Studie Reinigen

Dit is een studie over een onderwerp dat in de christelijke wereld heel algemeen in beeld is. De dood van Jezus, zijn vergoten bloed reinigt ons van alle zonden. Is dat een universeel automatisme? Zeker niet. Daarom goed om meer over dit onderwerp te weten.

Rein en onrein is een onderwerp dat voor de hele mensheid geldt. Het was al een begrip voor het volk Israël er was. Alleen is aan hen openbaring over dit onderwerp gegeven.

Het is ook een onderwerp dat waar Jezus onderwijs over geeft aan dat ok geldt voor de volken, die in Jezus gingen geloven. Zo lezen we in het Nieuwe Testament.

Rein en onrein is één van de grote onderwerpen in de Bijbel. Woorden rond deze begrippen komen honderden keer voor in de Bijbel.

Studievragen

Welke gevolgen heeft het voor je dagelijks leven als je rein of onrein bent.

Hoe wordt je onrein en hoe kun je dan weer rein worden.

Oude Testament

In het Oude Testament komen diverse woorden voor, die over rein en onrein gaan. Er zijn trouwens twee verschillende Hebreeuwse woorden voor onrein. Die zullen ieder wel een eigen betekenis hebben. Hier eerst het woord tahor, dat je met rein kunt vertalen.

Rein (tahor)

Hier de gegevens van het woord tahor in de Bijbel.

 Hebreeuws
woord
Soort woordStrongOpmerkingen:
1טָהוֹר
tahowr
Bijvoeglijk
naamwoord
H2889Rein
Komt 94 keer voor.
KJV: clean (50x), pure (40x), fair (2x), purer (1x), variant (1x).

Het zelfstandig naamwoord woord tahowr, rein, komt 94 keer voor, waarvan 28 keer in het boek Exodus en 21 keer in het boek Leviticus. Het woord komt voor het eerst voor in Genesis 7 waar het gaat om reine en onreine dieren die zullen meereizen in de ark van Noach.

Wat kan er allemaal rein zijn en welke gevolgen heeft het rein zijn?

Reine en onreine dieren
De indeling van dieren in reine en onreine dieren komen we al tegen bij de vroege geschiedenis van de mensheid namelijk bij de ark van Noach.

Genesis 7:1-3. Toen zei de HEER tegen Noach: ‘Ga de ark in, samen met je hele gezin, want ik heb gezien dat jij als enige van deze generatie rechtschapen bent. Van alle reine dieren moet je zeven mannetjes en hun wijfjes meenemen, van de onreine dieren moet je er twee meenemen, een mannetje en zijn wijfje, en van de vogels weer zeven mannetjes en wijfjes, om hun voortbestaan op aarde veilig te stellen.

Opmerking 1: het gaat hier over tahor, reine dieren en niet tahor, niet reine dieren. Het woord tame voor onrein staat niet in de tekst. Zit daar een betekenis achter? Is het begrip tamée pas later in de geschiedenis ontstaan?
Opmerking 2: let op: ook in de tijd voordat het volk Israël er was werd er al over reine en onreine dieren gesproken.

Genesis 7:7-9. Om aan het water te ontkomen ging Noach de ark in, samen met zijn zonen, zijn vrouw en de vrouwen van zijn zonen. Van de reine en de onreine dieren, van de vogels en van alles wat op de aardbodem rondkruipt, kwamen er telkens twee bij Noach in de ark, een mannetje en een wijfje, in overeenstemming met wat God hem had opgedragen.

Opmerking: op de vraag waarom bepaalde dieren rein en andere dieren niet rein zijn, heb ik maar een beperkt antwoord. De afvalopruimers onder de dieren zoals de varkens, de aasvogels en de schaaldieren zijn onrein. Waarom een paard en een ezel onrein zijn, zal een andere oorzaak hebben. Misschien gewoon omdat hun vlees niet geschikt is voor een mens.

Dit gebeurde nadat iedereen uit de ark de aarde weer kon bewonen.
Genesis 8:20. Noach bouwde een altaar voor de HEER; daarop bracht hij brandoffers van al het reine vee en alle reine vogels.

Hier het gebod van God om alleen reine dieren te eten.
Leviticus 20:24-26. Ik ben de HEER, jullie God, die jullie van alle andere volken heeft onderscheiden. Daarom moeten jullie onderscheid maken tussen reine dieren en onreine, tussen onreine vogels en reine, opdat je je keel niet verontreinigt met lopende dieren, vogels of kruipende dieren die ik voor jullie heb onderscheiden als ​onrein. Wees ​heilig​ omwille van mij, want ik, de HEER, ben ​heilig​ en ik heb jullie van de andere volken onderscheiden om mijn volk te zijn.

Opmerking: in deze tekst staat wel de woorden tamée wat je met onrein kunt vertalen.

Deuteronomium 14:11. Alle vogelsoorten die rein zijn mag u eten.
Deuteronomium 14:19-20. Ook gevleugelde insecten moet u als onreine dieren beschouwen, die u niet mag eten, met uitzondering van enkele reine soorten.

Rein (puur) goud
In het boek Exodus gaat het over taher, rein, goud, wat we ook zouden kunnen vertalen met puur goud of zuiver goud. Die uitdrukking komt een flink aantal keer voor. Het is interessant om te zien wat van puur goud moest worden gemaakt of met puur goud moest worden overtrokken.

Exodus 25:10-11. Laat van acaciahout een ark maken, een kist van twee-en-een-halve el lang, anderhalve el breed en anderhalve el hoog. Overtrek die met zuiver goud, zowel vanbinnen als vanbuiten; aan de bovenkant moet je rondom een gouden sierlijst aanbrengen.

Exodus 25:16-17. In de ark moet je de verbondstekst leggen die ik je zal geven. Je moet ook een verzoeningsplaat maken van zuiver goud, twee-en-een-halve el lang en anderhalve el breed. 

Exodus 25: 23-24. Maak een tafel van acaciahout, twee el lang, één el breed en anderhalve el hoog. Overtrek hem met zuiver goud en breng rondom een gouden sierlijst aan.

Exodus 25:29. Maak ook de bijbehorende schotels, schalen en kannen, en kommen voor de wijnoffers, allemaal van zuiver goud.

Exodus 25:31. Maak een lampenstandaard van zuiver goud. De voet, de schacht, de kelken, knoppen en bloemen moeten uit één stuk worden gedreven.
Opmerking: Exodus 31:8 verwijst ook naar deze kandelaar.

Exodus 25:36-39. De hele standaard, met de zes armen en de knoppen, moet uit één stuk zuiver goud gedreven worden. Maak er zeven lampen voor en zet die er zo op dat het licht naar voren valt. De snuiters en bakjes moeten ook van zuiver goud zijn. Gebruik voor de lampenstandaard en voor de bijbehorende voorwerpen een talent zuiver goud.

In Exodus 28 gaat het om puur gouden kettinkjes en een rozet voor de priesterkleding.

Het gaat hier over het reukofferaltaar
Exodus 30:3. Overtrek de bovenkant, alle zijkanten en de hoorns met zuiver goud en breng rondom een gouden rand aan.

In Exodus 37 staat een verslag van hoe de ark, de verzoeningsplaat waarbij ook de twee cherubs met puur goud waren gemaakt, de tafel, de schotels, schalen en kommen, en de kannen voor de wijnoffers en de kandelaar van puur goud werden gemaakt. Het reukwerkaltaar werd met zuiver goud overtrokken. En in Exodus 39 over het maken van de priesterkleding.

Leviticus 24:4. Op de kandelaar van zuiver goud moet hij de lampen voor het aangezicht van de HEERE voortdurend verzorgen. [HSV]
Opmerking: het Hebreeuwse woord ‘menorah’, is met kandelaar vertaald.

Leviticus 24:6. U moet ze dan in twee rijen leggen, zes per rij, op de tafel die met zuiver goud overtrokken is voor het aangezicht van de HEERE. [HSV]

Het gaat hier over de nakomelingen van Aäron.
2 Kronieken 13:11. Ze dragen elke ochtend en elke avond brandoffers op aan de HEER, brengen reukoffers, leggen de toonbroden neer op de met zuiver goud overtrokken tafel en ontsteken elke avond de lampen in de gouden lampenstandaard. Wij nemen dus de voorschriften van de HEER in acht, maar u hebt u van hem afgewend.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Er zijn voorwerpen, die met goud worden overtrokken en er zijn voorwerpen die geheel van puur goud worden gemaakt.

Van puur goud worden gemaakt: het verzoeningsdeksel (kaporet H3727) op de ark, de schotels schalen en kommen, die voor de wijnoffers worden gebruikt, de lampenstandaard (menorah H4501), de kettinkjes en de rozet voor de priesterkleding,

Met puur goud overtrokken zijn de ark (ároon H727), de tafel (sjoelchan H7979) en de zijkanten, bovenkant en hoorns van het reukaltaar

Overweging: wij weten dat 100% goud te zacht is om te verwerken, daarom hebben wij 24 karaats goud bijvoorbeeld. Er is ook nog een andere stof toegevoegd. Als het hier om puur goud gaat wat was er dan mee gebeurd? Naar verhouding veel goud, speciaal gezegend, was het door God zelf voorzien?

Rein (puur) reukwerk
Er wordt ook twee keer gesproken over rein, puur of zuiver reukwerk.
Exodus 30:34-35. De HEER zei tegen Mozes: ‘Neem balsemhars, cistushars en galbanum, en naast deze specerijen zuivere wierook, van alles een gelijke hoeveelheid, en bereid daaruit reukwerk, een mengsel zoals een reukwerker dat maakt. Meng er zout door, het moet zuiver en heilig zijn.

Exodus 37:29. Ook bereidde men de heilige zalfolie, en fijn reukwerk zoals een reukwerker dat maakt.

Een reine plaats
Een enkele keer gaat het om een reine plaats. In het Hebreeuws is het woord voor plaats maqom, Strong H4725.

Leviticus 4:11-12. Maar de huid van de stier en al het vlees moeten, net als de kop, de poten, de ingewanden en hun inhoud, buiten het kamp worden gebracht, naar de plaats waar de as van de offers wordt gestort. Daar, op die reine plaats, moet dit alles op een houtvuur verbrand worden.

Opmerking: de plaats is rein geworden omdat daar de as van de offers werd gestort. Daar konden dan resten van de offers worden verbrand zonder dat de plaats onrein zou worden.

Leviticus 6:11. Dan moet hij zijn kleding uittrekken en andere kleren aantrekken, en de as buiten het kamp naar een reine plaats brengen. [HSV]

Leviticus 10:14. Jullie moeten het eten op een heilige plaats; het is voor jou en je zonen bestemd als jullie aandeel in de offergaven voor de HEER. Zo is het mij opgedragen. Maar het borststuk en de rechterachterbout mogen jij en je zonen en dochters op elke reine plaats eten; ze zijn voor jou en je zonen bestemd als jullie aandeel in de vredeoffers van de Israëlieten.

In de tekst van Numeri 19:9 gaat het ook over een reine plaats. Deze tekst zal worden besproken bij het onderwerp reinigingswater.

Mensen die rein zijn
Leviticus 7:19. Iedereen die rein is mag van het offervlees eten.

Het gaat hier om mannen, die onrein zijn geworden.
Leviticus 15:8. Als zo’n man iemand die rein is bespuwt, moet deze zijn kleren en zichzelf met water wassen en blijft hij tot de avond onrein. 

Het gaat hier om een vrouw, die mogelijk overspel heeft gepleegd.
Numeri 5:28. Maar als de vrouw zich niet verontreinigd heeft, als ze rein is, blijft ze ongedeerd en kan ze nog zwanger worden.
Opmerking: rein zijn is een bescherming voor de vrouw.

Het gaat hier om mensen, die onrein zijn geworden, zij mogen op een later moment het pesach offer brengen.
Numeri 9:13. Maar wie rein is en niet op reis is en desondanks nalaat het pesachoffer te bereiden, moet uit de gemeenschap gestoten worden omdat hij de HEER niet op de vastgestelde tijd zijn offer heeft gebracht. Zo iemand moet de gevolgen van zijn zonde dragen.

Hier gaat het om de zonen van Aäron.
Numeri 18:11-13. Ook komt jou een vast deel toe van alle offergaven van de Israëlieten die omhooggeheven worden. Dit geef Ik voor altijd aan jou, je zonen en je dochters. Iedereen in je familie die rein is mag ervan eten. Ik geef je het beste van de olijfolie en het beste van de wijn en het graan, de allereerste opbrengst, die de Israëlieten aan de HEER afstaan. De eerste opbrengst van hun land, die ze aan de HEER geven, is voor jou. Iedereen in je familie die rein is mag ervan eten.
Opmerking: als je rein bent mag je van de offergaven aan de Heer eten.

In de tekst van Numeri 19:9 gaat het ook over een reine mens. Deze tekst zal worden besproken bij het onderwerp reinigingswater.

Hier gaat het over hoe een rein iemand, de onreinheid van iemand, die een dood mens heeft aangeraakt kan opheffen.
Numeri 19:18-19. Iemand die rein is moet dan wat majoraantakjes nemen, die in het water dopen en daarmee de tent, alle vaten en de mensen die in de tent geweest zijn besprenkelen. Hetzelfde moet gebeuren met degene die beenderen, het lijk van iemand die gedood of gestorven is, of een graf heeft aangeraakt. De reine persoon moet de onreine op de derde en op de zevende dag besprenkelen. Nadat hij de onreine op de zevende dag gereinigd heeft, moet deze zijn kleren en zijn lichaam met water wassen. ’s Avonds is hij dan weer rein.

Je mag vlees eten of je rein of onrein bent. Je moet je wel van bloed onthouden. Deuteronomium 12:13 en 22 en 15:22.

Deuteronomium 23:10. Wanneer het leger uittrekt tegen uw vijanden, moet u op uw hoede zijn voor elke kwalijke zaak. Wanneer er onder u iemand is die niet rein is door iets wat ’s nachts per ongeluk is gebeurd, dan moet hij buiten het kamp gaan. Hij mag niet binnen het kamp komen.
Opmerking: niet rein is onrein, daarom hoort deze tekst bij het volgende hoofdstuk.

