Studie Heilige Mensen

Heilige mensen zijn bijzondere mensen. We lezen al van hen in het Oude Testament, maar in de nieuwe tijd is het beter bereikbaar om een heilig mens te zijn. Dat is omdat het beter mogelijk is dat je innerlijk verandert en dat je ook de gaven van de Geest ontvangt.

Overzicht van de woorden

Hieronder een overzicht van de woorden, die de Bijbel gebruikt.

  Hebreeuws
Grieks
woord
Soort
woord
StrongOpmerkingen:
1קֹדֶשׁ
qodesh
Zelfstandig
naamwoord
mannelijk
H6944Het heilige.
Komt 470 keer voor in 382 verzen.
KJV: holy (262x), sanctuary (68x), (holy, hallowed, …) things (52x), most (44x), holiness (30x), dedicated (5x), hallowed (3x), consecrated (1x),
miscellaneous (3x).
2 . קֹדֶשׁ
qodesh
Bijvoeglijk
naamwoord
H6918Heilige.
Komt 116 keer voor in 106 verzen.
KJV: holy (65x), Holy One (39x), saint (12x).
3ἅγιον
hagion
Bijvoeglijk
naamwoord
G39
SB29
Heilige.
Komt 11 keer voor in 10 verzen.
KJV: sanctuary (4x), holy place (3x), holiest of all (3x), holiness (1x).
4ἅγιος
hagios  
Bijvoeglijk
naamwoord
G40
SB29
Heilige.
Komt 229 keer voor in 219 verzen.
KJV: holy (161x), saints (61x), Holy One (4x), miscellaneous (3x)

Het woord kodesh, zie regel 1, wordt een enkele keer gebruikt om heilige mensen aan te duiden.
Het woord hagios, zie regel 4, heeft 83 keer betrekking op heilige mensen. <<regel 2 en 3??>>

Heiligen in de oude tijd

Het woord קֹדֶשׁ qodesh is een zelfstandig naamwoord, maar wordt dikwijls als bijvoeglijk naamwoord gebruikt. Het woord komt zeer vak voor. Het kan betrekking hebben op plaatsen, bijeenkomsten, de samenleving, de sabbatten, dieren, maar ook mensen. Ik heb maar acht teksten kunnen vinden waar het over heilige mensen gaat. Hieronder staan ze.

Exodus 22:31. Gij zult Mij heilige mensen zijn; vlees van dieren, die in het veld verscheurd zijn, zult gij niet eten, gij zult het voor de honden werpen. [NBG]
Opmerking: deze tekst wordt geciteerd in Matteüs 7:6. De NBV vertaalt het eerste gedeelte van de tekst heel fraai als ‘Leef als mensen die aan mij gewijd zijn’.

Exodus 29:33. Alleen zij mogen eten van het vlees en het brood waarmee de verzoeningsrite voltrokken werd toen zij gewijd en geheiligd werden. Een onbevoegde mag er niet van eten, want het is heilig.
Opmerking: het heilige vlees en brood mag alleen worden genuttigd door een heilige.

Exodus 30:29. Hierdoor wijd je deze voorwerpen en worden ze allerheiligst; alles wat ermee in aanraking komt wordt zelf ook heilig.
Opmerking: dat heilig worden gaat ook over mensen. Heilige voorwerpen maken een mens heilig.

Leviticus 21:5-6. Priesters mogen hun hoofd niet kaalscheren en geen stukken uit hun baard knippen. Ook mogen ze geen tekens in hun huid kerven. Ze zijn voor hun God geheiligd en mogen de naam van hun God niet ontwijden. Zij bieden de HEER de offergaven aan, het voedsel van hun God, en daarom mogen ze zich niet ontwijden.

Deuteronomium 33:1-2. Dit nu is de zegen waarmee Mozes, de man Gods, de Israëlieten gezegend heeft, vóór zijn dood. Hij zei: De HEERE is van Sinaï gekomen, als de zon kwam Hij uit Seïr op. Hij verscheen blinkend vanaf het gebergte Paran, Hij kwam met tienduizenden heiligen, aan Zijn rechterhand was een vurige wet voor hen. [HSV]
Opmerking: de NBV vertaalt met ‘engelen, de KJV vertaalt met ‘saints’ heiligen

