Studie Autoriteit

Je kunt een zalving krijgen waardoor je een autoriteit bent op een bepaald terrein en ook gezag hebt.

Het is voor de hand liggend dat de Bijbel ons vooral de geestelijke autoriteit duidelijk maakt.

De studie heeft twee onderdelen. Het uitoefenen van autoriteit of gezag. En ten tweede het erkennen van gezag.

<<deze studie betreft alleen nog wat er in het Nieuwe Testament is te vinden over autoriteit. Is nog wel incompleet dus>>

Gezag/autoriteit

Het Grieks heeft het woord exousia die zoiets is als bevoegdheid, autoriteit, gezag en macht.

Feiten uit het Nieuwe Testament

Er is in het Grieks zowel een zelfstandig naamwoord als een werkwoord, dat met autoriteit of gezag te maken heeft.

Grieks woordSoort woordStrongOpmerkingen:
1ἐξουσία  exousiaZelfstandig
naamwoord vrouwelijk
G1849 SB1674De betekenis is macht, gezag, autoriteit.
Komt 103 keer voor in 93 verzen.
KJV: power (69x), authority (29x), right (2x), liberty (1x), jurisdiction (1x), strength (1x)
2ἐξουσιάζω
éxousiazo
WerkwoordG1850 SB1675Macht hebben over.
Komt 4 keer voor in 3 verzen
KJV: have power of (2x), exercise authority upon (1x), bring under power (1x).

Het Griekse woord exousia met de Griekse letters ‘ἐξουσία’ dien je uit te spreken met de nadruk op de voorlaatste lettergreep. Het woord staat voor autoriteit, gezag en macht.

Er is in het Nederlands geen vergelijkbaar woord om mee te vertalen. Je kunt de betekenis van het woord exousia wel omschrijven. Exousia betekent (recht op) vrijheid van handelen, niet door anderen gehinderde macht (om iets te doen). Om een helder beeld te krijgen is in de teksten uit de Bijbel hieronder een aantal keren het Griekse woord exousia opgenomen.

De Nederlandse vertaling van het woord exousia is bevoegdheid, autoriteit, gezag en macht onder mensen. Maar niet alleen, die onder mensen, ook die in de onzichtbare geestelijke wereld en tussen de zichtbare en onzichtbare wereld onderling.

De teksten in de Bijbel hebben de volgende onderwerpen:
1. Hoe de verdeling van het gezag ligt op aarde en in de hemel. Gezagsverhoudingen in het algemeen, hoe dat werkt, zowel in onze wereld als in de geestelijke wereld.
2. Hoe de verdeling van het gezag ligt op de aarde en in de hemel. De verdeling van het gezag heeft ook een wisselend karakter, soms meer Jezus en soms meer duisternis.
3. Dat Jezus gezag geeft aan mensen.
4. Over welke aspecten van het leven het gezag gaat zoals macht om te spreken en macht om te vergeven.
5. Macht over de wereld, over steden.

<<Er zijn  teksten waar exousia in voorkomt waar je het gevoel van overhoudt dat er meer is dan ogenschijnlijk uit de tekst blijkt. In de laatste alinea geef ik daar voorbeelden van.

Exousia is universeel

De exousia in de geestelijke wereld lijkt vergelijkbaar met die tussen mensen. Een gebeurtenis, die in de Bijbel wordt beschreven maakt dit duidelijk.

Matteüs 8:8-10. Daarop zei de centurio: ‘Heer, ik ben het niet waard dat u onder mijn dak komt, u hoeft alleen maar te spreken en mijn slaaf zal genezen. Ook ik ben iemand die onder andermans exousia staat en zelf weer soldaten onder zich heeft, en als ik tegen een soldaat zeg: “Ga!” dan gaat hij, en tegen een andere: “Kom!” dan komt hij, en als ik tegen mijn dienaar zeg: “Doe dit!” dan doet hij het.’ Toen Jezus dit hoorde, verbaasde hij zich en hij zei tegen degenen die hem volgden: ‘Ik verzeker jullie: bij niemand in Israël heb ik zo’n groot geloof gevonden’. 

Voor deze centurio was autoriteit in de geestelijke wereld een realiteit die volgens hem overeen kwam met de autoriteit in het intermenselijke verkeer. Een daad van groot geloof als je er zo over denkt! Om door ons na te volgen.

De exousia over de wereld.

Enkele teksten over wie in deze wereld nu het grote gezag en de macht heeft.

Lukas 4:6. ‘De duivel zei tegen hem: ‘Ik geef u de exousia over dat alles en ook de roem die ermee gepaard gaat, want ik kan daarover beschikken en ik geef het aan wie ik wil …’.

