Deze studie gaat over lofprijzing in de vorm van lichamelijke expressie. Je kunt een gebouw, een kunststuk of zelfs zoiets als deze site als het tot eer van God is gemaakt als lofprijzing zien.

In het Nederlands kennen we rond lofprijzing maar een paar woorden zoals de woorden loven of prijzen’ apart en zoiets als zingen. Het Hebreeuws heeft een heel scala van woorden met verschillende inhoud.

Loven en prijzen doe je omdat je Gods daden geweldig vindt en dat je dankbaar bent voor wat God deed. Aanbidding is uiting geven door zang of gebed van wie God voor je is. Het gaat uit van groot respect en ontzag voor God.

‘Zingen’ is een heel algemeen woord. Je kunt namelijk lofprijzing en aanbidding zingend doen, sprekend doen of nog op andere manieren doen: bewegen, dansen, juichen, jubelen en met allerlei muziekinstrumenten.

Deze studie is nog beperkt tot een aantal begrippen en enkele teksten die over lofprijzing in het Oude Testament voorkomen.

Studievragen

Wat is er allemaal te leren over lofprijzing? Waarom is lofprijzing goed om te doen?

Oude Testament

In het Oude Testament zijn het vooral de Psalmen die de lofprijzing en aanbidding voordoen en uitnodigen om mee te doen.

Waarom zou je de HEER gaan aanbidden of loven en prijzen? Omdat je onder de indruk bent van God.

Ontzag Neerbuigen Sjachah

Het woord sjachah geeft lofprijzing en aanbidding weer door neer te buigen. Dat kun je zwijgend of sprekend doen, zie de tekst hieronder. Je kunt het ook al zingend doen, zie hieronder.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	שָׁחָה shachah	Werk woord	H7812	Neerwerpen of buigen. Komt 147 keer voor KJV: worship (99x), bow (31x), bow down (18x), obeisance (9x), reverence (5x), fall down (3x), themselves (2x), stoop (1x), crouch (1x), miscellaneous (3x).

Dit woord gaat in het algemeen over eer bewijzen. Het woord komt in 25 boeken van het Oude Testament voor. Het woord komt 17 keer voor in het boek van de Psalmen.

Dit is de eerste tekst in de Bijbel waar het woord in voorkomt.
Genesis 18:1-5. De HEER verscheen opnieuw aan Abraham, bij de eiken van Mamre. Op het heetst van de dag zat Abraham in de ingang van zijn tent. Toen hij opkeek, zag hij even verderop plotseling drie mannen staan. Onmiddellijk snelde hij de tent uit, naar hen toe. Hij boog diep en zei: ‘Heer, wees toch zo goed uw dienaar niet voorbij te gaan. Ik zal wat water voor u laten halen zodat u uw voeten kunt wassen, maak het u hier onder de boom intussen gemakkelijk. Ik zal u ook iets te eten brengen, zodat u weer op krachten kunt komen voordat u verdergaat. Daarvoor bent u immers bij uw dienaar langsgekomen?’ Zij antwoordden: ‘Wij nemen uw uitnodiging graag aan.’

In deze Psalm gaat het drie keer over hetzelfde, buigen, bukken en knielen.
Psalm 95:6. Kom, laten wij ons neerbuigen en neerbukken, laten wij knielen voor de HEERE, Die ons gemaakt heeft [HSV. De Hebreeuwse werkwoorden zijn sjachah en kara, H3766, dat in deze studie verder niet wordt belicht]

Er zijn ook liederen, die over dit onderwerp gaan. ‘Ik kniel neer en belijd’. ‘Bow down’. ‘Aan uw voeten Heer’.

Verheugen Sjamach

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	שָׂמַח śāmaḥ	Werk woord	H8055	Verheugen Komt 158 keer voor in 148 verzen. KJV: rejoice (95x), glad (45x), joy (5x), joyful (2x), merry (2x), miscellaneous (3x).