2 Kronieken 23:6. Niemand mag echter het huis van de HEERE binnengaan, behalve de priesters en de Levieten die dienstdoen. Zij mogen naar binnen gaan, want zij zijn heilig, maar heel het volk moet de voorschriften van de HEERE in acht nemen. [HSV]

Ezra 8:28. Ik zei tegen hen: U bent heilig voor de HEERE en deze voorwerpen zijn heilig; en het zilver en het goud zijn een vrijwillige gave voor de HEERE, de God van uw vaderen. [HSV]

Ezra 9:2. Ze hebben namelijk meisjes van die volken tot vrouw genomen, voor zichzelf en voor hun zonen, en zo hebben zij, het heilige zaad, zich vermengd met de bevolking van het land. De leiders en bestuurders gingen in deze ontrouw voorop.

Het bijvoeglijk naamwoord קֹדֶשׁ qodesh, heilige komt ook veel voor. Ook hier gaat het een enkele keer gaat om een heilig mens. Zelfs over een heilig volk.

De NBV vertaalt het woord met ‘heilig’ maar ook met ‘gewijd’. Mensen die aan God zijn gewijd of toegewijd. De NBV gebruikt het woord gewijd, een gewijde ook voor het Nazireeër zijn. Dat maakt de vertaling verwarrend.

Ik geef hier eerst een tekst, die aangeeft wat het het betekent om heilig te zijn. Dat helpt om de teksten over heilige mensen te begrijpen.
Leviticus 11:44-45. Ik ben de HEER, jullie God. Jullie moeten heilig zijn. Wees heilig, want ik ben heilig. Verontreinig je keel niet met dieren die op de grond rondkruipen. Ik ben de HEER, die jullie uit Egypte heeft geleid om jullie God te zijn. Wees heilig, want ik ben heilig.

En dan hier de 13 teksten, die gaan over heilige mensen.
Leviticus 21:5-8. Priesters mogen hun hoofd niet kaalscheren en geen stukken uit hun baard knippen. Ook mogen ze geen tekens in hun huid kerven. Ze zijn voor hun God geheiligd en mogen de naam van hun God niet ontwijden. Zij bieden de HEER de offergaven aan, het voedsel van hun God, en daarom mogen ze zich niet ontwijden. Een priester mag niet trouwen met een door hoererij ontwijde vrouw of een vrouw die door haar man verstoten is, want hij is voor zijn God geheiligd. Respecteer zijn heilige status, want hij biedt jullie God voedsel aan. Hij moet als heilig beschouwd worden, want ik, de HEER, ben heilig en ik heilig jullie. [in deze laatste twee zinnen komt tweemaal het zelfstandig naamwoord en twee keer het bijvoeglijk naamwoord voor heilig voor]

Numeri 6:5. Ook mag, zolang zijn nazireeërgelofte geldt, zijn hoofd niet door een scheermes worden aangeraakt; gedurende de hele periode dat hij aan de HEER gewijd is, is hij heilig en moet hij zijn hoofdhaar laten groeien.
Numeri 6:8. Zolang zijn nazireeërschap duurt, is hij aan de HEER gewijd.

In deze geschiedenis gaat het er om, wie de leiding zal hebben. Korach en zijn aanhang of Mozes. Wie is meest heilig, dat is de vraag.
Numeri 16:5. Daarna zei hij tegen Korach en zijn aanhang: Morgen zal de HEER bekendmaken wie hem toebehoort, wie heilig is en in zijn nabijheid mag verkeren. Wie hij zal uitkiezen, mag in zijn nabijheid komen.
Numeri 16:7. … doe er gloeiende kolen in en leg daar reukwerk op voor de HEER. Degene die dan door de HEER wordt uitgekozen, die is heilig. U matigt u te veel aan, Levieten.

Deuteronomium 33:3. Ja, Hij heeft de volken lief! Al Zijn heiligen zijn in Uw hand, Zij zitten aan Uw voeten en vangen iets op van Uw woorden. [HSV, het is van de zegen van Mozes voor de twaalf stammen]

2 Koningen 4:9. De vrouw zei tegen haar man: Die godsman (Elisa) die telkens bij ons op bezoek komt, is beslist heilig.

Psalm 16:3. Wat betreft de heiligen die in den lande zijn: zij zijn de heerlijken in wie al mijn welbehagen is. [NBG]
Psalm 34:10. Vromen, heb ontzag voor de HEER: wie hem vreest lijdt geen gebrek.
Psalm 106:16. In het kamp werden zij afgunstig op Mozes, en op Aäron, de heilige dienaar van de HEER.