Aan het begin van Jezus bediening op aarde lag er nog veel macht bij de duivel. Als onderdeel van de verleiding door de duivel van Jezus doet de duivel deze uitspraak, die niet Jezus niet tegenspreekt. Jezus weigerde de exousia van de duivel aan te nemen en kwam gesterkt door de Geest uit de woestijn terug, zie vers 14.

Lukas 4:31-32. Hij ging naar ​Kafarnaüm, een stad in Galilea, waar hij de inwoners steeds op ​sabbat​ onderwees. Ze waren diep onder de indruk van zijn onderricht, want hij sprak met gezag.

Lukas 4:33-37. Er was in de ​synagoge​ iemand die ​bezeten​ was door een geest, een onreine ​demon, en deze schreeuwde luidkeels: ‘Aaah! Wat hebben wij met jou te maken, ​Jezus​ van ​Nazaret? Ben je gekomen om ons te vernietigen? Ik weet wel wie je bent, de ​heilige​ van God.’ Maar ​Jezus​ sprak hem streng toe en zei: ‘Zwijg en ga uit hem weg!’ De ​demon​ smeet de man op de grond en ging uit hem weg zonder hem te verwonden. Allen waren verbijsterd. Ze bespraken het voorval met elkaar en zeiden: ‘Wat zijn dat voor dingen die hij zegt? Hoe komt het dat hij het gezag en de macht heeft om onreine geesten zijn bevelen te geven zodat zij de mensen verlaten?’ Het nieuws over hem verspreidde zich overal in de streek.

Na de verleiding in de woestijn door de duivel had Jezus extra gezag verworven. Zo gaat dat na een overwinning in de strijd. We lezen van dat extra gezag in bovenstaande teksten. Nog een opmerking: in dit geval was er voor het uitdrijven van boze geesten zowel gezag (exousia) als kracht (dynamis) nodig. Zie ook studie bevrijding.

Matteüs 21:23-27. Toen hij naar de ​tempel​ was gegaan en daar onderricht gaf, kwamen de hogepriesters en de oudsten van het volk naar hem toe. Ze vroegen hem: ‘Op grond van welke bevoegdheid doet u die dingen? En wie heeft u die bevoegdheid gegeven?’ Jezus​ gaf hun ten antwoord: ‘Ik zal u ook een vraag stellen, en als u mij daarop antwoord geeft, zal ik u zeggen op grond van welke bevoegdheid ik die dingen doe. In wiens opdracht doopte Johannes? Kwam die opdracht van de hemel of van mensen?’ Ze overlegden met elkaar en zeiden: ‘Als we zeggen: “Van de hemel,” dan zal hij tegen ons zeggen: “Waarom hebt u hem dan niet geloofd?” Maar als we zeggen: “Van mensen,” dan krijgen we het volk over ons heen, want iedereen houdt Johannes voor een ​profeet.’ Dus gaven ze ​Jezus​ als antwoord: ‘We weten het niet.’ Daarop zei hij tegen hen: ‘Dan zeg ik u ook niet op grond van welke bevoegdheid ik die dingen doe. <<onderstreping juist?>>

Dit is een gesprek de joodse leiders over bevoegdheden. Jezus maakt het ze moeilijk, maar geeft op zijn Hebreeuws ook antwoord. Hij geeft een hint door naar Johannes de Doper te verwijzen, die de opdracht van boven kreeg.

Matteüs 28: 18-20. Jezus​ kwam op hen toe en zei: ‘Mij is alle macht gegeven in de hemel en op de aarde. Ga dus op ​weg​ en maak alle volken tot mijn ​leerlingen, door hen te ​dopen​ in de naam van de Vader en de Zoon en de ​heilige​ Geest, en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb. En houd dit voor ogen: ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld.’

Hier is het gezag van de discipelen van Jezus verondersteld. Door het afgeleide gezag van Jezus is deze opdracht uit te voeren. Hij gaat met ons mee in het werk wat we doen.

Je leest in het boek Openbaringen dat de duivel nog steeds exousia heeft.
Openbaringen 13:2. ‘De draak droeg zijn kracht en heerschappij en exousia over aan het beest’.

Deze tekst staat ook in vers 4. Pas in Openbaringen 20:2 wordt de duivel voor duizend jaar geketend. En daarna, vers 10, wordt hij in de poel van vuur en zwavel geworpen. Nergens kon ik vinden of de exousia ook van hem afgenomen werd.

Het wisselen van het gezag.
De exousia van Jezus was tijdens zijn leven groter dan die van het rijk van de duisternis, behalve op het moment van zijn gevangenneming. De evangelist Lukas maakt hier melding van.

Lukas 22:53: ‘Dagelijks was ik bij u in de tempel, en toen hebt u geen vinger naar me uitgestoken, maar dit is uw uur, het uur van de exousia van de duisternis.’