Het woord komt in 31 boeken in het Oude Testament voor. In de torah 12 keer. Het woord komt 52 keer in het boek van de Psalmen voor. Het je verheugen is aanleiding tot zingen, dansen springen enzovoorts.

Psalm 5:12. Er is vreugde bij allen die schuilen bij U, eeuwige jubel omdat U hen beschermt, wie uw naam beminnen juichen U toe!
Opmerking:

Psalm 9:3. In U zal ik mij verblijden en van vreugde opspringen, ik zal voor Uw Naam psalmen zingen, o Allerhoogste!

Psalm 14:7.

Dankzegging Todah

In Israël zegt men als je iemand iets geeft of als je iets voor iemand doet: ‘Todah’ oftewel dank je wel. Zo kunnen wij ook ‘dank u wel’ tegen God zeggen.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	תּוֹדָה towdah	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H8426	Dankzegging. Komt 32 keer voor in 30 verzen. KJV: thanksgiving (18x), praise (6x), thanks (3x), thank offerings (3x), confession (2x).

Het woord todah komt voor de eerste keer in Leviticus 7:12 voor en twaalf keer in de Psalmen.

In Leviticus gaat het om offers voor dankzegging.
Leviticus 7:11-12. Dit zijn de voorschriften voor het vredeoffer dat aan de HEER wordt aangeboden: Wie het offer als dankbetuiging aanbiedt, offert bij het offerdier dikke ongedesemde broden, met olijfolie bereid, dunne ongedesemde broden, met olijfolie bestreken, en dikke broden van fijne tarwebloem, doordrenkt met olijfolie.

Psalm 26:6-7. Ik zal mijn handen in onschuld wassen, een rondgang maken om uw altaar, HEER, om een loflied aan te heffen en van uw wonderen te verhalen.
Opmerking: de KJV vertaalt met ’the voice of thanksgiving’.

Psalm 42:4. Ik gedenk daaraan, en stort mijn ziel uit in mij, omdat ik placht heen te gaan onder de schare, en met hen te treden naar Gods huis, met een stem van vreugdegezang en lof, onder de feesthoudende menigte. [Statenvertaling]
Opmerking: een geluid van vreugde en dankzegging.

Psa 50:14, 23
Psa 56:12
Psa 69:30
Psa 95:2
Psa 100:1, 4
Psa 107:22
Psa 116:17
Psa 147:7

Psalm 100:4. Kom zijn poorten binnen met een loflied (todah), hef in zijn voorhoven een lofzang (tehilla) aan, breng hem hulde, prijs zijn naam.
Opmerking: het lijkt me beter het een danklied te noemen.

Liederen over dankzegging. ‘Kom zijn poorten met dankzegging binnen’, Dank dank nu allen God’, ‘Dank u voor deze nieuwe morgen, dank u voor deze nieuwe dag’.

Prijzen Halal

Het Hebreeuwse woord halal heeft in de grond de betekenis van schijnen. Glorie geven. Iemand in het zonnetjes zetten. Het woord halleluja heeft met dit woord te maken.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	הָלַל hālal	Werk woord	H1984	Prijzen Komt 185 keer voor in 140 verzen. KJV: praise (117x), glory (14x), boast (10x), mad (8x), shine (3x), foolish (3x), fools (2x), commended (2x), rage (2x), celebrate (1x), give (1x), marriage (1x), renowned (1x).
2	תְּהִלָּה tᵊhillâ	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H8416	Loflied Komt 58 keer voor in 57 verzen. KJV: praise (57x).

Het woord halal komt 94 keer voor in het boek van de Psalmen. In de hele torah komt het maar eenmaal voor en wel in het boek Genesis.

Het woord tehlilla komt 30 keer in het boek van de Psalmen voor.

De combinatie van hallel Strong H1984 en Yah Strong H3050 komt in 26 verzen in de Bijbel voor allemaal in het boek van de Psalmen. In onze vertalingen zijn deze twee woorden met één woord vertaald namelijk met halleluja.