1 Samuel 20:26. Saul zei er die dag niets van, want hij dacht: Er is hem iets overkomen, zodat hij niet rein is, ja, hij zal wel onrein zijn. [HSV]

Onderscheid kunnen maken tussen rein en onrein
De Heere God vraagt van mensen dat ze onderscheid kunnen maken over wat onrein en rein is. Het Hebreeuwse woord voor scheiden is badal, Strong H914. Bijvoorbeeld in de tekst van Genesis 1:4. de Heer scheidde het licht van de duisternis.

Dit is een woord van de HEER gericht tegen Aäron en zijn zonen.
Leviticus 10:10-11. Jullie moeten onderscheid kunnen maken tussen wat ​heilig​ is en wat niet, tussen wat ​rein​ (tahowr) is en wat ​onrein (tame’), en de Israëlieten uitleg geven over alle bepalingen die de HEER bij monde van ​Mozes​ aan hen bekendgemaakt heeft.’

Opmerking 1: in de tekst staat eerst onrein en dan rein, waarom heeft de NBV dat omgewisseld?
Opmerking 2: Het gaat er om dat priesters rein en onrein van elkaar kunnen scheiden. Dat is de opdracht van de HEER aan de priesters.

Leviticus 11:47. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen wat rein is en wat onrein en tussen dieren die wel en dieren die niet gegeten mogen worden.

Ezechiël 22:26. De priesters deden mijn wetten geweld aan, wat aan mij was gewijd ontheiligden ze, ze maakten geen onderscheid tussen wat heilig is en wat niet, ze leerden niemand het verschil tussen rein (tahowr) en onrein (tame’) en de sabbat hielden ze niet in ere. Zo werd mijn naam door hen ontwijd.
Opmerking: in de tekst staat opnieuw eerst onrein en dan rein, waarom heeft de NBV dat omgewisseld?

Het lijkt hier te gaan over de gave van onderscheid, een gave die ook in het Nieuwe Testament naar voren komt.

Een bron maakt rein
Leviticus 11:36-38. Een bron of een waterput echter blijft rein als er een kadaver van een onrein dier in aangetroffen wordt, maar ieder die dat kadaver aanraakt, is onrein. Als zo’n kadaver op zaaigoed gevonden wordt, blijft het zaad rein, maar als het wordt gevonden op zaad dat in water staat, geldt dat zaad voor jullie als onrein.

Reinheid bij huiduitslag
Bij melaatsheid, in de NBV vraat of huidvraat genoemd, is veel onrein, behalve in deze gevallen.

Leviticus 13:12-13. Wanneer het ernaar uit ziet dat de aandoening zich over het hele lichaam heeft uitgebreid, moet de priester de betreffende persoon nader onderzoeken. Als hij vaststelt dat de aandoening het lichaam inderdaad van hoofd tot voeten heeft aangetast, moet hij hem rein verklaren. Aangezien hij helemaal wit is geworden, is hij rein
Opmerking: in vers 17 wordt dit nog eens herhaald. Er zijn dus twee teksten, die over dit onderwerp getuigen.

Leviticus 13:37-39. Wanneer de priester later vaststelt dat de uitslag zich niet verder heeft uitgebreid en dat er donker haar op de plek groeit, is de kwaal werkelijk genezen. De betreffende persoon is dan rein en de priester moet hem rein verklaren. Als een man of een vrouw lichte, witte vlekken op de huid heeft, moet de priester ernaar kijken. Als hij vaststelt dat de lichte witte plekken op de huid dof zijn, is het onschuldige uitslag die de huid heeft aangetast en is die man of vrouw rein.

Leviticus 13:40-41. Als bij een man het haar op de kruin uitvalt, is dat gewoon kaalheid en is hij rein. Ook als zijn haar aan zijn voorhoofd uitvalt, is dat gewoon kaalheid en is hij rein.

Leviticus 14:1-2. De HEERE sprak tot Mozes: Dit is de wet voor de melaatse op de dag van zijn reiniging. Hij moet naar de priester gebracht worden, en de priester moet buiten het kamp gaan. Heeft de priester vervolgens gezien dat – zie! – de ziekte van de melaatsheid bij de melaatse genezen is, dan moet de priester opdracht geven dat men voor hem die gereinigd wordt, twee levende reine vogels neemt, cederhout, karmozijn en hysop.
Opmerking: in de verzen hierna volgens nog meer uit te voeren handelingen.

Leviticus 14:54-57. Tot zover de voorschriften in verband met de verschillende soorten vraat: de voorschriften in geval van ziekelijke uitslag aan hoofdhuid of kin, van vraat aan stoffen of huizen, en van zwellingen, huiduitslag en vlekken op de huid. Zo kan men nauwkeurig bepalen wat er gedaan moet worden wanneer iets of iemand onrein is of rein. Tot zover de voorschriften omtrent vraat.

Reinheid als beeld voor andere zaken
Er komen verschillende beelden in het Oude Testament voor over rein zijn.

Psalm 12:7. De woorden van de HEER zijn zuiver als zilver, gesmolten in de smeltkuil, gelouterd tot zevenmaal toe.

Psalm 19:10. Het ontzag voor de HEER is zuiver, houdt stand, voor altijd.
De voorschriften van de HEER zijn waarachtig, rechtvaardig, geheel en al.

Psalm 51:12. Schep, o God, een zuiver hart in mij, vernieuw mijn geest, maak mij standvastig, verban mij niet uit uw nabijheid, neem uw heilige geest niet van mij weg.

Spreuken 15:26. De gedachten van de boze zijn de Heere een gruwel; maar van de reinen zijn liefelijke redenen. [Statenvertaling]
Opmerking: de Nederlandse vertalingen maken de zin onbegrijpelijk. De Statenvertaling nog het minst. De KJV vertaalt: ‘but the words of the pure are pleasant words’. De betekenis is dus dat de Heer met genoegen luistert naar mensen, die rein zijn.

Spreuken 22:11. Wie een zuiver hart heeft en beminnelijk spreekt heeft de koning als vriend.
Opmerking: reine mensen hebben een goede ingang juist bij leiders.

Spreuken 30:12. Er zijn mensen die denken zuiver te leven, maar vol vuiligheid zijn.

Dit gaat over de toekomst, in de tijd van Jesaja de verre toekomst.
Jesaja 66:20-22. Uit alle landen zullen zij jullie volksgenoten terugbrengen – zegt de HEER –, met paarden en wagens, met overhuifde wagens, op muildieren en kamelen, naar mijn heilige berg, naar Jeruzalem, als een offer voor de HEER, net zoals de Israëlieten hun offers in rein vaatwerk naar de tempel van de HEER brengen. Zelfs zal Ik sommigen van hen aanstellen als priester of Leviet – zegt de HEER. Zoals de nieuwe hemel en de nieuwe aarde die Ik maak zullen voortbestaan – spreekt de HEER –, zo zullen jullie naam en jullie nageslacht voortbestaan.

Maleachi 1:11. Van waar de zon opgaat tot waar ze ondergaat staat mijn naam bij alle volken in aanzien, overal brengt men mij reukoffers en reine offergaven. Mijn naam staat bij alle volken in aanzien – zegt de HEER van de hemelse machten.
Opmerking: een reine offergave, het Hebreeuwse woord is mincha, zal in ieder geval betekenen een rein dier en een rein persoon die offert. Misschien duidt het op nog wel meer.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Volgens de Torah is een soort dier rein of onrein, kan goud en wierook rein zijn, zijn mensen rein of onrein en is het belangrijk om rein en onrein van elkaar te kunnen onderscheiden. En verder is een bron, van water, een bron van reinheid en geeft de torah aanwijzingen of bij huiduitslag iemand rein of onrein is.

Ook in de toekomst is er nog een tempeldienst of zal er weer één zijn en daar zal rein zijn ook een punt zijn. Jesaja en Maleachi.

Het rein begrip wordt ook gebruikt voor ‘de woorden van de HEER’ en ‘het ontzag voor de HEER’. Een mooi gebed is dat de HEER in ons een rein hart schept.

Reinigen (taher)

Als iets onrein is, met al de nadelen van dien, dan is het verstandig om te reinigen. Hier de gegevens van de woorden in het Oude Testament, die daarover gaan. Naast het werkwoord zijn er ook zelfstandig naamwoorden.

 Hebreeuws
woord
Soort woordStrongOpmerkingen:
1טָהֵר 
taher
WerkwoordH2891Reinigen
Komt 94 keer voor.
KJV: clean (80x), purify (6x), purge (5x), pure (2x), purifier (1x).
2טָהֳרָה  tohorahZelfstandig naamwoord
vrouwelijk
H2893Reiniging
Komt 13 keer voor.
KJV: cleansing (7x), purifying (3x), purification (2x), cleansed (1x).
3טְהוֹר
tĕhowr
Zelfstandig naamwoord
mannelijk
H2892Reiniging
Komt 4 keer voor.
KJV: purifying (2x), clearness (1x), glory (1x).
4טֹהַר 
tohar
Zelfstandig naamwoord
mannelijk
H2890Reiniging
Komt 2 keer voor.
KJV: clean (1x), pureness (1x).

Het werkwoord taher reinigen komt 94 keer voor waarvan 43 keer in het boek Leviticus. Het woord komt voor het eerst voor in het boek Genesis als aartsvader Jacob naar Bethel gaat, zie citaat hieronder.

De eerste keer dat het werkwoord reinigen voorkomt is in het boek Genesis. God geeft Jakob een opdracht.

Genesis 35:1-5. God zei tegen Jakob: ‘Ga naar Betel. Blijf daar en bouw er een altaar voor de God die daar aan jou verschenen is toen je op de vlucht was voor je broer Esau.’ Toen zei Jakob tegen zijn familieleden en tegen alle anderen die bij hem waren: ‘Doe de vreemde goden die jullie hebben weg, reinig je en trek schone kleren aan. Laten we naar Betel gaan: daar wil ik een altaar bouwen voor de God die naar mij heeft omgezien in tijden van nood en die mij op mijn hele reis terzijde heeft gestaan.’ Ze gaven Jakob alle afgodsbeelden die ze in hun bezit hadden, en ook hun oorringen, en Jakob begroef alles onder de terebint bij Sichem. Daarna braken ze op. God joeg de inwoners van de steden in de omtrek zo’n angst aan dat ze het niet waagden Jakobs zonen te achtervolgen.

Opmerking 1: de familie van Jacob en die bij die familie hoorden, de ‘extended family’, waren onrein door het in bezit hebben van godenbeelden. Het reinigingsproces bestond uit drie stappen: 1. De beelden wegdoen, door ze te begraven. 2. Je reinigen. Door jezelf te wassen? 3. Schonen kleren aantrekken.
Opmerking 2: hier is ook te zien, laatste vers, dat, als je naar Gods stem luistert, de HEER je zal beschermen. Hij joeg de inwoners in de omgeving angst aan.

De tweede keer dat dit woord voorkomt is in het boek Leviticus. Van de 94 keer dat het werkwoord reinigen in het Oude Testament voorkomt is het 43 keer in het boek Leviticus.

In deze tekst is het reinigen het een tijd in het water leggen. Het gaat om materiaal dat met een dood dier verbonden was.
Leviticus 11:32. Verder is alles waarop iets van die dieren valt als ze dood zijn, onrein: elk houten voorwerp, of een kledingstuk, of een huid, of een zak – elk voorwerp waarmee werk verricht wordt. Het moet in water worden gelegd, en is onrein tot de avond. Dan zal het rein zijn. [HSV]

In Leviticus 12 gaat het om het rein worden van een vrouw als ze een kind heeft gebaard, want dan heeft er bloed gevloeid.
Leviticus 12:7-8. Die (de priester bij de tabernakel) moet het voor het aangezicht van de HEERE aanbieden, en verzoening voor haar doen. Dan is zij rein van haar bloedvloeiing. Dit is de wet voor haar die een jongetje of meisje baart. Maar als haar vermogen niet toereikend is voor een lam, dan mag zij twee tortelduiven of twee jonge duiven nemen, één als brandoffer en één als zondoffer. Zo zal de priester verzoening voor haar doen en is zij rein. [HSV]

In Leviticus 13 en 14 gaat het om rein worden in geval van melaatsheid en andere huidziekten.

In Leviticus 15 gaat het om rein worden door ziekelijke afscheidingen van de geslachtsorganen van een man of een vrouw. En over zaadlozingen van een man, ook tijdens de geslachtsgemeenschap. Wassen en de tijd zorgen voor het weer rein worden.

Dir is de reiniging bij de grote verzoendag. Het gaat dan om de zonden van het hele volk.
Leviticus 16:19. Dan moet hij met zijn vinger zeven keer een deel van het bloed daarop sprenkelen. Zo reinigt en heiligt hij het van de onreinheden van de Israëlieten. [HSV]
Leviticus 16:30. Want op deze dag wordt voor u verzoening gedaan om u te reinigen. Van al uw zonden wordt u voor het aangezicht van de HEERE gereinigd. [HSV]
Opmerking: de verzoening werkt reinigend.

Hier gaart het om het reinigen als je van een dier gegeten hebt die een natuurlijke dood is gestorven.
Leviticus 17:15. Elke geboren Israëliet en elke vreemdeling die een dier eet dat een natuurlijke dood gestorven is of is doodgebeten, moet zijn kleren en zichzelf met water wassen en blijft tot de avond onrein; daarna is hij weer rein.

Leviticus 22 gaat over melaatsheid

Numeri 8:5-7. De HEER zei tegen Mozes: ‘Zonder de Levieten van de overige Israëlieten af en reinig hen. Je moet hen besprenkelen met reinigingswater, en vervolgens moeten ze hun hele lichaam scheren en hun kleren wassen. Daarna zijn ze rein.
Opmerking 1: de HSV vertaalt mei chattat, Strong H4325 en H2403 met ontzondigingswater. Dit begrip komt nog eenmaal voor namelijk in Numeri 19:9.
Opmerking 2: Numeri 8:21 noemt het reinigen op deze manier nogmaals.

In deze tekst gaat het nogmaals over reinigingswater.