Tijdens dit uur van de duisternis was de exousia van de duisternis te groot. Blijkbaar voorkwam de exousia van Jezus eerdere gevangenneming. Hier zijn zover ik weet drie voorbeelden van. Een toen ze hem van de steilte wilde storten, ‘maar hij liep midden tussen hen door en vertrok’, Lukas 4:30. In Johannes 7:30 en 8:20 wordt gezegd dat ze hem wilden grijpen maar dat zijn uur nog niet gekomen was.

Dat Jezus gezag geeft aan mensen.

Jezus geeft als eerste gezag aan de twaalf discipelen. En het blijkt te werken. Jezus is er blij mee.

Matteüs 10:1 ‘Daarop riep hij zijn twaalf leerlingen bij zich en gaf hun de macht om onreine geesten uit te drijven en iedere ziekte en elke kwaal te genezen’.

Wat hier gebeurt, is ontzagwekkend. Hoe zou je zo’n ceremonie moeten noemen? Een kroning of een inwijding?

Marcus 3:15. ‘Ze kregen de exousia om demonen uit te drijven’.

Lukas 9:1 Hij riep de twaalf bij zich en gaf hun exousia over alle demonen, en de kracht om ziekten te genezen’.

Opvallend bij deze laatste tekst is dat de discipelen zowel de exousia als de kracht krijgen om te genezen.

De vraag die naar voren komt dit oproept is de vraag hoe de mens Jezus in staat was om exousia over de geestelijke wereld aan mensen te geven. Het zal wel zijn bijzondere toegewijde stappen zijn inclusief zijn geboorte. Na de doop in de Jordaan klinkt al: ‘Dit is mijn geliefde Zoon, in hem vind ik vreugde.’ Matteüs 3:17.

Als de mens Jezus daartoe in staat was, kunnen wij ook andere mensen exousia geven? Mijn antwoord is: ‘ja’. In de zichtbare wereld kennen we dat al. Maar het geldt ook voor de onzichtbare wereld. Als je iemand hebt, die voor je waarneemt bijvoorbeeld.

Gezag aan zeventig leerlingen
Jezus liet het niet bij het geven van exousia aan zijn direct twaalf uitgekozen leerlingen. Nee, Jezus gaf de exousia over de vijand ook aan zeventig anderen.

Lukas 10:19-20. Bedenk wel: ik heb jullie de macht gegeven om slangen en schorpioenen te vertrappen en om de kracht van de vijand te breken, zodat niets jullie kan schaden. Verheug je er echter niet over dat de geesten zich aan jullie onderwerpen, maar verheug je omdat jullie naam in de hemel opgetekend.

De inwijding van de zeventig heeft een belangrijk voorloper in de Torah. Mozes had destijds in opdracht van God zeventig leiders meegenomen naar de ontmoetingstent waar ze prompt begonnen met profeteren (Numeri 11:25).

De laatste zin, vers 20, is een waarschuwing om ter harte te nemen. Verlekker je niet in exousia maar in je relatie met de Heer.

Jezus maakt er een algemene principe van voor de eindtijd.
Als Jezus over de toekomst spreekt dan voegt hij daar aan toe dat het ook de tijd dat dienaren van de Heer gezag krijgen. Hier een tekst die daar naar wijst.

Marcus 13: 33-34. Pas op, wees waakzaam, want jullie weten niet wanneer die tijd zal komen. Het is als met een man die op reis ging: hij verliet zijn huis en droeg de exousia over aan zijn dienaren, die elk een eigen taak kregen, en de deurwachter gaf hij opdracht om de wacht te houden.

Waren het eerst discipelen, die later apostelen werden, die exousia kregen, daarna waren het zeventig mensen, een soort van pioniers denk ik, niet de eersten de besten. Als derde worden dienaren aangesteld. Dit geeft wel aan dat de exousia niet zomaar direct voor iedere nieuwe volgeling is. Maar wel weer voor hen die na leerling geweest te zijn, het werk van een apostel, profeet, herder, leraar of evangelist gaan doen.

Wat kun je door exousia doen?

Er staan verschillende teksten in de Bijbel over de verschillende terreinen waarvoor de exousia geldt. Spreken met gezag is er één van.

Matteüs 7:28-29. Toen Jezus deze rede had uitgesproken, waren de mensen diep onder de indruk van zijn onderricht, want hij sprak hen toe als iemand met exousia, en niet zoals hun schriftgeleerden.

De Joodse manier van onderwijzen is vooral het citeren van anderen: die zegt dit en die zegt dat. Jezus vertelt de mensen hoe het is en nog meer hij paste het toe in de praktijk van het leven. Zou ook het beeld van Jezus volgelingen moeten zijn. Als wij als zijn volgelingen dat doen, dan gaan wij ook meer en meer met exousia spreken.

