gekomen om ons te vernietigen? Ik weet wel wie je bent, de heilige van God.’ Jezus sprak hem streng toe en zei: ‘Zwijg en ga uit hem weg!’ De onreine geest deed de man stuiptrekken en verliet hem met een luide schreeuw. Iedereen was zo verbijsterd dat ze tegen elkaar zeiden: ‘Wat is dit allemaal? Een nieuwe leer met groot gezag! Zelfs als hij onreine geesten een bevel geeft, wordt hij gehoorzaamd.’

Er vallen een paar dingen op:
1. De eerste heling van Jezus waarvan we in het NT lezen was een bevrijding.
2. Jezus vraagt niets aan God maar treedt namens God op. Jezus beveelt: ga uit.
3. Reactie van de mens: stuiptrekken en geschreeuw.
4. Men ontdekt dat Jezus gezag heef. Autoriteit is belangrijk.

Een vrouw die al achttien jaar bezeten was
Lukas 13:11-13. Er was daar ook een vrouw die al achttien jaar bezeten was door een geest die haar ziek maakte. Ze was helemaal krom en kon met geen mogelijkheid rechtop staan. Toen Jezus haar zag, riep hij haar bij zich en zei tegen haar: ‘U bent verlost van uw ziekte,’ en hij legde haar de handen op. Meteen ging ze rechtop staan en loofde God.

Wat valt op:
1. Het is een geest die haar ziek maakte. NBG vertaling: “Een geest van zwakheid”.
2. Dit werkte uit in haar lichaam.
3. De wijze waarop Jezus haar beter maakte: spreken en handen opleggen.
4. De handeling wordt ‘verlossing van de ziekte’ genoemd.
5. Jezus legde haar de handen op. Voor genezing en vervulling met de Geest. Dat dit zo is, zie je aan haar reacties. Rechtop staan en loven van God.

Zo gaat het verhaal verder.
Lucas 13: 14-17. Maar de leider van de synagoge werd boos omdat Jezus op sabbat genas en zei tegen de menigte: ‘Er zijn zes dagen om te werken. Kom dus op die dagen om u te laten genezen en niet als het sabbat is!’ Maar de Heer zei: ‘Huichelaars! Maakt niet ieder van jullie op sabbat zijn os of ezel los van de voederbak om hem te laten drinken? Mocht deze vrouw, die een dochter is van Abraham en al achttien jaar door Satan geboeid werd gehouden, mocht zij op sabbat niet uit deze boeien worden losgemaakt?’ Toen hij dat zei, stonden al zijn tegenstanders beschaamd, maar de hele menigte was verheugd over de machtige daden die door hem werden verricht.

Er zijn twee soorten reacties:
1. De menigte gaat God gaat loven (vers 17).
2. De leider van de synagoge ergert zich aan Jezus (vers 14-15).

En nog meer:
1. Zowel de Lukas als de leider van de synagoge noemt deze verlossing een genezing.
2. Jezus kiest ervoor om te genezen. Een zuster in moeite genezen is belangrijker dan een goede relatie met de leider van de synagoge. Dan een sabbat gebod van mensen.
3. Jezus noemt hem een huichelaar (vers 16). Ik denk met de bedoeling hem een spiegel voor te houden opdat hij zich gaat bekeren.

De genezing van de bezeten Gerasener.
Marcus 5: 1-7. Ze kwamen aan de overkant van het meer, in het gebied van de Gerasenen. Toen hij uit de boot gestapt was, kwam hem meteen vanuit de grafspelonken een man tegemoet die door een onreine geest bezeten was en in de spelonken woonde. Zelfs als hij vastgebonden was met een ketting kon niemand hem in bedwang houden. Hij was al dikwijls aan handen en voeten geketend geweest, maar dan trok hij de kettingen los en sloeg hij de boeien stuk, en niemand was sterk genoeg om hem te bedwingen. En altijd, dag en nacht, liep hij schreeuwend tussen de rotsgraven en door de bergen en sloeg hij zichzelf met stenen. Toen hij Jezus in de verte zag, rende hij op hem af en viel voor hem neer, en luid schreeuwend zei hij: ‘Wat heb ik met jou te maken, Jezus, Zoon van de allerhoogste God? Ik bezweer je bij God: doe me geen pijn!’ 