Numeri 19:9-10. Iemand die rein is, moet de as van de koe verzamelen en op een reine plaats buiten het kamp leggen. Daar moet de as bewaard worden, omdat er reinigingswater mee moet worden bereid dat de Israëlieten van zonde reinigt. De man die de as van de koe verzameld heeft moet zijn kleren wassen. Hij blijft tot de avond onrein. Deze wet blijft voor altijd van kracht, zowel voor de Israëlieten als voor de vreemdelingen die bij hen wonen.

Numeri 19:11-13. Wie het lijk van een mens aanraakt is zeven dagen onrein. Zo iemand moet zich op de derde en op de zevende dag met het water laten reinigen, dan is hij weer rein. Als hij zich niet laat reinigen op zowel de derde als de zevende dag, blijft hij onrein. Iedereen die een dode aanraakt, het lijk van een mens, en zich niet laat reinigen, verontreinigt de tabernakel van de HEER en moet uit de gemeenschap van Israël gestoten worden. Omdat hij niet met het reinigingswater besprenkeld is blijft hij onrein; zijn onreinheid blijft hem aankleven.

Opmerking: het reinigingswater dat in vers 13 is genoemd is de vertaling van mei niddah Strong H5079. Er zijn dus twee uitdrukkingen die met reiniginswater zijn vertaald.

In Numeri 19:19 gaat het om een dode, die in het open veld is gevonden.

Dit gaat over wat er na een oorlog moet gebeuren.
Numeri 31:19-24. Zelf moet u zeven dagen buiten het kamp blijven. Iedereen die iemand gedood heeft en iedereen die een gesneuvelde heeft aangeraakt, moet zich op de derde en op de zevende dag laten reinigen. Dit geldt niet alleen voor uzelf maar ook voor de gevangenen. Ook alle kleren moeten gereinigd worden, en alle voorwerpen die gemaakt zijn van leer, geitenhaar of hout.’ De priester Eleazar zei tegen de mannen die aan de strijd hadden deelgenomen: ‘Dit is een wet die de HEER heeft ingesteld en die Hij aan Mozes bekend heeft gemaakt:  Alles van goud of zilver, van koper, ijzer, tin of lood, alles wat vuurbestendig is, moet door het vuur gehaald worden om weer rein te worden, en het moet bovendien met reinigingswater worden gereinigd. Alles wat niet tegen vuur bestand is, moet door het water gehaald worden. Was op de zevende dag uw kleren, dan bent u weer rein en mag u weer in het kamp komen.’

Rein van hart
Psalm 24: 3-4. Wie mag de berg van de HEER bestijgen, wie mag staan op zijn heilige plaats? Wie reine handen heeft en een zuiver hart, zich niet inlaat met leugens en niet bedrieglijk zweert.
Opmerking: dit had gezien de gebruikte oorden beter kunnen worden vertaald met ‘Wie onschuldige handen heeft en een geliefd hart’. Resp. de woorden naqiy Strong H5355 en bar Strong H1249.

Psalm 51:1-3. Voor de koorleider. Een psalm van David, 2toen de profeet Natan hem had bezocht, nadat hij met Batseba geslapen had. Wees mij genadig, God, in uw trouw, U bent vol erbarmen, wis mijn wandaden uit, was mij schoon van alle schuld, reinig mij van mijn zonden.

Psalm 51:9. Zuiver mij met majoraan, dan word ik rein, was mij en ik word witter dan sneeuw.
Opmerking: majoraan of hysop werd gebruikt om te besprenkelen, zie studie besprenkelen.

Spreuken 20:9. Wie kan zeggen: Ik heb mijn hart gezuiverd, ik ben rein van mijn zonde? [HSV]

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Bij het reinigingen worden allerlei zaken genoemd waarvan je moet worden gereinigd.

Van vreemde goden word je onrein, je kunt reinigen door ze weg te doen en je te wassen. Genesis 35.

Wat dode dieren aanraakt maakt onrein. Je kunt weer rein worden door de voorwerpen in het water te leggen. In de avond, dus de volgende dag in Israël is het weer rein. Leviticus 11.

Als een vrouw een kind heeft gebaard, dan heeft er bloed gevloeid en daarom is ze onrein. Na .. dagen als er een jongetje is geboren en na dagen als er een meisje is geboren is ze nadat een offer is gebracht weer rein. Leviticus 12.

Nadat je van een dier hebt gegeten, die een natuurlijke dood is gestorven en je kleren en jezelf wassen, dan ben je in de avond, de volgende dag dus weer rein. Leviticus 17.

In Numeri 8 staat een algemene handleiding voor reiniging: afzonderen, besprenkelen met reinigingswater, scheren en kleren wassen.

Er is een werkwijze aangegeven hoe je reinigingswater behoort te maken. Dat water werkt bij besprenkeling reinigend.

Als je een dode heeft aangeraak ben je pas op de achtste dag weer rein. Tenminste als je de aangegeven werkwijze hebt gevolgd.

Ook na een oorlog is een periode van reiniging nodig zowel voor de strijders als voor de gevangenen.

Onrein (tame)

Woorden rond onrein komt nog meer voor dan woorden rond rein. Het gaat wel om een kleine 300 keer.

 Hebreeuws
woord
Soort woordStrongOpmerkingen:
1טָמֵא
tame’
WerkwoordH2930Onrein maken, verontreinigen.
Komt 161 keer voor
2טָמָה
tamah
WerkwoordH2933Onrein maken, verontreinigen.
Komt 2 keer voor. Betekent idem. Is een “collateral form” van 6.
3טָמְאָה tum’ahZelfstandig naamwoord
vrouwelijk
H2932Onrein making, verontreiniging.
Komt 37 keer voor.
4 טָמֵא
tame’
Bijvoeglijk naamwoordH2931Onrein
Komt 87 keer voor

<ondanks dat dit woord meer voorkomt heb ik nog geen teksten uit de Bijbel verzameld>>

Onrein worden door verkrachting
Dina de dochter van aartsvader Jacob  werd ‘tame’’, onrein, omdat ze werd verkracht.

Genesis 34:5. Het was Jakob wel ter ore gekomen dat Sichem zijn dochter had onteerd, maar zijn zonen waren op dat moment in het veld bij het vee, en hij ondernam niets zolang zij niet thuis waren.
Genesis 34:13. Jakobs zonen gaven Sichem en zijn vader een listig antwoord; dat deden ze omdat Sichem hun zus Dina had onteerd.
Genesis 34:27. Daarop beroofden Jakobs andere zonen de slachtoffers en plunderden de stad, omdat hun zus onteerd was.

Onnadenkend leven is geen excuus
Leviticus 5:2-3. Ook wie vergeet dat hij in aanraking is geweest met iets onreins, zoals het ​kadaver​ van een wild of tam dier of het ​kadaver​ van een kruipend dier, en daardoor ​onrein​ blijft, maakt zich schuldig, net als iemand wie het is ontschoten dat hij in aanraking is geweest met de ​onreinheid​ van een mens, van welke aard dan ook.

Opmerking: het is niet zo in deze vertaling te zien, maar het woord ’tame’ komt vier in dit vers voor.

Leviticus 5:5-6. De betreffende persoon moet, zodra hij zich van zijn schuld bewust wordt, openlijk uitspreken wat hij misdaan heeft en de HEER hiervoor bij wijze van genoegdoening een vrouwelijk dier, een ooi of een ​geit, als ​reinigingsoffer​ aanbieden. De ​priester​ zal voor hem de verzoeningsrite voltrekken.
Opmerking: hier wordt het woord חַטָּאָת chatta’ath Strong nr. H2403 gebruikt, de NBV vertaalt dat met reinigingsoffer. 

Onrein door aanraking dode dieren of mensen.
Leviticus 11 vanaf vers 24 tot 47 gaat over aanraking van kadavers in de categorie onrein dier. Oplossing:  je kleren wassen, gereedschap onderdompelen en de tijd laten verstrijken. Je bent tot de avond onrein. Verder gelden ook kruipende dieren als oneetbaar. Als je deze dieren eet verontreinig je jezelf. Vers 44 en 45 geeft een overzicht en afsluiting.

Ezechiël 39: 12 en 14. Reinigen door gestorven mensen, die in het veld liggen te begraven. Gestorven mensen, die in de openbare ruimte liggen dat is onrein. Het land wordt weer rein door deze mensen te begraven.

Onrein als je een kind hebt gebaard
In het boek Leviticus 12 gaat over ‘tamee’ zijn als je een kind hebt gebaard.

Leviticus 12:1-3. De HEER zei tegen Mozes: ‘Zeg tegen de Israëlieten: “Wanneer een vrouw een kind baart en het is een jongen, blijft ze zeven dagen onrein; ze is dan op dezelfde manier onrein als tijdens haar menstruatie. Op de achtste dag moet het kind besneden worden.
Opmerking: na zeven dagen ben je weer rein.

Dan ben je een periode onrein. Bij een meisje ben je langer onrein? Omdat het voorkomt dat de pasgeboren baby menstrueert?

Leviticus 12:4-5. Daarna duurt het nog drieëndertig dagen voor ze rein is na haar bloeding bij de bevalling; tijdens deze periode mag ze niets aanraken dat heilig is en mag ze het heiligdom niet binnengaan. Wanneer ze een dochter baart, blijft ze veertien dagen onrein; ze is dan op dezelfde manier onrein als tijdens haar menstruatie. Daarna duurt het nog zesenzestig dagen voor ze rein is na haar bloeding bij de bevalling.

Opmerking 1: bij een dochter ben je veertien in plaats van zeven dagen onrein. Zou dat komen omdat het voorkomt dat het pasgeboren meisje kan menstrueren?
Opmerking 2: je bent na zeven of veertien dagen niet meer onrein, maar ook nog niet rein, dat duurt nog resp. 33 of 66 dagen.

Onrein door ziekten
Leviticus 13 en 14 gaat over melaatsheid en andere huidaandoeningen. Hoofdstuk 13 over de onreinheid en hoofdstuk 14 hoe je weer rein kunt worden. Door een verzoeningsritueel vertaalt de NBV.

Leviticus 14:8. Degene aan wie de reiniging wordt voltrokken, moet zijn kleren wassen, al zijn haar afscheren en zich met water wassen. Dan is hij weer rein. Daarna mag hij in het kamp terugkeren, maar hij moet zeven dagen buiten zijn tent blijven.

Leviticus 14:38. … gaat hij naar buiten en sluit het huis af voor zeven dagen.
Opmerking: ook hier een periode van zeven dagen.

Onrein door geslachtsziekten
Leviticus 15 gaat over geslachtsziekten bij mannen en over vrouwen die menstrueren of aan bloedingen leiden en over geslachtsgemeenschap. De oplossing is steeds het verstrijken van de tijd.

Leviticus 15:13. Wanneer de man van zijn kwaal genezen is, moet hij zeven dagen wachten voor hij gereinigd kan worden. Dan moet hij zijn kleren en zijn lichaam met bronwater wassen en is hij weer rein.

Leviticus 15:19. Wanneer bij een vrouw bloed uit haar schede vloeit, duurt de periode van haar onreinheid zeven dagen. Ieder die haar gedurende die periode aanraakt is tot de avond onrein.

Leviticus 15:24. Wanneer een man gemeenschap met haar heeft, zodat hij met haar bloed in aanraking komt, blijft hij zeven dagen onrein. Alles waarop hij ligt, wordt ook onrein.

Onrein door het eten van bepaald voedsel
Leviticus 17:15. Een dier dat je eet dat het een natuurlijke dood is gestorven. Je kleren en jezelf wassen, dan ben je tot de avond onrein. Wie het wassen nalaat moet de gevolgen van zijn zonden dragen.

Onrein door verkeerde seksuele omgang
Leviticus 18:19-25. Heb geen gemeenschap met een vrouw wanneer zij vanwege haar ​menstruatie​ ​onrein​ is (nidah). Verontreinig jezelf niet door seksuele omgang te hebben met de vrouw van een ander. Ontwijd de naam van je God niet door een van je ​kinderen​ aan ​Moloch​ te ​offeren. Ik ben de HEER. Je mag niet het ​bed​ delen met een man zoals met een vrouw, dat is gruwelijk. Verontreinig jezelf niet door de geslachtsdaad te verrichten met een dier. En een vrouw mag niet een dier uitlokken om met haar te paren, dat is pervers. Verontreinig jezelf niet door dergelijke dingen te doen. De volken die ik voor jullie verdrijf hebben zich met al deze dingen ​verontreinigd, waardoor het land ​onrein​ werd. Vanwege de ​wandaden​ die er gepleegd zijn, heb ik het land geteisterd, zodat het zijn inwoners is gaan uitbraken.

Opmerking: seksuele en godsdienstige uitspattingen maken niet alleen de mensen persoonlijk maar een heel volk onrein.

Onrein door contact met vreemde goden
Het contact met andere goden, occulte handelingen leidt tot grote onreinheid. Hieronder twee voorbeeld van de vele teksten over dit onderwerp.

Leviticus 19:31. Raadpleeg geen geesten en schimmen van doden. Wie zich tot hen wendt, verontreinigt zichzelf (tame’). Ik ben de HEER, jullie God.

Leviticus 20:1-5. De HEER zei tegen ​Mozes: ‘Zeg tegen de Israëlieten: “Wanneer een Israëliet of een ​vreemdeling​ die in Israël woont een van zijn ​kinderen​ aan ​Moloch​ ​offert, moet hij ter dood gebracht worden; het volk moet hem ​stenigen. Ikzelf zal mij tegen zo iemand keren en hem ​uit de gemeenschap​ stoten, omdat hij een van zijn ​kinderen​ aan ​Moloch​ heeft geofferd en daarmee mijn ​heiligdom​ heeft ​verontreinigd​ en mijn ​heilige​ naam​ heeft ontwijd. Mocht het volk oogluikend toestaan dat zo’n man zijn ​kinderen​ aan ​Moloch​ ​offert​ en hem niet ter dood brengen, dan zal ik mij tegen die man en zijn ​familie​ keren. Ik zal hem en allen die zich met hem en met ​Moloch​ inlaten, ​uit de gemeenschap​ stoten.

Opmerking: deze tekst laat zien hoe je bij grove zonden serieuze maatregelen in de gemeenschap moet nemen.