Exousia om te vergeven.
Dit staat in de context die bij mij diverse vragen opriepen.

Matteüs 9:1-8. Hij stapte weer in de boot en stak over, terug naar zijn eigen stad. Daar probeerden een paar mensen een verlamde bij hem te brengen die op een draagbed lag. Bij het zien van hun geloof zei Jezus tegen de verlamde: ‘Wees gerust, uw zonden worden u vergeven.’ Daarop zeiden enkele schriftgeleerden bij zichzelf: Wat een godslasterlijke taal! Jezus doorzag hun gedachten en zei: ‘Waarom hebt u zulke boosaardige gedachten? Wat is gemakkelijker, te zeggen: “Uw zonden worden u vergeven” of: “Sta op en loop”? Ik zal u laten zien dat de Mensenzoon exousia heeft om op aarde zonden te vergeven.’ Toen zei hij tegen de verlamde: ‘Sta op, pak uw bed en ga naar huis.’ En hij stond op en ging naar huis. Bij het zien hiervan werden de mensen van ontzag vervuld en ze loofden God, om de exousia die hij aan mensen heeft verleend.

Een korte samenvatting kan zijn: Jezus laat door de genezing zien dat hij ook bevoegd is om zonden te vergeven.

Dit roept allerlei vragen op. 1. Als je exousia hebt om te genezen heb je dan ook exousia om te vergeven? 2. Heb je überhaupt vergeving nodig voordat je kunt genezen? 3. Is geloof, vertrouwen in Jezus, van je vrienden al genoeg om vergeving te krijgen.  Mogelijke antwoorden. Op vraag 1: volgelingen van Jezus kunnen inderdaad exousia hebben om te vergeven. Je zegt het ze aan. Als je het hart van God kent, dan weet je wat je mag en kunt doen. Op vraag 2: bekering van een zonde kan voor iemand een noodzakelijke voorwaarde zijn voor genezing. Op vraag 3: de vrienden en ook de persoon zelf, denk ik, keken verwachtingsvol naar Jezus. Dat verwachtingsvolle kijken raakt het hart van volgelingen van Jezus en ook van Jezus zelf en van God de Vader.

Lukas 12: 4-5. Tegen jullie, mijn vrienden, zeg ik: wees niet bang voor degenen die het lichaam kunnen doden, maar niet tot iets ergers in staat zijn. Ik zal jullie zeggen voor wie je bang moet zijn. Wees bang voor hem die de macht heeft om iemand niet alleen te doden maar ook in de Gehenna te werpen.

De dood is iets, maar de Gehenna is nog veel erger. Een soldaat kan de macht hebben iemand te doden. Een verleider kun je ook op het verkeerde pad brengen. Dat is erger dan de dood. Zie ook studie Geestelijke plaatsen.

In Lukas 20:20 en 23:7 wordt gesproken over de autoriteiten in de wereld (resp. de stadhouder Herodes de autoriteit voor Galilea)

In het evangelie van Johannes
De apostel Johannes  trekt alle registers open als hij voor de eerste keer het woord exousia gebruikt. Als je Jezus ontvangt dan geeft Jezus je het gezag om kind van God te worden.

Johannes 1:11-13. Hij kwam tot het zijne, en de zijnen hebben Hem niet aangenomen. Doch allen, die Hem aangenomen hebben, hun heeft Hij macht gegeven om ​kinderen​ Gods te worden, hun, die in zijn naam geloven; die niet uit bloed, noch uit de wil des vlezes, noch uit de wil eens mans, doch uit God geboren zijn. [NBG, omdat die meer de grondtekst volgt]

Het laatste deel, vers 13, van deze tekst, geeft daar ook een verklaring voor. Als je in Hem gelooft dan ben je uit God geboren. De NBV vertaalt met het woord ‘voorrecht’ wat ik een te zwak woord vind. Volgens NBV zijn er twee voorwaarden. Er staat alleen ontvangen als voorwaarde. Zie ook de aparte studie over ontvangen.

Johannes 5:27. En omdat hij de Mensenzoon is, heeft hij hem ook gezag gegeven om het oordeel te vellen.

Het gaat hier om het gezag van Jezus om eeuwig leven te geven aan ieder, die de Vader en de Zoon, en dan staan er drie voorwaarden:  eert, luistert naar de geboden en gelooft.