Marcus 5: 8-10. Want hij had tegen hem gezegd: ‘Onreine geest, ga weg uit die man.’ Jezus vroeg hem: ‘Wat is je naam?’ En hij antwoordde: ‘Legioen is mijn naam, want we zijn met velen.’ Hij smeekte hem dringend om hen niet uit deze streek te verjagen. 

Marcus 5: 11-13. Nu liep er op de berghelling een grote kudde varkens te grazen. De onreine geesten smeekten hem: ‘Stuur ons naar die varkens, dan kunnen we bij ze intrekken.’ Hij stond hun dat toe. Toen de onreine geesten de man verlaten hadden, trokken ze in de varkens, en de kudde van wel tweeduizend stuks stormde de steile helling af, het meer in, en verdronk in het water.

Wat valt op:
1. De bezeten man had grote kracht.
2. Jezus had gezegd ‘ga weg uit die man’, maar de geest was nog niet verdwenen (vers 8). De actie van Jezus heeft niet in één keer het gewenste effect. Dat kan bij ons ook gebeuren.
3. Jezus stelt de boze geest een vraag: wat is je naam? Dat kun je dus blijkbaar vragen.
4. De geest heette legioen, een soort leider van een hele groep met geesten.
5. Jezus wist nog niet, dat hij zo heette.
6. Jezus is coulant voor de onreine geest.

Het derde deel van de tekst, vers 11 tot en met 13, is moeilijk te begrijpen. Waarom vraagt de onreine geest in de varkens te mogen intrekken? Het zou kunnen zijn omdat het onreine dieren zijn.

Waarom kunnen die varkens daar niet tegen en zoeken ze hun ondergang? Het zou kunnen dat het geesten waren die zichzelf hadden gecommitteerd met de dood. Ze probeerden de Gerasener immers ook de dood in te jagen.

In de parallelle tekst in Lukas 8: 31 staat er nog dat de onreine geesten Jezus smeekten niet naar de afgrond, in het Grieks abusson, de NBV vertaalt met ‘onderwereld’,  te hoeven. Waarom is Jezus zo aardig om deze nare geesten een gunst te verlenen? <<ik heb geen idee>>

Deze geschiedenis van de storm op het meer gaat vooraf aan deze geschiedenis. Was toen de natuur onder invloed van de doodsgeesten, die ook de Gerasener kwelde? Na deze geschiedenis volgde de opwekking uit de dood van de dochter van Jaïrus. Hadden daar de doodgeesten ook een rol in? Het lijkt er op dat je dat verband kan leggen.

De evangeliën noemen deze plaats het gebied van de Gerasenen of Gaderenen. Het is het gebied aan de Zuid Oost kant van het meer. Hier woonden weinig of geen joodse mensen. Dat blijkt ook wel uit de aanwezigheid van de varkens. Nu is er een vrij brede strook tussen het water en de steile berghellingen. Maar in de tijd van Jezus stond het water, denk ik hoger, waardoor de varkens vanaf de helling gelijk in het water terecht kwamen.

Pijnlijk falen van de discipelen.
Matteüs 17:14-18. Toen ze zich weer bij de mensenmassa voegden, kwam er iemand naar hem toe die voor hem op zijn knieën viel en zei: ‘Heer, heb medelijden met mijn zoon, want hij is maanziek en lijdt daar erg onder; hij valt dikwijls in het vuur of in het water. Ik heb hem bij uw leerlingen gebracht, maar zij konden hem niet genezen.’  Jezus antwoordde: ‘Wat zijn jullie toch een ongelovig en dwars volk, hoe lang moet ik nog bij jullie blijven? Hoe lang moet ik jullie nog verdragen? Breng hem bij me.’ Daarop sprak Jezus de demon op strenge toon toe. Deze ging uit de jongen weg, en vanaf dat moment was hij genezen.

Wat valt op:
1. In dit deel gaat het vooral om wat de leerlingen doen.
2. Jezus noemt de falende leerlingen ongelovig en dwars. Jezus heeft even grote moeite met hen.

Als ik dit zo lees, dan denk ik: “Wat zou Jezus van onze kerk vinden”? Ook een ontaard en verkeerd geslacht? Daar is moeilijk een ander antwoord op te geven, dan “ja”.