Regels zodat priesters niet onrein worden
Het hoofdstuk Leviticus 21 bevat allemaal maatregelen op de priesters optimaal rein te laten zijn.

Genoemd worden:
-geen overleden familielid aanraken, behalve naaste verwanten (vers 1)
-niet je hoofd kaalscheren of stukken uit je baard knippen, tekens op je huid (vers 5)
-alleen trouwen met een maagd (vers 7 en 13)
-je haar niet los laten hangen en je kleren scheuren (vers 10)
-ze mogen geen lichamelijk gebrek hebben (vers 17-21)

Reine offers brengen
Het hoofdstuk Leviticus 22 bevat allemaal regels voor priesters om te bepalen of je rein genoeg bent om het werk te doen en hoe je met de heilige gaven dient om te gaan.

Leviticus 22:1-3. De HEER zei tegen Mozes: ‘Zeg tegen Aäron en zijn zonen dat zij op gepaste wijze moeten omgaan met de heilige gaven die de Israëlieten aan Mij afstaan, opdat ze mijn heilige naam niet ontwijden. Ik ben de HEER. Zeg tegen hen: “Wanneer een van jullie nakomelingen in onreine toestand in de nabijheid komt van de heilige gaven die de Israëlieten aan de HEER hebben afgestaan, zal hij van omgang met Mij worden uitgesloten. Dit geldt voor alle komende generaties. Ik ben de HEER.

Deze tekst wordt gevolgd door allerlei teksten (vers 5 tot en met 8) waarin wordt uitgelegd waardoor je onrein kunt worden en wie van de heilige gaven mag eten (vers 10 tot 16).

Dit is nog een vers om de ernst te benadrukken om met heilige gaven om te gaan.
Leviticus 22:9. Ze moeten zich houden aan hun verplichtingen tegenover Mij en mogen op dit punt niet zondigen, want als ze wat heilig is ontwijden, zullen ze sterven. Ik ben de HEER, Ik heilig hen.

Hier gaat het over de andere kant, is ieder offer rein?
Haggai 2:13-14. Vervolgens vroeg Haggai: ‘Als iemand die oein is doordat hij met een lijk in aanraking is geweest, zulk voedsel aanraakt, wordt het daardoor dan onrein?’ ‘Ja,’ antwoordden de priesters, ‘het wordt daardoor onrein.’ Daarop zei Haggai: ‘Zo is het ook met deze mensen – spreekt de HEER –, zo is het in mijn ogen gesteld met heel dit volk, en zo is het ook met de vruchten van hun arbeid; alles wat zij offeren is onrein.
Opmerking: als onreine mensen iets offeren is het een onrein offer.

Onrein worden door overspel
Numeri 5:11-13. De HEER zei tegen Mozes: ‘Zeg tegen de Israëlieten: “Stel dat iemands vrouw hem ontrouw is geweest door overspel te plegen, dat een ander gemeenschap met haar heeft gehad; haar man weet er niet van, het is niet aan het licht gekomen dat ze zich verontreinigd heeft, want ze is niet betrapt en niemand getuigt tegen haar. 

Er volgt dan een procedure om te bepalen of het overspel echt heeft plaatsgevonden en zo nee en zo ja welke maatregelen moeten worden genomen. Het hele hoofdstuk gaat over dit onderwerp.

Allerlei vormen van verontreinigen
Deuteronomium 21: 22-23. Als iemand een misdrijf heeft gepleegd waarop de ​doodstraf​ staat, en u hangt hem na voltrekking van het vonnis op aan een paal, dan moet u zijn lijk voor het einde van de dag ​begraven​ en het daar niet ’s nachts nog laten hangen; anders maakt u het land dat de HEER, uw God, u als grondgebied geeft ​onrein. Want op een gehangene rust Gods ​vloek.

Deuteronomium 24:1-4. Het volgende kan zich voordoen: Iemand heeft een vrouw getrouwd, maar om een of andere reden is hij ontevreden over haar. Hij schrijft een ​scheidingsbrief, die hij bij haar vertrek aan haar meegeeft. Ze gaat bij hem weg en wordt de vrouw van een ander. Maar dan krijgt die tweede man een afkeer van haar, en ook hij schrijft een ​scheidingsbrief​ en geeft haar die bij haar vertrek mee; of de man die als tweede met haar is getrouwd, komt te overlijden. In zo’n geval mag de eerste man, die van haar gescheiden is, haar niet opnieuw tot vrouw nemen, nu zij voor hem ​onrein​ geworden is. Want de HEER verafschuwt zulke dingen. Wanneer u zoiets doet, werpt u een smet op het land dat de HEER, uw God, u in eigendom zal geven.

Algemeen verbod op verontreinigen
Numeri 35:34. Jullie mogen het land waarin jullie wonen en waarin ik woon, niet verontreinigen, want ik, de HEER, woon te midden van de Israëlieten.

Micha 2:10. Sta op, ga weg, hier zul je geen rust vinden. Dit land is onrein, het brengt bederf en vreselijke vernietiging.

Maatregelen bij verontreiniging
Numeri 5:1-4. De HEER zei tegen Mozes: ‘Geef de Israëlieten opdracht om iedereen die aan een huid- of geslachtsziekte lijdt en iedereen die onrein is doordat hij met een lijk in aanraking is geweest, het kamp uit te sturen. Dit geldt voor zowel mannen als vrouwen. Stuur hen weg, want anders verontreinigen ze het kamp, waarin Ik te midden van het volk woon.’ De Israëlieten deden wat de HEER tegen Mozes gezegd had en stuurden hen het kamp uit.
Opmerking: hier worden twee oorzaken genoemd voor het onrein worden, maar het wegsturen zal in het algemeen bij onreinheid hebben gegolden.

Onrein (nidah)

Er is nog een ander woord voor onreinheid namelijk “nidah”.

 Hebreeuws
woord
Soort woordStrongOpmerkingen:
1נִדָּה 
nidah
Zelfstandig
naamwoord
H5079
Onrein
Komt 29 keer voor
KJV: separation (14x), put apart (2x), filthiness (2x), flowers (2x), far (1x), set apart (1x), menstruous (1x), removed (1x), unclean thing (1x), unclean (1x), uncleanness (1x), menstruous woman (1x), removed woman (1x).

Het woord “nidah” komt van het werkwoord נָדַד  “nadad”, Strong H5074 dat vluchten betekent.

Het woord komt voor in Leviticus (10x), in Numeri (5x) en in Ezechiël (5x). Het geeft naast de onreinheid van tamee ook de onreinheid aan als vrouwen menstrueren, in hun maandelijkse periode zijn. Joodse vrouwen dienen na de menstruatie een bad te nemen, een mikwe en zijn dan weer rein.

Aan de hand van de vindplaatsen van deze woorden is mij meer duidelijk geworden. Het zou mooi zijn als iemand nog meer onderzoek kan doen, er ligt nog meer achter. Ik heb alleen een eerste stapje gedaan. <<>>

Koosjer

We kennen in Nederland het woord koosjer. Een woord dat de reinheid van bijvoorbeeld voedsel aangeeft. Als je in Israël reist kom je het regelmatig tegen.

Koosjer is een woord met een Jiddische afkomst. Het komt van het Hebreeuwse kāshēr wat geschikt, zuiver of wettig betekent. [zie Collins encyclopedie en Online etymologisch woordenboek].

 Hebreeuws woordSoort woordStrongOpmerkingen:
1כָּשֵׁר
kasher
WerkwoordH3787Geschikt zijn
Komt drie keer voor in drie verzen.
KJV: right (1x), prosper (1x), direct (1x).
2כִּשְׁרוֹן  kishrownZelfstandig
naamwoord
H3788Geschikt
Komt drie keer voor in drie verzen
KJV: good (1x), right (1x), equity (1x)

Het werkwoord kasher komt in deze teksten voor.
Esther 8:4-5. De koning stak Ester de gouden scepter toe, waarna ze opstond, voor de koning ging staan en zei: ‘Als het de koning goeddunkt en hij mij goedgezind is, als het de koning juist lijkt en hij op mij gesteld is, laat er dan een bevel op schrift gesteld worden dat de brieven herroept die geschreven zijn door Haman, de zoon van Hammedata, de nakomeling van Agag, waarin zijn plan staat om in alle provincies van het rijk de Joden uit te roeien.

Prediker 10:10. Iemand die zijn bijl niet slijpt wanneer de snede bot wordt, moet meer kracht gebruiken. Wie met wijs beraad te werk gaat, heeft meer kans van slagen.

Prediker 11:6. Zaai uw zaad in de morgen en trek uw hand in de avond niet terug. U weet immers niet of dit zal slagen of dat, of dat het allebei goed zal zijn.

Het zelfstandig naamwoord komt in deze teksten voor:
Prediker 2:21. Ook al is een mens bij alles wat hij heeft bereikt bekwaam te werk gegaan, met wijsheid en kennis van zaken, hij moet het nalaten aan iemand die er niets voor heeft gedaan. Ook dat is niets dan leegte en een uiterst kwade zaak.

Prediker 4:4. Verder zag ik van al het zwoegen en alle bekwaamheid bij het werk, dat het iemand afgunst oplevert van zijn naaste. Ook dat is vluchtig en najagen van wind. [HSV]

Prediker 5:10. Waar het goed vermeerdert, vermeerderen zij die het opeten. Welk voordeel hebben dan de bezitters ervan, behalve dat hun ogen ernaar kunnen kijken? [HSV]

Wat kunnen we van deze teksten leren?
De teksten laten zien dat koosjes inderdaad juist, bekwaam, geschikt en voordelig betekent. Daarmee lijkt het woord ‘koosjer’ toch wel hetzelfde als het woord ’tahor’ dat in de Bijbel voorkomt.

Zie trouwens voor de koosjere spijswetten in het Jodendom, de volgende link: http://nl.wikipedia.org/wiki/Kasjroet

Nieuwe Testament

Kerken leven dikwijls in de veronderstelling dat rein en onrein iets is van het Oude Testament, maar is dat ook zo?

In het Nieuwe Testament komen ook de begrippen rein en onrein en ook het woord voor reinigen voor. Zie de gegevens in onderstaande tabel.

Grieks
woord
Soort woordStrongOpmerkingen:
1καθαρίζω
katharizō
WerkwoordG2511
SB2226
Reinigen, rein maken.
Komt in 29 verzen voor.
KJV: cleanse (16x), make clean (5x), be clean (3x), purge (3x), purify (3x).
2καθαρισμός
katharismos
Zelfstandig
naamwoord
mannelijk
G2512
SB2227
Reiniging
Komt 7 keer in 7 verzen voor.
KJV:  cleansing (2x), purifying (2x), be purged (1x), purge (with G4060) (1x), purification (1x).
3καθαρός
katharos
 Bijvoeglijk
naamwoord
G2513
SB2228
Schoon, rein, zuiver.
Komt in 24 verzen voor.
KJV: pure (17x), clean (10x), clear (1x).
4καθαρότης
katharotēs
Zelfstandig
naamwoord
vrouwelijk
G2514
SB2229
Schoon, rein, zuiver
Komt eenmaal voor. KJV: purifying (1x).

In dit hoofdstuk komt eerst het werkwoord reinigen aan de orde. Dat is immers een belangrijke bezigheid. Daarna komt het meer abstracte woord reiniging aan de orde. En tenslotte het bijvoeglijk naamwoord reine, schone, zuivere.

Reinigen (katharizō) en reiniging (katharismos)

In dit hoofdstuk zijn alle teksten uit het Nieuwe Testament geciteerd waarin deze woorden voorkomen.

Lukas 2:22. En toen de dagen van haar reiniging volgens de wet van Mozes vervuld waren, brachten zij Hem naar Jeruzalem om Hem de Heere voor te stellen. [HSV]
Opmerking: Maria was … dagen na de bevalling weer rein, zie de torah.

Bij de bruiloft van Kana.
Johannes 2:6. Nu stonden daar voor het Joodse reinigingsritueel zes stenen watervaten, elk met een inhoud van twee à drie metrete.
Opmerking: de toevoeging ‘ritueel’ is door de vertaler erbij verzonnen. Er staat reiniging.

De doop van zowel Johannes
Johannes 3:22-25. Daarna ging Jezus met zijn leerlingen naar Judea. Daar bleef Hij enige tijd en Hij doopte er. Johannes doopte toen ook, in Enon, dicht bij Salim, een waterrijk gebied. Daar kwamen de mensen naartoe om zich te laten dopen. Johannes was immers nog niet gevangengezet. Er ontstond een discussie tussen de leerlingen van Johannes en een Jood over het reinigingsritueel
Opmerking 1: de toevoeging ‘ritueel’ is door de vertaler erbij verzonnen. Er staat reiniging.
Opmerking 2: waar zou de discussie over zijn gegaan? Bij wie de doop het meest gevolg zou hebben? Volgens Johannes bij Jezus.

Matteüs 8:2-3. En zie, een melaatse kwam tot Hem en viel voor Hem neder, zeggende: Here, indien Gij wilt, kunt Gij mij reinigen. En Hij strekte de hand uit en raakte hem aan en zeide: Ik wil het, word rein. En terstond werd hij rein van zijn melaatsheid. [NBG]
Opmerking: Marcus 1:40-42 en Lukas 5:12-13 geven dezelfde tekst.

Marcus schrijft nog over een vervolg.
Marcus 1:44. … en zei tegen hem: Denk erom dat u tegen niemand iets zegt, maar ga heen, laat uzelf aan de priester zien, en breng als offer voor uw reiniging wat Mozes voorgeschreven heeft, tot een getuigenis voor hen. [HSV]
Opmerking: zelfde tekst ook in Lukas 5:14.

Matteüs 10:5, 7-8. Deze twaalf zond Jezus uit, en hij gaf hun de volgende instructies: … Ga op weg en verkondig: “Het koninkrijk van de hemel is nabij.” Genees zieken, wek doden op, maak mensen die aan huidvraat lijden rein en drijf demonen uit. Om niet hebben jullie ontvangen, om niet moeten jullie geven!
Opmerking: De missie van Jezus en van de twaalf is reinigen

Matteüs 11:4-5. Jezus antwoordde: ‘Zeg tegen Johannes wat jullie horen en zien: blinden kunnen weer zien en verlamden weer lopen, mensen met huidvraat worden gereinigd en doven kunnen weer horen, doden worden opgewekt en aan armen wordt het goede nieuws bekendgemaakt.
Opmerking: deze tekst komt ook voor in Lukas 7:22.