Johannes 10:17-18 De Vader heeft mij lief omdat ik mijn leven geef, om het ook weer terug te nemen. Niemand neemt mijn leven, ik geef het zelf. Ik ben vrij om het te geven en om het weer terug te nemen – dat is de opdracht die ik van mijn Vader heb gekregen.’ [Het woord exousia komt twee keer voor. Er staat twee keer: ik heb gezag. Zowel om het leven neer te leggen het weer terug te nemen] <<>>

Jezus heeft de autoriteit om zijn leven af te leggen en weer op te nemen. In het Oude Testament kom je tegen dat aartsvader Jacob nadat hij de zegen aan zijn kinderen had gegeven ook het leven gaf. Zou dit voor de volgelingen van Jezus ook meer mogelijk zijn, dan we nu denken?

Johannes 17:2. Hij heeft van u exousia over alle mensen ontvangen, de exousia om iedereen die u hem gegeven hebt het eeuwige leven te schenken’. [NBV vertaling, waarbij het woord exousia niet is vertaald]

Jezus heeft het gezag om ons het leven te schenken. Een leven dat ‘eeuwig’ duurt, wat volgens Hebreeuws inzicht een lange periode is. Een oneindig lange tijd is een Griekse gedachte.

Johannes 19:10-12. Waarom zegt u niets tegen mij?’ vroeg ​Pilatus. ‘Weet u dan niet dat ik de macht heb om u vrij te laten of u te ​kruisigen?’ Jezus​ antwoordde: ‘De enige macht die u over mij hebt, is u van boven gegeven. Daarom draagt degene die mij aan u uitgeleverd heeft de meeste ​schuld.’ Vanaf dat moment wilde ​Pilatus​ hem vrijlaten.

Hier gaat het over de exousia van Pilatus. Wat Jezus zegt wist Pilatus zelf ook wel. Waarom wilde hij Jezus daarna vrijlaten? Kwam Pilatus onder de indruk van het gezag van Jezus?

Exousia over steden

Hierboven wordt al genoemd dat je exousia kan krijgen om te genezen en duivelen uit te drijven. Maar het gaat nog verder. Exousia over steden.

De exousia over steden staat in Lukas 19, een gelijkenis die wij de gelijkenis van de talenten noemen. Volgens vers 1 staat deze gelijkenis in het kader van het Koninkrijk van God.
Lukas 19:17. Zijn meester zei: “Voortreffelijk, je bent een goede dienaar. Omdat je betrouwbaar bent geweest in iets zeer gerings verleen ik je het exousia over tien steden”.
Opmerking: Hier heeft een geestelijke inzet namelijk met geloof en moed aan het werk gaan een bijzondere exousia opgeleverd.

Ook deze toekenning van Jezus van exousia heeft een voorganger van eeuwen her, namelijk de toekenning hiervan aan Jeremia. Zie de tekst van Jeremia 1 hieronder.

Efeziërs 6:12. Onze strijd is niet gericht tegen mensen maar tegen hemelse vorsten, de heersers en de machthebbers van de duisternis, tegen de kwade geesten in de hemelsferen. <<>>

Een van de vier geestelijke machten, die hier worden genoemd, zijn de exousia. Het zijn ook duistere geestelijke machten. Weer een tekst, die aangeeft dat de strijd er nog is. Wij onder het gezag van Jezus. Zij onder ander gezag.

In het boek Openbaringen komt die exousia over de volken weer terug in de brief aan de engel van de gemeente van Thyatira,
Openbaringen 2:26-29. Wie overwint en mij navolgt tot het einde, zal ik exousia  geven over alle volken. Met een ijzeren herdersstaf zal hij hen hoeden, als aardewerk worden ze verbrijzeld. Ik geef hem macht (Griekse woord ‘poimaino’), zoals mijn Vader die aan mij heeft gegeven. En ik zal hem ook de morgenster geven. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.”

Het werkwoord autoriteit hebben.

Het werkwoord met betrekking tot exousia komt vier keer voor. Hieronder alle verzen.

Lukas 22:25. Jezus​ zei tegen hen: ‘Vorsten oefenen heerschappij uit over de aan hen onderworpen volken, en wie macht heeft laat zich weldoener noemen.

Inderdaad, vorsten uit de tijd van Jezus hadden in tegenstelling tot onze leiders deze macht.

1 Korintiërs 6:12. U zegt: ‘Alles is mij toegestaan.’ Maar niet alles is goed voor u. Zeker, alles is mij toegestaan, maar ik mag me door niets laten beheersen.

Deze tekst is een in wezen een gebod. Wat voor de apostel gold, is geldt ook voor. Het niet laten beheersen is volgens de context van deze tekst: eten, drinken, seks, afgoderij etc. geen autoriteit over ons hoort te hebben.

1 Korintiërs 7:4. Een vrouw heeft niet zelf de zeggenschap over haar lichaam, maar haar man; en ook een man heeft niet zelf de zeggenschap over zijn lichaam, maar zijn vrouw. <<>>
Opmerking: Een mooie tekst voor het huwelijk.