De opmerking van Jezus hier is een tekst die ook al in het Oude Testament voorkomt (zie Studiebijbel). De HSV vertaalt i.p.v. “dwars” met het woord “ontaard” en de SV en NBG met “verkeerd”. De Jewish Bible vertaalt vers 17 als: Yeshua answered, “Perverted people, without any trust! How long will I be with you? How long must I put up with you? Bring him here to me!”

Bevrijding door de discipelen.

Hieronder staat een voorbeeld beschreven van een bevrijding van de apostel Paulus en een voorbeeld van een poging van een bevrijding door de zonen van Skevas. Die bevrijding liep verkeerd af.

Een bevrijding door Paulus.
Handelingen 16:16-18. Een andere keer, toen we weer op weg waren naar de gebedsplaats, kwamen we een jonge slavin tegen die bezeten was door een geest en zo de toekomst kon voorspellen. Met haar waarzeggerij verdiende ze veel geld voor haar eigenaars. Terwijl ze achter Paulus en ons aan liep, schreeuwde ze aan één stuk door: ‘Deze mensen zijn dienaren van de allerhoogste God en verkondigen u hoe u gered kunt worden!’ Dat ging verscheidene dagen zo door. Toen Paulus er genoeg van kreeg, sprak hij de geest als volgt toe: ‘Ik beveel je in de naam van Jezus Christus: verlaat haar!’ En op datzelfde moment ging de geest uit haar weg.

Wat valt op:
1. Paulus laat het verschillende dagen duren. Waarom? Hij lijkt mij vanwege zijn geduld en zijn liefde.
2. Paulus doet de bevrijding in de naam van Jezus, onder het gezag van Jezus.

De zonen van Skevas.
Handelingen 19: 13-20. Ook enkele rondtrekkende Joodse geestenbezweerders probeerden boze geesten uit te drijven door het uitspreken van de naam van de Heer Jezus. Ze zeiden: ‘Ik bezweer jullie bij Jezus, die door Paulus wordt verkondigd!’ Het waren de zeven zonen van Skevas, een Joodse hogepriester, die dit deden. Maar de boze geest gaf hun ten antwoord: ‘Jezus ken ik, en Paulus ook, maar wie zijn jullie?’ De man die door de boze geest bezeten was, sprong op hen af en ging hen met zo veel geweld te lijf dat ze naakt en gewond uit het huis wegvluchtten. Alle Joodse en Griekse inwoners van Efeze hoorden van dit voorval, dat hen met diep ontzag vervulde; allen prezen en eerden de naam van de Heer Jezus. Veel nieuwe gelovigen kwamen in het openbaar hun praktijken opbiechten. Onder hen waren ook velen die magie hadden bedreven, maar die nu hun boekrollen verzamelden en publiekelijk verbrandden. Toen de waarde ervan werd berekend, kwam men uit op een bedrag van vijftigduizend zilverstukken. Zo zegevierde het woord van de Heer en vond het steeds meer gehoor.

Wat valt op:
1. Het is gevaarlijk als je demonen uitdrijft zonder voldoende autoriteit.
2. Bij Paulus lees je dat ze hun praktijken opbiechten en hun boekrollen verbranden. Dat lijkt voldoende te zijn.

Er zijn veertig verzen, die over vrij worden, vrijheid, vrij en vrijmaken of bevrijden gaan.

Overwegingen

Gevangenissen waren er in de oudheid niet zoals in onze tijd. Men had wel enkele plekken waar mensen tijdelijk werden vast gehouden om hen daarna te berechten voor een lijfelijke straf, de doodstraf of misschien wel vrijspraak. De apostel Paulus zou later zoiets krijgen als huisarrest onder bewaking van soldaten.

Jezus sprak bij de start van zijn bediening, Lucas 4, over het bekendmaken van vrijlating voor gevangenen. We lezen echter niet dat Jezus in een fysieke gevangenis is geweest. Hij zal het wel gehad hebben over mensen, die in een geestelijke of mentale gevangenis zitten. Die kom je heden ten dage ook vooral tegen. Trouwens wie is helemaal vrij?

Jezus kwam niet alleen om ons te redden door voor onze zonden te sterven maar ook om ons de vrijheid te geven op elk gebied van ons leven. Hij overwon het rijk van de duivel en bevrijdde de gevangenen.