Matteüs 23:25-26. Wee u, schriftgeleerden en Farizeeën, gij huichelaars, want gij reinigt de buitenzijde van de beker en van de schotel, maar van binnen zijn zij vol roof en onmatigheid. Gij blinde Farizeeër, reinig eerst de inhoud van de beker; dan zal hij ook van buiten rein worden. [NBG]
Opmerking 1: de beker staat voor de binnenkant van een mens. Net zoals het bij een beker gaat om wat in de beker is.
Opmerking 2: dezelfde tekst staat in Lukas 11:39

Hier een tekst waarbij vier vertalingen worden weergegeven. Eerst de twee, naar mijn mening, correcte vertalingen.
Marcus 7:19. Want het gaat niet in zijn hart, maar in de buik, en gaat in de heimelijkheid uit, reinigende al de spijzen. [SV]
Marcus 7:19. Want het komt niet in zijn hart maar in zijn buik en gaat in de afzondering naar buiten. Zo wordt al het voedsel gereinigd. [HSV]

En dan de twee vertalingen, die tot een opmerkelijke conclusie komen.
Marcus 7:19. Zo verklaarde hij alle spijzen rein. [NBG en NBV21]

Opmerking 1: in Marcus 7 legt Jezus uit dat volgens hem een deel van de Joodse traditie niet correct is, namelijk dat als je met ongewassen handen eet je het voedsel onrein maakt.
Opmerking 2: de vertaling van de NBG de NBV is niet correct. Als de vertaling van de NBG en de NBV correct zou zijn, dan zou Jezus hier breken met de Torah. Dat zou bijzonder zijn , want Hij doet dat verder nergens.

Lukas 4:27. En in de tijd van de ​profeet​ ​Elisa​ waren er veel mensen in Israël die leden aan ​huidvraat. Toch werd niemand van hen gereinigd, maar wel de Syriër Naäman.’

Lukas 17:12-17. En toen Hij een zeker dorp binnenging, kwamen Hem tien melaatse mannen tegemoet, die op een afstand bleven staan. En zij verhieven hun stem en zeiden: Jezus, Meester, heb medelijden met ons! En Hij zag hen aan en zeide tot hen: Gaat heen, toont u aan de priesters. En het geschiedde, terwijl zij heengingen, dat zij gereinigd werden. En een van hen keerde terug, toen hij zag, dat hij genezen was, met luider stem God verheerlijkende, en hij wierp zich op zijn aangezicht voor zijn voeten om Hem te danken. En dit was een Samaritaan. En Jezus antwoordde en zeide: Zijn zij niet alle tien rein geworden?  [NBG]

Opmerking 1: “Mensen met huisvraat”, in de NBG “melaatsen” worden gereinigd. In het Grieks staat “lepros” wat ruw en schilferachtig betekent. Misschien moet je vertalen met besmettelijke huidziekten. Wat zijn de hedendaagse varianten van melaatsheid, in de NBV huidvraat genoemd? Eczeem, Psoriasis, Huidkanker, Steenpuisten, mensen met bulten? Zijn er nog andere hedendaagse varianten?

Hier een geschiedenis van Petrus ter voorbereiding voor zijn ontmoeting met de niet Joodse Cornelius.
Handelingen 10:9-17. De volgende dag, nog voordat de afgezanten van Cornelius in Joppe waren aangekomen, ging Petrus omstreeks het middaguur naar het dak van het huis om daar te bidden. Maar hij kreeg honger en wilde iets eten. Terwijl er eten voor hem werd klaargemaakt, werd hij gegrepen door een visioen. Hij zag hoe vanuit de geopende hemel een voorwerp dat op een groot linnen kleed leek aan vier punten op de aarde werd neergelaten. Op het kleed bevonden zich alle lopende en kruipende dieren van de aarde en alle vogels van de hemel. Hij hoorde een stem zeggen: ‘Ga je gang, Petrus, slacht en eet.’ Maar Petrus antwoordde: ‘Nee, Heer, in geen geval, want ik heb nog nooit iets gegeten dat verwerpelijk of onrein is.’ En voor de tweede maal hoorde hij de stem: ‘Wat God rein heeft verklaard, zul jij niet als verwerpelijk beschouwen.’ Tot driemaal toe hoorde hij de stem, en direct daarna werd het voorwerp weer in de hemel opgenomen. Petrus vroeg zich verbijsterd af wat de betekenis kon zijn van het visioen dat hij had gezien. Juist op dat moment arriveerden de afgezanten van Cornelius bij de poort, nadat ze overal navraag hadden gedaan naar het huis van Simon.

Opmerking 1: de toepassing was niet dat God vroeg om onreine dieren te gaan eten maar om niet Joodse mensen niet meer als onrein te zien. Want zo beschouwden Joodse mensen, de niet Joodse mensen. De boodschap van het visioen maakte het voor Petrus mogelijk naar de niet Joodse Cornelius gaan.
Opmerking 2: er is vertaald ‘wat God rein heeft verklaard’, maar er staat ‘wat God heeft gereinigd’. Het is niet een verklaring maar een echte reiniging. De HSV heeft wel de juiste vertaling.

Hier verhaalt Petrus nog een keer naar deze geschiedenis
Handelingen 11:9. Maar voor de tweede keer kwam er een stem uit de hemel: “Wat God rein heeft verklaard, zul jij niet als verwerpelijk beschouwen.”
Opmerking 1: er is vertaald ‘wat God rein heeft verklaard’, maar er staat ‘wat God heeft gereinigd’. Het is niet een verklaring maar een echte reiniging. De HSV heeft wel de juiste vertaling.

En hier wordt er nogmaals op deze geschiedenis teruggegrepen.
Handelingen 15:9. Hij heeft geen enkel onderscheid gemaakt tussen ons en hen, want Hij heeft hun hart door het geloof gereinigd.
Opmerking: het onderdanig zijn aan Jezus, ik beschrijf hert maar even zo, reinigt een mens.

2 Korintiërs 7:1. Omdat ons deze beloften zijn gegeven, geliefde broeders en zusters, moeten we onszelf reinigen van alle lichamelijke en geestelijke smetten en vol ontzag voor God ons hele leven heiligen.
Opmerking: let op er staat conform de torah hier ook lichamelijke smetten. Die dus geestelijke onreinheid kunnen veroorzaken.

Efeziërs 5:25-27. Mannen, hebt uw vrouw lief, evenals Christus zijn gemeente heeft liefgehad en Zich voor haar overgegeven heeft, om haar te heiligen, haar reinigende door het waterbad met het woord, en zo zelf de gemeente voor Zich te plaatsen, stralend, zonder vlek of rimpel of iets dergelijks, zó dat zij heilig is en onbesmet. [NBG]

Opmerking: er staat letterlijk ‘reinigende door de wassing van water met het woord’. Zoals in de Joodse traditie de wassingen gebruikt werden, ook voor de geestelijke reiniging, in de mikweh, zo worden we nu geestelijk gereinigd door woorden van God.

Titus 2:14. Hij heeft zichzelf voor ons gegeven om ons van alle zonde vrij te kopen, ons te reinigen en ons tot zijn volk te maken, dat zich volledig inzet om het goede te doen.
Opmerking: het is een van de doelstellingen van Jezus om ons vrij te kopen.

Hebreeën 1:3. Hij straalt Gods luister uit, Hij is zijn evenbeeld, met zijn machtig woord draagt Hij alles wat bestaat. Hij heeft, na de reiniging van de zonden te hebben voltrokken, plaatsgenomen aan de rechterzijde van Gods hemelse majesteit,

Hebreeën 9:11-14. ​Christus​ daarentegen is aangetreden als ​hogepriester​ van al het goede dat ons is toebedacht: hij is door een indrukwekkender en volmaakter ​tent​ – die niet door mensenhanden gemaakt is en niet behoort tot onze schepping – voor eens en altijd het hemelse ​heiligdom​ binnengegaan, en dan niet met ​bloed​ van bokken en jonge stieren maar met zijn eigen ​bloed. Zo heeft hij een eeuwige verlossing verworven. Want als het lichaam van wie ​onrein​ is (koino) al wordt gereinigd en ​geheiligd​ wanneer het besprenkeld wordt met het ​bloed​ van bokken en stieren of bestrooid met de as van een jonge koe, hoeveel te meer zal dan niet het ​bloed​ van ​Christus, die dankzij de eeuwige Geest zichzelf heeft kunnen opdragen als offer zonder smet, ons geweten ​reinigen​ van daden die tot de dood leiden, en het ​heiligen​ voor de dienst aan de levende God?
Opmerking 1: in vers 13 staat het eenmalig voorkomende zelfstandig naamwoord en in het laatste vers het werkwoord reinigen.

Hebreeën 9:22-23. Volgens de wet wordt inderdaad vrijwel alles met bloed gereinigd, want als er geen bloed wordt uitgegoten, vindt er geen vergeving plaats. Als het dus noodzakelijk is dat de afbeeldingen van wat zich in de hemel bevindt op die manier gereinigd worden, dan moet wat in de hemel zelf is met veel betere offergaven worden gereinigd.
Opmerking: vergeving is een gevolg van reiniging.

Hebreeën 10:1-2. Omdat de wet slechts een voorafschaduwing toont van al het goede dat nog komen moet en daarvan niet de gestalte zelf laat zien, heeft hij ook niet de kracht om degenen die jaar in jaar uit God naderen met steeds dezelfde offers ooit tot volmaaktheid te brengen. Anders zouden die offers allang niet meer gebracht worden; degenen die aan de dienst deelnemen, zouden immers als ze eenmaal gereinigd zijn geen enkel zondebesef meer hebben. 
Opmerking: onze hang naar zonden zal pas afnemen als de reiniging door Jezus in ons hart plaats vindt.

Jakobus 4:8. Nader tot God, dan zal hij tot u naderen. Reinig uw handen, zondaars; zuiver uw hart, weifelaars. [NBG]

Opmerking 1: het Griekse dipsuchoi vertaalt de HSV met dubbelhartigen. Je moet niet zowel het één als het ander willen.
Opmerking 2: deze tekst komt ook in het volgende hoofdstuk voor. Het Griekse hagnisate is met zuiver vertaald. Reinigen en zuiveren lijken synoniemen.

2 Petrus 1:5-9. Span daarom al uw krachten in om uw geloof te verrijken met deugdzaamheid, uw deugdzaamheid met kennis, uw kennis met zelfbeheersing, uw zelfbeheersing met volharding, uw volharding met vroomheid, uw vroomheid met liefde voor uw broeders en zusters, en uw liefde voor uw broeders en zusters met liefde voor allen. Als u deze eigenschappen in overvloed bezit, is uw kennis van onze Heer Jezus Christus niet nutteloos maar vruchtbaar. Wie ze niet bezit is kortzichtig, ja blind, en vergeet dat hij van zijn vroegere zonden gereinigd is.
Opmerking: wij dienen ons in te spannen om rein te blijven.

1 Johannes 1:7-9. Maar gaan we onze weg in het licht, zoals hijzelf in het licht is, dan zijn we met elkaar verbonden en reinigt het ​bloed​ van ​Jezus, zijn Zoon, ons van alle ​zonde. Als we zeggen dat we de ​zonde​ niet kennen, misleiden we onszelf en is de waarheid niet in ons. Belijden we onze ​zonden, dan zal hij, die trouw en ​rechtvaardig​ is, ons onze ​zonden​ ​vergeven​ en ons ​reinigen​ van alle kwaad.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Alle keren dat het over de reiniging volgens de torah gaat wordt er met respect over gesproken. Marcus 1:44. Lukas 2:22. Lukas 5:14.

Als het om de Joodse regelgeving gaat als aanvulling op de torah wordt er niet altijd commentaar op geleverd. Johannes 2:6.

In de evangeliën Jezus reinigt Jezus mensen door woorden uit te spreken. Matteüs 8:2-3, Marcus 1:40-42 en Lukas 5:12-13.

Jezus geeft een keer een geloofsopdracht aan een groep van tien mensen, die als de die gaan uitvoeren, leidt tot reiniging. Lukas 17:12-17.

Jezus geeft zijn volgelingen opdracht om net als Hij de mensen te reinigen. Matteüs 10:5, 7-8. De profeet Elisa hielp ook Naäman om rein te worden. Lukas 4:27.

Jezus geeft ook een groep mensen opdracht om rein te worden. Je kunt blijkbaar ook zelf initiatief nemen. Matteüs 23:25-26.

Eten met ongewassen handen maakt een mens niet geestelijk onrein. Onze darmen doen de reiniging. Marcus 7:19.

Er staat in dit gedeelte ook hoe we ons kunnen reinigen. Door geloof, vertrouwen in Jezus. De niet Joodse Cornelius was een voorbeeld van dat geloof. Handelingen 10, 11 en 15:9. Door het waterbad van het woord. Door het bloed van Jezus. 1 Johannes 1:7-9.

Het is een opdracht om onszelf te reinigen van alle lichamelijke en geestelijke smetten. 2 Korintiërs 7:1. Jakobus 4:8. 2 Petrus 1:5-9

Wat van ons wordt gereinigd? Ons geweten, bewustzijn wordt gereinigd. Hebreeën 9:11-14. Ook onze hang naar zonden. Hebreeën 10:1-2. En als gemeente kunnen we zo worden gereinigd, dat we zonder vlek of rimpel zijn. Efeziërs 5:25-27.

Het reinigen van de gemeente is één van de doelstellingen van Jezus. Titus 2:14. Hebreeën 1:3.

Rein (katharos)

Wat kan allemaal rein zijn en hoe bereik je die reinheid en wat werkt dat uit. Daar gaat dit hoofdstuk over.

Matteus 5:8. Gelukkig wie zuiver van hart zijn, want zij zullen God zien.
Opmerking: wat is God zien? Is dat we God aan het werk kunnen zien? Dat is inderdaad niet ieder van ons gegeven. Blijkbaar wel aan degenen die zuiver van hart zijn.