In zeven Psalmen komt het woord halleluja twee keer voor en in Psalm 135 komt deze uitdrukking drie keer voor.
Psalm 135:1-3. Halleluja! Loof de naam van de HEER , loof Hem, dienaren van de HEER , u die staat in het huis van de HEER, in de voorhoven van het huis van onze God. Loof de HEER, want Hij is goed,
bezing zijn naam, zo lieflijk van klank.
Psalmen 135:21. Geprezen zij de HEER op de Sion, Hij die zijn woning heeft in Jeruzalem. Halleluja!

Genesis 12:15.

Psa 116:19
Psa 117:1-2
Psa 119:164, 175
Psa 135:1, 3
Psa 135:21
Psa 145:2-3
Psa 146:1-2, 10
Psa 147:1, 12, 20
Psa 148:1-5, 7, 13-14
Psa 149:1, 3, 9
Psa 150:1-6

Prijzen Sjabach

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	שָׁבַח šāḇaḥ	Werk woord	H7623	Prijzen Komt 11 keer voor in 11 verzen. KJV: praise (5x), still (2x), keep it in (1x), glory (1x), triumph (1x), commend (1x).
			H7624

Prijzen Zamar

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	זָמַר zāmar	Werk woord	H2167	Prijzen Komt 45 keer voor in 41 verzen. KJV: praise (26x), sing (16x), sing psalms (2x), sing forth (1x).
			H2168

Het woord komt 41 keer voor in het boek van de Psalmen.

De Heer zegenen Barak

H1288 en H1289

Je handen schieten omhoog Yadah

Omdat in je hart zoveel lofprijzing en dankzegging is, schieten je handen als vanzelf omhoog. Dit woord komt 114 keer voor waarvan 64 keer in de Psalmen.

In het woord yadah, zie je het woord yad of jad, dat ‘hand’ betekent. We kennen dit Jiddisch woord in het Nederlands. ‘Blijf met je jatten daar van af’.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	יָדָה yadah	Werk woord	H3034	Handen in de lucht schieten Komt 114 keer voor in 111 verzen. KJV: praise (53x), give thanks (32x), confess (16x), thank (5x), make confession (2x), thanksgiving (2x), cast (1x), cast out (1x), shoot (1x), thankful (1x).

De wortel van het woord yadah is yad, dat hand betekent. We kennen dit woord ook in het Nederlands: blijf met je jatten daarvan af.

Bij loven en prijzen doen we dus iets met onze handen, wellicht ook met onze armen. Zoals dat wel bij voetbalwedstrijden gebeurt. Wat je ook met je handen doet is schuld bekennen. Een voetballer steekt zijn hand omhoog als bij bekent dat hij een overtreding heeft gemaakt.

Het werkwoord yadah komt twee keer voor in het boek Genesis, hieronder staan de teksten, en 67 keer in het boek van de Psalmen. Hieronder staan de eerste teksten van de eerste tien Psalmen waar het woord in voorkomt. Deze teksten heb ik er even uitgelicht.

Dit is de eerste tekst waarbij het woord voorkomt.
Genesis 29:35. En nog een keer werd ze zwanger en bracht ze een zoon ter wereld. ‘Nu zal ik de HEER loven!’ riep ze uit, en ze noemde hem Juda. Hierna kreeg ze geen kinderen meer.

Opmerking: dit is wel een beetje armoedige vertaling, die van de HSV is niet beter. De handen van Lea schoten van vreugde omhoog. En haar zoon noemde ze naar dat moment ‘Juda’. Dan weet u als het over joden gaat, het woord jood komt van Juda, dat naar dit moment verwijst. Van aartsmoeder Lea, die van vreugde haar handen omhoog deed.

Genesis 49:8. Juda, jij bent het, jou zullen je broers loven! Je hand zal rusten op de nek van je vijanden; voor jou zullen de zonen van je vader zich neerbuigen.
Opmerking: je zou ook kunnen vertalen, jou zullen je broers op handen dragen. Let op: de tweede zin begint met het woord hand. Handen kunnen nog meer dan God loven.