Deze tekst lijkt wel een beetje op deze tekst, waarbij dan ook de autoriteit van de vrouw over de man wordt belicht. Genesis 3:16b ‘Je zult je man begeren, en hij zal over je heersen.’

Feiten uit het Oude Testament

In het Hebreeuws komen we diverse woorden tegen, die met gezag, macht en autoriteit kunnen worden vertaald.

Hebreeuws woordSoort woordStrongOpmerkingen:
1מָשַׁל  mashalWerkwoordH4910Komt 81 voor in 74 verzen.
KJV: rule (38x), ruler (19x), reign (8x), dominion (7x), governor (4x), ruled over (2x), power (2x), indeed (1x).
2רָדָה  radahWerkwoordH7287Komt 27 keer voor in 25 verzen.
KJV: rule (13x), dominion (9x), take (2x), prevaileth (1x), reign (1x), ruler (1x).
3כָּבַשׁ  kabashWerkwoordH3533Komt 15 voor in 13 verzen.
KJV: subdue (8x), bring into subjection (3x), bring into bondage (2x), keep under (1x), force (1x).
4מֶמְשָׁלָה memshalahZelfstandig naamwoord vrouwelijkH4475Komt 17 keer voor in 16 verzen.
KJV: dominion (10x), rule (4x), dominion (with H3027) (1x), government (1x), power (1x).
5שָׁלְטָן 
sholtan (Aramaic)
Zelfstandig naamwoord mannelijkH7985Komt 14 keer voor in 9 verzen van het boek Daniël
6שַׁלִּיט shalliytBijvoeglijk naamwoordH7989Komt 4 keer voor  in 4 verzen. 3x Prediker en 1x Genesis 42:6.

Gezag verwerven mashal

Spreuken 12:24. Een vlijtig mens verwerft gezag, luiheid leidt tot slavernij.

Jeremia 1:10. Nu, op deze dag, geef ik je gezag over alle koninkrijken en volken, om ze uit te rukken en te verwoesten, om ze te vernietigen en af te breken, op te bouwen en te planten.’
Opmerking: dit zijn de woorden, die Jeremia te horen kreeg toen hij werd aangesteld als profeet. En inderdaad heeft hij diverse woorden over diverse volken uitgesproken, die ook werkelijkheid zijn geworden.

Erkennen van gezag

Het erkennen van gezag is essentieel om zelf gezag te krijgen. In het Nieuwe Testament worden de volgende woorden daar voor gehanteerd.

WoordSoort woordStrongOpmerkingen:
1ὑποτάσσω hypotassōWerkwoordG5293
SB4632
Gezag erkennen.
Komt 49 keer voor in 32 verzen.
KJV: put under (6x), be subject unto (6x), be subject to (5x), submit (one’s) self unto (5x), submit (one’s) self to (3x), be in subjection unto (2x), put in subjection under (1x), miscellaneous (12x).
2ὑποταγή hypotagēZelfstandig
naamwoord
G5292Gezag erkenning
Komt vier maal voor.
KJV: subjection (4x).

Het Griekse woord hupotasso bestaat uit twee delen, ‘hupo’ wat je met ‘onder’ en ’tasso’ wat je met ‘ordenen’ kunt vertalen. Zeg maar je ‘ordenen onder’.

In vertalingen is dikwijls gekozen voor woorden als onderwerping en onderdanig zijn. Maar dat lijken mij teveel woorden, die een slavenhouding aanduiden. De uitdrukking ‘je ordenen onder lijkt mij precies wat de bedoeling is. De teksten waarin de woorden voorkomen zullen aangeven of deze woorden op zijn plaats zouden zijn.

Bijvoorbeeld als iemand tot voorzitter van de vergadering is benoemd. Hij stelt ‘gehoord hebbende de vergadering’ de besluiten vast. Dan is het goed als leden van de vergadering zich onder de besluiten vastgesteld door de voorzitter te voegen.

In de relatie van man en vrouw in een huwelijk komt erkennen van gezag aan de orde. Dat is niet zo vreemd omdat het een algemeen punt is in het Koninkrijk van God. Maar in de oudere vertalingen en van de HSV is er met de vertaling van deze tekst in ons land iets goed fout gegaan. Vandaar even de aandacht daar voor.

Er zitten nog twee kanten aan. Die van vrijwilligheid en van dwang. Dat is dikwijls afhankelijk van de positie van de leider. Een voorzitter heeft weinig mogelijkheden als een lid van de vergadering vervelend doet. Hij is afhankelijk van de discipline van de deelnemer aan de vergadering. Maar een generaal kan een onwillige ondergeschikte dwingen om de gewenste stappen te nemen.

Jezelf ordenen onder

Hieronder alle teksten waar het werkwoord ‘ordenen onder’ voorkomt.