Lucas 11:39-41. Maar de Here zeide tot hem: En gij dan, gij Farizeeen, de buitenzijde van de beker en de schotel reinigt gij, maar van binnen zijt gij vol roof en slechtheid. Onverstandigen, heeft Hij, die de buitenzijde gemaakt heeft, ook niet de binnenzijde gemaakt? Doch geeft de inhoud als aalmoes en zie, alles is u rein. [NBG]
Opmerking: in de psalmen en de profeten werd ook al de nadruk gelegd op innerlijke reinheid. Zie eerdere hoofdstukken in deze studie.

Het staat in het deel van de voetwassing van de leerlingen door Jezus.
Johannes 13:10-11. Hierop zei Jezus: ‘Wie gebaad heeft hoeft alleen nog zijn voeten te wassen, hij is al helemaal rein. Jullie zijn dus rein – maar niet allemaal.’ Hij wist namelijk wie hem zou verraden, daarom zei hij dat ze niet allemaal rein waren.
Opmerking 1: de voetwassing was om te reinigen, maar Judas was en bleef onrein. En dat kwam omdat zijn innerlijk onrein was.
Opmerking 2: bij de drie feesten was het gebruik om je te baden voor het feest. De betekenis van baden en dopen ligt dicht bij elkaar.

Johannes 15:1-4. Ik ben de ware wijnstok en mijn Vader is de landman.   Elke rank aan Mij, die geen vrucht draagt, neemt Hij weg, en elke die wel vrucht draagt, snoeit Hij, opdat zij meer vrucht drage. Gij zijt nu rein om het woord, dat Ik tot u gesproken heb; blijft in Mij, gelijk Ik in u. Evenals de rank geen vrucht kan dragen uit zichzelf, als zij niet aan de wijnstok blijft, zo ook gij niet, indien gij in Mij niet blijft. [NBG]

De apostel Paulus spreekt tegen de joden in de synagoge in Korinthe.
Handelingen 18:6. Maar toen zij zich verzetten en lasterden, schudde hij het stof van zijn kleren en zei tegen hen: Uw bloed zij op uw hoofd, ik ben rein; vanaf nu zal ik naar de heidenen gaan. [HSV]

Opmerking: wat is dat voor een opmerking ‘Uw bloed zij op uw hoofd’? De regel in het Oude Testament was dat als je je broeder iets zag doen wat niet goed was, dat je dan schuldig was als je hem of haar er niet op aansprak. Schuld kon alleen worden vereffend als er bloed vloeide. Vandaar de offers in het Oude Testament.

Hier spreekt Paulus tegen de oudsten in Efeze.
Handelingen 20:26-27. Daarom betuig ik u op de huidige dag dat ik rein ben van het bloed van u allen, want ik heb niet nagelaten u heel het raadsbesluit van God te verkondigen.
Opmerking: zelfde uitspraak als de tekst hiervoor.

Romeinen 14:19-21. Laten wij dus najagen wat de vrede en de onderlinge opbouw bevordert. Breek niet om wat u eet het werk van God af. Alle dingen zijn wel rein, maar het is zondig voor hem die door wat hij eet aanstoot geeft. Het is goed geen vlees te eten, geen wijn te drinken en niets te doen waaraan uw broeder aanstoot neemt, waarover hij struikelt of waarin hij zwak is. [HSV]

Opmerking: voor de Joodse wetten was het niet voldoende om je alleen aan de torah te houden maar je moest je ook aan allerlei andere regels houden. Paulus doet de oproep om begrip te hebben voor de Joodse mensen, die zich nog steeds aan die regels hielden.

1 Timoteüs 1:5. Het doel van je opdracht is de liefde die voortkomt uit een rein hart, een zuiver geweten en een oprecht geloof.

1 Timoteüs 3:8-9. Ook een diaken moet zich waardig gedragen. Hij moet oprecht zijn, mag niet overmatig veel wijn drinken en niet hebzuchtig zijn; hij moet vasthouden aan het geheim van het geloof, met een zuiver geweten.

2 Timoteüs 1:3. Ik dank God, die ik net als mijn voorouders met een zuiver geweten dien, ik dank Hem telkens als ik je in mijn gebeden noem, elke dag en elke nacht.

2 Timoteüs 2:22. Mijd de begeerten van de jeugd, streef naar rechtvaardigheid, geloof, liefde en vrede met hen die de Heer met een zuiver hart aanroepen

Titus 1:15. Voor wie rein zijn, is alles rein; maar voor wie bezoedeld en ongelovig zijn, is niets rein, want zowel hun verstand als hun geweten is bezoedeld.
Opmerking: een beetje cryptische tekst. Ik denk dat het wil zeggen dat als je zuiver leeft het gewoon is dat je hele leven zuiver is. Als je onreine dingen doet verzand je in steeds meer onreinheid. Dan wordt je hele leven onrein.

Hebreeën 10:19-22. Broeders en zusters, dankzij het bloed van Jezus kunnen we zonder schroom het heiligdom binnengaan. Hij heeft voor ons met zijn lichaam, door het voorhangsel heen, een nieuwe, levende weg gebaand, en doet nu als hogepriester dienst in het huis van God. Laten we God dan naderen met een oprecht hart en een vast geloof, nu ons geweten gereinigd is door de besprenkeling van ons hart, en ons lichaam met zuiver water is gewassen.

Jakobus 1:27. Voor God, de Vader, is alleen dit reine, zuivere godsdienst: weduwen en wezen bijstaan in hun nood, en jezelf vrijwaren van de smetten van de wereld.
Opmerking: het Griekse woord amiantos G283 is vertaald met zuiver. Dit woord dat totaal vier keer voorkomt had ook in deze studie kunnen worden opgenomen.

1 Petrus 1:21-23. Door Hem gelooft u in God, die Hem uit de dood heeft opgewekt en Hem laat delen in zijn luister, zodat uw geloof en hoop op God gericht zijn. Nu u gehoorzaam bent aan de waarheid, is uw hart gelouterd en kunt u oprecht van uw broeders en zusters houden; heb elkaar dan ook onvoorwaardelijk lief, met een zuiver hart, als mensen die opnieuw zijn geboren, niet uit vergankelijk maar uit onvergankelijk zaad, door Gods levende woord, dat voor altijd standhoudt.

Opmerking 1: door aan de waarheid gehoorzaam te zijn, wordt ons hart gelouterd en krijgen we een zuiver hart.
Opmerking 2: om welke waarheid gaat het? Door te geloven in God, die Jezus uit de dood heeft opgewekt en Hem heeft verheerlijkt.

In het boek Openbaringen komt het bijvoeglijk naamwoord rein, zuiver zeven keer voor. Drie keer het over rein linnen. Drie keer over rein goud. Eenmaal over rein glas. Eenmaal over een reine rivier van het water van het leven. Openbaring 15:6, 19:8 en 14, 21:18 en 21 en 22:1.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Je hart kunt rein zijn en dat maakt dat je God kunt zien. Matteus 5:8

Als je innerlijk aan God geeft, dan maak je dat rein. Lucas 11:39-41.

De voetwassing is een soort doop en reinigt, behalve als je innerlijk onrein bent. Johannes 13:10-11. Je kunt ook rein worden door de woorden van Jezus tot je te nemen en in Hem te blijven. Johannes 15:1-4.

Paulus noemt rein van het bloed van iemand zijn. Bij bloed moest er bloed vloeien. Doordat Paulus zijn verantwoording had genomen om de mensen de waarheid te vertellen, was hij niet schuldig. Handelingen 18:6 en 20:26-27.

Met zuiver water je lichaam wassen. Hebreeën 10:19-22

Een zuiver geweten. 1 Timoteüs 1:5, 1 Timoteüs 3:8-9. Paulus voorouders hadden ook een zuiver geweten. Wie waren dat? Trouwe Farizeeën. 2 Timoteüs 1:3.

Een zuiver hart. 2 Timoteüs 2:22. 1 Petrus 1:21-23.

Ook in het Nieuwe Testament komt rein goud voor. Ook rein linnen <<gaat het ook over rein linnen in het Oude Testament?>>. Ook rein glas. En zelfs een rivier met rein water. Openbaring 22:1.

Dit is kern van een goede godsdienst blijkbaar. Mensen, die het moeilijk hebben bijstaan en jezelf bewaren voor de smetten van de wereld. Jakobus 1:27.

Onreinheid (akatharsia)

Dit zijn de gegevens van het Nieuwe Testament over woorden, die onreinheid betekenen.

Grieks
woord
Soort woordStrongOpmerkingen:
1ἀκαθαρσία
akatharsia
Zelfstandig
naamwoord
vrouwelijk
G167
SB142
Onreinheid
Komt in 10 keer voor in 10 verzen
KJV:  uncleanness (10x)
2ἀκαθάρτης
akathartēs
Zelfstandig
naamwoord
vrouwelijk
G168
SB143
Onreinheid.
Komt eenmaal voor. KJV: filthiness (1x).
3ἀκάθαρτος
akathartos
 Bijvoeglijk
naamwoord
G169
SB144
Onreine
Komt in 29 verzen voor.
KJV: unclean (28x), foul (2x).

Deze woorden komen in totaal in veertig verzen voor.

Zelfstandig naamwoorden akatharsia en akathartēs
Dit zijn alle teksten met beide zelfstandig naamwoorden. Opvallend is dat de NBV meer keren deze woorden met zedeloosheid vertaald. Zedeloosheid duidt vooral op losbandigheid op seksueel gebied, terwijl het in de tijd van Paulus vooral gaat om andere goden dienen. Wat de niet Joodse leden van de christelijke gemeente nog moesten afleren.

Matteüs 23:27. Wee jullie, schriftgeleerden en farizeeën, huichelaars, jullie lijken op witgepleisterde graven, die er vanbuiten wel fraai uitzien, maar vol liggen met doodsbeenderen en andere onreinheden.

Romeinen 1:22-24. Terwijl zij zich uitgaven voor wijzen, zijn zij dwaas geworden, en hebben zij de heerlijkheid van de onvergankelijke God vervangen door een beeld dat lijkt op een vergankelijk mens, op vogels en op viervoetige en kruipende dieren. Daarom ook heeft God hen in de begeerten van hun hart overgegeven aan de onreinheid om hun lichamen onder elkaar te onteren. [HSV]

Opmerking: beelden vereren heeft onreinheid tot gevolg en dat je je lichaam onteert.

Romeinen 6:19. Ik gebruik dit soort menselijke termen omdat u zwakke mensen bent. Zoals u zich ooit in dienst stelde van zedeloosheid en onrecht om een wetteloos leven te leiden, zo stelt u zich nu in dienst van de gerechtigheid om heilig te leven.

2 Korintiërs 12:20-21. Want ik vrees dat ik, bij mijn komst, u misschien niet zal aantreffen zoals ik wil, en dat ik door u gevonden zal worden zoals u niet wilt, en dat er misschien ruzies, afgunst, woede-uitbarstingen, egoïsme, kwaadsprekerij, laster, verwaandheid en wanorde zullen zijn, en dat, als ik kom, mijn God mij opnieuw bij u zal vernederen en dat ik treuren moet over velen die vroeger gezondigd hebben en zich niet bekeerd hebben van de onreinheid, hoererij en losbandigheid die zij bedreven hebben. [HSV]
Opmerking: ook hier vertaalt de NBV21 met zedeloosheid, dus hier is maar een keer de HSV geciteerd.

Galaten 5:19. De praktijken waartoe de aardse begeerte aanzet zijn bekend: ontucht, zedeloosheid en losbandigheid.

Efeziërs 4:19. Afgestompt als ze zijn geven ze zich gretig over aan losbandigheid en allerlei zedeloze praktijken.

Efeziërs 5:3. Ontucht en zedeloosheid, in welke vorm dan ook, of hebzucht mogen bij u zelfs niet ter sprake komen – deze dingen horen niet bij heiligen.

Kolossenzen 3:5. Laat dus wat aards in u is afsterven: ontucht, zedeloosheid, hartstocht, lage begeerten en ook hebzucht – hebzucht is afgoderij -.

1Thessalonicenzen 2:3. Onze oproep berust niet op een dwaling, op oneerlijkheid of bedrog.
Opmerking: hier zelfs een vertaling met oneerlijkheid, wellicht omdat tegenover bedrog staat. En inderdaad oneerlijk zijn maakt onrein. Zie eerdere hoofdstukken over het Oude Testamenr.

1 Thessalonicenzen 4:7. God heeft ons niet geroepen tot zedeloosheid, maar tot een heilig leven.
Opmerking: om het maar even scherp te stellen.

En dit is het enige vers met het tweede zelfstandig naamwoord.
Openbaring 17:4. En de vrouw was bekleed met purper en scharlaken, en getooid met goud, edelgesteente en parels, en zij had een gouden drinkbeker in haar hand, vol van gruwelen en van onreinheid van haar hoererij.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Doodsbeenderen zijn onreinheden. Stond ook in het Oude Testament. Matteus 5:8.

Beelden van goden vereren had onreinheid tot gevolg. Romeinen 1:22-24. Openbaring 17:4. En ook een wetteloos leven tot gevolg. Je niet houden aan de torah. Romeinen 6:19.

Het bijvoeglijk naamwoord akathartos
Het bijvoeglijk naamwoord komt 21 keer voor in de uitdrukking onreine geest. Zowel in het evangelie van Matteüs, Marcus als Lucas en ook in het boek Handelingen. Deze teksten zijn hieronder niet geciteerd, alle andere teksten zijn wel geciteerd. <<in een volgende versie aanvullen>>

In een visioen zou de apostel Petrus een onrein dier moeten eten.
Handelingen 10:13-14. En er kwam een stem tot hem: Sta op, Petrus, slacht en eet! Maar Petrus zei: Beslist niet, Heere, want ik heb nooit iets gegeten wat onheilig of onrein is. [HSV]

Handelingen 10:28. En hij zei tegen hen: U weet dat het een Joodse man niet toegestaan is om met iemand van een ander volk om te gaan of bij hem binnen te gaan; maar God heeft mij laten zien dat ik geen mens onheilig of onrein mag noemen. [HSV]

Hier wijst de apostel Petrus nog een keer op wat is gebeurd.
Handelingen 11:7-8. En ik hoorde een stem, die tegen mij zei: Sta op, Petrus, slacht en eet. Maar ik zei: Beslist niet, Heere, want nooit is er iets wat onheilig of onrein is, mijn mond binnengegaan. [HSV]

1 Korintiërs 7:14. Want de ongelovige man behoort dankzij zijn vrouw God toe en de ongelovige vrouw dankzij haar man eveneens. Zou dat niet zo zijn, dan zouden uw kinderen onrein zijn. Maar nu zijn ze geheiligd.