Psalm 6:6. Want doden noemen uw naam niet meer, wie in het dodenrijk kan U nog loven?

Psalm 7:18. Ik zal de HEER om zijn rechtvaardigheid loven, de naam van de HEER, de Allerhoogste, bezingen.
Opmerking: Het woord zamar Strong H2167, is hier vertaald met ‘bezingen’.

Psalm 9:2. Ik wil U loven, HEER, met heel mijn hart, vertellen van uw wonderdaden.

Psalm 18:49. Daarom wil ik U prijzen te midden van de volken, HEER,
een loflied zingen tot eer van uw naam.
Opmerking: Het woord zamar Strong H2167, is hier vertaald met ‘een loflied zingen’.

Psalm 28:7. De HEER is mijn kracht en mijn schild, op Hem vertrouwde mijn hart, ik werd geholpen en mijn hart jubelde, Hem wil ik loven in mijn lied.
Opmerking: het woord sjir Strong H7892 is een lied.

Psalm 30:4. Zing psalmen voor de HEERE, gunstelingen van Hem! Loof Hem ter gedachtenis aan Zijn heiligheid. [HSV]

Psalm 30:10-13. Wat baat het U als ik sterf, als ik afdaal in het graf? Kan het stof U soms loven en getuigen van uw trouw? Luister, HEER, en toon uw genade, HEER, kom mij te hulp. U hebt mijn klacht veranderd in een dans, mijn rouwkleed weggenomen, mij in vreugde gehuld. Mijn ziel zal voor U zingen en niet zwijgen. HEER, mijn God, U wil ik eeuwig loven.

Psalm 32:5. Toen beleed ik U mijn zonde, ik dekte mijn schuld niet toe,
ik zei: ‘Ik beken de HEER mijn ontrouw’ – en U vergaf mij mijn zonde, mijn schuld. sela

Psalm 33:2. Huldig de HEER bij de klank van de lier, speel voor Hem op de tiensnarige harp.

Dit is een Psalm die gemaakt is door koning David.
Psalm 35:17-18. Heer, hoe lang nog blijft U toezien? Behoed mij voor hun moordlust, red mijn kostbaar leven van die leeuwen. Dan zal ik U prijzen in de gemeenschap, U loven waar heel uw volk bijeen is.
Opmerking: het woord halal, Strong H1984 is hier met prijzen vertaald.

Dit is een Psalm waar dit het refrein is.
Psalm 42:6. Wat ben je bedroefd, mijn ziel, en onrustig in mij.
Vestig je hoop op God, eens zal ik Hem weer loven, mijn God, die mij ziet en redt.
Psalm 42:12. Wat ben je bedroefd, mijn ziel, en onrustig in mij. Vestig je hoop op God, eens zal ik He <<>>

Schreeuwen, roepen Roea

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	רוּעַ rûaʿ	Werk woord	H7321	Schreeuwen, roepen Komt 44 keer voor in 40 verzen. KJV: shout (23x), noise (7x), ..alarm (4x), cry (4x), triumph (3x), smart (1x), miscellaneous (4x).
2	תְּרוּעָה tᵊrûʿâ	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H8643	Schreeuw. Komt 36 keer voor in 33 verzen KJV: shout (11x), shouting (8x), alarm (6x), sound (3x), blowing (2x), joy (2x), miscellaneous (4x).

In de torah komt het woord 2 keer voor in het boek Numeri en het woord komt 12 keer voor in het boek van de Psalmen

Het woord teruah komt vijf keer in het boek van de Psalmen voor.

Groot maken Gadal

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	גָּדַל gāḏal	Werk woord	H1431	Groot maken Komt 116 keer voor in 112 verzen. KJV: magnify (32x), great (26x), grow (14x), nourish up (7x), grow up (6x), greater (5x), miscellaneous (25x).

Komt 17 keer in het boek van de Psalmen voor. Het woord komt 18 keer in de torah voor, waarvan 14 keer in het boek Genesis.