Jezus erkende het gezag van zijn ouders.
Lukas 2:51. Hij reisde met hen terug naar Nazaret en was hun gehoorzaam. Zijn moeder bewaarde alles wat er met Hem gebeurd was in haar hart.
Opmerking: de HSV vertaalt met ‘was hun onderdanig’

De boze geesten erkenden het gezag van de discipelen en ook van Jezus. Lukas 10:17-20. De tweeënzeventig keerden vol vreugde terug en zeiden: ‘Heer, zelfs de demonen onderwerpen zich aan ons bij het horen van uw naam.’ Hij zei tegen hen: ‘Ik heb Satan als een lichtflits uit de hemel zien vallen! Bedenk wel: Ik heb jullie de macht gegeven om slangen en schorpioenen te vertrappen en om de kracht van de vijand te breken, zodat niets jullie kan schaden. Verheug je er echter niet over dat de geesten zich aan jullie onderwerpen, maar verheug je omdat jullie naam in de hemel opgetekend is.’

Romeinen 8:7. Het aardse streven staat vijandig tegenover God, want het onderwerpt zich niet aan zijn wet en is daar ook niet toe in staat.

Romeinen 8:20. Want de schepping is ten prooi aan zinloosheid, niet uit eigen wil, maar door Hem die haar daaraan heeft onderworpen.

Het gaat hier over het volk Israël.
Romeinen 10:3. … hebben zij zich niet aan de gerechtigheid van God onderworpen. [HSV]
Opmerking: zij vonden hun eigen rechten belangrijker.

Romeinen 13:1. Ieder mens moet zich onderwerpen aan de gezagsdragers die over hem gesteld zijn,  want er is geen gezag dan van God, en de gezagsdragers die er zijn, zijn door God ingesteld. [HSV]
Opmerking: het is het goede plan van God dat er onder mensen een gezagsstructuur is. Laten we ons daar in principe aan houden.

Romeinen 13:5. Daarom is het nodig onderworpen te zijn, niet alleen omwille van de straf, maar ook omwille van het geweten. [HSV]
Opmerking: het is goed om met de gezagsstructuur, die er is in te stemmen.

1 Korintiërs 14:32-33. En de geesten van de profeten zijn aan de profeten zelf onderworpen. Want God is geen God van wanorde, maar van vrede, zoals in alle gemeenten van de heiligen. [HSV]
Opmerking:

1 Korintiërs 14:34. Vrouwen moeten gedurende uw samenkomsten zwijgen. Ze mogen niet spreken, maar moeten ondergeschikt blijven, zoals ook in de wet staat.

1 Korintiërs 15:26-28. De laatste vijand die vernietigd wordt is de dood, want er staat: ‘Hij heeft alles aan zijn voeten gelegd.’ Wanneer er ‘alles’ staat, is dat natuurlijk uitgezonderd degene die alles aan Hem onderwerpt. En op het moment dat alles aan Hem onderworpen is, zal de Zoon zichzelf onderwerpen aan Hem die alles aan Hem onderworpen heeft, opdat God alles in allen zal zijn.

Filippenzen 3:21. Met de kracht waarmee Hij in staat is alles aan zich te onderwerpen, zal Hij ons armzalig lichaam gelijkmaken aan zijn verheerlijkt lichaam.
Col 3:18
Tit 2:5, 9
Tit 3:1
Heb 2:5, 8
Hebreeën 12:9. Daar komt nog bij dat wij voor onze aardse vaders, door wie we werden opgevoed, respect hadden; hoeveel te meer zullen we ons dan niet onderwerpen aan het gezag van de Vader van alle geesten, en dan leven?

Jakobus 4:7. Onderwerp u dus aan God, en verzet u tegen de duivel, dan zal die van u wegvluchten.
1Pe 2:13, 18
1Pe 3:1, 5, 22
1 Petrus 5:5. En u, jongeren, moet van uw kant het gezag van de oudsten erkennen. Overigens, in de omgang met elkaar moet ieder van u altijd de minste willen zijn, want God keert zich tegen hoogmoedigen, maar aan nederigen schenkt Hij zijn genade.

De Statenvertaling en de HSV vertalen 17 keer met ‘onderdanig’ en de NBG 11 keer juist als het gaat om de houding van de vrouw naar de man. Het woord ‘onderdanig’ heeft niet meer de klank van je vrijwillig ordenen onder een ander. ‘Je onderwerpen aan’ heeft in Nederland ook een negatieve klank. Jammer dat de HSV vertaling toch voor deze woorden heeft gekozen.

Erkenning van gezag

2Co 9:13
Gal 2:5
1Ti 2:11
1Ti 3:4

Overwegingen.

Macht is als je de middelen heb om iets voor elkaar te krijgen. Een dictator heeft alle macht. Dikwijls heeft hij een leger en een geheime dienst om iedere tegenwerking de kop in te drukken.