De bevrijding van een heel volk
Van de Bijbel kennen we de bevrijding van een heel volk, het volk Israël en wel uit de slavernij van Egypte. We kunnen daar over lezen in het boek Exodus. Eerst was er de vraag van Mozes aan de Farao van Egypte om het volk vrijaf te geven om een feest te vieren. Toen de Farao het volk dat niet wilde toestaan volgden een tiental grote rampen. Tenslotte liet hij het volk gaan.

De Farao bedacht zich een aantal dagen later en achtervolgde het volk. Het volk Israël stond voor de Rode Zee. Door een groot wonder splitste het water van de Rode Zee zich en ontstond er een pad door de Rode Zee. Het volk Israël trok er door heen. Maar toen het leger van de Farao ook door dat pad ging stortte de muren van water ineens in en het leger van de Farao verdronk. Dit was een dermate indrukwekkende gebeurtenis dat lange tijd later de volken rond Israël zich deze gebeurtenis nog steeds herinnerden.

Jozua wordt de nieuwe leider na Mozes. Bijna altijd als het over Jozua gaat in de Bijbel wordt eraan toegevoegd dat hij de zoon van Nun is. Het Hebreeuwse woord Nun betekent o.a. vrijheid. Strong H5126.

Het zou mooi zijn als volken onder nare dictaturen zoals in het Midden Oosten, Azië en Afrika zouden worden bevrijd van hun dictatoriale leiders.

Andere bronnen

Er zijn heel wat boeken geschreven door mensen die kennis en ervaring hebben opgedaan om mensen in vrijheid te laten komen.

De ziel van mensen kan gefragmenteerd raken en het rijk van de duisternis kan delen van de ziel van mensen vasthouden in het rijk van de duisternis.

Een helper kan samen met de hulpvrager inzicht krijgen welk deel het betreft en waarom dat is gelukt. Zodra zij inzicht krijgen kan door de woorden in de naam van Jezus uit te spreken de delen van de ziel worden bevrijd waardoor de hulpvrager vrij kan worden.

Dit vers in Genesis wordt wel de moederbelofte en het Proto evangelie genoemd. Waar komt het woord moederbelofte vandaan? Ik heb niet kunnen vinden. Wie ermee is begonnen? Het staat niet in de Heidelbergse Catechismus of in de belijdenis geschriften, maar ik heb het wel in allerlei preken gehoord van dominees in mijn kerk. Mijn kerk is een gemeente, die zich verbonden voelt met de Gereformeerde Bond binnen de PKN kerken.

Er is een theologie die bij ‘nageslacht’ verwijst naar Jezus, die op het kruis voor onze zonden is gestorven en zo satans hoofd vermorzelde. Het bijten in de hiel duidt op het lijden van Jezus.

De strijd is, denk ik, beter breder op te vatten. De New International Version (NIV) heeft als tekstverwijzing Handelingen 13:10. Dat is de uitbrander en de straf die Elymas van de apostel Paulus kreeg. Hij werd blind. De andere tekstverwijzingen van de NIV zijn Johannes 8:44, dat gaat over de duivel en Efeze 2:2, 1 Johannes 3: 8. <<nog uitwerken>>

In de Joodse Chumash, Stone edition, staat bij deze tekst. “De slang verleidt de joden om de geboden met de hiel te vertrappen, maar de jood kan overwinnen door zijn hoofd te gebruiken voor de Torah studie”. Wel een hele andere insteek voor deze tekst dan de insteek van de preken in de kerk.

De strijd van het nageslacht van de vrouw en de slang is op allerlei plekken in de boeken van de Bijbel te lezen. Bij de strijd tussen Jezus en de duivel na de doop in de woestijn ging over verleiding. Doordat Jezus niet op de verleiding inging werd de macht van de satan gebroken. <<verder uitwerken>>

Lessen

Personen, groepen, landen of volken komen vrij na vrijspraak of na te zijn vrijgekocht.

In het Oude Testament komt het idee al naar voren dat er een losprijs zal zijn waardoor mensen voor altijd zijn vrijgekocht.

Als je bent vrijgekocht is het ook nog nodig om stappen te zetten om die vrijheid te ontvangen.

Welk deel van de ziel is gevangen? Vraag om inzicht. Voorbeelden van delen van de ziel die gevangen zijn gezet zijn:

Wat komt er eerst de hemelse rechtbank. Heer