Opmerking: Dit is een sterke uitdrukking. Door de reinheid en heiligheid van de vrouwen hoort de echtgenoot God toe en  de kinderen zijn zelfs geheiligd.

2 Korintiërs 6:14-18. Loop niet in een en hetzelfde span met ongelovigen. Want wat is de verwantschap tussen gerechtigheid en wetteloosheid? Wat heeft licht met duisternis te maken? Waarin lijken Christus en Beliar op elkaar? Wat hebben een gelovige en een ongelovige gemeen? Wat heeft de tempel van God met afgoden te maken? Wijzelf zijn de tempel van de levende God, zoals God heeft gezegd: ‘Ik zal bij hen wonen en in hun midden verkeren, Ik zal hun God zijn en zij mijn volk. Daarom zegt de Heer: Ga weg bij de ongelovigen, zonder je van hen af en raak niets aan dat onrein is. Dan zal Ik jullie aannemen en jullie Vader zijn, en jullie mijn zonen en dochters – zegt de almachtige Heer.’

Opmerking: dit is de andere kant van wat Handelingen gebeurde. De mensen uit de volken zijn in principe niet onrein maar voor mensen uit de volken die ongelovig blijven is het beter om niet met hen om te gaan.

Efeziërs 5:5. Want dit weet u, dat geen enkele ontuchtpleger, onreine of hebzuchtige, die een afgodendienaar is, een erfdeel heeft in het Koninkrijk van Christus en van God. [HSV]

Openbaring 16:13. Toen zag ik dat uit de bek van de draak, uit de bek van het beest en uit de mond van de valse profeet drie onreine geesten tevoorschijn kwamen in de vorm van kikkers.

Openbaring 18:2. Met een krachtige stem riep hij: ‘Gevallen, gevallen is Babylon, die grote stad! Ze is een woonplaats voor demonen geworden, ze biedt onderdak aan elke onreine geest, elke onreine vogel en elk onrein, afschuwelijk dier.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
De onreine geesten hebben te maken met het dienen van andere goden. Onreine geesten maken het leven zuur van mensen. Ook zelfs hele woonplaatsen. Openbaring 18:2.

Een gelovige partner maakt de kinderen rein. 1 Korintiërs 7:14

Afstand houden van mensen, die onrein leven is verstandig. Raak niets aan dat onrein is. Ook godenbeelden. 2 Korintiërs 6:14-18.

Heb zucht maak onrein. Efeziërs 5:5.

Zuiver, puur (hagnos)

Er is nog een andere serie woorden, die rein of zuiver betekenen. Het zijn zes verschillende woorden, die totaal 20 keer voorkomen.

 Grieks woordSoort woordStrongOpmerkingen:
1ἁγνεία
hagneia
Zelfstandig naamwoord
vrouwelijk
G47
SB 37
Zuiverheid
Komt in twee verzen voor.
KJV: purity (2x)
2 ἁγνίζω
hagnizo
WerkwoordG48
SB38
Zuiveren
Komt in 7 verzen voor. KJV: pure (4x), chaste (3x), clear (1x).
3ἁγνισμός
hagnismos
Zelfstandig naamwoord
mannelijk
G49 SB39Zuivering
Komt eenmaal voor.
KJV:  pureness (1x).
4ἁγνός
hagnos
Bijvoeglijk naamwoordG53 SB43Zuiver, puur, kuis.
Komt 8 keer voor.
KJV: pure (4x), chaste (3x), clear (1x).
5ἁγνότης
hagnotēs
Zelfstandig naamwoord
vrouwelijk
G54 SB44Zuiverheid
Komt eenmaal voor. KJV: pureness (1x).
6ἁγνῶς
hagnōs
BijwoordG55 SB45Zuiver
Komt eenmaal voor. KJV: sincerely (1x).

Deze woorden liggen dicht tegen het woord heilig aan. Heilig is de wereld van God. Deze woorden komen totaal in twintig verzen voor. Hieronder staan ze allemaal.

Het zelfstandig naamwoord hagneia
Paulus gebruikt beide keren dat het woord hagneia zuiverheid, regel 1 in de tabel voorkomt het in de brief aan Timoteüs. Als toestand voor Timoteüs zelf, zie 1 Timoteüs 4:12 en ook voor de vrouwen in de gemeente, zie 1 Timoteüs 5:2.

Het werkwoord zuiveren
Het werkwoord zuiveren, regel 2 in de tabel, komt acht keer voor.

Johannes 11:55. En het pascha der Joden was nabij, en velen uit dat land gingen op naar Jeruzalem, voor het pascha, opdat zij zich reinigden. [SV]

Opmerking: in de NBV, HSV en NBG staat dat velen opgingen om zich te reinigen, maar er staat in het Grieks het woord “opdat”. De reis naar Jeruzalem is al reiniging en heiliging op zich. En dat is ook mijn ervaring als je naar Jeruzalem gaat gebeurt er iets met je.

In Handelingen 21 wordt de pelgrimstocht van Paulus naar Jeruzalem beschreven.
Handelingen 21:23-26. Doe daarom wat wij je zeggen. Er zijn bij ons vier mannen die een gelofte hebben afgelegd. Neem hen met je mee, laat je samen met hen reinigen en betaal voor hen de kosten van de offers, waarna ze hun haar kunnen laten afscheren. Dan zal iedereen inzien dat de verhalen die over jou worden verteld onwaar zijn, en dat ook jij doet wat de wet voorschrijft. De niet-Joden die tot geloof gekomen zijn hebben we schriftelijk op de hoogte gesteld van onze beslissing dat ze zich in acht moeten nemen voor vlees dat bij de afgodendienst is gebruikt, voor bloed, voor vlees waar nog bloed in zit, en voor ontucht.’ Daarop nam Paulus de vier mannen met zich mee. De volgende dag liet hij zich samen met hen reinigen en ging de tempel binnen, waar hij bekendmaakte wanneer de reinigingsperiode zou aflopen, zodat daarna voor ieder van hen het offer gebracht kon worden.

Opmerking 1: Het lijkt de leiding van de gemeente in Jeruzalem goed als Paulus duidelijk laat zien, dat hij nog steeds de Joodse gebruiken in ere houdt door mee te doen aan wat op de Nazireeër belofte lijkt van het Oude Testament. Het Nazireeër zijn is beschreven in Numeri 6:1-21. Bijzonder is dat de ons bekende Aäronitische zegen hier direct achter aan volgt.
Opmerking 2: de dagen van de zuivering is in het laatste vers met reinigingsperiode vertaald.

In Handelingen 24 staat een verwijzing naar de pelgrimstocht van Paulus.
Handelingen 24:17-18. Na verscheidene jaren ben ik naar Jeruzalem gekomen om giften van barmhartigheid te brengen voor mijn volk en offers op te dragen. Ik was daarmee bezig en had me al gereinigd, toen enkele Joden uit Asia me in de tempel aantroffen.

In deze tekst worden beide woorden gebruikt, reinigen en zuiveren.
Jakobus 4:8. Nader tot God, dan zal hij tot u naderen. Reinig (katharisate) uw handen, zondaars; zuiver (hagnizo ) uw hart, weifelaars (dipsuchoi)”. [NBG]

Opmerking 1: De HSV vertaal het laatste woord dipsuchoi met dubbelhartigen, wat mij een betere vertaling lijkt. Tweezielig staat er eigenlijk.
Opmerking 2: Je handen reinigen, dat zou letterlijk kunnen zijn. Je hart kun je zuiveren door je dubbelhartigheid af te leggen. Kies onverdeeld voor de weg van God.

1 Petrus 1:22. Nu u gehoorzaam bent aan de waarheid, is uw hart gelouterd en kunt u oprecht van uw broeders en zusters houden; heb elkaar dan ook onvoorwaardelijk lief, met een zuiver hart

1 Johannes 3:2-3. Geliefde broeders en zusters, wij zijn nu al kinderen van God. Wat we zullen zijn is nog niet geopenbaard, maar we weten dat we aan Hem gelijk zullen zijn wanneer Hij zal verschijnen, want dan zien we Hem zoals Hij is. Ieder die dit vol vertrouwen van Hem verwacht maakt zich rein, zoals ook Jezus rein is. 

Regel 3 in de tabel komt eenmaal voor, zie hierboven Handelingen 21:26.

Het bijvoeglijk naamwoord hagnos
Het bijvoeglijk naamwoord hagnos, zuiver, rein, regel 4 in de tabel komt acht keer voor, eenmaal in 1 Johannes 3:3 hierboven. Hier de andere zeven teksten.

2 Korintiërs 7:11. Gij hebt in allen dele doen blijken, dat gij zuiver stondt in deze zaak [NBG]

2 Korintiërs 11:1-2. Gunde u me maar dat ik een beetje dwaas doe! Vooruit, accepteer het van me, want ik waak over u zoals God over u waakt: ik heb u aan één man uitgehuwelijkt, aan Christus, en ik wil u als een kuise bruid aan Hem geven.

Filippenzen 4:8. Ten slotte, broeders en zusters, laat u leiden door al wat waar is, al wat edel, rechtvaardig, zuiver, beminnelijk en eervol is, kortom door al wat deugdzaam is en lof verdient.

Hier schrijft Paulus een advies aan Timoteüs.
1 Timoteüs 5:22. Leg iemand niet te snel de handen op, maak jezelf niet medeverantwoordelijk voor zijn zonden, zorg ervoor dat je rein blijft. 

Hier Paulus aanmoediging voor de oudere vrouwen in de gemeente.
Titus 2:3-5. Ze moeten goede raad weten te geven en de jonge vrouwen voorhouden dat ze hun man en kinderen moeten liefhebben, dat ze ingetogen, kuis, zorgzaam in het huishouden en vriendelijk moeten zijn, en dat ze het gezag van hun man moeten erkennen. Dan wordt het woord van God in ere gehouden.

Jacobus 3:17. De wijsheid van boven daarentegen is vóór alles zuiver, en verder vredelievend, mild en meegaand; ze is vol ontferming en brengt niets dan goede vruchten voort, ze is onpartijdig en oprecht. 

1 Petrus 3:2. Voor u, vrouwen, geldt hetzelfde: erken het gezag van uw man. Dan zullen mannen die weigeren Gods woord te gehoorzamen daarvoor gewonnen worden door het gedrag van hun vrouw, zonder dat zij iets hoeft te zeggen, omdat ze zien hoe zuiver u leeft uit ontzag voor God.

Opmerking: in Titus en 1 Petrus hebben de woorden betrekking op echtgenoten. Zelf zuiver leven uit ontzag voor God en onder het gezag van je echtgenoot.

Het zelfstandig naamwoord hagnotes
Het woord hagnotes (regel 5 in de tabel) wordt alleen in 2 Korintiërs gebruikt. De NBV vertaalt het met het woord oprechtheid.

2 Korintiërs 6:4-10. We willen juist laten zien dat we dienaren van God zijn, door altijd te volharden: in tegenspoed, nood en ellende, onder lijfstraffen, in gevangenschap en onder volkswoede, onder zware inspanningen, slaapgebrek en honger, door oprechtheid en kennis, door geduld en vriendelijkheid, door de gaven van de heilige Geest en ongeveinsde liefde, door de verkondiging van de waarheid en de kracht van God. We vallen aan en verdedigen ons met de wapens van de gerechtigheid, we worden geëerd en gesmaad, belasterd en geprezen. We worden bedriegers genoemd maar spreken de waarheid, we zijn vreemdelingen maar toch bij iedereen bekend, we sterven maar toch leven we, we worden gestraft maar niet ter dood veroordeeld, we hebben verdriet maar toch zijn we altijd verheugd, we zijn arm maar toch maken we velen rijk, we bezitten niets maar toch hebben we alles.

Het bijwoord hagnos
Het bijwoord hagnos (regel 6 in de tabel) wordt eenmaal gebruikt met het woord “niet” ervoor.

Filippenzen 1:16-17. Dezen verkondigen de Christus uit liefde, daar zij weten, dat ik tot verdediging van het evangelie gesteld ben, maar genen uit eigenbelang, met de onzuivere bedoeling, mij de gevangenschap zwaar te maken. [NBG]

Wat kunnen we van deze teksten leren?
Dat kan dus, de voorganger en mensen van een gemeente zuiver, rein of heilig noemen. 1 Timoteüs 4:12 en 5:2.

Het was dus de bedoeling, als je voor het feest naar Jeruzalem ging, om je daar eerst te reinigen en zuiveren. Een ritueel bad? Een tijd van vasten? Johannes 11:55.

De pelgrimstocht van Paulus ging gepaard met activiteiten voor de reiniging zoals dat bij de Joden gebruikelijk was. Handelingen 21 en 24.

Christus verkondigen kun je ook met onzuivere bedoelingen doen. Filippenzen 1:16-17

Alledaags (koinos)

Er is ook nog een begrip dat in combinatie met rein en onrein wordt gebruikt namelijk koinos.

WoordSoort woordStrongOpmerkingen:
1κοινός
koinos
Bijvoeglijk
naamwoord
G2839
SB2533
Niet naar Joods gebruik
Komt 12 keer voor in 10 verzen.
KJV: common (7x), unclean (3x), defiled (1x), unholy (1x).
2κοινόω
koinoō
WerkwoordG2840
SB2533
Niet naar Joods gebruik
Komt 15 keer voor in 12 verzen
KJV: defile (11x), call common (2x), pollute (1x), unclean (1x).

De betekenis van deze woorden is gemeenschappelijk of samen. In de eerste christengemeente had men alles samen. Daarnaast hebben deze woorden de betekenis van dat er samen wordt gedaan met niet-joden.