Jesaja 4:3. Ieder die nog in Sion is, ieder die in Jeruzalem is achtergebleven, zal heilig genoemd worden, alle mensen in Jeruzalem die ten leven opgeschreven zijn.

Daniël 8:13. Toen hoorde ik een heilige spreken, en een andere heilige zei tegen degene die gesproken had: Hoe lang zal het duren, wat in het visioen is gezegd over het dagelijks offer en de verwoestende overtreding, de ontwijding van het heiligdom en het vertrapte leger.

Daniël 8:24. Zijn kracht zal groot zijn maar het is niet zijn eigen kracht en hij zal een ongehoorde verwoesting aanrichten. Alles wat hij onderneemt zal hem lukken; machtigen zal hij in het verderf storten, ook het volk van de heiligen.

Zacharia 14:5. Dan zult u vluchten door het dal van Mijn bergen, want het dal tussen de bergen zal reiken tot Azal. Ja, u zult vluchten, zoals u gevlucht bent voor de aardbeving in de dagen van Uzzia, de koning van Juda. Dan zal de HEERE, mijn God, komen: al de heiligen met U! [HSV]

Wat kunnen wij van de teksten van de vorige twee paragrafen leren?
De HEER roept ons op om heilige mensen te zijn. Je blijft heilig door afstand te houden van onreine dingen, zie Exodus 22 en Leviticus 11.

Er zijn zaken, die aan God zijn gewijd, daar mogen alleen heilige mensen mee omgaan. Die zijn verwant met God, familie van God, zie Exodus 29.

Je kunt ook door de aanraking van voorwerpen heilig of heiliger worden, zie Exodus 30.

Je mag best aan uiterlijke dingen zien, dat mensen zijn toegewijd aan God. Het heeft de voorkeur zelfs dat je het kunt zien. Het helpt wellicht jezelf en anderen om toegewijd te blijven, zie Leviticus en Numeri 6.

Het is de HEER die bepaalt, wie de heiligen zijn. Hij beoordeelt, zie Numeri 16.

Deuteronomium 33 geeft een visionair beeld van een grote groep heiligen, die samen met de HEER zijn. Daniël 8:13 en Zacharia geven ook visionaire beelden.

Elisa wordt een heilige genoemd, zie tekst uit 2 Koningen. In Psalm 106 wordt Aäron heilige genoemd. In Jesaja 4 iedereen die in Jeruzalem is achtergebleven.

Psalm 16 geeft aan dat de HEER blij is met de heiligen. Maar dat ze ook nog wel wat kunnen leren, zie Psalm 34.

Sommige taken in het huis van God mogen alleen heiligen doen, zie tekst uit 2 Kronieken.

Ezra 8 gaat over een grote groep mensen, die heilig worden genoemd. Ezra 9 spreekt over het heilige zaad, waarmee wordt het hele volk bedoeld.

Heiligen in de nieuwe tijd

Het woord ἅγιον hagion wordt alleen gebruikt om heilige plaatsen aan te geven, namelijk de tempel en de hemel. In de Studiebijbel heeft dit woord hetzelfde nummer gekregen als het woord hieronder namelijk SB29.

Het woord ἅγιος hagios dat je ook met ‘heilige’ kunt vertalen wordt gebruikt bij de begrippen Heilige Geest, de heilige Gods en heilige Vader. Ook bij heilige stad of heilige plaats, heilige engelen, heilige profeten, heilig verbond, heilige grond, heilige schriften, de wet, het gebod, offer, kus, tempel,  Al het eerstgeborene zal heilig heten voor de Heer. Ook komt ‘het heilige’ voor. Of Jezus: heilig is zijn naam (Lukas 1:49).

Van de 83 teksten waar het over heilige mensen gaat, tref je hier de eerste  14 teksten waar het gaat over heilige mensen gaat. Dat om een onbevooroordeeld overzicht te geven van dit woord. Daarna nog 13 teksten met een bijzondere betekenis.

Matteüs 27:52. De graven werden geopend en de lichamen van veel gestorven heiligen werden tot leven gewekt.