Gezag is wat je krijgt doordat mensen van je onder de indruk zijn. Ook in de geestelijke wereld kun je macht en gezag hebben. Vooral als God je een grote bevoegdheid hebt gegeven.

Autoriteit geeft het recht om zekere dingen te doen in de geestelijke wereld. Je bent bevoegd om bepaalde opdrachten te verstrekken. Als je werkt in een bedrijf kun je een procuratie ontvangen om bijvoorbeeld tot een bepaald bedrag opdrachten te vertrekken. Zoiets kan God jou en mij ook geven in de geestelijke wereld.

Voor de nieuwe mens is kenmerkend dat hij exousia heeft in de geestelijke wereld heeft. Als je een bediening gekregen hebt, ontvang je daarbij ook de bijbehorende exousia. Door autoriteit in de geestelijke wereld heb je ook invloed op de zichtbare wereld. Je kunt boze machten binden of wegsturen. Je kunt genezingen doen. Wonderen in de natuur. Veranderingen voor flora en fauna, voor steden en dorpen en voor volken en naties, zoals we in de teksten hierboven zagen.  Je kunt het denken van mensen beïnvloeden en ook het hart van mensen beïnvloeden.

Je kunt bij jezelf ook de exousia opmerken. Bijvoorbeeld als mensen rustig worden als je boze geesten uitdrijft of als mensen genezen als je genezing uitspreekt. Je kunt het ook bij een ander opmerken dat hij of zij exousia heeft.

Als het goed is, neemt onze exousia toe in de geestelijke wereld! Het is een kwestie van geestelijk volwassen worden. Dat gebeurt pas als je meer doet dan lid zijn van een kerk en regelmatig kerkdiensten bezoeken . Net als Jezus ontvang je exousia als je de woorden van God bestudeert, je laat dopen, vast, verzoekingen weerstaat en vooral doet wat God van je vraagt.

Met exousia ben je in de geestelijke wereld bekend. Je bent daar iemand. Ze houden daar rekening met je. Duistere geesten lopen met een boog om je heen. Engelen staan klaar om te helpen. Ze letten op: ‘Wat gaat dit kind van God doen? Schakelt hij of zij ons in? Aan je woorden wordt bovennatuurlijke kracht verleend. Net als bij God de Vader. Hij sprak en het was er. Ik weet niet hoe het werkt, maar het gebeurt.

Ieder mens heeft in de zichtbare wereld een bevoegdheid. Voor je eigen leven. Maar als je kinderen hebt ook voor je kinderen. En als je werkt, bij het bedrijf. Dus ook als je van de geestelijke dingen liever weg blijft, dan blijven die van de zichtbare wereld gewoon over. Werk vanuit je bevoegdheid met liefde, nauwgezetheid en betrouwbaarheid voor jezelf en anderen.

Mensen zijn zo ontworpen en gemaakt dat we eigen keuzen kunnen maken. In de zichtbare wereld is er een heel kader van wetgeving en cultuur en ook van mensen, die op een bepaald terrein van je leven leiden. De wijsheid waarmee je hiermee omgaat bepaalt voor een groot deel het succes in je leven.

En ook al geloof je niet in een geestelijke wereld, als je de geboden van God volgt, dan zal dat positief effect op je leven hebben. Als je de verleidingen van de duisternis volgt zal dat een negatief effect hebben. In het algemeen doen we zowel het één als het ander.

Verstandig met het gezag omgaan leidt tot succes in je eigen leven. Zelf je gezag over anderen positief gebruiken eveneens.

Als je de regels van de duisternis aanhoudt, ook als je dat niet bewust doet, dan ben je kwetsbaar. Vroeg of laat zal dat leiden tot narigheid in je leven.

Ik heb jaren bij KPN gewerkt en daar is om te werken een autorisatie in systemen belangrijk. Dat bepaalt wat je mag en daarmee ook kan doen. Zo heb ik ook wel meegewerkt aan autorisatie beleid. Een ander voorbeeld uit het bedrijfsleven is de procuratie. Op een procuratie overzicht staat wie tot welke bedrag mag inkopen en verkopen bijvoorbeeld. Als de juiste handtekening er niet is gaat de opdracht of de offerte niet de deur uit. Een ander voorbeeld is die van de agent, die de bevoegdheid heeft om je te laten stoppen en je een bekering te geven.

Opmerking tenslotte
Waarom vermijdt Jezus om te zeggen van wie hij autoriteit had gekregen: Mij is gegeven alle macht?
Interessante gedachte: Autoriteit in de zichtbare wereld begint met autoriteit in de geestelijke wereld.

We willen weer opnieuw van Jezus leren. Hij gaf lessen voor een goed leven.