Volgens de Joodse regels moest je je handen en de borden wassen voor de maaltijd om naar Joods gebruik te kunnen eten. Anders eet je zoals de niet joden, alledaags, profaan, hetzelfde als niet joden. Ook door het omgaan met niet joden werd je zelf alledaags, dat was niet naar Joods gebruik.

In deze gevallen heeft het ook de klank van minder goed, zoals in onderstaande tekst.

Bijvoeglijk naamwoord koinoo.
De discipelen maken onderscheid tussen profaan, gewoon en onrein.

Handelingen 10:14. Maar Petrus antwoordde: ‘Nee, Heer, in geen geval, want ik heb nog nooit iets gegeten dat verwerpelijk of onrein is.’
Opmerking: de HSV vertaalt met ‘onheilig’.

Handelingen 10:28. Hij zei tegen hen: ‘U weet dat het Joden verboden is met niet-Joden om te gaan en dat ze niet bij hen aan huis mogen komen, maar God heeft me duidelijk gemaakt dat ik geen enkel mens als verwerpelijk of onrein mag beschouwen.

Handelingen 11:8. Maar ik antwoordde: “Nee, Heer, in geen geval, want ik heb nog nooit gegeten van iets dat verwerpelijk of onrein is.”
Opmerking: wat niet past met de Joodse regels verwerpelijk is.

Romeinen 14:14. Omdat ik één ben met de Heer Jezus weet ik, en ben ik ervan overtuigd, dat niets op zichzelf onrein is, maar dat iets onrein is voor wie het als onrein beschouwt.
Opmerking: het is heel verwarrend dat hier vertaling en ook de HSV vertaling met onrein vertaalt. Als voorbeeld: de televisie is niet onrein als je één bent met de Heer, want dan bekijk je geen ranzige programma’s. Maar als je vieze of nutteloze programma’s bekijkt kan het je verontreinigen.

Werkwoord koinos

Matteüs 15:10-20. Nadat Hij de mensen bij zich geroepen had, zei Hij tegen hen: ‘Luister en kom tot inzicht. Niet wat de mond in gaat maakt een mens onrein, maar wat de mond uit komt, dat maakt een mens onrein.’ Daarop kwamen de leerlingen bij Hem en zeiden: ‘Weet U dat de farizeeën uw uitspraak gehoord hebben en dat ze die aanstootgevend vinden?’ Hij antwoordde: ‘Elke plant die niet door mijn hemelse Vader is geplant, zal met wortel en al worden uitgerukt. Laat ze toch, die blinde blindengeleiders! Als de ene blinde de andere leidt, vallen ze samen in een kuil.’ Toen stelde Petrus de vraag: ‘Wilt U ons die uitspraak uitleggen?’ Jezus zei: ‘Begrijpen ook jullie het dan nog steeds niet? Zien jullie dan niet in dat alles wat de mond in gaat in de maag terechtkomt en in de beerput weer verdwijnt? Wat daarentegen de mond uit gaat komt uit het hart, en die dingen maken een mens onrein. Want uit het hart komen boze gedachten, moord, overspel, ontucht, diefstal, valse getuigenissen en laster. Dát maakt een mens onrein, niet eten met ongewassen handen.’

Opmerking 1: de NBV21 vertaalt kinoo met onrein, terwijl er juist een verschil is met onrein zoals dat in de hoofdstukken hiervoor staat. De HSV vertaalt met het woord verontreinigen.
Opmerking 2: ongewassen handen maken een mens niet geestelijk onrein, hoewel het heel onverstandig kan zijn. Slechte dingen, die in je hart spelen maken een mens profaan, werelds.

Wat kunnen we van deze teksten leren?
In het Nieuwe Testament is er onderscheid tussen onrein en een milder begrip of zelfs een neutraal woord. Het tweede begrip was ontstaan door de regels van de Farizeeërs, die heel schoon wilden leven.

Deze teksten, zoals Romeinen 14 vers 14, zullen wel bijgedragen hebben aan het idee dat rein en onrein geen onderwerp meer is voor de kerk. Daarmee hebben de vertalingen ons het bos in gestuurd. Slechte zaak.

Mensen mag je in het algemeen niet verwerpelijk of zeker niet als onrein beschouwen. Natuurlijk zijn er mensen, die als je daarmee omgaat, je kunnen verontreinigen.

Andere bronnen

In de samenvatting van de Joodse leefregels, de Kitsoer Sjoechan Aroech, is een ruim deel ingericht met allerlei regels om onreinheid te voorkomen.

Van de moslims kennen we halal (toegestaan) en haram (verboden). Daar zitten veel overeenkomsten in met regels uit de torah zoals geen varkensvlees, geen dierlijk vet, hygiene, geen afgoderij, geen overspel etc.

In de christelijke wereld is rein en onrein nauwelijks een onderwerp. Ik ken geen boeken over het onderwerp Rein en Onrein. Ik heb alleen een promotie onderzoek gevonden getiteld Rein van ziel en lichaam van Marian Geurtsen. Het onderzoek staat op internet.

Overwegingen

In de Griekse wereld in de tijd van Jezus was loutering wel een onderwerp. Zo zien we bij de Griekse tragedie Oedipus Rex van Sophocles de hoofdpersonage zijn ogen uitsteekt om zich van zijn zonden te bevrijden. Het woord dat ze gebruiken is catharsis.

Bij de Griekse filosoof Aristoteles staat catharsis voor fysieke, emotionele, religieuze en mentale reiniging. Door het beleven van eleos en phobos, beklag en angst, ervaart de toeschouwer een loutering van de ziel.

In de Rooms Katholieke kerk richtte men zich ook meer en meer op die loutering van de ziel door berouw en boete.

Als de apostelen het woord catharsis gebruiken zullen ze het Hebreeuwse reinigen voor ogen hebben. Daarbij was er geen nadruk op berouw maar wel op bekering en ook geen nadruk op boete, maar wel om handelingen te doen of de tijd te nemen om weer rein te worden.

In het Griekse Nieuwe Testament is ook een aantal keer het woord met ‘a’ ervoor gebruikt. De ‘a’ maakt het woord negatief, het heeft de betekenis van onrein.

In commentaren op de Bijbel wordt rein en onrein nogal eens ‘ritueel’ rein en onrein of ‘cultisch’ rein of onrein genoemd. Dat lijken woorden uit een andere wereld, terwijl rein en onrein direct betrekking heeft op ons persoonlijk leven. Daarom past het beter om ‘geestelijk’ rein en onrein te zeggen.

Reinheid overwint de onreinheid. Een paar voorbeelden van die overwinning bij wat bij Jezus gebeurde. Als Jezus werd geconfronteerd met onreinheid overwint de reinheid. Hier staan vier voorbeelden. De bloedvloeiende vrouw raakt Jezus aan, maar in plaats van dat Jezus onrein wordt, wordt de vrouw rein. Jezus raakt het dode dochtertje van Jaïrus aan, maar in plaats van dat Jezus onrein wordt, wordt het meisje weer levend. Jezus raakt de baar van de jongeling van Naïn aan en gaat ook naar het graf van Lazarus. Maar in plaats van dat Jezus onrein wordt, staan beide mannen op. Er is trouwens ook al een voorbeeld van het Oude Verbond. Elisa bij de zoon van de weduwe. Geldt ook voor ons. <<apart is dat de woorden rein of onrein in deze situaties niet wordt genoemd>>

Lessen

Zoals bij veel onderwerpen in de Bijbel, en ook bij dit onderwerp, geschiedt de openbaring van God aan de mensheid in drie stappen. De beginselen in de torah, de nuance en beter inzicht bij de profeten en de geschriften van het Oude Testament. En een verrassende aanvulling in het Nieuwe Testament. We beginnen met de lessen uit de torah.

De eerste les is dat je als mens beseft dat je in een bepaalde geestelijke staat bent. Een reine of een onreine of een heel onreine staat. Reinheid en onreinheid is een wezenlijk onderdeel van het gewone leven van ieder mens. De torah geeft aan wat rein is, wanneer een mens onrein wordt en wat de mens kan doen om weer rein te worden.

De ene mens kan het opmerken, ik voel me niet lekker en dat komt omdat ik iets heb gedaan wat niet goed is. De ander merkt alleen het vage gevoel van je niet lekker voelen maar denkt daarbij niet dat het door geestelijke onreinheid komt.

Hoewel het er op lijkt dat je alleen rein of onrein kunt zijn, ligt het meer genuanceerd. Dat kunnen we ook al lezen in bij de profeet Jesaja, Jesaja 64:6 ‘echter wij zijn allen als een onreine’. Je kunt een beetje onrein zijn en ook heel erg onrein. In het Nieuwe Testament komen we zelfs mensen tegen met een onreine geest.

Omdat ieder mens ermee te maken heeft, is het goed om te weten wat onreinheid brengt en hoe je weer rein kunt worden.

Dit is mijn lijstje van wat onreinheid brengt.

De meest ernstige staan eerst. Let op: dit geldt ook voor films over en muziek over deze onderwerpen.

1Andere goden (demonen) dan de Schepper van hemel en aarde dienen. Of als je krachten uit die hoek gebruikt. Of als je woorden uit die hoek serieus neemt. Verslavingen van allerlei aard.
2Rebellie, opstand tegen leiders, geen respect voor ouders of leiders.
3Agressie, misbruik, aanranding, grensoverschrijdend gedrag.
4Vreemd gaan/overspel/ontrouw, liefdeloos met je partner omgaan, jezelf prostitueren of daar gebruik van maken
5Stelen, frauderen, corrupt zijn.
6Lasteren, roddelen, oordelen
7Jaloersheid op bezit, koopdwang.
8Eten van vlees van dieren, die als onrein zijn aangewezen, dierlijk vet, bloed.
9Aanraken van dode mensen en dode dieren
10Afscheidingen uit het menselijk lichaam, zaad, bloed, etter. Schimmel in huizen.

Nog op te merken is dat onreinheid in de geslachten doorgegeven kan worden.

Gevolgen van onreinheid
De gevolgen zijn afhankelijk van de mate van ernst. Ze liggen in de sfeer van je niet lekker voelen als er enige onreinheid in je leven is. Maar bij overmatig veel onreinheid kun je naar geest, ziel en lichaam ernstig ziek worden. Ook het contact met God kwijtraken. Hij kan je niet meer horen.

Je kunt ook huiduitslag krijgen door onreinheid. Melaatsheid of huidvraat zoals de vertalingen het noemen zal eerder een gevolg zijn van onreinheid dan dat melaatsheid tot gevolg heeft dat je onrein bent.

En dit is mijn lijstje van wat reinheid brengt.

1Dingen verwijderen en vernietigen zoals beelden van goden/demonen. Geldt ook voor boeken, schilderijen etc.
2Stoppen met het verkeerde gedrag.
3Maak je huis schoon van vuiligheid, rommel opruimen. Rust, reinheid en regelmaat
4De doop in water, besprenkelen met reinigingswater
5Het houden van de 7de dag als rustdag, het vieren van de Joodse feesten.
6Lees de Bijbel, luister naar aanbiddingsmuziek, luister naar iemand die woorden van God spreekt.
7De tijd dat je rein leeft. Afhankelijk van de onreinheid kun je de volgende dag alweer rein zijn of na zeven dag of nog langer.

Ad 7. Bij huidvraat, geslachtsziekte, aanraking lijk, zaadlozing, eten onrein kruipend dier, en omgaan onrein persoon ben je na reiniging tot de avond onrein.

En verder was er nog het reinigingsoffer.
Exodus 29:36. Elke dag moet je een stier als reinigingsoffer aanbieden om verzoening te bewerken. Het altaar moet je met een verzoeningsrite van zonde reinigen en je moet het zalven om het te heiligen. [NBV]

Leviticus 5:5-6. De betreffende persoon moet, zodra hij zich van zijn schuld bewust wordt, openlijk uitspreken wat hij misdaan heeft en de HEER hiervoor bij wijze van genoegdoening een vrouwelijk dier, een ooi of een ​geit, als ​reinigingsoffer​ aanbieden. De ​priester​ zal voor hem de verzoeningsrite voltrekken.
Opmerking: hier wordt het woord חַטָּאָת chatta’ath Strong H2403 gebruikt, de NBV vertaalt dat met reinigingsoffer, je kunt het ook met zondeoffer vertalen.

Goed om te weten over verschillen in inzicht in de geschiedenis
In de Bijbel is zowel in het Oude als Nieuwe Testament rein en onrein een van de belangrijke onderwerpen. Er zijn ….. verzen waarin woorden als rein en onrein worden genoemd.

De verschillende geestelijke stromingen gaan er verschillend mee om. De Joodse godsdienst heeft al vanaf 500 voor Christus het onderwerp uitermate uitgebreid. Jezus en de apostelen snoeien die uitbreiding weer terug. In het Nieuwe Testament kun je dat lezen.

In de christelijke wereld heerst de opvatting dat het onrein zijn en onrein worden door de komst van Jezus niet meer aan de orde is. Ik heb daar geen onderbouwing van kunnen vinden. Sterker nog de apostelen, zoals Paulus, roepen op om rein te leven en onreinheid af te leggen. Paulus zegt ook dat hij nog nooit onrein voedsel heeft gegeten. De enkele teksten uit vertalingen, die lijken aan te geven dat rein en onrein er in deze nieuwe tijd niet meer toedoen zijn niet correct vertaald.

Goed om te weten over wat nog meer rein en onrein is.
Volgens de Torah is een soort dier rein of onrein, kan goud en wierook rein zijn, zijn mensen rein of onrein en is het belangrijk om rein en onrein van elkaar te kunnen onderscheiden. En verder is een bron, van water, een bron van reinheid en geeft de torah aanwijzingen of bij huiduitslag iemand rein of onrein is.

Het gevolg van onreinheid is dat je sterft als je in Gods nabijheid zou komen. Zo is de opvatting in het Oude Testament. Het Nieuwe Testament geeft aan dat je door onreinheid onbereikbaar bent voor God.

We willen weer opnieuw van Jezus leren. Hij gaf lessen voor een goed leven.