Luid zingen juichen Ranan

Hier woorden die gaan over luid zingen met veel vreugde of misschien beter te vertalen met juichen.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	רָנַן rānan	Werk woord	H7442	Juichen Komt 53 keer voor in 53 verzen. KJV: sing (20x), rejoice (11x), sing aloud (4x), shout (4x), shout for joy (3x), sing for joy (2x), crieth (2x), cry out (2x), shout aloud (1x), miscellaneous (3x).
2	רִנָּה rinnâ	Zelfstandig naamwoord vrouwelijk	H7440	Luid zingen Komt 33 keer voor in 33 verzen KJV: cry (12x), singing (9x), rejoicing (3x), joy (3x), gladness (1x), proclamation (1x), shouting (1x), sing (1x), songs (1x), triumph (1x).

Het werkwoord komt 25 keer voor in het boek van de Psalmen. Het woord komt 2 keer voor in de torah.

Psalm 5:12. Er is vreugde bij allen die schuilen bij U, eeuwige jubel omdat U hen beschermt, wie uw naam beminnen juichen U toe!

Psalm 20:5. Laat ons juichen om uw overwinning, het vaandel heffen, in de naam van onze God. Moge de HEER al uw wensen vervullen.
Opmerking: er staat juichen om het heil, zo vertaalt de HSV ook.

Psalm 32:11. Verheug u in de HEER, rechtvaardigen, en juich, zing het uit, u die oprecht bent van hart.

Het zelfstandig naamwoord komt 15 keer voor in de Psalmen. Hier de eerste drie keer dat het woord in het boek van de Psalmen voorkomt.

Psalm 17:1. Een gebed van David. HEERE, luister naar mijn rechtvaardige zaak, sla acht op mijn roepen, neem mijn gebed ter ore,
met onbedrieglijke lippen gesproken. [HSV]

Psalm 30:6. Zijn woede duurt een oogwenk, zijn liefde een leven lang.
Met tranen slapen we ’s avonds in, ’s morgens staan we juichend op.

Psalm 42:4. Ik gedenk daaraan, en stort mijn ziel uit in mij, omdat ik placht heen te gaan onder de schare, en met hen te treden naar Gods huis, met een stem van vreugdegezang en lof, onder de feesthoudende menigte. [Statenvertaling]

Springen van vreugde Alats

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen
1	עָלַז ʿālaz	Werkwoord	H5937	Komt 17 keer in 16 verzen voor KJV: rejoice (12x), triumph (2x), joyful (2x).
2	עָלַץ ʿālaṣ	Werkwoord	H5970	Komt 8 keer in 8 verzen voor KJV: rejoice (6x), joyful (1x), triumph (1x).

Het woord alaz komt 12 keer in de Psalmen voor. Hier staan de teksten.

Psalm 28:7. De HEER is mijn kracht en mijn schild, op Hem vertrouwde mijn hart, ik werd geholpen en mijn hart jubelde, Hem wil ik loven in mijn lied.

Psalm 60:8. God heeft gesproken in zijn heiligdom: ‘Juichend zal Ik Sichem verdelen, het dal van Sukkot uitmeten.

Psalm 68:4. Zing voor God, bezing zijn naam, maak ruim baan voor Hem die door de vlakten rijdt. HEER is zijn naam! Jubel als Hij verschijnt:

Psalm 94:3. Hoe lang nog zullen de wettelozen, HEER, hoe lang nog zullen de wettelozen juichen.
Psalm 96:12. Laat het veld van vreugde opspringen met al wat erin is;
dan zullen al de bomen van het woud vrolijk zingen. [HSV]

Psalm 108:8. God heeft gesproken in zijn heiligdom: ‘Juichend zal Ik Sichem verdelen, het dal van Sukkot uitmeten.

Psalm 149:5. Laten Zijn gunstelingen om die eer opspringen van vreugde, laten zij vrolijk zingen op hun slaapplaatsen. Gods lofzangen klinken uit hun mond, een tweesnijdend zwaard is in hun hand. [HSV]

Het woord alats komt vier keer in het boek van de Psalmen voor.