Marcus 6:20. … want Herodes had ontzag voor Johannes, omdat hij wist dat hij een rechtvaardig en heilig man was, en hij nam hem in bescherming. En hoewel hij altijd in grote onzekerheid verkeerde als hij naar hem geluisterd had, bleef hij hem toch graag horen. [Deze tekst komt ook in de vorige paragraaf voor, Johannes was ook een rechtvaardige]

Handelingen 3:14. U hebt de heilige en rechtvaardige verstoten en geëist dat aan een moordenaar gratie verleend zou worden. [Dit gaat over Jezus. Hij krijgt dezelfde kwalificatie als Johannes de Doper]
Handelingen 3:27 en 30 spreekt twee keer over ‘de heilige dienaar Jezus’.

Handelingen 9:13. Ananias antwoordde: Heer, van veel kanten heb ik gehoord over deze man en over al het kwaad dat hij uw heiligen in Jeruzalem heeft aangedaan.
Handelingen 9:32. Toen Petrus door het land reisde, kwam hij ook bij de heiligen die in Lydda woonden.
Handelingen 9:41. Hij nam haar bij de hand en hielp haar overeind, en toen hij de heiligen en de weduwen weer binnengeroepen had, liet hij hun zien dat ze weer leefde.
Handelingen 26:10. … en daarvoor heb ik me in Jeruzalem dan ook ingezet. Met toestemming van de hogepriesters heb ik een groot aantal heiligen in de gevangenis laten opsluiten, en als ze ter dood gebracht werden gebeurde dat met mijn instemming.

Romeinen 1:7. Aan allen in Rome, geliefden van God, geroepen om zijn heiligen te zijn. Genade zij u en vrede van God, onze Vader, en van de Heer Jezus Christus.
Romeinen 8:27. En Hij Die de harten doorzoekt, weet wat het denken van de Geest is, omdat Hij naar de wil van God voor de heiligen pleit.[HSV]
Romeinen 11:16. En als de eerstelingen heilig zijn, dan het deeg ook, en als de wortel heilig is, dan de takken ook. [HSV. Zie ook de tekst over de eerstgeborenen.]
Romeinen 12:13. Bekommer u om de noden van de heiligen en wees gastvrij.

De leden van de gemeente worden in het algemeen ‘heiligen’ genoemd. Het was in die tijd ook een groot verschil of je lid was van een gemeente of niet. Het kon je leven kosten. Buiten de gemeente was het een totaal ander leven. Je was apart en behorend bij Jezus en Zijn Vader.

Hier de overige teksten met bijzondere betekenis.
Romeinen 16:2. Ontvang haar in de naam van de Heer, op een wijze die bij de heiligen past. En sta haar bij wanneer ze uw hulp ergens voor nodig heeft, want ze is velen tot steun geweest, ook mij.

1 Korintiërs 3:17. Indien iemand Gods tempel vernietigt, zal God hem vernietigen, want Gods tempel is heilig en die tempel bent u zelf.
1 Korintiërs 6:2. Weet u dan niet dat Gods heiligen over de wereld zullen oordelen? En als u over de wereld zult oordelen, zou u dan niet in staat zijn om te oordelen over de meest onbeduidende rechtsgeschillen?
1 Korintiërs 7:14. Want de ongelovige man is geheiligd door zijn vrouw en de ongelovige vrouw is geheiligd door haar man. Anders waren immers uw kinderen onrein, maar nu zijn zij heilig. [HSV]
1 Korintiërs 14:33. … want God is niet een God van wanorde maar van vrede. Zo is het in alle gemeenten van de heiligen.

Kolossenzen 1:12. Breng dus met vreugde dank aan de Vader. Hij stelt u in staat om te delen in de erfenis die alle heiligen wacht in het licht.
Kolossenzen 1:25-26. Met het oog op u heeft God mij die dienende taak toevertrouwd, opdat zijn boodschap in al haar volheid verkondigd wordt: het mysterie dat in alle eeuwen en voor alle generaties verborgen is geweest, maar nu aan zijn heiligen onthuld is.

Hebreeën 3:1. U allen, heilige broeders en zusters, die deel hebt aan de hemelse roeping, richt uw aandacht op Jezus, de apostel en hogepriester van het geloof dat wij belijden,

1 Petrus 1:14-16. Wees als gehoorzame kinderen en geef niet opnieuw toe aan de begeerten waardoor u vroeger, toen u nog onwetend was, werd beheerst, maar leid een leven dat in alle opzichten heilig is, zoals hij die u geroepen heeft heilig is. Er staat immers geschreven: Wees heilig, want ik ben heilig.

1 Petrus 2:5. … en laat u ook zelf als levende stenen gebruiken voor de bouw van een geestelijke tempel. Vorm een heilige priesterschap om geestelijke offers te brengen die God, dankzij Jezus Christus, welgevallig zijn.

2 Petrus 1:21. … want de profetie is destijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar heilige mensen van God, door de Heilige Geest gedreven, hebben gesproken.

Openbaringen 11:18. De volken raasden in woede, maar nu laat u uw woede razen. De tijd is gekomen om een oordeel te vellen over de doden; en om uw dienaren, de profeten, te belonen, evenals de heiligen en degenen die, jong en oud, ontzag hebben voor uw naam; en ook om hen die de aarde vernietigen nu zelf te vernietigen. [uit het verhaal van de twee getuigen]

Openbaringen 13:10. Wie gevangenschap moet verduren, zal in gevangenschap gaan. En wie door het zwaard moet sterven, zal sterven door het zwaard. Hier komt het aan op de standvastigheid en trouw van de heiligen.

Wat kunnen we van deze studie leren?
Johannes de Doper wordt een heilige genoemd, zie Markus 6, en Jezus wordt heilige genoemd, zie Handelingen.

Bij de dood en opstanding van Jezus werden veel heiligen tot leven gewekt, zie Matteüs. Welke mensen zouden dit geweest zijn? Misschien wel vrome Joodse mensen, zoals Simeon en Anna, die destijds bij het opdragen en de besnijdenis van Jezus in de tempel waren. Het waren wellicht ook mensen, die Jezus in hun hart hadden gesloten en gingen navolgen.

De Heer roept ons op om zijn heiligen te zijn (Romeinen 1).
De Geest pleit voor heiligen (Romeinen 8).
Zoals het volk Israël heilig is, zo zijn de gelovigen uit de volken die wortelen in het volk heilig (Romeinen 11).
De noden van heiligen zijn extra belangrijk om je daar over te bekommeren (Romeinen 12).
Heiligen kun je ook oproepen om zich goed te gedragen, het zijn dus geen mensen waar niets meer aan te verbeteren valt (Romeinen 16).

Heiligen zullen de wereld oordelen (1 Korintiërs 6).
Door de heilige zijn ook de ongelovige partner en de kinderen geheiligd (1 Korintiërs 7).
In de gemeente van heiligen is er vrede (1 Korintiërs 14).

Voor heiligen wacht een erfenis in het licht (Kolossenzen 1).
Aan de heiligen worden belangrijke mysteries onthuld (zelfde hoofdstuk).

Een heilige kun je ook oproepen om heilig te leven (1 Petrus).
De heiligen vormen een heilig priesterschap. Dat is het werk van de verzoening. Door offers, door aanbidding (1 Petrus).
Het waren heiligen, die in de tijd van het Oude Testament hebben geprofeteerd (2 Petrus).

De heiligen zullen worden beloond en van hen zal trouw worden gevraagd (Openbaringen).

De gemeente in Jeruzalem wordt beschreven als een gemeenten van heiligen, maar ook de gemeente van andere steden en streken worden beschreven als gemeenten van heiligen, zie Romeinen en Korintiërs.

Andere bronnen

Ik ken geen boek dat heilige mensen als onderwerp gaat. Er zijn wel veel boeken over mensen, die door hun leven hebben laten zien dat ze bijzondere heilige mensen zijn. Bekende voorbeelden zijn Franciscus van Assisi, Moeder Teresa, Nicolaas van Tolentino, Benardino van Sienna of Catherina van Sienna om maar een paar mensen uit voornamelijk Italië te noemen.

Zijn er liederen over heilige mensen?

Werkvorm.

Ben je wel eens een tijdje heilig geweest? Door een tijd van aanbidding mee te doen, waarbij je in die tijd alleen op God was gericht? Door een tijd van bidden en vasten te doen bijvoorbeeld, inderdaad door ook alleen een tijd op God te zijn gericht.

Je kunt het ook doen in het werk van de Heer. Bij het onderwijs geven, evangeliseren, tijd van pastoraat. Als je zo bezig bent kun je helemaal verbonden zijn met God. Dus heilig.

Als je dit niet kent, ga dan een weg kiezen om dat heilig zijn wel te gaan ervaren.

We willen weer opnieuw van Jezus leren. Hij gaf lessen voor een goed leven.