Psalm 5:12. Er is vreugde bij allen die schuilen bij U, eeuwige jubel omdat U hen beschermt, wie uw naam beminnen juichen U toe!
Psalm 9:3. Ik wil vrolijk zijn, voor U juichen, uw naam bezingen, Allerhoogste.
Psalm 25:1-2. Van David. Naar U, HEER, gaat mijn verlangen uit, mijn God, op U vertrouw ik, maak mij niet te schande, laat mijn vijanden niet triomferen.
Opmerking: je kunt ook vertalen laat mijn vijanden niet over mij juichen.
Psalm 68:3. Maar de rechtvaardigen verblijden zich, zij juichen als God verschijnt, uitgelaten van vreugde.

Vlaggen Dagal Nas

Er zijn enkele woorden die met vlag of met het werkwoord vlaggen kan worden vertaald. Het zijn de gegevens.

	Woord	Soort woord	Strong	Opmerkingen:
1	עָדָּגַל dāḡal	Werkwoord	H1713	Vlaggen Komt 4 keer voor in 4 verzen KJV: (set up) banner (3x), chiefest (1x).
2	דֶּגֶל deḡel	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H1714	Vlag Komt 14 keer voor in 14 verzen KJV: standard (13x), banner (1x).
3	נָסַס nāsas	Werkwoord	H5264	Als teken laten zien Komt eenmaal voor KJV: lifted up as an ensign (1x).
4	נֵס nēs	Zelfstandig naamwoord mannelijk	H5251	Vlag, teken Komt 20 keer voor in 20 verzen. KJV: standard (7x), ensign (6x), pole (2x), banner (2x), sail (2x), sign (1x).

Ad 1: Vlaggen
Volgens Gesenius’ Hebrew-Chaldee Lexicon kan het vlaggen de betekenis hebben van ‘we will glory’en ‘we will exult’.
Psa 20:5
Sng 5:10
Sng 6:4, 10

Ad 2: Vlag

Num 1:52
Num 2:2-3, 10, 17-18, 25, 31, 34
Num 10:14, 18, 22, 25
Sng 2:4

Ad 3:
Zacharia 9:16.

Ad 4:

Num 21:8-9
Num 26:10
Psa 60:4
Isa 5:26
Isa 11:10, 12
Isa 13:2
Isa 18:3
Isa 30:17
Isa 31:9
Isa 33:23
Isa 49:22
Isa 62:10
Jer 4:6, 21
Jer 50:2
Jer 51:12, 27
Eze 27:7

Eenmaal komt een naam van God voor in dit kader namelijk JHWH Nissi, in het Hebreeuws יְהֹוָה נִסִּי (yᵊhōvâ nissî), Strong H3071. Dit woord beschouwt de Blue Letter Bible als één woord en bestaat uit het woord voor de HEER en het woord Nes, Strong H5251, zie hierboven.

Dit is de tekst waar de naam in voorkomt. Deze naam werd gegeven door Mozes aan het altaar dat hij bouwde als herinnering aan de nederlaag van de Amalekieten.
Exodus 15:17. Toen bouwde ​Mozes​ een ​altaar, en hij noemde het ‘De HEER is mijn ​banier’.

Nieuwe Testament

Andere bronnen

In het Hebreeuws zijn er diverse woorden, die ook weer andere inhoud hebben. Het boek van Jan Sjoerd Pasterkamp noemt 23 verschillende woorden. Wat een variatie (ook mijn dank aan Regina van der Eijk, die mij op het spoor van dit onderwerp heeft gezet).

We hebben in het Nederlands maar weinig woorden, maar je komt de gedachten wel weer tegen in de teksten van liederen. Zoals wel vaker voorkomt lopen musici en kunstenaars voor als het gaat om inzicht en ervaring met het Koninkrijk van God.

Overwegingen

Lessen